Fundusze własne >Należności od klienta i budżetu >Depozyty

◊ rp .pl
5
świat
Środa | 23 czerwca 2010
P
pieniądza
To był rok tworzenia bankowych rezerw
BANKI | Wyniki większości instytucji były zdecydowanie niższe w porównaniu z poprzednim rokiem. Bankowcy nie zachęcali
JERZY DUDEK
do korzystania z ich usług tak intensywnie, jak robili to na początku 2008 czy w 2007 roku
ELIZA WIĘCŁAW
8,7 mld zł zysku netto banków
za miniony rok to nadal kwota
potężna, ale znacznie niższa niż
13,6 mld zł z 2008 r. Niebagatelny wpływ nawyniki sektora miała odpisy. W całym 2009 r. banki
utworzyły 12 mld zł rezerw, podczas gdy rok wcześniej 5,3 mld zł.
W samym czwartym kwartale
saldo rezerw wzrosło o3,7 mld zł
z 8,3 mld zł na koniec września
2009 r. Główny powód potężnych rezerw to opcje walutowe
oraz kredyty zarówno firm, jak
iklientów detalicznych.
Kredytowy rygor
Ubiegły rok był bardzo pracowity dla centrali banków, bo
tam powstawały nowe strategie
i plany. Kryzys wymusił na wielu
bankach potrzebę sformułowania nowych celów i nowych
ścieżek dochodzenia do nich.
Lukas dla przykładu w ogóle
chce się zmienić z banku konsumenckiego
(nastawionego
na udzielanie kredytów) na detaliczny, z pełną ofertą dla klientów indywidualnych oraz małych i średnich firm.
Zarządy banków mówiły
praktycznie to samo. Chcą
z bankowości nastawionej
na produkt przejść na bankowość nastawioną na klienta. Co
to faktycznie znaczy? Banki będą chciały przekonać do siebie
jak najwięcej osób, które założą
u nich rachunek, na który będzie wpływała ich pensja. Kolejnym celem jest wzrost liczby
produktów przypadających
na jednego klienta i niekoniecznie chodzi tu o kredyty. Wszyscy zaś podkreślają, że nie będą
rozdawać kredytów tym, którzy
nie są ich klientami. Zmiana
strategii banków zaś sprawi, że
wzrost wolumenu biznesu będzie przez to najprawdopodobniej wolniejszy. Z pewnością
jednak przyniesie to ogranicze-
nie kosztów ryzyka związanych
z nową sprzedażą, a w efekcie
pozytywnie wpłynie na jej rentowność.
Bankowcy dotrzymali słowa
i rozdawnictwa kredytów w zeszłym roku nie było. W związku
z tym pojawili się tzw. poszukiwacze kredytów, czyli osoby,
które chodzą od banku do banku i składają wnioski o kredyt.
Ich liczba podwoiła się w stosunku do 2008 r.
Dopiero pod koniec 2009 r.
banki aktywniej zaczęły udzielać kredytów hipotecznych, także tych w walutach, co zaniepokoiło Komisję Nadzoru Finansowego.
Bankowe bufory
Bankowcy ostrożnie podchodzili do udzielania kredytów
nie tylko ze względu na potencjalne wyższe ryzyko, ale także
na kapitały banków oraz problemy z finansowaniem. Nadzór zakazał wypłacania dywidendy z zysku za 2008 r. i do tego zakazu dostosowała się zdecydowana większość banków.
Mimo to kilka z nich podwyższało swoje fundusze. Gigan-
tyczną emisję akcji przygotował
PKO BP, który poprzez nią powiększył swoje kapitały o 5 mld
zł. Pod koniec roku o szykowanej emisji akcji o wartości 1 mld
zł poinformował Bank Millennium. W ciągu 2009 roku swoje
fundusze zwiększyły między innymi Fortis Bank, Bank DnB
Nord, Meritum, BOŚ. Już w tym
roku emisję wartą 2 mld zł zorganizował BRE.
Banki już nie narzekają
na trudności z finansowaniem
działalności. Po pierwsze, zbudowały sobie (z kilkoma wyjątkami) potężne bufory płynności. Przez cały 2009 r. wolały
wolne środki lokować w NBP,
niż udzielać kredytów. Na cotygodniowych aukcjach bonów
pieniężnych w NBP zostawiały
nawet 70 mld zł. Po drugie, zaufanie na międzybankowy rynek powoli powracało i w ciągu
roku liczba zawieranych na nim
transakcji rosła, wydłużał się
także okres, na jaki banki pożyczały sobie pieniądze.
Zaciskanie pasa
W ubiegłym roku zmniejszyła
się liczba banków komercyj-
>KRYZYS ZAHAMOWAŁ DYNAMICZNY ROZWÓJ BANKÓW
nych. W sierpniu Fortis Bank
wchłonął
Dominet
Bank,
a w grudniu BPH połączył się
z GM Money Bankiem. Obie fuzje wynikały z tego, że wymienione pary banków miały tego
samego głównego właściciela.
Natomiast już na początku
stycznia 2010 r. Getin połączył
się z Noble Bankiem.
W Polsce działają 643 banki,
w czego blisko 600 to banki
spółdzielcze.
Zatrudnienie
w tych instytucjach finansowych wynosi 175 tys. osób.
W ciągu zeszłego roku spadło
o ponad 6 tys. etatów. Grupowe
zwolnienia nie ominęły BPH,
GE Money Banku, Kredyt Banku i Fortis Banku. Pracowników
zwalniały także Millennium,
BRE i BOŚ.
Bankowcy ograniczali także
koszty wynajmu nieruchomości, zmniejszali flotę samochodów, cięli inne koszty rzeczowe.
W tym roku banki mają
zarobić ponad 11 mld zł, o
30 proc. więcej niż w zeszłym.
Tak twierdzi Komisja Nadzoru
Finansowego, która w styczniu
i lutym dostała od banków informacje dotyczące ich planów
na 2010 r.
>JAK POWSTAŁO ZESTAWIENIE I CO ZAWIERA
Jest to już 17. ranking banków
przygotowany przez „Rz”. Podobnie jak
w ubiegłym roku, uszeregowaliśmy banki
według wielkości aktywów, czyli udziału w
rynku. Publikacja ukazuje się stosunkowo
późno, dzięki czemu zdecydowana
większość przesłanych nam sprawozdań
jest zweryfikowana przez audytorów.
Zestawienie zostało sporządzone na podstawie
informacji z banków: sprawozdania finansowego, które jest publikowane w Monitorze Polskim,
oraz ankiety z dodatkowymi informacjami.
W tym roku w tabeli nie ma wyników niektórych
banków. RBS Polska od momentu zmiany właściciela nie pokazuje swoich rezultatów.
Podobnie zachowuje się Bank Meritum. Swoich
wyników nie upublicznia także FCE Bank, GMAC
Bank, HSBC Bank, Mercedes-Benz Bank, Allianz
Bank. Na naszą ankietę nie odpowiedział ponownie Getin Noble Bank. W tabeli są dane
z raportu rocznego banku oraz wyliczenie własne „Rz”. Deutsche Bank PBC nie przysłał nam
wyników po audycie. W tabeli są dane (nie mamy wszystkich) przed audytem.
Banki były proszone o przekazanie, ile
wynoszą fundusze uwzględniane przy liczeniu
współczynnika wypłacalności. Natomiast
kapitały brutto są to wszystkie fundusze
oprócz zysku z bieżącego roku i pożyczek
podporządkowanych.
>Banki o największych zyskach
Poz.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Bank Pekao
Powszechna Kasa Oszczędności BP
Bank Zachodni WBK
ING Bank Śląski
Bank Handlowy
Getin Noble Bank
Nordea Bank
BRE Bank
Raiffeisen Bank Polska
Deutsche Bank Polska
Bank BGŻ
Eurobank
Bank Gospodarstwa Krajowego
Lukas Bank
Bank Polskiej Spółdzielczości
Bank BPH
Kredyt Bank
Bank of Tokyo-Mitsubishi
AIG Bank
Fiat Bank
Bank Ochrony Środowiska
DZ Bank Polska
Santander Consumer Bank
Gospodarczy Bank Wielkopolski
WestLB Polska
R* – kolejność wg ROA, R** – kolejność wg ROE
Zysk netto
w tys. zł
Zmiana
w proc.
ROA
w proc.
R*
ROE
w proc.
R**
2 421 345
2 305 538
886 192
595 052
504 399
174 913
145 193
130 523
117 733
112 985
107 991
99 923
86 333
60 104
57 150
52 806
34 559
32 003
29 906
27 654
26 893
26 864
24 516
23 738
23 208
-31,6
-26,1
3,6
33,6
-16,0
12,2
6,4
-85,3
-62,7
38,4
-47,6
-45,9
-57,5
-74,4
6,7
-86,6
-89,4
-17,2
-87,0
569,9
—
32,6
-76,8
-6,3
-16,7
1,85
1,60
1,60
0,91
1,20
1,92
0,71
0,16
0,56
2,66
0,40
1,10
0,26
0,48
0,50
0,15
0,10
2,00
0,39
0,16
0,20
0,94
0,24
0,46
0,74
4
5
6
11
7
3
13
27
14
1
19
8
23
16
15
29
31
2
20
28
25
10
24
17
12
14,10
13,40
20,80
14,31
8,90
22,28
12,00
3,21
5,28
21,60
4,70
14,00
6,60
4,45
15,90
1,20
1,30
9,60
3,47
0,13
3,00
8,45
2,47
8,40
7,15
6
8
3
5
13
1
10
23
18
2
19
7
17
20
4
29
28
11
22
30
24
14
25
15
16
Odsetki netto to odsetki otrzymane minus
zapłacone. Podobnie jest w wypadku prowizji.
Wynik na działalności bankowej jest efektem
dochodów uzyskanych z odsetek, prowizji,
papierów wartościowych, operacji walutowych i
innych. Koszty działania banku to przede
wszystkim wynagrodzenia i związane z nimi
narzuty, a także inne opłaty ponoszone przez
bank, np. czynsze. Saldo odpisów na rezerwy to
różnica kosztów tworzenia rezerw i przychodów
z rozwiązanych rezerw celowych. Jeśli w tej
pozycji jest minus (saldo jest ujemne), to
znaczy, że bank więcej rezerw tworzył, niż
rozwiązywał. Udzielone zobowiązania
pozabilansowe to różnego rodzaju gwarancje i
>Fundusze
własne
Poz.
Zmiana
w proc.
1 MR Bank
57,4
47,6
2 Eurobank
43,7
3 Lukas Bank
4 PKO BP
38,6
30,1
5 AIG Bank
6 Santander Cons. 27,3
7 Kredyt Bank
23,6
8 Deutsche B. PBC 22,6
9 BNP Paribas Fortis 19,1
10 Bank DnB Nord 19,0
11 Bank Handlowy 17,8
12 Raiffeisen Bank 15,9
13 Bank Pekao
14,9
13,9
14BZ WBK
15 Nordea Bank
13,7
13,6
16 GBW
13,2
17 BOŚ
18 Bank of Tokyo-Mits. 12,5
10,0
19 Bank BPH
20 ING Bank Śląski 9,8
21 Bank BPS
8,7
7,2
22 Rabobank
23 Bank Pocztowy 7,1
24 Volkswagen Bank 6,3
25 BRE Bank
6,0
2009
w tys. zł
132 100
888 017
1 325 126
17 865 344
1 024 431
918 977
3 309 476
1 295 700
1 905 192
657 773
4 329 257
2 326 534
15 041 821
5 402 183
1 205 488
306 973
940 287
337 794
3 937 793
4 186 343
468 292
273 339
245 959
213 178
6 263 844
poręczenia oraz przyrzeczone linie kredytowe.
Współczynnik wypłacalności jest stosunkiem
bazy kapitałowej do wartości aktywów
ważonych ryzykiem. Określa on, na ile kapitały
są wystarczające w stosunku do ryzyka, jakie
wziął na siebie bank. Wymagane przez prawo
minimum to 8 proc. Zysk na zatrudnionego –
zysk netto dzielony przez liczbę zatrudnionych.
Koszty na zatrudnionego – suma kosztów
wynagrodzeń i narzutów na nie dzielona przez
liczbę zatrudnionych.
Jeśli bank nie przysłał danych, wpisywaliśmy
„bd.”. Znak „–” oznacza, że nie mogliśmy
policzyć zmiany danej wartości w stosunku do
—el
końca 2008 r.
>Należności
od klienta i budżetu
>Depozyty podmiotów
niefinansowych
Poz.
Poz.
Zmiana
2009
w proc.
w tys. zł
1 Bank Pocztowy 86,7 1 796 601
2 Getin Noble Bank 76,2 6 738 671
3 Eurobank
51,7 9 289 973
4 GBW
41,9 2 566 137
5 Bank BPS
33,0 4 233 779
6 Deutsche B. PBC 31,7 14 692 200
24,3 16 996 797
7 Nordea Bank
8 ING Bank Śląski 20,9 27 270 869
9 MR Bank
20,1
969 900
10 Bank DnB Nord 20,0 5 917 587
19,4 9 295 669
11 BOŚ
12 PKO BP
15,3 116 572 585
14,7 10 170 810
13 Lukas Bank
14 Polbank EFG
10,5 18 768 465
15 DZ Bank Polska 10,3 1 232 557
7,2 18 313 115
16 Bank BGŻ
17 Toyota Bank
7,2
708 399
3,3 11 066 331
18 BGK
19 BRE Bank
0,6 52 468 812
20 Kredyt Bank
-0,2 26 862 272
21 Bank Millennium -0,8 33 484 935
22 BZ WBK
-1,7 34 343 290
-2,2 29 095 698
23 Bank BPH
24 Santander Cons. -2,5 9 437 910
25 Bank Pekao
-3,7 79 454 792
Zmiana
2009
w proc.
1 Alior Bank
451,0
125,0
2 Toyota Bank
3 Getin Noble Bank 123,1
4 AIG Bank
111,2
5 Rabobank
109,1
6 BNP Paribas Fortis 48,8
8,8
7 BGBW
8 Bank Pocztowy 35,0
9 PKO BP
21,5
10 Kredyt Bank
19,0
11 Deutsche B. PBC 13,7
12 BRE Bank
13,4
10,3
13 Nordea Bank
14 Bank Pekao
9,0
15 Bank DnB Nord 8,1
16 Bank BGŻ
8,0
17 Volkswagen Bank 7,1
18 Bank of Tokyo-Mits. 6,0
19 Eurobank
4,7
20 Bank Handlowy 3,2
21 ING Bank Śląski 3,2
22 BOŚ
Ś
2,2
1,1
23 Lukas Bank
24 Bank Millennium -0,5
25 Raiffeisen Bank -1,4
w tys. zł
3 964 140
324 351
7 708 583
4 531 894
878 008
8 445 065
231 232
2 862 474
125 072 934
19 798 280
9 740 500
42 791 387
9 252 451
40 147 478
2 939 432
19 598 527
1 306 879
1 199 395
5 053 421
20 571 958
43 898 623
9 415 275
5 237 620
31 558 664
14 749 407