Nr03 nr03 - Amundi`s Research Center
Transkrypt
Nr03 nr03 - Amundi`s Research Center
03 Nr marzec 2015 Alokacja aktywów: strategie inwestycyjne Amundi QE i ceny ropy kluczowymi czynnikami alokacji aktywów i ożywienia gospodarczego w strefie euro PHILIPPE ITHURBIDE, Szef ds. Badań, Strategii i Analiz na Świat – Paryż QE EBC: udane ogłoszenie, niepewny wpływ W tym miesiącu EBC inicjuje skup obligacji skarbowych w ramach swojego programu łagodzenia ilościowego. Dwa miesiące temu, w wydaniu styczniowym, opisaliśmy naszą perspektywę i oczekiwania dotyczące wpływu potencjalnego niekonwencjonalnego programu realizowanego przez europejskie władze monetarne. Program ten stał się właśnie rzeczywistością. Jakie jednak będą skutki uboczne skupu prowadzonego przez EBC, poza wpływem na europejskie klasy aktywów, stopy krótkoterminowe, stopy długoterminowe, spready obligacji skarbowych, akcje, obligacje korporacyjne i kurs wymiany euro (patrz Jaki wpływ wywarłoby wprowadzenie w Europie QE na dużą skalę?”, str. 4–8, Cross Asset Investment Strategy, styczeń 2015) Dotychczasowe doświadczenia Stanów Zjednoczonych pozwalają wysnuwać pewne przypuszczenia w tym zakresie. Zamieszczony na następnej stronie wykres pokazuje, jak ceny akcji zmieniały się po wprowadzaniu kolejnych rund QE. Korelacja robi wrażenie, a na dodatek pozostaje stała w długim okresie — niezależnie od tego, czy chodzi o QE1, QE2, czy QE3, zależność pozostaje wyraźna. Wiadomo również, że około 20% płynności skierowanej do systemu przez Fed zostało zainwestowane na rynkach wschodzących, które były wówczas niedowartościowane i atrakcyjne. Inwestycje te znacząco pobudziły rynki wschodzące — w istocie, to one ucierpiały najbardziej, gdy Fed zakończył program. Uzależnienie od banków centralnych ma swoje koszty! Zależności między QE i towarami okazały się jednak bardziej wieloznaczne. Pierwsza runda QE z pewnością spowodowała powszechny wzrost cen, w tym metali (zarówno szlachetnych, jak i nieszlachetnych) i produktów rolnych. Kolejne rundy nie wywołały jednak podobnych skutków, ponieważ gwałtowne załamanie wzrostu gospodarczego ostatecznie przyczyniło się również do powszechnego spadku cen towarów. Cena złota spadała jeszcze szybciej ze względu na mniejszą liczbę źródeł ryzyka systemowego i niższą awersję do ryzyka. Ogółem program QE miał znacznie większy wpływ na akcje i stopy procentowe w Stanach Zjednoczonych — zarówno krótko-, jak i długoterminowe (według badań wpływ QE na rentowność obligacji 10-letnich to 130–150 punktów bazowych) niż na rynek towarów. Czego można oczekiwać od programu QE Europejskiego Banku Centralnego? Oprócz wpływu czynnikami, które trzeba uwzględnić, są wiarygodność, wdrożenie i efektywność programu. Jeżeli chodzi o wiarygodność, ogłoszenie programu QE było dużym sukcesem. Jego skala, kompleksowość i adekwatność nie rozczarowują. Rynki finansowe nie czekały z okazaniem swojej aprobaty — znalazło to odzwierciedlenie między innymi w spadku stóp krótko- i długoterminowych, a także hossie poszczególnych klas aktywów, takich jak akcje ze strefy euro. Wdrożenie wydaje się prostą sprawą, przynajmniej co do zasady. Tak czy inaczej, EBC stanie przed wyzwaniem polegającym na skupie papierów wartościowych o wartości 60 mld euro na niepłynnych rynkach, na których brakuje skorych do sprzedaży oferentów. QE skłania graczy rynkowych raczej do zakupu lub utrzymywania aktywów niż do ich sprzedaży. Tymczasem banki, będące znaczącymi posiadaczami obligacji skarbowych, utrzymują tego rodzaju aktywa ze względu na wymagania przepisów lub po prostu ze względu na zamiar utrzymywania określonego poziomu płynności, ponieważ obligacje skarbowe mogą być wykorzystywane jako zabezpieczenia. W tych okolicznościach dążenie EBC do wdrożenia programu na pełną skalę zderzy się z nieuchronną rzeczywistością rynku, co niewątpliwie doprowadzi do dalszego zbicia stóp krótko- i długoterminowych — o ile nie nastąpi gwałtowny wzrost emisji, gwałtowna zmiana polityki regulatorów czy wymuszona wyprzedaż przez fundusze publiczne (patrz: żądania władz Japonii wobec tamtejszych publicznych funduszy emerytalnych). Będzie to mieć siedem głównych skutków: ••Stopy krótkoterminowe pozostaną ujemne; ••Euro znajdzie się pod presją spadkową, częściowo równoważoną przez nadwyżki na rachunku bieżącym; Podsumowanie W tym miesiącu EBC inicjuje skup obligacji skarbowych w ramach swojego programu łagodzenia ilościowego. Wiarygodność programu została zapewniona dzięki doskonałej komunikacji ze strony EBC, a także dopasowaniu programu do potrzeb gospodarki. Drugi element, wdrożenie, jest raczej delikatną sprawą, ponieważ zajdzie konieczność skupowania papierów wartościowych wartych 60 mld euro na rynku, na którym płynność nie zawsze jest dostępna. Trzeci element, efektywność, będzie zależeć od aktywacji kanałów transmisyjnych łączących politykę monetarną ze sferą gospodarki realnej, które dotychczas nie były całkowicie drożne. Kanał kursów wymiany, kanał stóp procentowych i kredytu, kanał efektu bogactwa, kanał oczekiwań i kanał zaufania będą musiały zostać udrożnione, aby ożywienie gospodarcze przyspieszyło. Spadek cen ropy, choć bezpośrednio przyczynił się do wzrostu presji deflacyjnej, ma również potencjał reflacyjny związany ze wzrostem aktywności gospodarczej. Połączony wpływ QE i cen ropy na ceny przekonuje nas do utrzymania alokacji aktywów skupiającej się na aktywach europejskich (choć na euro warto zajmować raczej krótkie pozycje — zwłaszcza jeśli waluta ta zacznie być wykorzystywana w transakcjach carry trade), oczywiście w zależności od wdrożenia QE i wpływu tego programu na gospodarkę realną. Z jakimi skutkami ubocznymi wiąże się skup prowadzony przez EBC? Dotychczasowe doświadczenia Stanów Zjednoczonych pozwalają wysnuwać pewne przypuszczenia w tym zakresie. Dokument przeznaczony wyłącznie dla klientów profesjonalnych, podmiotów świadczących usługi z zakresu inwestycji oraz wszelkich innych specjalistów z branży finansów. 1 03 nr marzec 2015 French version ••Podwyższone będzie również ryzyko osiągnięcia wartości ujemnych przez stopy Matières premières, actions et QE długoterminowe. Podobnie jak dwu- i pięcioletnie, ostatnion°1 również (100wcześniej = janvierobligacje 2009) niemieckie obligacje siedmioletnie zaczęły być oferowane z oprocentowaniem poniżej zera. 250 stopy długoterminowe niewątpliwie będą utrzymywać 5 Początkowo się na bardzo niskim S&P 500 Indice CRB poziomie; Or 4,5 Actifs de la Fed (Bln $, Ech. D.) ••Spready220 obligacji skarbowych będą maleć nawet w stosunku do obecnych wyjątkowo niskich poziomów. Mimo że są one w stanie zaoferować niewielką ochronę przed 4 potencjalnym załamaniem wzrostu, problemami z zadłużeniem publicznym lub sytuacją 190 polityczną, znajdują się w rękach EBC, co przynajmniej w krótkim terminie ma uspokajający 3,5 wpływ na inwestorów; 160 ••Spready obligacji korporacyjnych będą maleć; 250 5 S&P 500 CRB Index Gold Fed Total Assets ($Trn, Rhs.) 220 4,5 4 190 3,5 160 130 2,5 100 2 07-14 01-15 01-14 07-13 01-13 QE3 07-12 07-11 01-12 01-11 QE2 07-10 70 01-10 QE1 07-09 Ostatecznie, jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, strefa euro może spodziewać się Source : Datastream, Recherche Amundi bardziej przyjaznego wzrostowi gospodarczemu otoczenia. Ostatnim elementem, który musi uwzględnić Mario Draghi, jest kwestia efektywności. Wspominaliśmy już, jak ważne jest zapewnienie przełożenia QE na gospodarkę realną. Warunkiem ożywienia wzrostu gospodarczego jest aktywacja sześciu kanałów transmisyjnych łączących politykę monetarną Title Arial 8 Bold (1 or 2 lines maxi) n°2 ze sferą gospodarki realnej: 3 01-09 07-14 01-15 01-14 07-13 01-13 07-12 07-11 01-12 01-11 07-10 01-10 2,5 długoterminowe w Stanach ••Przy wszystkich pozostałych czynnikach niezmienionych stopy Zjednoczonych pozostaną niskie: nachylenie krzywej, poziomy stóp oraz atrakcyjność 100 2 dolara stanowią przekonujące argumenty na rzecz amerykańskiego rynku obligacji. Choć QE1 QE2 rynkom wschodzącym udało się przyciągnąćQE3 20% płynności z amerykańskiego programu 1,5 z europejskiego programu QE, rynek70amerykański powinien przyciągnąć część przepływów luzowania ilościowego. 07-09 Commodities, equities Towary, akcje i QEand QE (100 January 2009) (100 = =styczeń 2009) 1 3 ••Europejskie 130 akcje nadal będą drożeć; 01-09 English version Graph n° 1,5 Source: Datastream, Amundi Research Title Arial 8 Bold (1 or 2 lines maxi) ••„Efekt kursów wymiany”: każda deprecjacja waluty poprawiłaby konkurencyjność i/lub pomogłaby przywrócić marże przedsiębiorstw i/lub doprowadziłaby do naturalnego wzrostu zysków; ••„Efekt stóp procentowych”: każdy dodatkowy spadek stóp procentowych poprawiłby wiarygodność kredytową zadłużonych podmiotów, co mogłoby pobudzić akcję kredytową banków; ••„Efekt spreadów”: skutek ten sam, co w przypadku niższych stóp procentowych; ••„Efekt bogactwa”: hossa na rynkach akcji i nieruchomości oznaczałaby wzrost majątku graczy rynkowych — zarówno konsumentów, jak i inwestorów; ••„Efekt oczekiwań inflacyjnych”: zamiarem EBC jest zatrzymanie spirali deflacyjnej, ponieważ niższe ceny oznaczają niższą konsumpcję; ••„Efekt zaufania”: bez zaufania nie można liczyć na skuteczne pobudzenie wzrostu PKB. Wiarygodność, wdrożenie, efektywność: ostatnie dwa elementy mają kluczowe znaczenie Warunkiem skuteczności powyższych efektów byłby również oczywiście stale niski poziom „stresu finansowego”. W świetle prowadzonych negocjacji, problemów z wypłacalnością i zbliżających się wyborów nie można mieć pewności co do dobrych perspektyw krajów peryferyjnych. Podsumowując, korzystnym skutkom programu QE nie może zaszkodzić zmienna sytuacja polityczna. Ceny ropy: bezpośredni wpływ deflacyjny i pośredni wpływ reflacyjny Drugim z czynników dobrze wróżących wzrostowi gospodarczemu jest utrzymywanie się niskich Arial 8 Boldw(1artykułach or 2 lines w maxi) n°3 cen ropy (więcej na tenTitle temat pisaliśmy wydaniach styczniowym i lutowym). W Stanach Zjednoczonych spadek cen ropy, choć wysoce szkodliwy dla krajowego wydobycia ropy łupkowej, ożywił zaufanie konsumentów i liderów biznesu. Dla krajów z wysoką konsumpcją niższe ceny ropy mają natychmiastowy wpływ na ceny i produkcję dóbr konsumpcyjnych. Im więcej kraj konsumuje, tym więcej energii pochłania produkcja nabywanych w nim dóbr. Im wrażliwsza jest krajowa stopa inflacji na ceny energii, tym większy jest wpływ spadku cen ropy na wzrost potencjału eksportowego państwa, jego aktywności gospodarczej i tempa rozwoju. Przy wszystkich pozostałych warunkach niezmienionych, Chiny i Niemcy uzyskają znaczące korzyści w zakresie wzrostu gospodarczego, podczas gdy kraje takie jak Indie otrzymają nieco swobody w zakresie polityki monetarnej. Pytanie brzmi obecnie: czy ceny ropy będą rosnąć? Zwłaszcza w świetle tego, że w trakcie ostatniego miesiąca już zwiększyły się o prawie 10%. 1.Niska presja na podaż ropy Od 1995 r. cena ropy załamywała się siedmiokrotnie. Za każdym razem po spadkach następowało ograniczenie wydobycia przez członków OPEC. Kraje spoza OPEC rzadko naśladowały w swoich decyzjach członków tej organizacji (z jedynie dwoma wyjątkami), co powodowało niejasności co do tego, jak kontrolowane są ceny ropy. Mimo to chcielibyśmy wspomnieć tu o trzech znaczących sytuacjach charakteryzujących się jednoczesnym spadkiem cen ropy i podaży tego surowca zapewnianej przez kraje OPEC: kryzysie azjatyckim z lat 1994– 2 Płynność rynku: ograniczenie Title Arial 8 Bold (1 or 2 lines maxi) dla EBC Jeżeli wszystko pójdzie „normalnie”, strefa euro może spodziewać się bardziej przyjaznego wzrostowi gospodarczemu otoczenia Dokument przeznaczony wyłącznie dla klientów profesjonalnych, podmiotów świadczących usługi z zakresu inwestycji oraz wszelkich innych specjalistów z branży finansów. Title Arial 8 Bold (1 or 2 lines maxi) Title Arial 8 Bold (1 or 2 lines maxi) 03 Nr marzec 2015 1995, bańce dotcomów w 2000 r. i kryzysie finansowym z 2008 r. Pod wieloma względami obecna sytuacja osobliwie przypomina tę z lat 1985–1986: ••Nowe źródła produkcji. Obecnie są nimi biopaliwa, kanadyjskie piaski roponośne i północnoamerykańskie łupki (wydobycie w Stanach Zjednoczonych wzrosło o ponad 65% w trakcie 5 lat); w 1985 roku na podaż wpłynęły złoża odkryte na Alasce, na Morzu Północnym i w Zatoce Meksykańskiej. ••Nadwyżka podaży: roczna wartość inwestycji w prace poszukiwawcze, rozwój i wydobycie wzrosła od 1990 r. siedmiokrotnie. Wszystkie okresy intensywnych inwestycji nieuchronnie prowadziły do etapów niższych cen. Niewątpliwie obecnie jesteśmy świadkami takiej fazy. Spadające ceny ropy pozytywnie wpływają na wzrost gospodarczy ••Rezygnacja z mechanizmów kontroli cen: zarówno w 1985, jak i w 2014 r. OPEC zrezygnował z kontrolowania cen ropy. Po 1985 r. cena ropy utrzymywała się na stabilnym poziomie przez ponad 10 lat, zanim zaczęła rosnąć na początku XXI wieku, by z poziomu 20–30 dolarów za baryłkę osiągnąć ponad 130 dolarów w 2008 r., u progu kryzysu finansowego. Zapasy ropy naftowej również osiągają poziomy niewidziane od ponad 30 lat (według szacunków amerykańskiej Energy Information Administration), co pozwala mieć pewne wątpliwości co do niedawnej bardziej optymistycznej prognozy OPEC, zakładającej ożywienie wydobycia począwszy od 2015 r. 2.Niewielka presja na popyt na ropę — przynajmniej na razie Czy w 2015 r. należy się spodziewać gwałtownego wzrostu cen ropy? Jeżeli nie dojdzie do gwałtownego przyspieszenia globalnego wzrostu gospodarczego, prawdopodobieństwo szybkiego wzrostu popytu na ropę w krótkim terminie będzie niewielkie. Stany Zjednoczone są obecnie samowystarczalne, podczas gdy popyt zgłaszany przez Chiny maleje w rezultacie spowolnienia gospodarczego i/lub spadku energochłonności produkcji. Dane o imporcie pokazują, że Chiny rozpoczęły nowy etap: ich średnie roczne tempo wzrostu importu spadło z 12% do 2010 r. do nieco ponad 5%. W niektórych krajach rozpoczęła się recesja (Rosja, Brazylia, Argentyna, Ukraina, Wenezuela), podczas gdy inne odczuwają bezpośrednie skutki chińskiego spowolnienia gospodarczego (Hongkong i Korea Południowa, ale również Chile, Brazylia i Peru). Ożywienie popytu na ropę wymagałoby przyspieszenia gospodarczego w Stanach Zjednoczonych (ze wzrostem konsumpcji i intensywniejszym wzrostem wynagrodzeń) oraz w Europie (program QE skutecznie wpływający na gospodarkę realną) w połączeniu z poprawą wzrostu gospodarczego w pozostałych krajach wschodzących. Obecna sytuacja osobliwie przypomina tę z lat 1985–1986 Zasadniczo w tym momencie wydaje się nieprawdopodobne, by ceny ropy mogły odnotować gwałtowny wzrost. Cena między 70 a 80 dolarów wydaje się rozsądna na 2015 rok. 15 najważniejszych kwestii, o których trzeba pamiętać. 1. Stany Zjednoczone: mimo że wzrost wynagrodzeń rozczarowuje, a bieżąca dynamika jest słaba, wzrost utrzymuje się znacznie powyżej 2,5%, co przy wszystkich pozostałych warunkach niezmienionych sprzyja amerykańskim akcjom; 2. Globalny wzrost gospodarczy w 2015 r. powinien utrzymać się na poziomie powyżej 3%, czyli zasadniczo pozytywnym dla akcji europejskich; Nowa era dla Chin? 3. Globalny wzrost gospodarczy zarówno w 2015 r., jak i w 2016 r. nie powinien przekroczyć 4%, co zasadniczo nie jest poziomem przesadnie obiecującym, jeśli chodzi o towary; 4. Mimo że ostatnio skorygowaliśmy wzrost niemieckiego PKB w górę, wzrost gospodarczy w strefie euro nie powinien przekroczyć 1,5%, co okaże się niewystarczające dla celów poprawy warunków na rynku pracy i w zakresie długu publicznego poza krajami charakteryzującymi się nadwyżkami pierwotnymi oraz stopami procentowymi poniżej wzrostu PKB (zwłaszcza Niemcy); 5. 6. 7. 8. 9. QE i spadek cen ropy naftowej mają potencjał pobudzenia wzrostu w strefie euro; Rosja wkroczyła w fazę poważnej recesji; Presja deflacyjna w niektórych krajach i inflacyjna w innych Brazylia również zaczęła borykać się z recesją, choć na razie umiarkowaną; Ukraina, Argentyna i Wenezuela obecnie również pogrążone są w recesji; Spowolnienie wzrostu utrzymuje się w Chinach, wpływając na wzrost w Hongkongu, Chile, Brazylii i Peru, czyli krajach będących eksporterami surowców; 10.Inflacja jest powszechnie korygowana: w Stanach Zjednoczonych, w Wielkiej Brytanii, w strefie euro i innych miejscach; 11.Presja deflacyjna w 2015 r. powinna się utrzymywać — zwłaszcza w strefie euro; 12.Presja inflacyjna utrzymuje się w Wenezueli, Argentynie, Brazylii, Chile, Turcji i Rosji; 13.Ropa naftowa stanowi czynnik decydujący dla krajów wschodzących, różnicując sytuację producentów i konsumentów netto, a nawet poszczególnych producentów; 14.Jeżeli wzrost gospodarczy i Fed nie sprawią poważniejszej niespodzianki, polityka monetarna największych krajów powinna pozostać raczej dostosowawcza, zaś stopy Dokument przeznaczony wyłącznie dla klientów profesjonalnych, podmiotów świadczących usługi z zakresu inwestycji oraz wszelkich innych specjalistów z branży finansów. 3 03 nr marzec 2015 długoterminowe powinny zostać utrzymane na skrajnie niskim poziomie; 15.Dług publiczny w wielu krajach pozostaje problematyczny. Ze względu na niewystarczający wzrost gospodarczy, brak dyscypliny, kiepskie parametry fiskalne i nadmierne wykorzystywanie finansowania długiem niewielu krajom udało się odwrócić opisywany tu trend. Wnioski Niewątpliwie cena ropy i program QE stanowią kluczowe czynniki, jeśli chodzi o ożywienie wzrostu gospodarczego w strefie euro. Wpływ pierwszego z nich ma jednak mniej złożony charakter. Mimo że od programu QE dużo się oczekuje, efektywność jego wdrożenia pozostaje kwestią otwartą. Dążenie EBC do realizacji wdrażanego programu okaże się silniejsze od napotykanych trudności, co przełoży się na spadek stóp procentowych i spreadów. Innymi słowy, utrzymujemy naszą alokację aktywów, opartą m.in. na następujących przesłankach: ••Oczekiwania dotyczące deprecjacji euro: Program QE powinien sprzyjać osłabianiu euro. Rozwój wypadków, który znamy ze Stanów Zjednoczonych i Japonii, w strefie euro nie jest oczywisty. Należy jednak pamiętać, że nadwyżki na rachunku obrotów bieżących stanowią przeszkodę dla słabnięcia wspólnej waluty. Tak czy inaczej liczymy na deprecjację, ponieważ wpływ QE przynajmniej początkowo powinien przeważać. Oprócz tego euro, podobnie jak jen, stopniowo zaczyna być wykorzystywane w transakcjach carry trade, a także jako źródło finansowania kredytów, co dodatkowo sprzyja deprecjacji tej waluty. Japońskie i europejskie krzywe rentowności również są bardzo podobne. ••Przeważenie na akcjach ze strefy euro. Wydaje się, że te rynki muszą rosnąć. Program QE powinien dostarczyć płynności, która z kolei zostanie przeznaczona na zakup ryzykownych aktywów. ••Przeważenie obligacji korporacyjnych ze strefy euro, w tym wysokodochodowych; ALOKACJA AKTYWÓW PERSPEKTYWA KRÓTKOTERMINOWA -- - GOTÓWKA + ++ USD EUR OBLIGACJE PAŃSTWOWE Stany Zjednoczone Strefa euro (państwa podstawowe) Strefa euro (państwa peryferyjne) Wielka Brytania Japonia Rynki wschodzące OBLIGACJE KORPORACYJNE Klasa inwestycyjna Europa Klasa inwestycyjna USA Wysokodochodowe Europa Wysokodochodowe USA AKCJE Stany Zjednoczone Strefa euro ••Przeważenie spreadów obligacji skarbowych ze strefy euro; Europa bez strefy euro ••Strategia długoterminowa. Ze względu na QE, ropę, poszukiwanie rentowności i spreadów oraz uzależnienie rynków od decyzji banków centralnych nasza alokacja jest dość agresywna. Konieczne jest ostrożne zarządzanie płynnością portfela, ponieważ pozycje, o których mowa powyżej, stały się skrajnie „popularne” wśród inwestorów. W świetle pozytywnych doświadczeń z przeszłości rozsądną taktyką wydaje nam się również ograniczanie ryzyka i częściowe realizowanie zysków w miarę zbliżania się wspomnianych powyżej trudności. Japonia Rynki wschodzące WALUTY Dolar amer. Euro Funt szterling Jen Waluty rynków wschodzących (--) Znaczące niedoważenie (-) Niedoważenie ( ) Pozycja neutralna (+) Przeważenie (++) Znaczące przeważenie TYP PORTFELA Portfele akcji • Preferować akcje ze strefy euro • USA: utrzymać pozycję neutralną do niedoważonej • Japonia: utrzymać pozycję neutralną • Utrzymać neutralny współczynnik beta portfela • Rynki wschodzące: wybór kraju ma kluczowe znaczenie • W obrębie rynków wschodzących - przeważenie na Meksyku, Peru, Indiach i Tajlandii, - pozycja neutralna na Chinach, Brazylii, Turcji, RPA i GCC, - niedoważenie na Malezji, Korei Południowej, Grecji, Tajwanie i Chile • Utrzymać długą pozycję na USD oraz krótką na JPY i EUR 4 Portfele obligacji • Utrzymać przeważenie zwłaszcza na europejskich instrumentach stałodochodowych • Okazje związane z instrumentami wysokodochodowymi z USA • Przeważenie na TIPS • Utrzymać przeważenie na Włoszech i Hiszpanii • Dług rynków wschodzących: - przeważyć dług państw wschodzących w przypadku krajów zużywających surowce - preferować dług w twardych walutach (długa na USD) - preferować lokalny dług krajów korzystających na niskiej cenie ropy • Utrzymać długą pozycję na USD oraz krótką na JPY i EUR Portfele zdywersyfikowane • Preferować strefę euro (teraz) i japońskie akcje (średni termin) • Pozycja neutralna na akcjach z USA • Podchodzić ostrożnie do akcji z krajów wschodzących, preferować państwa zużywające surowce • Preferować akcje w stosunku do obligacji korporacyjnych, w tym ze względu na płynność • Utrzymać długą pozycję na obligacjach korporacyjnych strefy euro (głównie wysokodochodowych) dla celów transakcji carry trade • Zwiększać dywersyfikację, kupując dług z USA • Utrzymać przeważenie na obligacjach państwowych krajów z peryferii strefy euro • Pozytywne podejście do długu rynków wschodzących w twardych walutach, USD i EUR • Utrzymać długą pozycję na USD oraz krótką na EUR i JPY Dokument przeznaczony wyłącznie dla klientów profesjonalnych, podmiotów świadczących usługi z zakresu inwestycji oraz wszelkich innych specjalistów z branży finansów. 03 Nr marzec 2015 Czynniki ryzyka MARZEC POZIOM RYZYKA FED: MAŁO ZROZUMIAŁA POLITYKA MONETARNA Rynek pracy istotnie się wzmocnił w trakcie ostatnich 1,5 roku, jednak utrzymuje się też nadpodaż siły roboczej, współczynnik aktywności ekonomicznej jest niski, a wynagrodzenia praktycznie się nie zmieniają. Zadaniem Fedu jest obecnie znalezienie najlepszego sposobu postępowania w kontekście jego własnych prognoz oraz perspektyw rynków finansowych. Nie przewiduje się normalizacji polityki pieniężnej, jednak wydaje się, że zmienność musi powrócić wraz z ryzykiem nieporozumień. UMIARKOWANE RYZYKO STREFA EURO: INTENSYFIKACJA ŹRÓDEŁ PRESJI DEFLACYJNEJ EBC wdrożył ważny program QE. Program QE ciągle oczekuje na należyte wdrożenie, a kanały transmisyjne łączące politykę monetarną ze sferą gospodarki realnej (efekt bogactwa, kursy wymiany, stopy procentowe, płynność, zaufanie i oczekiwania inflacyjne) nadal muszą jeszcze zacząć działać. Jeżeli program okaże się niewystarczający do ożywienia tych kanałów, względny spokój umysłu związany z perspektywami wzrostu gospodarczego przeminie, a wątpliwości dotyczące wypłacalności niektórych rządów z pewnością powrócą, co będzie mieć oczywiste konsekwencje dla spreadów obligacji skarbowych. NISKIE RYZYKO • STREFA EURO: NIEDOSZACOWANY WZROST PKB (EFEKTY QE I CEN ROPY) Ostatnio pojawiły się dwa pozytywne czynniki dla strefy euro: szeroko zakrojony program QE (uznany przez rynki finansowe za wysoce wiarygodny) oraz trwały spadek cen ropy. Nie należy lekceważyć nadal występujących w strefie euro źródeł presji deflacyjnej, ale równie nierozsądne byłoby nieuwzględnianie reflacyjnego wpływu QE i ceny ropy. Jeżeli którykolwiek z tych dwóch czynników skompensuje wpływ presji deflacyjnej, dowodem na to będzie korekta PKB za 2015 r. w górę — istotnie spadnie też ryzyko nowego kryzysu. WYSOKIE RYZYKO • GRECJA: NIEWYPŁCANOŚĆ CZY GREXIT — CZEKAMY NA NAJGORSZY SCENARIUSZ? Czy Grecję czekają gorsze czasy? Nie jesteśmy pewni. Ze względu na złagodzenie środków oszczędnościowych i akceptację nowego planu pomocy byłoby lepiej, gdyby Grecja pozostała w Europejskiej Unii Walutowej. Wszelkie ryzyko niewypłacalności Grecji lub opuszczenia przez nią strefy euro miałoby negatywny wpływ na spready obligacji skarbowych. Choć Grecja nie jest źródłem ryzyka systemowego, efektu epidemii nie można całkowicie wykluczyć. NISKIE RYZYKO HISZPANIA: CZY PÓJDZIE W ŚLADY GRECJI? Program powstałej w styczniu 2014 r. partii Podemos pokrywa się z planami greckiej Syrizy: obydwie są przeciwne „Trojce” (UEEBC-MFW) i programowi oszczędnościowemu, a także chcą wzmocnienia demokracji i suwerenności, postulując restrukturyzację zadłużenia państwa i gospodarstw domowych, wraz z ewentualnie konieczną niewypłacalnością. W rezultacie wyborów powszechnych poznamy następną większość parlamentarną i premiera. Według najnowszych sondaży prowadzą Podemos i Partia Ludowa (każda ma po około 25% głosów), a za nimi plasuje się Hiszpańska Socjalistyczna Partia Robotnicza. NISKIE RYZYKO ROPA NAFTOWA: CENY NADAL SPADAJĄ Spadek ceny ropy naftowy pomógł w rozwoju jej importerom, a także poprawił sytuację w państwach mających problemy ze słabo kontrolowanym wzrostem inflacji, takich jak Indie i Indonezja. Z drugiej strony jednak wzrośnie wrażliwość finansowa wydobywających ropę naftową krajów, które istotnie zależą od eksportu tego surowca i przychodów z podatków, takich jak Wenezuela, Angola, Nigeria i Ekwador. Obecna sytuacja spycha Rosję w kierunku głębokiej recesji, zaś Wenezuela jest bliska niewypłacalności. Dalszy spadek cen ropy spowodowałby pogorszenie i tak już poważnej sytuacji. UMIARKOWANE RYZYKO CHINY: GWAŁTOWNE ZAŁAMANIE Chiny będą obecnie musiały ograniczyć akcję kredytową i działalność parabanków w celu zmniejszenia zadłużenia i udziału złych długów, a także przywrócenia wysokiego potencjału wzrostu gospodarczego i osiągnięcia wyższej produktywności. Przyszły wzrost będzie słabszy, ale Chiny nadal mają środki, by pozwolić sobie na taką (długotrwałą) reformę, nawet jeśli skala problemu i zadanie do wykonania tak czy inaczej są kolosalne. Duży spadek ceny ropy jest korzystny, jednak obecnie dynamika gospodarcza jest niska. UMIARKOWANE RYZYKO GOSPODARKI WSCHODZĄCE: BARDZIEJ WYRAŹNY SPADEK TEMPA WZROSTU Zakończenie programu QE w Stanach Zjednoczonych nie zaszkodziło rynkom wschodzącym. Oczekiwania dotyczące tego, że kluczowe stopy procentowe Stanów Zjednoczonych zostaną podwyższone później, pod koniec 2015 r. lub na początku 2016 r., wydają się uzasadnione. W niektórych krajach dane fundamentalne są powodem do obaw (głęboka recesja w Rosji, łagodna recesja w Brazylii, spowolnienie w Chinach itp.). Sądzimy, że występuje jedynie ograniczone ryzyko tego, że załamanie na rynkach wschodzących nabierze rozpędu w 2015 r., jednak sytuacja tak czy inaczej wymaga uważnego śledzenia. UMIARKOWANE RYZYKO REGIONALNA WOJNA WALUTOWA Powrót słabości euro i jena, wdrożenie programu QE przez EBC oraz podjęcie przez Bank Japonii działań z zakresu łagodzenia polityki pieniężnej zaogniają napięcie w Azji (zwłaszcza w Korei Południowej i w Chinach), gdzie spadek jena w 2013 r. zaważył na relacjach handlowych. W przypadku euro spodziewamy się osłabienia, którego skala nie powinna jednak martwić Stanów Zjednoczonych, ponieważ źródłem ich wzrostu gospodarczego będzie przede wszystkim popyt wewnętrzny. Obecna sytuacja sprzyja zmienności na rynkach walutowych. WYSOKIE RYZYKO • Dokument przeznaczony wyłącznie dla klientów profesjonalnych, podmiotów świadczących usługi z zakresu inwestycji oraz wszelkich innych specjalistów z branży finansów. 5 03 nr marzec 2015 Perspektywa makroekonomiczna MARZEC AMERYKA PŁN. I PŁD. CZYNNIKI RYZYKA STANY ZJEDNOCZONE Ciąg dalszy ożywienia mimo niewielkiego osłabienia wzrostu gospodarczego obserwowanego od końca 2014 r. > P otencjał wzrostu > Mimo spadku inwestycji PKB wzrósł IV kwartale o 2,2% w rezultacie wzrostu wydatków konsumenckich. Od opóźniony końca 2014 r. większość danych (poza rynkiem pracy) rozczarowuje, jednak jest to prawdopodobnie związane w przewidywalnej przyszłości (trwała z tymczasową konsolidacją po ostrym przyspieszeniu w poprzednich kwartałach. > Gospodarstwa domowe, które w ostatnich kilku latach znacząco ograniczyły swoje zadłużenie, korzystają stagnacja). z utrzymującej się poprawy na rynku pracy oraz spadających cen paliwa. >R ozprzestrzenienie się > W 2015 r. ożywienie będzie trwać nadal, jednak poprawa będzie ograniczona ze względu na utrzymującą się niską problemów gospodarczych dynamikę wynagrodzeń oraz spadające inwestycje w sektorze energetycznym. Słabość gospodarcza reszty świata i finansowych, z którymi i rosnący dolar nieznacznie stłumią aktywność. boryka się reszta świata. > Fed będzie normalizować swoją politykę, ale bardzo powoli — przy tak niskiej inflacji pierwsza podwyżka stóp może nastąpić dopiero pod koniec 2015 r. BRAZYLIA > Publikowany przez bank HSBC indeks PMI brazylijskiego sektora produkcyjnego w lutym osiągnął poziom > N admiernie restrykcyjna 49,6, czyli powyżej oczekiwań (49,0), ale mniej niż w poprzednim miesiącu (50,7). polityka monetarna > Inflacja konsumencka ponownie zmalała: w lutym osiągnęła 7,36% w porównaniu do 6,69% miesiąc wcześniej. w połączeniu z przesadnie Wydaje się, że mimo podwyżki stóp procentowych bankowi centralnemu nie udało się powstrzymać ani inflacji, ani ambitną konsolidacją deprecjacji reala. fiskalną mogą zaszkodzić >P resja na Brazylię zwiększyła się również po tym jak agencja Moody's obniżyła o dwa stopnie rating firmy Petrobras wzrostowi PKB. — może to zwiastować obniżenie ratingu państwa do poziomu poniżej inwestycyjnego. EUROPA STREFA EURO Ciąg dalszy ożywienia, podtrzymywanego przez ewolucję policy mix obejmującego politykę monetarną > Zwiększająca się presja i fiskalną. deflacyjna. > Wzrost gospodarczy w IV kwartale okazał się nieznacznie lepszy od oczekiwań (+0,3%). > Rozprzestrzenienie się > W 2015 r. u podstaw powolnego, ale stabilnego ożywienia leżeć będą następujące czynniki: 1/wycofanie środków problemów gospodarczych oszczędnościowych (budżety na 2015 r., bardziej dostosowawcze stanowisko Komisji Europejskiej oraz nowe i finansowych, z którymi środki, takie jak Plan Junckera); 2/poprawa akcji kredytowej banków w rezultacie działań podjętych przez EBC borykają się rynki w 2014 r. (polityka monetarna i czyszczenie bilansów banków), do którego dojdzie ogłoszony 22 stycznia 2015 wschodzące. r. program skupu aktywów; 3/korzystniejszy trend związany z cyklami rynku nieruchomości w kilku krajach; > Ryzyko polityczne (wysoki 4/deprecjacja euro i niższa cena ropy. > Przez część roku inflacja pozostanie ujemna. Tak czy inaczej, ożywienie gospodarcze i program skupu aktywów wynik partii przeciwnych EBC powinny zapobiec samopodtrzymującej się spirali deflacyjnej. Ryzyko polityczne jest wysokie (Grecja, a nawet obecnemu kształtowi europejskich instytucji w Hiszpania pod koniec roku). wyborach zaplanowanych na 2015 r.). WIELKA BRYTANIA Ożywienie nadal znaczące, jednak w 2015 r. będzie mniej intensywne niż w 2014 r. > Nowa bańka na > Oczekuje się, że trwające już solidne ożywienie w 2015 r. utrzyma się. Wzrost konsumpcji i hossa na rynku rynku nieruchomości nieruchomości (mimo spowolnienia) pozostają istotnymi czynnikami. Zwiększone inwestycje przedsiębiorstw (dane mieszkalnych. o nich zrewidowano w górę) powinny umożliwić stopniowe przywracanie równowagi. Eksport będzie się nadal > Przedłużająca się słabość opóźniać, cierpiąc z powodu powolności ożywienia w strefie euro. eksportu. > Sytuacja na rynku pracy poprawia się: realne wynagrodzenia w końcu rosną. Spadek inflacji sprawia, że podwyżka > Wybory w maju. stóp procentowych staje się mniej pilna — raczej nie należy spodziewać się jej przed końcem 2015 r. > Wzrost znaczenia kwestii wyjścia z UE. AZJA CHINY > W Chinach ponownie rośnie aktywność sektora produkcyjnego. Publikowany przez bank HSBC indeks PMI sektora produkcyjnego w lutym pozytywnie zaskoczył — pierwszy odczyt to 50,1 (w porównaniu do oczekiwań na poziomie 49,5 i 49,7 w styczniu). Jest to czteromiesięczne maksimum, jednak spadek subindeksu zamówień eksportowych okazał się największy od 20 miesięcy — zmalał on do poziomu 47,1, tracąc trzy punkty w stosunku do wyniku ze stycznia. > Ze względu na spowolnienie wzrostu gospodarczego, jednak przede wszystkim ze względu na groźbę deflacji, przed którą stoi chińska gospodarka, bank centralny przyspieszył realizację swojego programu łagodzenia ilościowego. Po obniżeniu stopy rezerwy obowiązkowej dla banków komercyjnych o 50 punktów bazowych na początku lutego na początku marca bank centralny obniżył swoje kluczowe stopy procentowe o kolejne 25 p.b. (było to drugie cięcie w ciągu trzech miesięcy). W najbliższych miesiącach oczekiwane są też inne środki. > Szybsze niż oczekiwano pogorszenie jakości kredytów. > Spadek popytu zewnętrznego. > Zwiększająca się presja deflacyjna. > Nieadekwatne środki pobudzające gospodarkę. INDIE > Metoda obliczania PKB została znacząco zmieniona — w rezultacie wzrost w IV kwartale osiągnął +7,5% r/r. > Wzrost cen surowców. W rezultacie ze względów czysto statystycznych wartości tej nie należy porównywać z poprzednimi wartościami. > S zybsza niż się obecnie W istocie, trudno jest sformułować odpowiednią ocenę ostatnich trendów. oczekuje normalizacja > Styczniowa inflacja CPI osiągnęła poziom +5,1% r/r. Inflacja ustabilizowała się — gdy premier Modi obejmował polityki pieniężnej USA. urząd, wynosiła ponad 8%. W tym kontekście indyjski bank centralny nadal ma pole manewru, jeśli chodzi o obniżanie stóp. JAPONIA Stopniowe ożywienie po rozczarowujących danych. > Ekspozycja na > Po dwóch kwartałach spadków w IV kwartale wzrost gospodarczy okazał się nieznacznie dodatni, jednak inwestycje spowolnienie gospodarcze utrzymują się na niskim poziomie. w Chinach. > Na politycznym nieboskłonie nie gromadzą się obecnie żadne chmury, jednak zdolność władz do wprowadzania > Ograniczenie inflacji dzięki ważnych reform strukturalnych pozostaje niepewna. niższym cenom ropy. > Spadek cen ropy szkodzi możliwości szybkiego osiągnięcia celu inflacyjnego Banku Japonii na poziomie 2%. Bank Japonii uważa jednak zmiany cen energii za pozytywne dla krajowej gospodarki — wydaje się też, że nie planuje intensyfikacji programu skupu aktywów. 6 Dokument przeznaczony wyłącznie dla klientów profesjonalnych, podmiotów świadczących usługi z zakresu inwestycji oraz wszelkich innych specjalistów z branży finansów. 03 Nr marzec 2015 Prognozy makroekonomiczne i finansowe PROGNOZA MAKROEKONOMICZNA • Stany Zjednoczone: faza ekspansji jeszcze się nie zakończyła. Po znaczącym odbiciu w II i III kwartale aktywność gospodarcza w IV kwartale spowolniła. Otoczenie sprzyja dalszemu wzrostowi konsumpcji (poprawa sytuacji na rynku pracy, niższe ceny ropy) oraz odbiciu inwestycji przedsiębiorstw (choć sektor energetyczny nadal ma trudności). Niższe ceny ropy przełożyły się na znaczący spadek inflacji, choć w grę wchodzą również inne czynniki dezinflacyjne (rosnący dolar i ciągle kiepska dynamika wynagrodzeń). • Japonia: powolne wyjście z deflacji. Po dwóch kwartałach recesji w IV kwartale wzrost gospodarczy ponownie okazał się dodatni. Po erozji mocy nabywczej gospodarstw domowych (związanej ze wzrostem cen produktów importowanych w rezultacie deprecjacji jena, a także z podwyżką VAT) zmiana wynagrodzeń jest kluczem do ożywienia gospodarczego. • Strefa euro: ożywienie w kontekście bardzo niskiej inflacji. Dane stopniowo się poprawiają. W obliczu ryzyka deflacji EBC wprowadził znaczący program skupu aktywów. W strefie euro należy się liczyć ze wzrostem niepewności politycznej (możliwy powrót greckiego kryzysu, wybory w Hiszpanii i Portugalii pod koniec roku). • Rynki wschodzące: oczekuje się, że w 2015 r. wzrost gospodarczy na rynkach wschodzących ustabilizuje się. Spadek cen surowców (przeciętnie prawie 20%) powinien przynajmniej w krótkim okresie zapewnić dodatkowe pole manewru krajom będącym głównymi importerami netto (zwłaszcza surowców energetycznych). • Brazylia: wysoka inflacja utrzymuje się. Bank centralny zaskoczył rynki, podwyższając swoją główną stopę o 50 p.b. do 11,75%. Skandal z firmą Petrobras prawdopodobnie zaszkodzi wiarygodności Brazylii i dodatkowo ograniczy jej wzrost. • Chiny: Wzrost PKB w IV kwartale osiągnął 7,3% r/r, co dało 7,4% za cały rok 2014. Zagrożenie deflacją skłoniło bank centralny do przyspieszenia realizacji rozpoczętego programu łagodzenia ilościowego. Rzeczywisty wzrost PKB, % Średnie roczne (%) Inflacja (CPI, r/r, %) 2014 2015 2016 2014 2015 2016 USA 2,4 2,7 2,6 1,7 0,7 1,8 Japonia 0,0 1,2 1,1 2,6 0,6 1,4 Strefa euro 0,9 1,1 1,2 0,4 0,0 0,9 Niemcy 1,6 1,3 1,6 0,9 0,3 1,5 Francja 0,4 0,9 1,0 0,6 0,1 0,8 Włochy -0,4 0,4 0,7 -0,3 0,0 0,5 Hiszpania 1,5 1,9 1,6 -0,5 -0,5 0,5 Wlk. Brytania 2,6 2,4 2,4 1,7 0,9 2,0 Rosja 0,6 -4,5 -1,5 7,8 13,5 8,5 Turcja 3,0 3,3 3,7 8,9 7,0 6,5 Chiny 7,4 6,5 6,3 2,0 1,7 1,7 Indie 5,8 6,0 6,2 6,4 6,2 5,8 Indonezja 5,0 5,5 5,8 6,4 6,7 6,1 Brazylia 0,1 -0,5 1,5 6,3 5,9 5,6 Kraje rozwinięte 1,7 2,0 1,9 1,4 0,6 1,5 Kraje wschodzące 4,6 4,0 4,6 4,2 4,3 4,2 Świat 3,3 3,1 3,4 2,9 2,7 3,0 Źródło: Amundi Research PROGNOZA KLUCZOWYCH STÓP PROCENTOWYCH F ED: pierwsza podwyżka stóp Fedu nastąpi najwcześniej pod koniec 2015 r. Cykl zacieśniania polityki monetarnej będzie realizowany powoli, a jego skala będzie ograniczona. E BC: będzie do września 2016 r. skupować obligacje skarbowe o wartości 60 mld euro miesięcznie — być może dłużej, jeżeli inflacja nie wzrośnie wystarczająco. Bank jeszcze przez wiele lat będzie utrzymywać politykę zerowych stóp procentowych. B ank Japonii: strategia luzowania jakościowego i ilościowego (QQE) będzie realizowana jeszcze przez długi okres. 2015-03-10 Amundi +6 m. Konsensus III kw. 2015 r. Amundi 12m. Konsensus I kw. 2016 r. USA 0,25 0,25 0,65 0,75 1,15 Strefa euro 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 Japonia 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 Wlk. Brytania 0,50 0,50 0,55 0,75 0,90 B ank Anglii: pierwsza podwyżka stóp Banku Anglii nastąpi prawdopodobnie po pierwszej podwyżce Fedu. Prognozy rentowności obligacji dwuletnich PROGNOZA STÓP DŁUGOTERMINOWYCH S tany Zjednoczone: wzrost amerykańskich stóp długoterminowych będzie powolny i ograniczony. Tradycyjne spłaszczanie krzywej związane z podwyżką głównych stóp już się rozpoczęło i będzie trwać — zwłaszcza na krótkookresowym końcu krzywej rentowności. S trefa euro: rentowności obligacji państw stanowiących rdzeń strefy przez dłuższy czas utrzymają się na obecnych poziomach, zaś spready obligacji krajów peryferyjnych będą maleć ze względu na znaczącą skalę skupu obligacji przez EBC. 2015-03-10 U SD: oczekuje się, że rozbieżność między działaniami Fedu i innych banków centralnych krajów rozwiniętych oraz lepsze perspektywy wzrostu będą sprzyjać dolarowi, nawet jeśli potencjał aprecjacji jest niższy niż kilka miesięcy temu. J PY: oczekuje się, że jen nadal będzie się osłabiać z powodu agresywnej polityki Banku Japonii i kiepskich danych makroekonomicznych. G BP: umiarkowany wzrost w stosunku do euro. Poprawa danych fundamentalnych z brytyjskiej gospodarki przyspieszyła. Amundi 12m. Konsensus I kw. 2016 r. USA 0,68 0,80/1,00 1,16 1,20/1,40 1,67 -0,25 -0,10/0,10 0,00 -0,10/0,10 0,12 Japonia 0,03 0,00/0,20 0,00 0,00/0,20 0,03 Wlk. Brytania 0,56 0,60/0,80 0,77 1,00/1,20 1,27 Prognozy rentowności obligacji 10-letnich 2015-03-10 Amundi +6 m. Konsensus III kw. 2015 r. Amundi 12m. Konsensus I kw. 2016 r. USA 2,13 2,00/2,20 2,39 2,20/2,40 2,78 Niemcy 0,24 0,20/0,40 0,53 0,20/0,40 0,73 Japonia 0,47 0,30/0,50 0,37 0,30/0,50 0,46 Wlk. Brytania 1,82 1,80/2,00 1,96 2,00/2,20 2,29 2015-03-09 Amundi +6 m. Konsensus III kw. 2015 r. Amundi 12m. Konsensus I kw. 2016 r. 1,07 PROGNOZA DLA WALUT E UR: nadal prawdopodobne spadki EUR/USD. Zwiększenie sumy bilansowej EBC wpłynie ujemnie na euro. 1,10 jako poziom docelowy ze względu na możliwy wzrost niepewności politycznej. Konsensus III kw. 2015 r. Niemcy W ielka Brytania: wzrost długoterminowych stóp procentowych będzie powolny, a spłaszczanie krzywej będzie trwać. J aponia: Bank Japonii kontroluje całość krzywej dochodowości tutejszych obligacji. W miarę kontynuacji QE nie ma powodów, by stopy istotnie malały. Amundi +6 m. EUR/USD 1,08 1,10 1,08 1,10 USD/JPY 121 125 124 130 127 GBP/USD 1,51 1,57 1,50 1,57 1,50 USD/CHF 1,00 0,95 0,97 0,95 1 USD/NOK 8,07 8,00 7,99 8,00 7,95 USD/SEK 8,55 8,45 8,62 8,45 8,55 USD/CAD 1,26 1,30 1,28 1,35 1,27 AUD/USD 0,77 0,75 0,75 0,75 0,73 NZD/USD 0,73 0,70 0,72 0,70 0,70 Dokument przeznaczony wyłącznie dla klientów profesjonalnych, podmiotów świadczących usługi z zakresu inwestycji oraz wszelkich innych specjalistów z branży finansów. 7