Rozwiązania, które dają prawo do zwolnienia z akcyzy

Rozwiązania, które dają prawo do zwolnienia z akcyzy
Dziennik Gazeta Prawna, Emilia Sroka
Firma, która nie chce zapłacić daniny od wyrobów gazowych przeznaczonych do celów opałowych, musi
spełnić określone warunki. Jest z tym problem, bo ustawa nie precyzuje, jak to należy zrobić.
W praktyce organy podatkowe bardzo często bezpodstawnie zawężają listę podmiotów uprawnionych do
zwolnienia od podatku akcyzowego do tych zarejestrowanych w rejestrze EMAS lub uczestniczących w systemie
ETS.
Ustawa określa wymogi, lecz ich nie precyzuje Z ustawy wynikają dwa warunki, które należy spełnić łącznie: mieć
status zakładu energochłonnego i wprowadzić „system prowadzący do osiągania celów dotyczących ochrony
środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej”. Niestety, ustawodawca nie określił precyzyjnie,
czym jest ów system ani chociaż do jakich przepisów należy się w tym względzie odwołać.
Problem nie jest nowy. Ustawodawca, zwalniając z podatku akcyzowego wyroby węglowe, posłużył się
identycznym sformułowaniem, które – zważywszy na liczbę wydanych w tym zakresie interpretacji
indywidualnych – wzbudziło sporo kontrowersji.
Europejski System Handlu Emisjami (ETS) Nie ulega wątpliwości, że zwolnieniu podlega użycie wyrobów
gazowych w celach opałowych przez zakłady, w których wprowadzony został w życie system ETS, o którym mowa
w dyrektywie 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 13 października 2003 r. ustanawiającej system
handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie. Po pierwsze, na ten system wprost wskazało
Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu do projektu zmian w ustawie akcyzowej. Po drugie, potwierdziły to organy
podatkowe w licznych interpretacjach indywidualnych dotyczących analogicznej przesłanki zwolnienia w zakresie
wyrobów węglowych (np. interpretacje: Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 7 lipca 2013 r., nr
IBPP4/443237/13/BP, dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 12 marca 2013 r., nr IPPP3/ 443-1243/12-2/SM).
System ekozarządania i audytu (EMAS) Drugi system, który należy uznać za prowadzący do osiągania celów
dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej, to EMAS (system
ekozarządzania i audytu), o którym mowa w Rozporządzeniu 761/2001/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 19
marca 2001 r. dopuszczającego dobrowolny udział organizacji w systemie zarządzania środowiskiem i audytu
środowiskowego we Wspólnocie. Co prawda system ten nie został wprost wymieniony w uzasadnieniu do projektu
zmian w ustawie akcyzowej (w przeciwieństwie do systemu ETS), jednak taki pogląd prezentują organy
podatkowe w licznych interpretacjach dotyczących zwolnienia w zakresie wyrobów węglowych. System
zarządzania ISO 14001:2004 Kontrowersje wzbudza natomiast wdrożenie przez zakład energochłonny systemu
zarządzania środowiskowego ISO 14001:2004. Zdaniem niektórych organów podatkowych wprowadzenie tego
systemu nie uprawnia do zwolnienia od podatku akcyzowego. Jak wyjaśnił dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, w
interpretacji z 12 czerwca 2012 r. (nr IPTPP3/443A-61/12-5/KK) certyfikat ISO 14001 jedynie zobowiązuje do
wdrożenia systemów prowadzących do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska. Jako norma dla systemu
zarządzania środowiskowego nie jest więc systemem i w konsekwencji nie uprawnia do zwolnienia od podatku
akcyzowego.
Odmienne stanowisko wyraził natomiast dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 20 czerwca
2013 r. (nr ITPP3/4441-4/13/AF). Stwierdził w niej, że system środowiskowy spełniający wymagania ISO
14001:2004 oraz „audytowany” przez akredytowaną i certyfikowaną jednostkę spełnia przesłankę zwolnienia z
akcyzy.
Podwyższenie efektywności Mianem systemu prowadzącego do osiągnięcia celów dotyczących podwyższenia
efektywności energetycznej można określić również przedsięwzięcie, o którym mowa w ustawie z 15 kwietnia
2011 r. o efektywności energetycznej. Chodzi o działanie polegające na wprowadzeniu zmian lub usprawnień w
obiekcie, urządzeniu technologicznym lub instalacji, w których wyniku uzyskuje się oszczędność energii.
Potwierdzeniem, że są to działania proefektywnościowe, jest świadectwo efektywności energetycznej wydawane
przez Urząd Regulacji Energetyki. Popularnie jest ono zwane białym certyfikatem. W praktyce jego uzyskanie jest
kluczowe, aby skorzystać ze zwolnienia od akcyzy.
Potwierdził to WSA w Gliwicach w wyroku z 8 stycznia 2013 r. (sygn. akt III SA/Gl 1613/12).
W interpretacjach indywidualnych podkreśla się, że samo przeprowadzanie inwestycji służących poprawie
efektywności energetycznej nie daje jeszcze systemu prowadzącego do podwyższenia efektywności energetycznej
(tak np. dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 10 lipca 2012 r. nr IBPP4/443-161/12/LG).
Konieczne jest jeszcze uzyskanie białego certyfikatu.
Odmienne i raczej wyjątkowe stanowisko zaprezentował dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu (interpretacja z 18
kwietnia 2012 r., nr ILPP3/443-35/12-2/TW). Uznał, że sama realizacja inwestycji, w wyniku której uzyskano
znaczną oszczędność energii, w sposób oczywisty przyczynia się do osiągania celów dotyczących ochrony
środowiska i spełnia przesłankę zwolnienia z podatku akcyzowego (interpretacja z 18 kwietnia 2012 r. nr
ILPP3/443-35/12-2/TW).
Należy jednak zwrócić uwagę, że białe certyfikaty same w sobie nie prowadzą – według organów podatkowych –
do spełnienia przesłanki zwolnienia z akcyzy. Aby z niego skorzystać, należy przede wszystkim podjąć konkretne
działania, które procesy zużywania wyrobów akcyzowych uczynią bardziej wydajnymi lub też mniej szkodliwymi
dla środowiska (interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 16 stycznia 2014 r., nr
ILPP3/443-73/13-2/TW).
Sama modernizacja nie wystarczy Wdrożeniem systemu nie jest gruntowna modernizacja prowadząca do
obniżenia ogólnego zużycia oraz kosztów wytwarzania energii.
Jak orzekł WSA w Krakowie w wyroku z 19 grudnia 2012 r. (sygn. akt I SA/Kr 1493/12), dla spełnienia przesłanki
zwolnienia z akcyzy nie wystarczy samo przeprowadzenie inwestycji służących poprawie efektywności
energetycznej przedsiębiorstwa. W tym wypadku nie można bowiem mówić o wdrożeniu rozwiązań mających
charakter systemowy.