Prawo rzeczowe

2012-05-20
Prawo rzeczowe
Służebności
Spółdzielcze własnościowe prawo
do lokalu
Służebność - pojęcie
• Ograniczenie prawa własności
nieruchomości (obciążonej)
• W interesie
– Właściciela innej nieruchomości (władnącej)
– Konkretnej osoby
• Służy
– Zwiększeniu użyteczności nieruchomości
– Zaspokojeniu potrzeb danej osoby
Służebność – treść
• Właściciel zostaje ograniczony w
możliwości wykonywania pewnych
działań wobec nieruchomości
• Właściciel nie może wykonywać
pewnych działań wobec nieruchomości
władnącej
• Uprawniony może korzystać z
nieruchomości obciążonej
1
2012-05-20
Klasyfikacja
• Czynne i bierne
• Osobiste i gruntowe
• Przykłady
– Droga konieczna
– Służebność przesyłu
– Służebność widoku
– Służebność muru
– Służebność płotu
Służebność gruntowa
• Obciąża nieruchomość na rzecz
właściciela innej nieruchomości
(władnącej)
• Stanowi część składową nieruchomości
• Prawo związane z własnością
nieruchomości.
Ustanowienie służebności
• Umowa
– Forma aktu notarialnego
– Wpis do KW deklaratoryjny
– Względna swoboda kształtowania treści
• Zasiedzenie
– Posiadanie służebności
– Upływ czasu
– Korzystanie z trwałego i widocznego
urządzenia
2
2012-05-20
Ustanowienie służebności II
• Orzeczenie sądowe
–
–
–
–
Droga konieczna
Nieumyślne przekroczenie granic
Zniesienie współwłasności
Służebność przesyłu
• Decyzja administracyjna
– Decyzja wywłaszczeniowa
– Możliwe wywłaszczenie i ustanowienie
służebności
Treść i wykonywanie
•
•
•
•
Umowa lub orzeczenie
Zasady współżycia społecznego
Zwyczaje miejscowe
Utrzymywanie urządzeń – właściciel
nieruchomości władnącej
• Podział nieruchomości – służebność
utrzymuje się (zasadniczo) na
wszystkich częściach
Zmiana treści i wygaśnięcie
• Zmiana treści
– Umowa
– Orzeczenie sądu
• Wygaśnięcie
–
–
–
–
–
Zrzeczenie
Konfuzja
Niewykonywanie przez lat 10
Orzeczenie sądu
Decyzja administracyjna
3
2012-05-20
Służebność osobista
•
•
•
•
Obciąża nieruchomość
Na rzecz osoby fizycznej
Zaspakaja jej potrzeby
Odpowiednie stosowanie przepisów o
służebnościach gruntowych
– Treść: potrzeby osobiste uprawnionego
– Wygasa ze śmiercią uprawnionego (zasada)
– Niezbywalność
Służebność mieszkania
•
•
•
•
Prawo do zamieszkiwania w budynku
Związane zwykle z dożywociem
Prawo przyjęcia domowników
Prawo korzystania z pomieszczeń
wspólnych
• Relacje między uprawnionym a
właścicielem jak przy użytkowaniu
Służebność przesyłu
• Ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy
przesyłowego
• Daje prawo korzystania z urządzeń
przesyłowych
– Budowy
– Eksploatacji
• Ustanawiana umową lub orzeczeniem
sądu
4
2012-05-20
Służebność przesyłu II
• Zbywalna na rzecz konkretnych
podmiotów
• Wygasa z chwilą likwidacji przedsiębiorcy
• Po wygaśnięciu urządzenia mają być
zlikwidowane alternatywnie przedsiębiorca
płaci odszkodowanie
• Wzmianka – projekt służebności wyciągu
Spółdzielnie mieszkaniowe
• Korporacyjne osoby prawne
• Cele budowlane
• Obecnie – zasadniczo klasyczne
spółdzielnie „urzędnicze”
• Spółdzielcze własnościowe prawo do
lokalu – kategoria wygasająca
Spółdzielcze prawo do lokalu
•
•
•
•
Ograniczone prawo rzeczowe
Obciąża nieruchomość spółdzielczą
Daje prawo do używania lokalu
Prawo
– Zbywalne
– Dziedziczne
– Podlegające egzekucji
5
2012-05-20
Wygaśnięcie prawa
Prawo lokatorskie
• Wygaśnięcie prawa
– Zrzeczenie się prawa
– Konfuzja (rzadko)
• Lokatorskie prawo do lokalu
– Niezbywalne
– Niedziedziczne
– Może przekształcić się w
• najem
• Odrębną własność lokalu
Przekształcenia
• Prawo własnościowe można
przekształcić w odrębną własność
lokalu
• Prawo lokatorskie można przekształcić
w odrębną własność lokalu
• Problem konstytucyjności zasad
przekształcenia.
6