DIAGNOZA PEDAGOGICZNA Kod modułu

Wypełnia Zespół Kierunku
Nazwa modułu (blok przedmiotów):
Kod modułu:
DIAGNOZA PEDAGOGICZNA
Nazwa przedmiotu: DIAGNOZA PEDAGOGICZNA
Kod przedmiotu:
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot / moduł:
INSTYTUT PEDAGOGICZNO-JĘZYKOWY
Nazwa kierunku:
PEDAGOGIKA
Forma studiów:
Profil kształcenia:
Specjalność:
STACJONARNE PRAKTYCZNY
PEDAGOGIKA OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZA
Z POMOCA RODZINIE
Rok / semestr:
Status przedmiotu
Język przedmiotu / modułu:
/modułu:
2/3
POLSKI
OBOWIĄZKOWY
ćwiczenia
inne
Forma zajęć
wykład
ćwiczenia
konwersatorium
seminarium
laboratoryjne
Wymiar
15
zajęć
Koordynator przedmiotu /
modułu
Prowadzący zajęcia
Cel przedmiotu / modułu
Wymagania wstępne
Nr
01
02
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
(wpisać jakie)
30
Dr Iwona Kijowska
Dr Iwona Kijowska
 Zapoznanie studentów z teorią i praktyką prowadzenia
pedagogicznych badań diagnostycznych.
 Kształtowanie umiejętności warsztatowych niezbędnych w
czynnościach diagnostycznych.
 Kształtowanie umiejętności projektowania i przeprowadzania badań
pedagogicznych z wykorzystaniem wybranych technik i narzędzi
diagnostycznych.
Znajomość podstaw pedagogiki i psychologii
Odniesienie do
efektów dla
EFEKTY KSZTAŁCENIA
kierunku
Wiedza
wskazuje mechanizmy, zasady, metody stosowane w działalności opiekuńczej,
wychowawczej i dydaktycznej;
opisuje proces i elementy komunikacji interpersonalnej (umiejętności, bariery
zewnętrzne) niezbędne w procesie diagnostycznym;
opisuje wybrane metody i narzędzia diagnostyczne;
charakteryzuje funkcjonowanie instytucji diagnostycznych i konsultacyjnych ;
wskazuje zasady etyczne obowiązujące w procesie diagnostycznym;
wymienia reguły dotyczące przetwarzania i interpretowania uzyskanych danych w
procesie diagnostycznym.
Umiejętności
dokonuje interpretacji postrzeganych zjawisk, umie wskazać ich źródła oraz (w
przypadku zjawisk negatywnych) kierunki zmiany;
wykorzystuje wiedzę pedagogiczną i psychologiczną do interpretacji uzyskanych
wyników badań oraz projektowania działań profilaktycznych i terapeutycznych;
poprawnie, stosując język specjalistyczny, formułuje opis wyników badań
diagnostycznych, przekazuje je zainteresowanym podmiotom;
projektuje i przeprowadza badania diagnostyczne, przestrzegając zasad etyki
zawodowej.
Kompetencje społeczne
wykazuje chęć dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego w zakresie
zwiększania umiejętności diagnostycznych;
dokonuje hierarchizacji działań sprzyjających realizacji celów;
K_W03
K_W08
K_W12
K_W15
K_W18
K_W19
K_U01
K_U03,05
K_U06
K_U13
K_U07
K_U12
K_K01
K_K05
współpracuje w zespole i wspólnie dokonuje interdyscyplinarnej diagnozy.
K_K08
TREŚCI PROGRAMOWE
Forma zajęć – WYKŁAD
Diagnoza pedagogiczna - podstawowe terminy: pojęcie, rodzaje i typy diagnoz. Diagnostyka w
subdyscyplinach pedagogiki: diagnoza edukacyjna - B. Niemierko; diagnoza środowiska – St. Kawula;
diagnoza w pedagogice specjalnej – Wł. Dykcik; diagnoza resocjalizacyjna – L. Pytka. Błędy diagnostyczne.
Etyczne aspekty diagnozowania.
Procedura diagnostyczna – diagnoza potrzeb indywidualnych i grupowych.
Błędy diagnostyczne.
Metody, techniki i narzędzia diagnostyczne (reguły technicznej i poznawczej poprawności budowy narzędzi).
Forma zajęć – ĆWICZENIA
Diagnoza indywidualnych przypadków a diagnoza grupy –dobór metod, technik, narzędzi
Metody diagnozowania pedagogicznego: Wywiad środowiskowy: specyfika wywiadu, budowa
kwestionariusza wywiadu. Sztuka prowadzenia wywiadu - metodyka przeprowadzania wywiadu. Błędy w
wywiadzie. Obserwacja: przygotowanie i prowadzenia obserwacji (okoliczności obniżające wartość danych
obserwacyjnych). Kontrola wyników obserwacji. Sporządzanie notatek z obserwacji. Analiza dokumentów
osobistych: wywiad biograficzny, formy analizy biograficznej. Analiza ekspertyz pedagogicznych.
Analiza wybranych narzędzi diagnostycznych wykorzystywanych w praktyce pedagogicznej:
1. Diagnostyka dydaktyczno-wychowawcza
- Test osiągnięć szkolnych (test gimnazjalny część humanistyczna)
- Test do badania dojrzałości szkolnej – B. Wilgocka-Okoń
- Skala ryzyka dysleksji – M. Bogdanowicz
2. Diagnostyka opiekuńczo-wychowawcze
- Wywiad środowiskowy prowadzony z nieletnim
- Test postaw rodzicielskich – M. Plopa
3. Diagnostyka w wychowaniu resocjalizującym
- Skala Nieprzystosowania Społecznego – L. Pytka
Diagnoza grupy
Metody badań społecznych: terenowe, reprezentacyjne – sondażowe, eksperymentalne, oparte na materiałach
historycznych oraz socjometryczne. Techniki i narzędzia stosowane w w/w badaniach (kwestionariusz
wywiadu, ankiety, narzędzia socjometrii, narzędzia obserwacji, skale).
Procedura diagnostyczna – diagnoza potrzeb indywidualnych i zbiorowych
Związek między technikami badawczymi a diagnozowanymi obszarami i realizowanymi celami diagnozy –
analiza koncepcji rozwoju społecznego dzieci z klas I-IV – M. Deptuły
Analiza wybranych diagnoz
Analiza opinii i orzeczeń z poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz rodzinnych ośrodków
diagnostyczno-konsultacyjnych przy sądzie.
Poznawanie relacji dzieci i młodzieży z nauczycielami i rodzicami. Poznawanie sytuacji dziecka w rodzinie i
w placówce opiekuńczej – stosowanie obserwacji, wywiadu, technik socjometrycznych. Problem
wspomagania rozwoju dzieci i młodzieży.
Praca z tekstem, dyskusja, samodzielne dochodzenie do wiedzy, wykłady z
Metody kształcenia
prezentacją multimedialną, zadania ćwiczeniowe, uczenie się przez przeżywanie,
metoda aktywizujące – metoda projektów, drama.
Metody weryfikacji efektów kształcenia
Nr efektu kształcenia
14
z sylabusa
8, 9, 10, 13, 14
Praca w grupach
3, 5, 6, 7, 9, 10, 11
Zaprojektowanie i sporządzenie diagnozy grupy i diagnozy indywidualnego przypadku.
1-4, 12
Praca kontrolna - sprawdzian wiadomości
Forma i warunki
Egzamin
zaliczenia
- pisemny test wielokrotnego wyboru zawierający pytania zamknięte i otwarte
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
obejmujący materiał z ćwiczeń oraz wykładów (50%)
- projekt diagnozy indywidualnej bądź grupy (50%)
1. Deptuła M. (1996) Koncepcja diagnozy rozwoju społecznego dzieci w
klasach I-IV, Bydgoszcz, WSP
2. Kawula S., Dąbrowski Z., Gaś M., (1980) Diagnozowanie potrzeb
opiekuńczo-wychowawczych i kulturalnych środowiska, Toruń UMK
3. Marzec-Holka K. (1990) Wybrane zagadnienia diagnostyki pedagogicznej,
Bydgoszcz, WSP
4. Skulicz D. (1998) Diagnozowanie pedagogiczne [w:] Orientacje w
metodologii badań pedagogicznych pod red. S. Palki, Kraków UJ
5. Kowalik S. (red.) (1996) Zaburzenia procesu socjalizacji dzieci i
młodzieży województwa poznańskiego. Elementy diagnozy i terapii,
Poznań
6. Ziemski S. (1973) Problemy dobrej diagnozy, Warszawa
1. Deptuła M. (1997) Szanse rozwoju psychospołecznego dzieci w
zmieniającej się szkole, Bydgoszcz, WSP
2. John-Borys M. (red.) (1997) Pomoc dzieciom zagrożonym patologią
środowiska rodzinnego i lokalnego, Katowice, UŚ
NAKŁAD PRACY STUDENTA:
Udział w wykładach
Samodzielne studiowanie tematyki wykładów
Udział w ćwiczeniach audytoryjnych i laboratoryjnych*
Samodzielne przygotowywanie się do ćwiczeń*
Przygotowanie projektu / eseju / itp. *
Przygotowanie się do egzaminu / zaliczenia
Udział w konsultacjach
Inne
ŁĄCZNY nakład pracy studenta w godz.
Liczba punktów ECTS za przedmiot
Obciążenie studenta związane z zajęciami praktycznymi*
Obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego
udziału nauczycieli akademickich
Liczba godzin
15
15
30
15
15
10
100
4
60
2,4 ECTS
45
1,8 ECTS