Program kursu dla edukatorów projektu

Transkrypt

Program kursu dla edukatorów projektu
PROGRAMY SZKOLEŃ
DLA KADR OŚWIATOWYCH
PROGRAM KURSU
DLA EDUKATORÓW PROJEKTU DiAMEnT
JAK WSPIERAĆ NAUCZYCIELI W PRACY Z UCZNIEM ZDOLNYM?
Z RAMOWYMI SCENARIUSZAMI ZAJĘĆ
Autorzy:
KRYSTYNA DYNOWSKA-CHMIELEWSKA
OTYLIA PULIT-PARSZEWSKA
NOWY S¥CZ 2013
PROGRAM KURSU
Rodzaj formy: kurs dla edukatorów projektu DiAMEnT
Tytuł formy:
JAK WSPIERAĆ NAUCZYCIELI W PRACY Z UCZNIEM ZDOLNYM?
Adresaci
Nauczyciele języka angielskiego, matematyki, technologii informacyjno komunikacyjnych, przedsiębiorczości w klasach IV-VI szkoły podstawowej,
gimnazjum,
szkół
ponadgimnazjalnych
(licea,
technika),
przygotowanie do pracy z dorosłymi.
Liczba godzin: 80
Autorzy programu:
Krystyna Dynowska- Chmielewska, Otylia Pulit-Parszewska
2
posiadający
Cele zajęć:
Celem zajęć jest przygotowanie kadry edukatorskiej do projektowania
i prowadzenia zajęć dla nauczycieli, którzy będą realizować zajęcia z uczniami
zdolnymi w Powiatowych Ośrodkach Wspierania Uczniów Zdolnych w obszarze
czterech kompetencji kluczowych objętych projektem: matematyka, język angielski,
przedsiębiorczość, technologie informacyjno-komunikacyjne.
Zakładamy, że po zakończeniu zajęć uczestnicy :

znają psychologiczno-pedagogiczne uwarunkowania pracy z uczniem
zdolnym z uwzględnieniem najnowszych koncepcji;

znają pełny zakres regulacji prawnych w obszarze pracy z uczniem
zdolnym;

potrafią dobrać metody i formy pracy służące skutecznemu wspieraniu
rozwoju potencjału poznawczego, twórczego myślenia, umiejętności
samokształcenia i budowaniu wysokiego poziomu motywacji;

rozumieją założenia metodyczne realizacji zajęć pozaszkolnych opartych
na metodzie projektu z uwzględnieniem strategii problem based learning
(PBL);

projektują i prowadzą zajęcia dla nauczycieli POWUZ z wykorzystaniem
wiedzy i umiejętności nabytych na szkoleniu
3
RAMOWY PLAN TREŚCI KURSU
Liczba
Lp.
Moduł / zagadnienie ogólne
godzin
łącznie
1
2
3
4
Komunikacja
Psychologiczno –pedagogiczne
uwarunkowania pracy z uczniami zdolnymi
Formalne uwarunkowania pracy z uczniami
zdolnymi
Metody i formy służące wspieraniu rozwoju
uczniów
W tym
wykłady ćwiczenia
2
0
2
20
5
15
6
2
4
15
1
14
22
8
14
13
3
10
2
0
2
80
19
61
Metodyka realizacji zajęć z uczniami
5
zdolnymi w Powiatowych Ośrodkach
wspierania Uczniów Zdolnych
Planowanie i realizacja zajęć z grupami
6
dorosłych z uwzględnieniem specyfiki grup
nauczycielskich
7
Ewaluacja
Razem
4
TREŚCI SZCZEGÓŁOWE MODUŁÓW
MODUŁ I:
KOMUNIKACJA
Cele modułu:
Uczestnicy:

potrafią dokonać autoprezentacji na forum grupy;

formułują własne oczekiwania związane z udziałem w formie doskonalenia
zawodowego;
znają cele kursu i jego program.

Zakres tematyczny modułu
Liczba godzin
L.p.
Tematyka zajęć
liczba
wykłady
ćwiczenia
0
2
2
0
2
2
Kontrakt grupowy
1
Łączna
Razem
godzin
Metody i formy pracy:

Rundka

Mówiąca ściana

Burza mózgów

Dyskusja
Bibliografia:
1. M. Argyle: Psychologia stosunków międzyludzkich, Warszawa 1994
2. P.J. Cooper: Sprawne porozumiewanie się, CODN Warszawa 1999
3. M.
Chomczyńska
–
Miliszkiewicz,
D.
Pankowska:
WSiP Warszawa 1995
4. Jak żyć z ludźmi, Program MEN, Warszawa 1988
5. M. Jachimska: Grupa bawi się i pracuje, UNUS, 1994
5
Polubić
szkołę,
MODUŁ II: PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNE UWARUNKOWANIA
PRACY Z UCZNIEM ZDOLNYM
Cele modułu
Uczestnicy:
 znają najnowsze teorie zdolności;
 potrafią przedstawić psychologiczną charakterystykę ucznia zdolnego;
 wiedzą, jaka jest specyfika potrzeb edukacyjnych ucznia zdolnego;
 rozumieją zakres potrzeb wychowawczych ucznia zdolnego;
 znają metody diagnozowania uczniów zdolnych.
Zakres tematyczny modułu
Liczba godzin
L.p.
1
2
3
4
Tematyka zajęć
wykłady ćwiczenia
Najnowsze teorie zdolności
Charakterystyka psychologiczna
uczniów zdolnych.
Specjalne potrzeby edukacyjne
uczniów zdolnych.
Syndrom nieadekwatnych osiągnięć
Łączna
liczba
godzin
2
2
4
1
3
4
0
2
2
0
2
2
1
3
4
1
3
4
5
15
20
Specjalne potrzeby wychowawcze
5
uczniów zdolnych (z uwzględnieniem
rodziny jako środowiska
wychowawczego)
6
Diagnozowanie uzdolnień uczniów
Razem
Metody i formy pracy:
 Wykład interaktywny
 Puzzle
 Studium przypadku
 Dyskusja
6
 Praca w grupie
 Praca indywidualna
Bibliografia

Eby J., J.F. Smutny, Jak kształcić uzdolnienia dzieci i młodzieży,
WSiP, Warszawa 1998

Dyrda B., Syndrom nieadekwatnych osiągnięć jako niepowodzenie
szkolne uczniów zdolnych - diagnoza i terapia, Impuls, Kraków 2000

Góralski M., Zasadnicze przesłanki skuteczności wychowania zdolnych:
szkice do pedagogiki zdolności, Warszawa, Wydaw. IPBP 1991

Lewis G., Jak wychowywać utalentowane dziecko, Rebis, Poznań, 1998

Ministerstwo Edukacji Narodowej o uczniu zdolnym. Biblioteczka
Reformy MEN, Warszawa 1999.

Modele opieki nad dzieckiem zdolnym : materiały z I i II Forum Wymiany
Doświadczeń osób pracujących z dziećmi zdolnymi, Centrum Metodyczne
Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej MEN, Warszawa 2000

Nakoneczna D., W poszukiwaniu koncepcji kształcenia zdolnych, TSzT,
Warszawa 1998

Painter F., Kim są wybitni? : charakterystyka, identyfikacja, kształcenie ,
WSiP Warszawa 1993.

Popek S. (red.), Zdolności i uzdolnienia jako osobowościowe właściwości
człowieka Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, Lublin 1996.

Puślecki W., Wspieranie elementarnych zdolności twórczych uczniów ,
Impuls, Kraków 1999
7
MODUŁ III: FORMALNE UWARUNKOWANIA PRACY Z UCZNIAMI
ZDOLNYMI
Cele modułu
Uczestnicy:
 wiedzą, jaki jest zakres
wsparcia uczniów zdolnych przewidziany
prawem oświatowym;
 potrafią określić mocne i słabe strony pracy uczniem zdolnym w polskim
systemie edukacji na podstawie analizy różnych badań;
 potrafią sformułować podstawowe postulaty dotyczące kierunków pracy
z uczniami zdolnymi.
Treści programowe
Liczba godzin
L.p.
1
Tematyka zajęć
wykłady ćwiczenia
Regulacje prawne w polskim
systemie oświaty
Łączna
liczba
godzin
1
1
2
1
1
2
0
2
2
2
4
6
Analiza stopnia wykorzystania
2
możliwości formalnych w świetle
kontroli NIK i Raportu MKO
Wyniki badania osiągnięć uczniów
3
(PISA, egzaminy zewnętrzne) jako
informacja o skuteczności wsparcia
uczniów zdolnych
Razem
Metody i formy pracy
 Wykład
 Praca z tekstem
 Dyskusja
 Punkty widzenia
8
Bibliografia
 Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r.
Nr 256, poz. 2572, ze zmianami);
 Rozporządzenie MENiS z dnia 19 grudnia 2001 r. w sprawie warunków
i trybu udzielania zezwoleń na indywidualny program lub tok nauki oraz
organizacji indywidualnego programu lub toku nauki (Dz. U. z 2002 r.
Nr 3, poz. 28);
 Rozporządzenie MENiS z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków
prowadzenia
działalności
innowacyjnej
i
eksperymentalnej
przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. Nr 56, poz. 506);
 Rozporządzenie MENiS z dnia 29 stycznia 2002 r. w sprawie organizacji
oraz
sposobu
przeprowadzania
konkursów,
turniejów
i
olimpiad
(Dz. U. nr 13, poz. 125);
 Rozporządzenie MEN z dnia 27 lipca 2009 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie organizacji oraz sposobu przeprowadzania konkursów,
turniejów i olimpiad (Dz. U. nr 126 poz. 1041);
 Rozporządzenie MENiS z dnia 20 lutego 2004 r. w sprawie warunków
i trybu przyjmowania uczniów do szkół publicznych oraz przechodzenia
z jednych typów szkół do innych (Dz. U. Nr 26, poz. 232);
 Rozporządzenie MEN z dnia 20 lutego 2009 r.
zmieniające
rozporządzenie w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów
do szkół publicznych oraz przechodzenia z jednych typów szkół
do innych (Dz. U. Nr 31, poz. 208);
 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 czerwca 2005 r. w sprawie
stypendiów Prezesa Rady Ministrów, ministra właściwego do spraw
oświaty i wychowania oraz ministra właściwego do spraw kultury
i ochrony dziedzictwa narodowego (Dz. U. Nr 106, poz. 890);
 Rozporządzenie MENiS z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad
udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej
w publicznych
przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 11, poz. 114);
 Rozporządzenie MENiS z dnia 11 grudnia 2002 r. w sprawie zasad
działania
publicznych
poradni
psychologiczno-pedagogicznych
w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. Nr 223, poz. 1869);
9
 Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków
i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy
oraz
przeprowadzania
sprawdzianów
i
egzaminów
w
szkołach
publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562);
 Rozporządzenie MEN z dnia 29 maja 2009 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania
uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów
w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 694);
 Rozporządzenie MEN z dnia 26 sierpnia
2009 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania
i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów
i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 694);
 Informacja NIK o wynikach kontroli i opieki nad uczniami szczególnie
uzdolnionymi z roku 2007;
 Raport o wynikach badań PISA w Polsce z roku 2006;
 Informacja CKE i OKE w Krakowie o wynikach sprawdzianów
i egzaminów zewnętrznych za rok szkolny 2007/2008.
 Wyniki okresowej analizy realizowania przez szkołę zadań związanych
z kształceniem i promowaniem uczniów szczególnie uzdolnionych w roku
szkolnym 2007/2008 - Raport Kuratorium Oświaty w Krakowie
10
MODUŁ IV: METODY I FORMY PRACY Z UCZNIAMI ZDOLNYMI
Cele modułu
Uczestnicy:
 potrafią
określić
zasady
pracy
z
uczniami
zdolnymi
wynikające
z ich specjalnych potrzeb edukacyjnych;
 znają możliwości, jakie w pracy z uczniami zdolnymi dają metody
twórczego rozwiązywania problemów;
 rozumieją znaczenie samokształcenia w rozwoju uzdolnień poznawczych;
 znają sposoby skutecznego motywowania uczniów zdolnych.
Treści programowe
Liczba godzin
L.p.
1
2
3
4
Tematyka zajęć
wykłady ćwiczenia
Podstawowe zasady pracy
z uczniami zdolnymi
Metody twórczego rozwiązywania
problemów
Rozwijanie umiejętności
samokształcenia
Sztuka motywacji
Razem
Metody i formy pracy
 Dyskusja
 Wykład
 Burza mózgów
 Asocjogram
 Mapa mentalna
 Łańcuch skojarzeń
 Myślowe kapelusze
 Metoda analogii i metafor
11
Łączna
liczba
godzin
0
2
2
1
6
7
0
4
4
0
2
2
1
14
15
 Metoda „ kruszenia obiektu/idei”
 Techniki kombinatoryczne
 Nierzeczywistość
Bibliografia:
 Guilford J. P., Natura inteligencji człowieka, Warszawa 1978
 Ledzińska M., Przetwarzanie informacji przez uczniów o zróżnicowanym
poziomie
zdolności a ich postępy szkolne, Wydz. Psychologii UW, Warszawa 1996
 Lewis G., Jak wychowywać utalentowane dziecko, Rebis, Poznań 1998

Nakoneczna
D.,
W
poszukiwaniu
koncepcji
kształcenia
zdolnych,
Warszawa, TST 1998

Nakoneczna D., Uczniowie zdolni i ich nauczyciele, Warszawa, TST 1998
 Nęcka E., TROP- twórcze rozwiązywanie problemów, Impuls, Kraków 1994
 Nęcka E., Inteligencja i procesy poznawcze, Impuls, Kraków 1994
 Nęcka
E.,
Trening
twórczości:
Podręcznik
metodyczny,
Polskie
Towarzystwo Psychologiczne, Olsztyn 1992
 Nęcka Edward, Orzechowski Jarosław, Słabosz Aleksandra, Szymura
Błażej: Trening twórczości, GWP, Gdańsk 2008
 Nęcka Edward: Psychologia twórczości, GEWP, Gdańsk 2006
 Partyka M., Zdolni, utalentowani, twórczy: poradnik dla psychologów,
pedagogów, nauczycieli i rodziców, Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa 1999

Piotrowski E., Pedagogika dzieci zdolnych i uzdolnionych (w:) Pedagogika
specjalna : praca zbiorowa pod red. DykcikaW., Poznań, Uniwersytet
im. Adama Mickiewicza 1998
 Rimm S., Dlaczego zdolne dzieci nie radzą sobie w szkole, Moderski i S-ka,
Poznań 2000
 Sękowski A., Osiągnięcia uczniów zdolnych, Towarzystwo Naukowe
KUL, Lublin 2000
 Tokarz Aleksandra: Rola motywacji poznawczej w aktywności twórczej,
Wyd. Ossolineum, Wrocław 1985
 Tyszkowa
M.,
Zdolności,
osobowość
PWN, Warszawa 1990
12
i
działalność
uczniów,
MODUŁ V: METODYKA REALIZACJI ZAJĘĆ Z UCZNIAMI ZDOLNYMI
W POWIATOWYCH OŚRODKACH WSPIERANIA UCZNIÓW ZDOLNYCH
Cele modułu
Uczestnicy:
 znają założenia merytoryczne i organizacyjne systemu pracy z uczniami
zdolnymi
tworzonego
w
projekcie
DiAMEnT,
ze
szczególnym
uwzględnieniem roli Powiatowych Ośrodków Wspierania Uczniów Zdolnych;
 znają amerykańskie doświadczenia w zakresie pracy z uczniem zdolnym
w szkołach i w ramach różnych zajęć pozaszkolnych.;
 znają amerykańskie doświadczenia w zakresie metod pracy wspierających
rozwój zdolności uczniów ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystania
metody projektu opartej na zasadach PBL;
 rozumieją istotę strategii problem based learning;
 znają szczegółowe
zasady
pracy
metodą projektu
z
nastawieniem
na rozwijanie kompetencji kluczowych w zakresie technologii informacyjnokomunikacyjnych, języka angielskiego, matematyki, przedsiębiorczości;
 znają założenia merytoryczne i metodyczne programów przewidzianych
do realizacji w projekcie.
Treści programowe
Liczba godzin
L.p.
Tematyka zajęć
wykłady ćwiczenia
Łączna
liczba
godzin
Założenia merytoryczne i
organizacyjne systemu pracy z
1
uczniami zdolnymi w projekcie
2
0
2
1
1
2
DiAMEnT. Organizacja i zadania
POWUZ
Formy pracy z uczniami zdolnymi
2
w szkołach w USA. Funkcjonowanie
rozwiązań pozaszkolnych na rzecz
uczniów zdolnych w USA.
13
3
4
Strategia PBL jako droga do
rozbudzania aktywności poznawczej
Rozwijanie uzdolnień uczniów
metodą projektu.
2
4
6
2
6
8
1
3
4
8
14
22
Analiza programów zajęć
5
pozaszkolnych przewidzianych
do realizacji w POWUZ
Razem
Metody i formy pracy
 Wykład
 Studium przypadku
 Dyskusja
 Burza mózgów
 Film dydaktyczny
 Praca w grupach
 „Za i przeciw”
Bibliografia:

Bernacka D, Od słowa do działania, Warszawa, Wydaw. Akademickie
„Żak”, 2001

Brudnik E., Moszyńska A., Owczarska B., Ja i mój uczeń pracujemy
aktywnie: przewodnik po metodach aktywizujących, Kielce, Zakł. Wydaw.
SFS, 2000

Dynowska-Chmielewska K., Głuc K.,Pulit-Parszewska O., Koncepcja
wspierania uczniów zdolnych w województwie małopolskim

Grondas M., Projekt jako narzędzie integracji międzyprzedmiotowej
(w:) Integracja międzyprzedmiotowa, Warszawa, CODN, 1999

Kędracka –Feldman E. Aktywizować ? ależ to całkiem proste : wybrane
metody i techniki aktywizacji uczniów, Warszawa, CODN, 1999.

Lewis G., Jak wychowywać utalentowane dziecko, Rebis, Poznań 1998

Nakoneczna
D.,
W
poszukiwaniu
Warszawa, TST 1998
14
koncepcji
kształcenia
zdolnych,

Nakoneczna D., Uczniowie zdolni i ich nauczyciele, Warszawa, TST 1998

Nęcka E., TROP- twórcze rozwiązywanie problemów, Impuls, Kraków 1994

Nęcka E., Inteligencja i procesy poznawcze, Impuls, Kraków 1994

Nęcka
E.,
Trening
twórczości:
Podręcznik
metodyczny,
Polskie
Towarzystwo Psychologiczne, Olsztyn 1992

Nęcka Edward, Orzechowski Jarosław, Słabosz Aleksandra, Szymura
Błażej: Trening twórczości, GWP, Gdańsk 2008

Nęcka Edward, Psychologia twórczości, GEWP, Gdańsk 2006

Nowacki T.W., O metodzie projektów, Warszawa, CODN, 1999

Partyka M., Zdolni, utalentowani, twórczy: poradnik dla psychologów,
pedagogów,
nauczycieli
i
rodziców,
Centrum
Metodyczne
Pomocy
Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa 1999

Piotrowski
E.,
Pedagogika
dzieci
zdolnych
i
uzdolnionych
(w:) Pedagogika specjalna : praca zbiorowa pod red. DykcikaW., Poznań,
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza 1998

Rimm S., Dlaczego zdolne dzieci nie radzą sobie w szkole, Moderski i S-ka,
Poznań 2000

Sękowski A., Osiągnięcia uczniów zdolnych, Towarzystwo Naukowe KUL,
Lublin 2000

Tokarz Aleksandra: Rola motywacji poznawczej w aktywności twórczej,
Wyd. Ossolineum, Wrocław 1985

Tyszkowa M., Zdolności, osobowość i działalność uczniów, PWN,
Warszawa 1990
15
MODUŁ
VI:
PLANOWANIE
I
REALIZACJA
ZAJĘĆ
Z
GRUPAMI
DOROSŁYCH Z UWZGLĘDNIENIEM SPECYFIKI GRUP NAUCZYCIELSKICH
Cele modułu
Uczestnicy:
 potrafią stosować podstawowe zasady pracy z grupami dorosłych
w pracy z grupą nauczycieli;
 znają zasady, etapy i sposoby projektowania dydaktycznego zajęć
dla nauczycieli;
 potrafią
zaprojektować
zajęcia
dla
nauczycieli
POWUZ
służące
skutecznej realizacji poznanych zasad pracy z uczniami zdolnymi
oraz założeń programów przewidzianych do realizacji w POWUZ.
Treści programowe
Liczba godzin
L.p.
Tematyka zajęć
Wykłady ćwiczenia
Łączna
liczba
godzin
Podstawowe zasady pracy
1
z grupami dorosłych- przypomnienie
0
2
2
0
2
2
1
1
2
2
5
7
3
10
13
i uporządkowanie pojęć
2
3
4
Uczący się nauczyciele- szanse
i wyzwania dla edukatora
Zasady projektowania i realizacji
zajęć dla nauczycieli
Analiza scenariuszy zajęć dla
nauczycieli pracujących w POWUZ
Razem
Metody i formy pracy
 Wykład
 Puzzle
 Studium przypadku
16
 Praca w grupach
 Dyskusja
Bibliografia:
 Dybek H., Doradztwo metodyczne i doskonalenie zawodowe nauczycieli,
Kraków, "Impuls", 2000

Edukacja dorosłych w erze globalizmu : materiały IV Zjazdu PTP,
red. E. A. Wesołowskiej, Płock : „Novum”, 2002

Gaś Z. B., Doskonalący się nauczyciel : psychologiczne aspekty rozwoju
profesjonalnego nauczycieli, Lublin, Wydaw. Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej, 2001

Jankowski Dz., Podstawy edukacji dorosłych : zarys problematyki,
Poznań, Wydaw. Nauk. UAM, 1999

Karaś S., Dydaktyka oświaty pozaszkolnej, Warszawa - Radom : Instytut
Technologii Eksploatacji, 1995

Półturzycki J., Dydaktyka dorosłych, Warszawa, WSiP, 1991

Wprowadzenie do pedagogiki dorosłych : praca zbiorowa, red. Tadeusz
Wujek, Warszawa, PWN, 1992

Wybrane zagadnienia z oświaty dorosłych : skrypt dla studentów
pedagogiki, red. Józefa Skrzypczaka, Poznań, Wydaw. Nauk. UAM, 1995
17
MODUŁ VII: EWALUACJA
Cele modułu
Uczestnicy:
 potrafią dokonać oceny ukończonych zajęć;
 potrafią sformułować uwagi na temat wstępnej wersji produktów projektu
- programów przewidzianych do realizacji w POWUZ.
Treści programowe
Liczba godzin
L.p.
Tematyka zajęć
wykłady ćwiczenia
Zebranie opinii na temat zajęć i
1
Łączna
liczba
godzin
0
2
2
0
2
2
programów pracy z uczniami
zdolnymi
Razem
Metody i formy pracy

Dyskusja grupowa

Plakaty grupowe

Ankieta ewaluacyjna
Bibliografia:

Korporowicz L., Ewaluacja w edukacji, Warszawa 1997

Randor. H., Ewaluacja, Warszawa 1995

Szabo A., Metody pracy edukatora, Program TERM-MEN
18
RAMOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
DO KURSU
DLA EDUKATORÓW PROJEKTU DIAMENT
JAK WSPIERAĆ NAUCZYCIELI
W PRACY Z UCZNIEM ZDOLNYM?
KRYSTYNA DYNOWSKA-CHMIELEWSKA
OTYLIA PULIT-PARSZEWSKA
19
MODUŁ I: KOMUNIKACJA
Temat: Kontrakt grupowy.
Czas trwania zajęć: 2 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Obok
stałych elementów z zakresu komunikacji interpersonalnej
ważnym aspektem zajęć jest zaprezentowanie uczestnikom celów i programu
kursu oraz wyjaśnienie roli, jaką będą pełnić w projekcie. Należy szczegółowo
omówić wymagania wobec kadry edukatorów i ich zadania szkoleniowe.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Należy stworzyć możliwość zadawania pytań i wyjaśnienia
wszelkich
wątpliwości związanych ze szkoleniem oraz z zadaniami uczestników w dalszej
części projektu.
20
MODUŁ II: PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNE UWARUNKOWANIA
PRACY Z UCZNIEM ZDOLNYM
Temat: Najnowsze teorie zdolności.
Czas trwania zajęć: 4 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Autorzy
Koncepcji
wspierania
uzdolnień
uczniów
w
województwie
małopolskim sugerują, aby wśród omawianych teorii znalazły się te, które stanowią
teoretyczna
podstawę
Koncepcji:
trójpierścieniowy
model
zdolności
J. Renzulliego, wieloczynnikowy model zdolności F. Monksa, triadyczna teoria
inteligencji R. Strenberga, teoria twórczości E. Nęcki.
Ważne jest także wyjaśnienie i uporządkowanie podstawowych pojęć: zdolności,
uzdolnienia, talent, uczeń zdolny, uczeń uzdolniony, uczeń utalentowany.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
W części ćwiczeniowej uczestnicy zajęć powinni mieć możliwość
odniesienia
poznanych
teorii
do
praktyki
szkolnej,
ze
szczególnym
uwzględnieniem obszarów przedmiotowych objętych projektem oraz rozwoju
uzdolnień kierunkowych na poszczególnych etapach kształcenia.
21
Temat: Charakterystyka psychologiczna uczniów zdolnych.
Czas trwania zajęć: 4 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Uczestnicy zajęć powinni poznać charakterystyczne cechy uczniów
zdolnych pod względem intelektualnym, pod względem umiejętności / sprawności,
pod względem osobowościowym z uwzględnieniem mocnych i słabych stron
we wszystkich wymienionych obszarach.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Efektem zajęć warsztatowych powinno być wypracowanie charakterystyk
uczniów
uzdolnionych
w
obszarach:
matematyka,
przedsiębiorczość,
język angielski, technologie informacyjno-komunikacyjne. Ważne jest też
pokazanie rozwoju cech uczniów uzdolnionych na poszczególnych etapach
kształcenia.
22
Temat: Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów zdolnych.
Czas trwania zajęć: 2 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Ważne jest, aby uczestnicy rozumieli pojęcie specjalnych potrzeb
edukacyjnych oraz potrafili wskazać ich zakres w odniesieniu do ucznia
zdolnego; istotne jest wskazanie potrzeb w aspekcie organizacyjnym,
programowym i metodycznym
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Uczestnicy powinni określić nie tylko „uniwersalne”, niezależne od obszaru
uzdolnień potrzeby uczniów, ale także wskazać, w obszarze programowym
i metodycznym, czego potrzebują uczniowie uzdolnieni matematycznie, językowo,
informatycznie, w zakresie przedsiębiorczości.
23
Temat: Syndrom nieadekwatnych osiągnięć.
Czas trwania zajęć: 2 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
W zakresie treści istotne jest wyjaśnienie pojęcia nieadekwatnych
osiągnięć, wskazanie przejawów i przyczyn zjawiska
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
W analizie przyczyn SNO należy zwrócić uwagę na błędy i zaniedbania
ze strony środowiska szkolnego. Uczestnicy powinni wiedzieć, jak zapobiegać
SNO.
24
Temat: Specjalne potrzeby wychowawcze uczniów zdolnych.
Czas trwania zajęć: 4 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Proponujemy punktem wyjścia analizy potrzeb wychowawczych uczniów
zdolnych uczynić piramidę potrzeb Maslowa, z zaznaczeniem potrzeb braku
i potrzeb wzrostu. Warto zwrócić uwagę na funkcjonowanie ucznia zdolnego
w takich obszarach jak: samoregulacja, motywacja, empatia, umiejętności
społeczne.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
W części ćwiczeniowej na bazie określonych wcześniej potrzeb
uczestnicy powinni określić zasady pracy wychowawczej z uczniem zdolnym,
ze szczególnym uwzględnieniem wzmacniania odporności na stres, wspierania
adekwatnej samooceny, przygotowania do radzenia sobie z krytyka i porażką,
funkcjonowania w zespole klasowym.
25
Temat: Diagnozowanie uzdolnień uczniów.
Czas trwania zajęć: 4 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Uczestnicy powinni rozumieć zasady diagnozy funkcjonalnej i diagnozy
interakcyjnej oraz poznać szerokie spektrum metod i narzędzi diagnostycznych,
stosowanych w obu typach diagnozy.
W zakresie metod wskazane jest przywołanie nominacji nauczycielskich,
nominacji rodziców, nominacji ekspertów, diagnozy psychologicznej.
W
zakresie
narzędzi
diagnozy
psychologicznej
proponujemy
uwzględnienie:
 w odniesieniu do sfery intelektualnej: skal Wechslera, Testu Matryc
Ravena, diagnozy możliwości Intelektualnych A. Matczak, APiS-Z A.
Ciechanowicz;
 w odniesieniu do sfery pozaintelektualnej Testu Zainteresowań „Z”,
Próby Zdań Niedokończonych, Kwestionariusza EPQ-R-Eysencka,
Testu Rysunkowego Twórczego Myślenia: Jellena-Urbana.
Istotne
jest
zaakcentowanie
tych
metod,
które
są
wykorzystywane
w projekcie: nominacja nauczycielska, badanie psychologiczne za pomocą
testu. W ramach tematu powinny zostać także omówione narzędzia
diagnostyczne stosowane w projekcie: arkusz nominacji nauczycielskich,
testy diagnozy uzdolnień kierunkowych.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Poprzez
realizację ćwiczeń
uczestnicy powinni rozumieć trudności
w identyfikacji uczniów zdolnych i najczęściej popełniane błędy. Ważne jest,
aby
mieli
możliwość
przedyskutowania
plusów
i
minusów
nominacji
nauczycielskiej jako metody wyłaniania uczniów zdolnych. Część ćwiczeń
powinna zostać poświęcona na omówienie arkusza nominacji i testów
diagnostycznych stosowanych w projekcie.
26
MODUŁ III: FORMALNE UWARUNKOWANIA PRACY Z UCZNIAMI
ZDOLNYMI
Temat:
Regulacje prawne dotyczące uczniów zdolnych w polskim systemie oświaty.
Czas trwania zajęć: 2 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Ważne
jest,
aby
uczestnicy
zajęć
poznali
wszystkie
aktualne
akty prawne, które w jakimkolwiek zakresie dotyczą opieki nad uczniem zdolnym
lub pracy z uczniem zdolnym.
Warto także zwrócić uwagę, że funkcjonują w Polsce formy pracy z uczniem zdolnym,
które
nie
mają
umocowania
prawnego
w
ustawach
i
rozporządzeniach,
np:

matura międzynarodowa;

eksperyment
toruński
realizowany
na
mocy
decyzji
MEN
uczniów
szkół
uczestnicy
kursu
z dnia 17.XII. 1997 r.;

Krajowy Fundusz na Rzecz Dzieci (od 1981 r.);

Program „Zdolny Ślązak” (województwo dolnośląskie).
W województwie małopolskim:

sieć szkół jagiellońskich;

gimnazja i licea akademickie;

programy stypendialne województwa małopolskiego;

interdyscyplinarne
konkursy
dla
gimnazjalistów
i
ponadgimnazjalnych („Wiem więcej”; „Moja Małopolska”).
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Sugeruje
się,
aby
w
wyniku
zajęć
warsztatowych
przeanalizowali akty prawne i odpowiedzieli sobie na pytania:

Jakie problemy opieki nad uczniem zdolnym i pracy z uczniem zdolnym są
uregulowane prawnie w polskim systemie oświaty?

Jakie
zadania w zakresie pracy z uczniem zdolnym nakłada prawo
oświatowe na szkoły i nauczycieli?
27
Temat: Analiza stopnia wykorzystania możliwości formalnych w świetle
kontroli NIK i Raportu MKO.
Czas trwania zajęć: 2 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Uczestnicy zajęć powinni zostać zapoznani z następującymi dokumentami:
 Informacja NIK o wynikach kontroli i opieki nad uczniami szczególnie
uzdolnionymi z roku 2007;
 Wyniki okresowej analizy realizowania przez szkołę zadań związanych
z kształceniem i promowaniem uczniów szczególnie uzdolnionych
w roku szkolnym 2007/2008 - Raport Kuratorium Oświaty w Krakowie
Warto
wykorzystać
fragmenty
Koncepcji
wspierania
uzdolnień
uczniów
w województwie małopolskim, w którym Autorzy analizują powyższe dokumenty.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Sugeruje się, aby uczestnicy w ramach ćwiczeń przeanalizowali fragmenty
dokumentów i odpowiedzieli na pytanie:
 W jakim stopniu
szkoły w całym kraju i województwie małopolskim
wykorzystują możliwości formalne, które stwarza prawo oświatowe?
28
Temat: Wyniki badania osiągnięć uczniów (PISA, egzaminy zewnętrzne)
jako informacja o skuteczności wsparcia uczniów zdolnych.
Czas trwania zajęć: 2 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Uczestnicy zajęć powinni się zapoznać z następującymi dokumentami:
 Raport o wynikach badań PISA w Polsce z roku 2006;
 Informacja CKE i OKE w Krakowie o wynikach sprawdzianów
i egzaminów zewnętrznych za rok szkolny 2007/2008.
Warto wykorzystać fragmenty Koncepcji wspierania uzdolnień uczniów
w województwie małopolskim, w którym Autorzy analizują badania PISA.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Sugeruje się, aby w czasie ćwiczeń uczestnicy przeanalizowali wybrane
fragmenty wspomnianych dokumentów i odpowiedzieli na pytania:
 Jaka jest skuteczność wsparcia uczniów zdolnych w świetle Raportu
o wynikach badań PISA i Raportu o wynikach sprawdzianów
i egzaminów zewnętrznych w roku szkolnym 2007/2008?
 Jakie działania powinny podejmować szkoły, aby poprawić skuteczność
wsparcia uczniów zdolnych?
29
MODUŁ IV: METODY I FORMY PRACY Z UCZNIAMI ZDOLNYMI
Temat: Podstawowe zasady pracy z uczniami zdolnymi.
Czas trwania zajęć: 2 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Sugeruje się, aby punktem wyjścia do określania zasad pracy z uczniami
zdolnymi stała się poznana wcześniej charakterystyka uczniów zdolnych
pod względem:
 intelektualnym,
 osobowościowym,
 umiejętności.
Zasady powinny więc dotyczyć tak pracy dydaktycznej jak i wychowawczej,
obejmować wszystkie sfery rozwoju ucznia.
Ważne jest także, aby zwrócić uwagę na to, jakie kompetencje i cechy
osobowościowe nauczyciela wspierają rozwój uzdolnień ucznia.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Efektem ćwiczeń powinno być:
 ustalenie zasad pracy dydaktycznej i wychowawczej w pracy z uczniami
zdolnymi;
 określenie
kompetencji
i
cech
osobowościowych
wspierających rozwój uzdolnień uczniów.
30
nauczyciela
Temat: Metody twórczego rozwiązywania problemów.
Czas trwania zajęć: 7 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Ponieważ teorie związane z twórczym myśleniem stały się między innymi
teoretyczną podstawą tworzenia Koncepcji wspierania uczniów zdolnych
w województwie małopolskim, sugeruje się, aby tematyka zajęć objęła
następujące problemy:
 wyjaśnienie i uporządkowanie pojęć typu: myślenie konwergencyjne
i dywergencyjne, myślenie twórcze, twórczość, kreatywność, osobowość
twórcza, postawa twórcza;
fazy twórczości w rozwoju dzieci i młodzieży;
 czynniki twórczości;
 znaczenie rozwoju twórczego myślenia w pracy z uczniami zdolnymi;
 cechy ucznia twórczego;
 stymulatory i inhibitory twórczości w edukacji;
 podział metod twórczego myślenia: algorytmy i heurystyki;
 metody i techniki rozwoju twórczego myślenia: np. rozumowanie
dedukcyjne
(co
by
było,
gdyby),
rozumowanie
przez
analogię,
metaforyzowanie, abstrahowanie, łańcuch skojarzeń, mapa mentalna,
metoda sześciu kapeluszy E. De Bono, inne punkty widzenia, metoda
tekstu sterującego, drzewko decyzyjne.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Sugeruje się, aby zajęcia warsztatowe miały charakter praktyczny i były
poświęcone ćwiczeniom w zakresie stosowania metod i technik rozwijania
twórczego myślenia oraz określania ich znaczenia w pracy z uczniami zdolnymi
w poszczególnych obszarach przedmiotowych.
31
Temat: Rozwijanie umiejętności samokształcenia.
Czas trwania zajęć: 4 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Sugeruje się, aby tematyka zajęć obejmowała:
 wyjaśnienie i uporządkowanie pojęć typu: samokształcenie (różne znaczenia
pojęcia
samokształcenie),
samoedukacja,
kwalifikacje,
kompetencje,
kształcenie ustawiczne;
 znaczenie samokształcenia we współczesnym świecie – umiejętność
samokształcenia jako niezbędna kompetencja w społeczeństwie wiedzy;
 samokształcenie jako element struktury kształcenia – koncepcja wdrażania
do samokształcenia (J. Półturzycki);
 czynniki wewnętrzne (osobowe) i zewnętrzne (sytuacyjne) samokształcenia;
 efektywność procesu samokształcenia – model WSWS (wysokiej samooceny
i wiary w siebie)
 nauczyciel jako organizator samokształcenia;
 fazowy model samokształcenia;
 rola samokształcenia w rozwijaniu uzdolnień uczniów.
 sposoby rozwijania umiejętności samokształcenia.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Sugeruje się, aby zajęcia warsztatowe miały charakter praktyczny. W ramach
ćwiczeń o charakterze samokształceniowym uczestnicy mogą sobie uporządkować
i uzupełnić wiedzę na temat koncepcji wdrażania do samokształcenia, a następnie
realizować ćwiczenia nastawione na podejmowane przez nauczyciela działania,
wdrażające uczniów do samokształcenia, np.
 jakie działania powinien podejmować nauczyciel, aby nauczyć uczniów
redagowania prawidłowych notatek?;
 jakie działania powinien podejmować nauczyciel, aby nauczyć uczniów
korzystania z podręcznika?;
 jak wdrażać ucznia do pracy z tekstem?;
 jak wdrażać uczniów do pracy grupowej?
 jaką rolę we wdrażaniu do samokształcenia odgrywa lektura przedmiotowa?
32
Temat: Sztuka motywacji.
Czas trwania zajęć: 2 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Sugeruje się, aby problematyka zajęć obejmowała:
 wyjaśnienie pojęć: motyw, motywacja;
 motywacja wewnętrzna i zewnętrzna;
 motywy uczenia się (w tym także uczniów zdolnych);
 błędy wychowawcze w motywowaniu uczniów;
 osobowość nauczyciela a motywacja uczniów;
 wpływ oceniania szkolnego na motywację uczenia się;
 sposoby motywowania uczniów do nauki ( w tym uczniów zdolnych).
Ważne jest, aby uczestnicy zajęć poznali najnowsze opracowania naukowe
związane z tematyką motywacji z uwzględnieniem aspektów psychologicznych
i pedagogicznych, np. model motywacji oparty na teorii Maslowa, model ARCS
(uwaga, trafność, przekonanie, satysfakcja). Omówienie poszczególnych
problemów powinno w sposób szczególny uwzględniać uczniów zdolnych.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Efektem ćwiczeń mogą być odpowiedzi na pytania:
 jakie są motywy uczenia się, w tym także uczniów zdolnych?;
 jaki jest związek potrzeb i motywacji?
 jakie są czynniki hamujące motywację uczenia się?;
 jakie błędy nauczyciela obniżają lub hamują motywację uczenia się?;
 kiedy ocena szkolna ma charakter motywujący?
 jakie działania praktyczne powinien podjąć nauczyciel, stosując model
motywacji oparty na teorii Maslowa?
 jakie działania praktyczne powinien podjąć nauczyciel stosując model
ARCS?
 jakie zasady powinien stosować nauczyciel, aby uczeń odniósł sukces?
33
MODUŁ V: METODYKA REALIZACJI ZAJĘĆ Z UCZNIAMI ZDOLNYMI
W POWIATOWYCH OŚRODKACH WSPIERANIA UCZNIÓW ZDOLNYCH
Temat: Założenia merytoryczne i organizacyjne systemu pracy z uczniami
zdolnymi w projekcie DiAMEnT. Organizacja i zadania POWUZ.
Czas trwania zajęć: 2 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
W ramach wykładu powinny zostać zaakcentowane zagadnienia
związane z funkcjonowaniem POWUZ – podstawy teoretyczne, organizacja
zajęć, zadania POWUZ i nauczycieli prowadzących zajęcia.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Wykład
powinien
zostać
zrealizowany
z możliwością wyjaśnienia wszystkich wątpliwości.
34
w
sposób
interaktywny,
Temat: Formy pracy z uczniami zdolnymi w szkołach w USA.
Funkcjonowanie rozwiązań pozaszkolnych na rzecz uczniów zdolnych
w USA.
Czas trwania zajęć: 2 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
W prezentowanych treściach szczególnie istotne jest omówienie strategii
pull out, stanowiącej podstawę działań kierowanych do uczniów w amerykańskim
systemie oświaty. Ważne, aby uczestnicy poznali szkolne i pozaszkolne formy
wspierania uczniów zdolnych - zakres oferowanego wsparcia, podmioty
zaangażowane w działania na rzecz uczniów zdolnych, przykładowe rozwiązania
w Stanie Illinois.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
W części ćwiczeniowej warto przedyskutować, jaka jest efektywność
stosowanych rozwiązań, jakie są ich plusy i minusy; które z doświadczeń
amerykańskich warto zaadaptować do polskich warunków.
35
Temat: Strategia PBL jako droga do rozbudzania aktywności poznawczej.
Czas trwania zajęć: 6 godzin
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Podstawowe znaczenie dla tematu, jak i dla dalszego przebiegu zajęć ma
wyjaśnienie strategii PBL i ukazanie jej znaczenia dla wspierania rozwoju uczniów
zdolnych. Warto wykorzystać fragmenty
Koncepcji wspierania uzdolnień
uczniów…, w których autorzy dokonują analizy strategii i jej konsekwencji
metodycznych.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Ważne jest, aby uczestnicy dzięki wykonanym ćwiczeniom potrafili odnieść
zasady strategii PBL do konkretnych rozwiązań przedmiotowych z obszaru swoich
specjalności, w tym szczególnie: tworzyć sytuacje służące rozwiązywaniu
problemów, formułować pytania główne (driving questions) i pytania pomocnicze
w odniesieniu do konkretnego zakresu materiału. Proponujemy, aby materiał
do ćwiczeń stanowiły fragmenty programów przewidzianych do realizacji
w POWUZ (na tym etapie bez informowania uczestników o źródle)-problemy
do rozwiązania/pytania powinny być formułowane na bazie wybranych modułów
programowych.
36
Temat: Rozwijanie uzdolnień uczniów metodą projektu.
Czas trwania zajęć: 8 godzin
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Uczestnicy powinni zostać zapoznani z zasadami realizacji projektu jako
metody pracy z uczniami zdolnymi, ze zwróceniem uwagi na realizację projektu
z wykorzystaniem strategii PBL. Ważne jest wskazanie roli nauczyciela i uczniów
w realizacji tak pojętego projektu.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Wypracowywane
w
części
ćwiczeniowej
rozwiązania
powinny
być osadzone w materiale z zakresu przewidzianych do realizacji programów.
Efekt pracy grup przedmiotowych powinny stanowić
przykładowe rozwiązania
do konkretnych projektów.
W dyskusji warto podkreślić, czym różni się prezentowane podejście
do metody projektu od dotychczasowej praktyki edukacyjnej stosowania
tej metody, wykorzystywanej głównie jako narzędzie gromadzenia informacji
dotyczących wybranego zakresu materiału. Warto wykorzystać do takiej analizy
fragmenty Koncepcji wspierania uzdolnień uczniów…, w której zostało
przeprowadzone taki porównanie.
37
Temat: Analiza programów zajęć pozaszkolnych realizowanych w POWUZ.
Czas trwania zajęć: 4 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Uczestnicy zajęć powinni zapoznać się z koncepcją
i strukturą
programów zajęć pozaszkolnych. Należy omówić wszystkie programy z zakresu
danej kompetencji, ukazując
jako całość i prezentując koncepcję tej całości;
jednocześnie należy podkreślić specyfikę programu dla każdego etapu.
Należy też przypomnieć pojęcia: zajęcia pozaszkolne, zajęcia pozalekcyjne,
zajęcia przedmiotowe na lekcji.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Efektem zajęć warsztatowych powinno być:
 rozumienie
różnicy
pomiędzy
programem
zajęć
pozaszkolnych
a programem nauczania;
 rozumienie
koncepcji
programu
i
wynikających
z
niej
założeń
merytorycznych
i metodycznych;
 rozumienie specyfiki przedmiotowych zajęć pozaszkolnych w zakresie
treści nauczania i metod ich realizacji;
 dostrzeganie możliwości wsparcia uzdolnień uczniów jakie stwarza
realizacja programu zajęć pozaszkolnych
38
MODUŁ VI: PLANOWANIE I REALIZACJA ZAJĘĆ Z GRUPAMI DOROSŁYCH
Z UWZGLĘDNIENIEM SPECYFIKI GRUP NAUCZYCIELSKICH
Temat: Podstawowe zasady pracy z grupami dorosłych – przypomnienie
i uporządkowanie pojęć.
Czas trwania zajęć: 2 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Sugeruje się, aby zajęcia były poświęcone przypomnieniu i uporządkowaniu
podstawowych
pojęć
z
andragogiki,
np.
doskonalenie,
samokształcenie,
organizacja ucząca się, zasady pracy grupy/ kontrakt grupowy, dorosłość,
motywacja, komunikacja społeczna w grupie. Punktem wyjścia do określania
zasad pracy z dorosłymi powinny stać się doświadczenia uczestników zajęć.
Warto także nawiązać do założeń Koncepcji pracy z uczniem zdolnym
w województwie małopolskim w zakresie problemów:
 gospodarka oparta na wiedzy,
 rewolucja w edukacji – koncepcje przemian w edukacji.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
W
ramach
ćwiczeń
uczestnicy
mogą
wymienić
się
własnymi
doświadczeniami w zakresie doskonalenia, które mogą stać się punktem wyjścia
do dyskusji na temat organizacji uczenia się w grupie dorosłych.
Efektem ćwiczeń może stać się wypracowanie zasad pracy z grupami dorosłych
z uwzględnieniem założeń andragogiki z punktu widzenia szkoleniowca
i uczestnika zajęć.
39
Temat: Uczący się nauczyciele – szanse i wyzwania dla edukatora.
Czas trwania zajęć: 2 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Sugeruje się omówienie problematyki:
 doskonalenie nauczycieli w polskim systemie edukacji;
 edukacja XXI – wyzwania dla szkoły i nauczyciela
 specyfika grupy szkoleniowej nauczycieli;
 rola edukatora w doskonaleniu nauczycieli.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
W ramach warsztatów uczestnicy zajęć mogą:
 scharakteryzować doskonalenie nauczycieli w Polsce;
 określić
wyzwania
dla
systemu
edukacji/
przez gospodarkę opartą na wiedzy;
 scharakteryzować grupę szkoleniową nauczycieli;
 określić zadania edukatora w szkoleniu nauczycieli;
 scharakteryzować edukatora jako szkoleniowca.
40
szkoły/
nauczyciela
Temat: Zasady projektowania i realizacji zajęć dla nauczycieli.
Czas trwania zajęć: 2 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Sugeruje się, aby realizacja tematu objęła problematykę:
 planowanie zajęć z nauczycielami;
 realizacja zajęć z nauczycielami;
 ewaluacja zajęć z nauczycielami
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Efektem ćwiczeń może być wypracowanie przez uczestników:
 zasad planowania zajęć z nauczycielami;
 zasad realizacji zajęć z nauczycielami;
 zasad ewaluacji zajęć z nauczycielami.
41
Temat: Analiza scenariuszy zajęć dla nauczycieli pracujących w POWUZ.
Czas trwania zajęć: 7 godzin
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
Materiał dydaktyczny do realizacji tych zajęć będą stanowić przede
wszystkim ramowe scenariusze do warsztatów przygotowujących nauczycieli
do realizacji zajęć pozaszkolnych w Powiatowych Ośrodkach Wspierania Uczniów
Zdolnych. Ponadto wykorzystane zostaną materiały, które uczestnicy zajęć
otrzymają po realizacji poszczególnych modułów kursu.
Zajęcia będą poświęcone omówieniu:
 celów warsztatów;
 treści programowych zajęć;
 sposobu realizacji zajęć;
 ewaluacji zajęć.
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Efektem ćwiczeń będzie:
 wypracowanie ostatecznego kształtu scenariuszy zajęć do warsztatów
przygotowujących nauczycieli do pracy w POWUZ;
 opracowanie materiałów dydaktycznych
(prezentacje multimedialne,
karty ćwiczeń) do realizacji zajęć w poszczególnych obszarach
przedmiotowych.
42
MODUŁ VII: EWALUACJA
Temat: Zebranie opinii na temat zajęć i programów pracy z uczniami
zdolnymi.
Czas trwania zajęć: 2 godziny
Sugestie dotyczące problematyki zajęć
W ramach ewaluacji powinny zostać zebrane opinie uczestników o kursie
w kontekście jego przydatności dla dalszej pracy z nauczycielami oraz opinie
o założeniach systemu pracy z uczniami zdolnymi wdrażanym w ramach
projektu i o programach zajęć pozaszkolnych przewidzianych do realizacji
w projekcie
Uwagi dotyczące sposobu realizacji
Ewaluacja pisemna powinna zostać poprzedzona ewaluacją ustną,
w ramach której ważne jest stworzenie warunków do wyrażenia opinii
przez wszystkich uczestników ( np. rundka, plakaty grup)
43