Finansowanie infrastruktury

WYTYCZNE ECOTALE
8. FINANSOWANIE INFRASTRUKTURY „PRZECHWYCONYM”
WZROSTEM WARTOŚCI NIERUCHOMOŚCI
Opis rozwiązania
Bliskość infrastruktury transportowej może wpływać na wartość nieruchomości, dając jednej lokalizacji
względną przewagę nad innymi miejscami i przekładając się w ten sposób na bezpośrednie korzyści
dla mieszkańców i przedsiębiorców w postaci różnych możliwości komunikacyjnych skutkujących
oszczędnością kosztów transportu i parkowania. Może ona stanowić czynnik wpływający na rozwój
budownictwa mieszkaniowego i handlowego oraz wzrost ogólnej produktywności w wyniku
obniżenia całkowitych kosztów transportu. Z drugiej strony może mieć również niekorzystne skutki,
na przykład w postaci wzrostu natężenia ruchu prywatnych pojazdów, hałasu i zanieczyszczenia
powietrza. Potencjalne korzyści ekonomiczne wynikające z większej dostępności mogłyby zostać
wykorzystane do sfinansowania infrastruktury dzięki koncepcji „przechwytywania” wzrostu wartości.
W ten sposób wartość dodana do nieruchomości w wyniku poprawy dostępności nie jest w całości
zatrzymywana przez właścicieli nieruchomości, ale musi być współdzielona z inwestorami, najczęściej
organami publicznymi. Wartość dodana dzięki lepszej dostępności może zostać oszacowana w drodze
odpowiedniej analizy regresji w oparciu o wartości rynkowe różnych nieruchomości.
Analiza SWOT
Temat
Mocne strony
• Odzyskanie części lub całej sumy
generowanej przez infrastrukturę
publiczną dla właścicieli prywatnych
(value capture)
• Poprawa w zakresie transportu
publicznego
• Zaangażowanie obywateli
i zainteresowanych stron
• Opracowanie i ocena różnych scenariuszy
rozwoju także z wykorzystaniem nowych
technologii
• Wprowadzenie działań w zakresie opłat
• Wzrost świadomości obywatelskiej
w zakresie wykorzystania gruntów
Słabe strony
• Wpływ sytuacji gospodarczej na
realizację infrastruktury
• Trudne oszacowanie kosztów
i przychodów
• Trudne określanie wartości pod
względem ilościowym
• Trudna integracja wiedzy
Możliwości
• Uzupełnienie działaniami w kierunku
„minimalizacji/kompensacji”
• Zintegrowana polityka w zakresie
transportu, środowiska i gruntów
• Zoptymalizowane wykorzystanie
istniejącej infrastruktury, a nie budowa
nowej
• Integracja nowej infrastruktury i działań
w ramach planowania
• Przekształcenia urbanizacyjne obszarów
znajdujących się pod wypływem nowej
infrastruktury
• Wspieranie polityki rządu na rzecz
zrównoważonego rozwoju poprzez
integrację aspektów społecznych,
środowiskowych
• i ekonomicznych rozwoju
• Możliwość wspierania integracji
społecznej
Zagrożenia
• Ramy prawne
• Integracja między władzami
a podmiotami prywatnymi
• Zależność od sytuacji gospodarczej
• Akceptacja interesariuszy
• Zanieczyszczenie powietrza
albo gazy cieplarniane
• Zagospodarowanie
przestrzenne/urbanistyka/
krajobraz
• Hałas uliczny
• Zatłoczenie
• Tradycyjne instrumenty fiskalne
• Wypadki, bezpieczeństwo
komunikacyjne
• Komunikacja publiczna
dopłaty/wsparcie
• Inwestycje infrastrukturalne
• Zachowanie użytkowników
Poziom zastosowania
•
•
•
•
Krajowy
Regionalny
Rejonowy/metropolitalny
Miejski
Koszty zewnętrzne
• Zatłoczenie i niedobór
++
• Wypadki
• Zanieczyszczenie powietrza +/–
(zdrowie człowieka, szkody
materialne, natura)
• Hałas
+/–
• Zmiany klimatu
• Przestrzeń miejska
+/–
• Natura i krajobraz
+
This project is co-financed by the ERDF and made possible by the INTERREG IVC programme
WYTYCZNE ECOTALE
Sugestie metodologiczne
Składnik
kosztów
Koszt zewnętrzny
Elementy kosztów
Funkcja/nośnik kosztów
czas podróży (cel, środek
transportu, długość
przejazdów pasażerskich,
środek transportu oraz rodzaj
towaru do transportu)
rodzaj infrastruktury
bezpieczeństwo
wielkość i skład strumienia ruchu
Zatłoczenie wydłużenie czasu podróży x wartość
i niedobór czasu x wielkość ruchu
uciążliwość
koszt wzrasta nieznacznie wraz
z ruchem i w zależności od sytuacji
(czas-miejsce)
meteo- i topografia mają wpływ na
stężenie zanieczyszczeń
koszt zanieczyszczenia gleby
i wody
Przestrzeń
miejska
Zmotoryzowany ruch w obszarach
miejskich ma różny wpływ na
niezmotoryzowanych uczestników
ruchu (pieszych, rowerzystów, itp.).
koszt rekompensaty w celu
zapewnienia różnorodności
biologicznej
rodzaj infrastruktury
szkody w budynkach
poziom ruchu
szkody w rolnictwie
szkody dla zdrowia człowieka
lokalizacja - narażenie
gęstość zaludnienia i osiedli
rodzaj silnika - zasilanie paliwem
cechy kierowców
poziom irytacji zależy od poziomu
ruchu
liczba mieszkańców i gęstość
zaludnienia
szkody w ekosystemach
irytacja
wpływ na zdrowie
utrata wartości nieruchomości
wskaźniki hałasu
koszty separacji dla pieszych
czas narażenia
koszty wynikające z niedoboru
Potrzebne dane
stosunek
prędkość/
przepływ
Istotne kwestie
dot. wyceny
stosunek
prędkość/
przepływ
elastyczność
popytu
marginalne koszty
wartość czasu
społeczne
poziom przepustowości w czasie
koszt zwiększenia ciągłości
biologicznej
Koszty zanieczyszczenia powietrza
są powodowane przez emisję
Zanieczysz- cząstek stałych (PM), NOx, SO2 i
VOC. Koszty zanieczyszczenia powczenie
ietrza są także generowane przez
powietrza
przemysł, rolnictwo i gospodarstwa
domowe.
Hałas może być zdefiniowany
jako niepożądany dźwięk, który
powoduje fizjologiczne lub
psychiczne szkody dla ludzi. Zaleca
Hałas
się wzięcie pod uwagę grupy
wrażliwe, takie jak dzieci i osoby
starsze.
WTP/WTA w celu oszacowania
wartości czasu w przypadku
zatłoczenia
rodzaj sieci (miejska,
międzymiastowa, metropolitalna liczba pasów)
spadek wartości
dodatkowe koszty paliwa
koszty środowiskowe
opóźnienie bezpośrednie
i wywołane
koszt alternatywny
Przyroda
i krajobraz
Proponowane techniki
szacowania
WTP w celu oszacowania
kosztów związanych
z niedoborem
podejście kosztu naprawy
w związku z uszczelnieniem
podłoża i wpływem na
ekosystem
podejście ceny standardowej
w celu określenia ilościowego
negatywnych skutków emisji do
powietrza
podejście dwuetapowe w celu
określenia ilościowego strat dla
różnorodności biologicznej
podejście dwuetapowe do
utraty siedlisk i rozdrobnienia
koszt naprawy
poziom ruchu
koszt alternatywny
przepustowość
stężenie
zanieczyszczeń
w wodzie i glebie
podejście wyceny
georeferencjowanie
infrastruktury
definicja stanu
odniesienia,
obliczenie
kosztów
rekultywacji
dane dotyczące
emisji wg rodzaju
zanieczyszczeń
struktura pojazdów
ocena ilościowa
szkód
dane dot. sieci
wskaźnik hałasu
WTP cena hedoniczna
zmniejszenia hałasu
dane dot.
narażenia na hałas
ocena
rozdrażnienia
rodzaj infrastruktury
koszty wynikające z niedoboru
w celu oszacowania szkód dla
ruchu pieszych należy zmierzyć
dodatkowy czas oczekiwania
podejście kosztów
rekompensaty w celu obliczenia
niedoboru
sieć infrastruktury
w bazie danych
obszarów
miejskich
proces oceny
Zalecenia / komentarze
Wykonalność pod
względem technicznym
Średnio
Akceptacja społeczeństwa
Średnio
Poczucie sprawiedliwości
Tak
Decyzje dotyczące planów rozwoju infrastruktury i inwestycji wymagają posiadania szerokiej wiedzy technicznej oraz wiedzy na temat skutków środowiskowych, funkcjonalnych i społecznoekonomicznych, a także skutków społecznych wynikających z użytkowania infrastruktury. Ocena trwałości finansowania projektów transportowych w szczególności wymaga odpowiedniej
oceny spodziewanych korzyści, przeprowadzanej zwykle przy pomocy modeli symulacji umożliwiających również uwzględnienie niepewności i elastyczności. Probabilistyczna analiza korzyści
i kosztów, symulacja analizy ryzyka, metody jakościowe, takie jak analiza z uwzględnieniem wielu kryteriów, stanowią uznane przykłady sposobów podejmowania decyzji w tym obszarze.
Szczególną uwagę należy poświęcić nakładom i efektom niematerialnym, typowym w przypadku projektów transportowych — jak na przykład — poprawie dostępności oraz projektom
i planom dotyczącym zwiększenia przepustowości. Partnerstwa publiczno-prywatne stały się obecnie popularnym sposobem realizowania przez rządy na całym świecie projektów związanych
z rozwojem infrastruktury transportowej. Partner prywatny bierze na siebie pełną odpowiedzialność i ryzyko za codzienne funkcjonowanie projektu publicznego i osiąganie wcześniej
ustalonej przez partnera publicznego efektywności. Wynagrodzeniem dla partnera prywatnego jest strumień przychodów generowany przez projekt, który zwykle przybiera formę opłat
z tytułu użytkowania (np. opłata za przejazd) lub w niektórych przypadkach coroczne dofinansowanie rządowe z tytułu zrealizowanych celów. Do głównych czynników udanego PPP można
zaliczyć: odpowiednią alokację ryzyka wszystkich interesariuszy podczas procesu, poprawne oszacowanie kosztów, przychodów i skutków, ostrożną ocenę wydajności, poziom obsługi
i stosunek potencjalnego zapotrzebowania do możliwości oraz przejrzystą i efektywną współpracę pomiędzy partnerami publicznymi i prywatnymi.
Powiązane dobre praktyki
• Tramwaj T3 w Paryżu
• Proces rozwoju i finansowania LRT, Nottingham
• Linia metra w Ørestad, Kopenhaga
• Regionalny plan transportowy Bolzano-Alto Adige
This project is co-financed by the ERDF and made possible by the INTERREG IVC programme