Historia herbu Bytomia - Energetyk-Elektronik-Bytom.net

Energetyk-Elektronik-Bytom
Historia herbu Bytomia
Autor: Wiesław Lipka
09.07.2008.
Zmieniony 12.07.2008.
Większość miast na naszym terenie założona była przez Piastów. Dla podkreślenia tego faktu herb
założycieli przedstawiony był w herbie miasta w całości lub w połowie.
Herb Bytomia w obecnym kształcie powstał w XIII w. Niestety nie zachował się żaden wizerunek pieczęci
miejskiej z tych wieków. Herb miasta znany jest z pieczęci z 1479 r. Zwyczaj nadawania przez książąt
swojego herbu miastu które założyli był bardzo powszechny. Prawdopodobnie więc i Bytom miał taki
sam herb (zdjęcie poniżej). Okres od 1254 do 1355 r. to najlepsze lata w rozwoju Bytomia. Wszystko się
skończyło wraz ze śmiercią ostatniego Piasta bytomskiego.
Miasto popadało w ruinę gospodarczą i niebyt polityczny za sprawą kłótni o spadek, wyczerpania się
rudy galeny i wreszcie podziału miasta na dwóch właścicieli. Ponowne połączenie Bytomia w 1479 r.
wzbudziło u mieszkańców olbrzymie nadzieje. Znając historię miasta - utworzono, czy raczej
zmodyfikowano dotychczasowy herb. Nie zmieniając godła książąt bytomskich (orła na późnogotyckiej
tarczy) dodano na otoku napis - Pieczęć całego społeczeństwa miasta Bytomia :
SIGILLUM CIVITATIS BITHUM TOTIUS COMMUNITATIS.
Równolegle do istniejącej władzy burmistrza i rajców była też ława miejska z wójtem. Posiadała ona
swoją pieczęć, na której prawą stronę zajmował górnik w stroju roboczym z kilofem, pracujący na ścianie
galeny. Po lewej stronie umieszczono pół orła. Napis dookoła pieczęci oznajmiał:
SIGILLUM SCABINORUM IN BITHOM (pieczęć ławników w Bytomiu).
Umieszczenie sylwetki pracującego człowieka w pieczęci miejskiej nie było stosowane prawie (?)nigdzie
w Europie. Pieczęć ławników przestano dopiero używać w 1742 r. kiedy Bytom przeszedł pod panowanie
Prus. Ostatni dokument był datowany w maju 1719 r.
Najstarszy znany egzemplarz pieczęci pochodzi z 1350 r.
Pod koniec XVIII w. Bytom był małą mieściną bez szans na rozwój gospodarczy. Jednak miasto odzyskało
swoje dawne znaczenie, a to dzięki rozwojowi górnictwa i hutnictwa. Wtedy też w II-giej połowie XIX w.
rajca miejski Mach zaproponował zmianę godła (herb ksiąźąt bytomskich z łacińskim napisem) na
bardziej przystający do rzeczywistości.
W 1886 r. rada miejska przyjęła projekt Machy. Berliński artysta Doeppler Młodszy (?) wykonał nowy
herb w oparciu o tradycyjną pieczęć ławniczą. Barwy herbu to czarna sylwetka górnika na srebrnym tle
(górnik ubrany w strój z przełomu XIX i XX w. ) oraz złoty pół orzeł (piastowski) na błękitnym tle.
Zmieniono łaciński napis na otoku z "Pieczęć ławników w Bytomiu " na łaciński "Pieczęć całego
społeczeństwa Bytomia".
Po drugiej wojnie światowej rozgorzała dyskusja nad barwą i kształtem herbu. Odmian herbu było już
kilka, niektóre nawet bardzo - moim zdaniem - dziwaczne, np. górnik pracujący na ścianie w stroju ...
galowym.
Aktualne godło Bytomia. Dyskusje pewnie byłyby do dzisiaj, ale w 1952 r. nakazano wszystkie
dokumenty sygnować godłem państwowym. Może to i dobrze ??
Proszę o wszelakie komentarze rozszerzające naszą wiedzę o herbie Bytomia.
Na podstawie "Bytom za panowania Piastów " Władysławy Ślęzak opracował: Wiesław Lipka
http://energetyk.hekko24.pl
Kreator PDF
Utworzono 7 March, 2017, 02:19