Jak czytać oznakowania w programach nauczania, czyli

Jak czytać oznakowania w programach nauczania, czyli podstawowy wykaz skrótów
Wymagania programowe muszą być mierzalne. Punktem wyjścia jest podstawa programowa
wyznaczająca cele kształcenia, osiągnięcia uczniów oraz zakres treści, których realizacja pozwoli je
osiągnąć.
Modele wymagań programowych
1.
Model wielopoziomowy
−
Wymagania konieczne (K)
−
Wymagania podstawowe (P)
−
Wymagania rozszerzające (R)
−
Wymagania dopełniające (D)
−
Wymagania wykraczające (W)
2. Model dwupoziomowy
−
−
Wymagania podstawowe (P)
Wymagania ponadpodstawowe (PP)
Dla celów kształcenia, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, wskazano
obszary kształcenia, do których są przypisane poszczególne zawody. Obszary kształcenia
obejmują zawody pogrupowane pod względem wspólnych efektów kształcenia wymaganych
do realizacji zadań zawodowych. Uwzględniono Polską Klasyfikację Działalności i
wyodrębniono 8 obszarów kształcenia::
– administracyjno-usługowy (A),
– budowlany (B),
– elektryczno-elektroniczny (E),
– mechaniczny i górniczo-hutniczy (M),
– rolniczo-leśny z ochroną środowiska (R),
– turystyczno-gastronomiczny (T),
– medyczno-społeczny (Z),
– artystyczny (S).
W ramach każdego obszaru kształcenia zawody uporządkowano według typu szkoły:
zasadnicza szkoła zawodowa, technikum, szkoła policealna.
Poszczególne elementy składowe podstawy programowej kształcenia w zawodach zostały
oznaczone kodami ułatwiającymi ich identyfikację.
Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów, w tym kompetencje personalne
i społeczne, oznaczono kodem składającym się z trzech wielkich liter:
– BHP - bezpieczeństwo i higiena pracy,
– PDG - podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej,
– JOZ - język obcy ukierunkowany zawodowo,
– KPS - kompetencje personalne i społeczne,
– OMZ - organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na
poziomie technika).
Taksonomia - w dydaktyce przez pojęcie taksonomii celów nauczania należy rozumieć pewien układ
– hierarchiczne uporządkowanie celów kształcenia, w którym pewne wyróżnione kategorie są
objaśnione oraz powiązane z czynnościami uczenia się
Tabela 1. Taksonomia /uszczegółowienie, dawne cele/celów w dziedzinie poznawczej (B.
Niemierko)
Poziom
Kategoria
A. Zapamiętanie wiadomości
I. Wiadomości
B. Zrozumienie wiadomości
C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych
II. Umiejętności
D. Stosowanie wiadomości w sytuacjach
problemowych
Źródło: B. Niemierko: Cele kształcenia w: K. Kruszewski. Sztuka nauczania – czynności nauczyciela. PWN.
Warszawa 1991.
taksonomia celów wg B. Niemierki - oznacza, co uczeń potrafi, rozumie, w sytuacjach typowych
i trudnych
Tabela 2. Taksonomia celów w dziedzinie motywacyjnej (B. Niemierko)
Poziom
Kategoria
A. Uczestnictwo w działaniu
I. Działania
B. Podejmowanie działania
C. Nastawienie na działanie
II. Postawy
D. System działań
Źródło: B. Niemierko: Cele kształcenia w: K. Kruszewski. Sztuka nauczania – czynności nauczyciela. PWN.
Warszawa 1991.
Tabela 3. Taksonomia celów praktycznych (B. Niemierko)
Poziom
I. Działania
Kategoria
A. Naśladowanie działania
B. Odtwarzanie działania
II. Umiejętności
C. Sprawność działania w stałych warunkach
D. Sprawność działania w zmiennych warunkach
Źródło: B. Niemierko: Cele kształcenia w: K. Kruszewski. Sztuka nauczania – czynności nauczyciela. PWN.
Warszawa 1991.