Uwaga: sylabus odnosi się do całego modułu, np

1. Nazwa jednostki
Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych
2. Kierunek
Pielęgniarstwo
Nazwa przedmiotu
Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
3. Imię i nazwisko
osoby /osób
prowadzącej
prof. dr hab. P. Pawłowski (wykład)
dr n. med. Z. Foryś (wykład)
dr n. med. Z. Foryś (zajęcia praktyczne)
4. Nazwa modułu:
Opieka specjalistyczna
5. Poziom kształcenia
pierwszy stopień
6. Forma studiów
stacjonarna
7. Semestr
VI
8. Rok studiów
3
9. Forma zajęć i
liczba godzin:
Wykład: 60 godz.
Praca własna studenta-40 godz.
Zajęcia praktyczne: 80 godz.
Praktyka zawodowe: 40 godz.
10. Ilość punktów
ECTS
9 ECTS=4+4 (ZP)+1(PZ)
11.Język wykładowy
polski
12. Wymagania
wstępne i dodatkowe
Przedmioty konieczne do zaliczenia przed rozpoczęciem tego
przedmiotu: anatomia i fizjologia, patologia, podstawy
pielęgniarstwa, farmakologia
13. Typ modułu
kształcenia
obowiązkowy
14.Efekty kształcenia dla modułu:
Szczegółowe efekty kształcenia osiągane przez moduł.
Szczegółowe efekty kształcenia
Wiedza
Umiejętności
Symbol
Efektu
kształcenia
Stopień
realizacj
i efektu
w
module/
Zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie
internistycznym, geriatrycznym, chirurgicznym,
pediatrycznym, neurologicznym, psychiatrycznym,
Zna zasady planowania opieki nad chorymi w
zależności od wieku i stanu zdrowia
Charakteryzuje grupy leków i ich działanie na układ i
narządy chorego w różnych schorzeniach, w
zależności od wieku i stanu zdrowia, z
uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z
innymi lekami i dróg podania
Charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie
stosowane w opiece nad chorym w zależności od
jego wieku i stanu zdrowia
Zna zasady przygotowania chorego do samoopieki w
zależności od jego wieku i stanu zdrowia
Różnicuje reakcje chorego na chorobę i
hospitalizację w zależności od jego wieku i stanu
zdrowia
Zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego do
przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego w zależności
od wieku i stanu zdrowia pacjenta
Zna swoiste zasady organizacji opieki
specjalistycznej (geriatrycznej, intensywnej opieki
medycznej, neurologicznej, psychiatrycznej,
pediatrycznej,
Różnicuje etiopatogenezę schorzeń wieku
podeszłego: cukrzycy, chorób serca, nadciśnienia
tętniczego, miażdżycy, zespołów otępiennych,
zespołu Parkinsona, i depresji
Zna metody, techniki i narzędzia oceny stanu
świadomości i przytomności
Zna etiopatogenezę i objawy kliniczne
podstawowych zaburzeń psychicznych
Zna zasady obowiązujące przy zastosowaniu
przymusu bezpośredniego
Zna możliwości stosowania psychoterapii u chorych
z zaburzeniami układu nerwowego
Gromadzi informacje, formułuje diagnozę
pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża
interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji
opieki zdrowia;
D.W5.
[++]
D.W6.
[+++]
D.W8
[++]
D.W9
[+]
D.W10
[+]
D. W11
[++]
D.W12
[+]
D.W14
[+++]
D.W15
[+]
D.W26
[++]
D.W27
[+++]
D. W28
[+++]
D.W29
[+++]
D.U1
[+++]
Rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia
odbiorców opieki w różnym wieku i stanie zdrowia
D.U2
[+]
Prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki
D.U3
[+]
pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia,
dotyczące wad rozwojowych, chorób i uzależnień;
Motywuje chorego i jego opiekunów do wejścia do
grup wsparcia społecznego;
D.U4
[++]
Przygotowuje chorego do badań diagnostycznych pod
względem fizycznym i psychicznym
D.U12
[+]
Dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej
dynamikę zmian i realizowaną opiekę pielęgniarską
Rozpoznaje powikłania leczenia farmakologicznego,
dietetycznego, rehabilitacyjnego, leczniczopielęgnacyjnego
Prowadzi rozmowę terapeutyczną
D.U13
[+++]
D.U20
[+]
D.U22
D.U24
[+++]
[++]
Prowadzi rehabilitację przyłóżkową i usprawnianie
ruchowe pacjenta oraz aktywizację z wykorzystaniem
elementów terapii zajęciowej
Przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego
D.U26
[+++]
członkom zespołu terapeutycznego
Asystuje lekarzowi w trakcie badań diagnostycznych D.U27
[+]
i leczniczych
Prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę
D.U28
[++]
obserwacji, zabiegów pielęgnacyjnych i raportów,
kartę rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i
leczenia odleżyn oraz kartę informacyjną z
zaleceniami w zakresie samoopieki
Przewiduje skutki postępowania pacjenta z
D.U31
[+++]
określonymi zaburzeniami psychicznymi
Dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju
D.U32
[+++]
problemów pielęgnacyjnych;
Przygotowuje i podaje leki różnymi drogami,
D.U33
[++]
samodzielnie lub na zlecenie lekarza
szanuje godność i autonomię osób powierzonych
[+++]
Kompetencje
opiece
D.K1
społeczne
przestrzega praw pacjenta
D.K5
[+++]
rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone
[+]
obowiązki zawodowe
D.K6
przestrzega tajemnicy zawodowej
D.K7
[++]
współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego
[+]
w rozwiązywaniu dylematów etycznych z
zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej
D.K8
przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego
[+++]
rodziną oraz współpracownikami
D.K10
Wykład: wykład konwersatoryjny, prezentacja multimedialna
15. Stosowane
Zajęcia praktyczne: pokaz, instruktaż, studium przypadku, dyskusja
metody
dydaktyczna
dydaktyczne
16. Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia
SYMBOL
Formy sprawdzenia osiągnięcia efektu
Efektu Kształcenia
D.W 5, 14, 15, 27,
Test sprawdzający jednokrotnego wyboru
28, 29
D.W6,7,8,9,10,11,1  sprawdzian praktyczny: ćwiczenia praktyczne,
2,26
 opisy przypadków klinicznych – ustalenie i prezentacja procesu
D.U1,2,3,4,12,13,2
pielęgnowania
0,22,24,26,27,28,31  pisemne raporty,
,32,33


pisemne przygotowanie procesu pielęgnowania
sprawdzanie wypełnianej przez studentów dokumentacji pacjenta

Przedłużona obserwacja przez opiekuna, nauczyciela prowadzącego,
studenta na zajęciach praktycznych oraz dyskusja na ten temat w
grupie
opinie nauczyciela, pacjentów, pielęgniarek, innych
współpracowników
ocena przez kolegów (ocena koleżeńska),
samoocena studenta
D.U1,5,6,7,8,10



Warunkiem zaliczenia modułu jest: zaliczenie min. 50% testu
jednokrotnego wyboru.
Zasady zaliczenia zajęć praktycznych:
- obowiązkowa obecność -100% zajęć
- udokumentowany proces pielęgnowania
- zaliczenie tematów seminaryjnych
- zaliczenie umiejętności pielęgniarskich
W końcowej ocenie uwzględnia się udział i stopień aktywności w
dyskusji.
Forma aktywności
Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny
wykład
60
kontaktowe
godzin
Zajęcia praktyczne
80
Przygotowanie referatu, prezentacji,
20
eseju… itp.
Przygotowanie się do zajęć
10
praktycznych
godzin
Przygotowanie się do egzaminu,
10
Sumaryczna liczba punktów ECTS:4+4 60+40
godzin
Psychiatria:
1.Psychopatologia i badanie psychiatryczne.2 godz.
2. Etiologia i epidemiologia zaburzeń psychicznych.2 godz.
3.Obraz kliniczny zaburzeń psychicznych:10 godz.
- schizofrenia i inne zaburzenia psychotyczne
-choroby afektywne
-organiczne zaburzenia psychiczne
- zaburzenia nerwicowe
4.Substancje psychoaktywne- symptomatologia wybranych zespołów
uzależnień: 3 godz.
- narkotyki
-alkohol
5. Stany ostre w psychiatrii:2 godz.
-czynniki ryzyka popełnienia samobójstwa
-postępowanie z pacjentem pobudzonym, agresywnym
-przyjęcie pacjenta do szpitala psychiatrycznego bez zgody
6.Metody diagnostyki i terapii w psychiatrii. 2godz
7.Zasady psychoterapii indywidualnej, grupowej, terapii rodzin 2 godz.
8.Metody pracy z pacjentem w oddziale psychiatrycznym: trening
umiejętności społecznych, psychoedukacja, terapia zajęciowa, relaks,
collage i psychorysunek 2 godz.
Pielęgniarstwo psychiatryczne:
1. Specyfika opieki pielęgniarskiej nad chorym z zaburzeniami
psychicznymi: 10godz.
Praktyki
zawodowe
- pojęcie, zasady, cele psychopielęgnacji
- wywiad z chorym psychicznie – cechy i warunki prawidłowo
przeprowadzonego wywiadu
- obserwacja chorego pod kątem występowania objawów
psychopatologicznych
- pielęgnowanie chorych pobudzonych (zapewnienie bezpieczeństwa,
obserwacja chorych
unieruchomionych)
- pielęgnowanie chorych w stanach depresji
- monitowanie tendencji samobójczych
- kierunki pielęgnacji chorych z nerwicą
2.Terapeutyczne formy relacji: 5 godz.
- założenia komunikacji pielęgniarka – pacjent
- techniki kontaktu terapeutycznego
- fazy kontaktu terapeutycznego (orientacji, identyfikacji, zgłębiania
osobowości, zakończenia
kontaktu)
- etapy kontaktu terapeutycznego pielęgniarka – podopieczny: 1 godz.
3. Nieterapeutyczne formy kontaktu z pacjentem zaburzonym
psychicznie
- kontakty wynikające ze sprawowania funkcji pielęgnacyjnych
pielęgniarki
- kontakty wynikające z organizacji pracy dnia codziennego
- znaczenie i planowanie indywidualnej opieki pielęgniarskiej.
4. Udział pielęgniarki w psychoterapii: 2 godz.
- psychoterapia
indywidualna (rodzaje
oddziaływań,
zasady
psychoterapii elementarnej)
- psychoterapia grupowa (formy organizowania grup terapeutycznych
- przygotowanie podopiecznego do udziału w terapii grupowej
- czynniki leczące w terapii grupowej
- terapia zajęciowa (formy terapii zajęciowej, aktywizacja chorych przy
zastosowaniu form
terapii zajęciowej, organizacja czasu wolnego podopiecznych)
5. Udział pielęgniarki w rehabilitacji chorych psychicznie: 2godz.
- zakres działania rehabilitacji chorych psychicznie (rehabilitacja
lecznicza, społeczna,
zawodowa
- udział pielęgniarki w rehabilitacji osób chorych psychicznie
- współpraca pielęgniarki z członkami zespołu interdyscyplinarnego
Tematyka z zakresu pracy własnej studenta
Zaburzenia psychiczne w aspekcie psychologicznym.
Potęgowanie zdrowia psychicznego.
Rola pielęgniarki w rehabilitacji psychicznie chorych.
Zaburzenia psychiczne a samobójstwa - rola pielęgniarki w rozpoznawaniu
i zapobieganiu zagrożeniom.
Pielęgnowanie pacjenta w wybranej jednostce chorobowej z
uwzględnieniem problemów, sposobów leczenia, rehabilitacji.
Zajęcia praktyczne:
1. Zapoznanie studenta ze specyfiką i organizacją pracy oddziału
psychiatrycznego: regulaminy, przepisy Bhp, dokumentacja prowadzona
w oddziale prawa pacjenta, standardy, procedury.
2. Nawiązanie kontaktu z chorymi z różnymi zaburzeniami psychicznymi,
ich rodzinami, zespołem terapeutycznym.
3. Metody zbierania wywiadu, zasady planowania, realizacji i oceny
podejmowanych działań (prowadzenie procesu pielęgnowania)
4. Udział w diagnozowaniu i kompleksowej terapii chorób psychicznych z
uwzględnieniem farmakoterapii, psychoterapii, terapii zajęciowej.
5.Rrozpoznawanie myśli i tendencji samobójczych u chorych, prowadzenie
działań
zapobiegających
realizacji
tendencji
samobójczych,
dokumentowanie.
6.Rozpoznawanie zachowań agresywnych; przestrzeganie podstawowych
zasad kontaktu z pacjentem agresywnym; znajomość środków przymusu,
zasad i procedur ich stosowanie; dokumentowanie.
7.Udział w psychoedukacji chorych psychicznie i ich rodzin (przekazanie
informacji o zdrowiu psychicznym i zasadach higieny psychicznej;
wskazanie możliwości radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu
psychicznemu; zmniejszanie napięcia psychicznego-aktywne słuchanie).
8.Udział w prowadzeniu treningu umiejętności społecznych chorych z
zaburzeniami psychicznymi (trening umiejętności prowadzenia rozmowy;
trening umiejętności rozwiązywania problemów w sytuacjach
międzyludzkich; trening w zakresie wyglądu zewnętrznego i higieny
osobistej).
9.Poznanie specyfiki leczenia odwykowego.
10.Udział w rehabilitacji pacjentów psychiatrycznych z ukierunkowaniem
na psychoprofilaktykę nawrotów chory.
11. Przygotowanie pacjenta do wypisu do domu lub oddziału pobytu
dziennego.
Treści merytoryczne:
1. Przyjęcie chorego do szpitala i oddziału psychiatrycznego.
Przyjęcie chorego do szpitala i oddziału ze zwróceniem uwagi na prawa
chorych psychicznie zgodne z ustawą o ochronie zdrowia psychicznego.
Zapoznanie chorego z nowym dla niego środowiskiem. Obserwacja
pacjenta ukierunkowana na etapy adaptacji w oddziale.
Specyfika relacji pielęgniarka – pacjent. Terapeutyczne i nieterapeutyczne
zachowania wśród członków zespołu pielęgnującego. Kontakt werbalny i
niewerbalny z pacjentem psychicznie chorym.
2. Obserwacja pacjentów pod kątem objawów psychopatologicznych.
Sposoby przeżywania choroby i radzenia sobie w sytuacjach trudnych –
obserwacja chorych.
Zbieranie informacji o chorych. Nawiązanie kontaktu z rodziną chorego
lub opiekunami.
Ocena stanu psychicznego, fizycznego i sytuacji społecznej chorego na
podstawie zebranych danych.
3.Pielęgnowanie chorych z zaburzeniami psychicznymi.
Ustalanie problemów pacjenta w ujęciu holistycznym. Opracowanie planu
opieki pielęgniarskiej i realizacja zaplanowanych działań. Ocena stopnia
realizacji i efektów planu opieki. Sprawozdanie o stanie zdrowia chorych.
Czynne reagowanie na sygnały zagrożeń zdrowia i życia pacjentów.
Przygotowanie chorego i jego rodziny do wypisu ze szpitala.
4. Udział w różnych formach terapii chorych psychicznie.
5. Uczestnictwo w badaniach specjalistycznych wykonywanych w
oddziale psychiatrycznym.
Wymiar, zasady i
forma odbywania
praktyki zawodowej
godz; 40. ; 3 rok ; semestr; VI, ECTS 1 pkt.
Miejsce odbywania praktyki : NZOZ- oddział psychiatryczny
Cel praktyki :
Student zdobędzie umiejętności potrzebne do pielęgnowania pacjentów z
zaburzeniami psychicznymi.
Warunki zaliczenia:
100% frekwencja na praktyce zawodowej, punktualność, kultura osobista,
poprawna organizacja pracy.
2.opracowanie dokumentacji procesu pielęgnowania pacjenta w wybranej
jednostce chorobowej
Sposoby weryfikacji efektów kształcenia:
Zaliczenie na ocenę przez opiekuna dydaktycznego praktyk w
porozumieniu z opiekunem praktyk/ pielęgniarką z ramienia zakładu
pracy.
Literatura podstawowa:
1.Bilikiewicz A.(red.): Psychiatria dla studentów medycyny. Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa 2001.
2.Bilikiewicz A., Pużyński S., Rybakowski J., Wciórka J.: Psychiatria. Tom I :
Podstawy Psychiatrii. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2002.
3.Jarosz M.: Podstawy psychiatrii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
1997.
4.Koślacz A., Nowak R.: Psychiatria kliniczna i pielęgniarstwo psychiatryczne.
PZWL, Warszawa 2002.
5.Wilczek-Rużyczka E.: Komunikowanie się z chorym psychicznie.
Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007.
6.Ugniewska C.: Pielęgniarstwo psychiatryczne i neurologiczne. PZWL,
Warszawa 1998.
Literatura uzupełniająca:
1.Aleksandrowicz J.: Psychoterapia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
2003.
2.Aleksandrowicz J.: Zaburzenia nerwicowe. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2003.
3.Dąbrowski S.(red.): Psychiatria. Wydawnictwo Lekarskie PZWL 1999.Jakubik
A.: Zaburzenia osobowości. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002.
4.Golec S., Kokoszka A.: Postępowanie w nagłych zaburzeniach psychicznych.
Medycyna Praktyczna, Kraków 2002.
5.Jaroszyński J.: Zespoły zaburzeń psychicznych. Instytut Psychiatrii i
Neurologii, Warszawa 2001.
6.Krzymiński S. (red.): Zaburzenia psychiczne wieku podeszłego.PZWL, 1993.
7.Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD -10. Opisy
kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne
Vesalius Instytut Psychiatrii i Neurologii, Kraków - Warszawa 2000.
8.Meder J. (red.): Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń
psychicznych. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2000.
9.Motyka M.: Pielęgnowanie a pomoc psychiczna w chorobie. Centrum Edukacji
Medycznej, Warszawa 1999.
10.Namysłowska I.:. Terapia rodzin. Instytut Psychiatrii i Neurologii. Warszawa
2000.
11.Popielarska A. M.: Psychiatria wieku rozwojowego. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa 2000.
12.Pużyński S.: Depresje i zaburzenia afektywne. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa 2003.
13.Sidorowicz S., Harold I., Kaplan B. (red.): Psychiatria kliniczna.
Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2002.
14.Pużyński S.: Leksykon Psychiatrii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 1993.