Wozy bojowe i transportery kołowe - Pancerni.net

Wozy bojowe i transportery kołowe
Transporter opancerzony – opancerzony pojazd służący do transportu
piechoty i sprzętu na polu walki, a w ograniczonym zakresie do jej
wsparcia ogniowego. Jest słabiej uzbrojony i opancerzony od bojowego
wozu piechoty, o podobym przeznaczeniu, lecz służącego ponadto do
wsparcia ogniowego piechoty w walce.Transportery opancerzone
budowane są zarówno jako terenowe pojazdy kołowe oraz jako gąsienicowe;
w okresie II wojny światowej budowano transportery półgąsienicowe.
Liczne konstrukcje tego typu są pojazdami amfibijnymi, mogącymi pływać
w wodzie. Wczesne transportery opancerzone były często odkryte od góry,
od lat 60. budowane są jedynie konstrukcje zakryte, z reguły wyposażone
także w systemy ochrony wnętrza przed bronią masowego rażenia
(urządzenia filtrowentylacyjne). Opancerzenie transporterów
opancerzonych chroni zwykle przed pociskami broni strzeleckiej i
odłamkami pocisków artyleryjskich. Transportery opancerzone zabierają
zwykle oprócz załogi (kierowca i dowódca) od 8 do kilkunastu żołnierzy
desantu. Najpowszechniejszym sposobem załadunku i wyładunku desantu są
drzwi z tyłu kadłuba oraz włazy w dachu, rzadziej stosowane są drzwi
lub włazy boczne.Transportery opancerzone uzbrojone są zwykle w
karabiny maszynowe, na stanowiskach otwartych lub chronionych tarczą
pancerną albo w obrotowych wieżyczkach. Stosowany jest kaliber od 7,62
mm do 14,5 mm, najczęściej 12,7 mm. Często posiadają otwory w ścianach
bocznych umożliwiające prowadzenie desantowi ognia karabinkami desantu
z wnętrza pojazdu. Transportery opancerzone uzbrojone w działka
szybkostrzelne kalibru od 20 mm klasyfikowane są według traktatów
międzynarodowych jako bojowe wozy piechoty [ o nich dalej].Transportery
opancerzone jako wyspecjalizowane pojazdy budowane seryjnie pojawiły
się na początku II wojny światowej (niemieckie Sd.Kfz.251 i
amerykańskie Halftrack). Po II wojnie światowej nasycenie armii
transporterami opancerzonymi znacznie się zwiększyło. Podstawowe
konstrukcje z tego okresu – to amerykański M-113 (gąsienicowy) i
radziecki BTR-60 (kołowy). W latach 70. i 80. ubiegłego wieku
transportery opancerzone zostały w znacznej części wyparte przez bojowe
wozy piechoty.Wyspecjalizowanymi odmianami transporterów
opancerzonych są opancerzone transportery rozpoznawcze, o mniejszych
rozmiarach, których przeznaczeniem jest przewożenie kilku zwiadowców. Opancerzony
transporter rozpoznawczy to opancerzony pojazd służący do prowadzenia
rozpoznania i transportu zwiadowców na polu walki. Jest to
wyspecjalizowana odmiana transportera opancerzonego, różniąca się z
reguły mniejszymi wymiarami.Opancerzone transportery
rozpoznawcze budowane są zarówno jako terenowe pojazdy kołowe lub
gąsienicowe; w okresie II wojny światowej budowano także transportery
półgąsienicowe. Wczesne opancerzone transportery rozpoznawcze były z
reguły odkryte od góry, od lat 60-tych budowane są jedynie konstrukcje
zakryte. Opancerzenie transporterów opancerzonych chroni zwykle przed
pociskami broni strzeleckiej i odłamkami pocisków artyleryjskich.
Pojazdy tego typu przewożą zwykle oprócz kierowcy 3-6 żołnierzy zwiadu
(załogę pojazdu stanowił ponadto dowódca i/lub operator uzbrojenia, o
ile nie byli wliczani do zwiadu).Opancerzone transportery
rozpoznawcze uzbrojone są zwykle w karabiny maszynowe kalibru od 7,62
mm do 12,7 mm, na stanowiskach otwartych lub chronionych tarczą
pancerną. Rzadziej stosowane są obrotowe wieże (głównie w BRDM-2,
uzbrojony w wkm 14,5 mm).Opancerzone transportery rozpoznawcze
jako wyspecjalizowane pojazdy pojawiły się podczas II wojny światowej.
Pojazdy tego okresu, to brytyjskie Scout carrier i Universal Carrier
(gąsienicowe), niemieckie Sd.Kfz.250 (półgąsienicowe), amerykańskie M3
Scout Car (kołowe) i odmiany Halftrack (półgąsienicowe). Po II wojnie
światowej najpowszechniejszymi konstrukcjami tego rodzaju stały się
radzieckie BTR-40, potem BRDM i BRDM-2, wyposażony w wieżę obrotową
(BRDM-2 klasyfikowany jest też czasami jako opancerzony samochód
rozpoznawczy, lecz przewozi on żołnierzy zwiadu, co uzasadnia
http://www.pancerni.abajt.pl - Pancerni.net
Powered by Mambo
Generated: 7 March, 2017, 04:07
klasyfikowanie go jako transportera). Mniej rozpowszechnione
konstrukcje zachodnie to gąsienicowe: brytyjski Spartan i amerykański
M-114. Należy zauważyć, że w konfliktach zbrojnych w praktyce
opancerzone transportery rozpoznawcze stosowane były także w roli
zwykłych transporterów piechoty, pomimo ich mniejszych możliwości
przewozu.Innymi rodzajami opancerzonych pojazdów rozpoznawczych
są kołowe opancerzone samochody rozpoznawcze, nie przewożące co do
zasady zwiadowców i czasami posiadające cięższe uzbrojenie, oraz
gąsienicowe bojowe wozy rozpoznawcze, powstałe na bazie bojowych wozów
piechoty, posiadające silniejsze uzbrojenie i opancerzenie.Od
końca lat 90. powstają konstrukcje lekkich uniwersalnych samochodów
opancerzonych, opartych na samochodach terenowych, przewożących kilku
żołnierzy, zbliżonych koncepcją do wczesnych opancerzonych
transporterów rozpoznawczych typu M3 Scout Car.Bojowy wóz piechoty (BWP) to uzbrojony i
opancerzony pojazd bojowy, zwykle gąsienicowy, przeznaczony do przewożenia żołnierzy piechoty
zmechanizowanej na polu walki i jej wsparcia ogniowego.Bojowe wozy piechoty wykształciły się w
połowie lat sześćdziesiątych w drodze rozwoju gąsienicowych transporterów opancerzonych. Od
transportera opancerzonego, bojowy wóz piechoty różni się przede wszystkim silniejszym uzbrojeniem,
umożliwiającym prowadzenie walki ogniowej, oraz zazwyczaj także lepszym opancerzeniem. Bojowe wozy
piechoty buduje się przede wszystkim jako pojazdy gąsienicowe, dzięki czemu mają podobną ruchliwość,
jak czołgi, którym mogą towarzyszyć w ataku. Dzięki zdolnościom do poruszania się w trudnym terenie i
dużej ruchliwości taktycznej nadają się do prowadzenia walki ogniowej we wszystkich warunkach, w
jakich użyć można czołgi - zwłaszcza w szykach pododdziałów desantowych i rozpoznawczych. Oprócz
pojazdów gąsienicowych, według współczesnej klasyfikacji międzynarodowej bojowymi wozami piechoty
nazywa się jednak także kołowe pojazdy o konstrukcji transporterów opancerzonych, jeśli są uzbrojone w
działko kalibru co najmniej 20 mm.Uzbrojenie bojowych wozów piechoty najczęściej stanowią
szybkostrzelne małokalibrowe armaty automatyczne kalibru 20 - 30 mm, rzadziej do 40 mm,
umieszczone w wieży obrotowej. Wyjątkami są radzieckie pojazdy BWP-1 (BMP-1), uzbrojone w armatę
kalibru 73 mm, oraz BMP-3 - w armatę 100 mm. Z armatą sprzężony jest zwykle karabin maszynowy.
Część bojowych wozów piechoty uzbrojona jest ponadto w wyrzutnie przeciwpancernych pocisków
kierowanych, dające im możliwość walki z czołgami. Oprócz tego, jako pomocnicze uzbrojenie, liczne
pojazdy tego typu mają otwory strzelnicze umożliwiające żołnierzom desantu prowadzenie ognia z broni
strzeleckiej z wnętrza pojazdu.Z powodu limitów masy, opancerzenie bojowych wozów piechoty jest
zwykle jedynie nieco lepsze, niż transporterów opancerzonych i znacznie słabsze od czołgów,
zapewniające ochronę ze wszystkich stron przed pociskami broni strzeleckiej kalibru do 12,7 mm i
odłamkami. Od lat 80. występuje jednak tendencja do zwiększania stopnia odporności opancerzenia
zasadniczego, także poprzez stosowanie nakładanych z przodu i boków pojazdu dodatkowych paneli
pancernych z materiałów nowej generacji, jak kevlar. W efekcie, nowoczesne bojowe wozy piechoty
mogą być odporne także na ostrzał z działek kalibru 20 - 25 mm z przedniej półsfery.Typowym układem
konstrukcyjnym dla bojowych wozów piechoty jest przedział silnika z przodu po jednej ze stron (z reguły
po prawej), a obok niego przedział kierowania z miejscem kierowcy. Środek pojazdu zajmuje przedział
bojowy z wieżą obrotową, a tył pojazdu - przedział desantowy, z miejscami dla żołnierzy desantu. Dostęp
do przedziału desantu zapewniają duże drzwi lub rampa w tylnej ścianie pojazdu, oraz włazy w dachu.
Bojowe wozy piechoty, oprócz 2-3 osobowej załogi, zabierają z reguły 8 żołnierzy desantu.Część
bojowych wozów piechoty jest pojazdami amfibijnymi, mogącymi pływać w wodzie (przede wszystkim
radzieckie BMP), aczkolwiek możliwość pływania w części pojazdów została zamieniona na możliwość
polepszenia opancerzenia, wiążącą się z wzrostem masy.Bojowe wozy piechoty stanowiły podstawowy
środek prowadzenia walki piechoty zmotoryzowanej od lat 70. do 90. XX wieku, stanowiąc element
doktryny przewidującej konflikt wysoko rozwiniętych państw, dysponujących silnymi armiami
pancernymi. W związku jednak z zakończeniem zimnej wojny i zmianą zagrożeń, jakie pojawiły się na
świecie, powodującym zmianę modelu sił zbrojnych na bardziej mobilne i częściowe odejście od ciężkich
sił pancernych, bojowe wozy piechoty obecnie są z powrotem częściowo zastępowane przez lżejsze i
tańsze transportery opancerzone, oraz kołowe BWP (np. amerykański Stryker).Na bazie bojowych wozów
piechoty buduje się też bojowe wozy rozpoznawcze.Bojowy wóz rozpoznawczy (BWR) - wyspecjalizowany
opancerzony pojazd bojowy, przeznaczony do prowadzenia rozpoznania i wyposażony w środki
techniczne służące do tego celu (np. dalmierz laserowy, termowizor, radar naziemny, głowice
optoelektroniczne, detektory promieniowania i skażeń).BWR zaczęły się wyodrębniać jako odrębna klasa
w latach 70-tych, wraz z rozwojem środków technicznych służących do prowadzenia rozpoznania i w
znacznym stopniu wyparły służące dotąd do tego celu samochody pancerne, czołgi lekkie i transportery
opancerzone (należy jednak zauważyć, że klasyfikacja poszczególnych pojazdów bywa nieostra). BWR
bywają zwykle gąsienicowe (BWR-1K, M3 Devers), zazwyczaj będąc epochodnymi wersjami bojowych
wozów piechoty. Rzadziej stosowane są kołowe BWR (Fennek), klasyfikowane także jako opancerzone
http://www.pancerni.abajt.pl - Pancerni.net
Powered by Mambo
Generated: 7 March, 2017, 04:07
samochody rozpoznawcze. Niektóre BWR mogą przewozić zwiadowców.na podstawie- wikipedia.pl
http://www.pancerni.abajt.pl - Pancerni.net
Powered by Mambo
Generated: 7 March, 2017, 04:07