ETAP 1_test i odp

Kod ucznia
Suma punktów
……………………………………
…………………………………………..
Podpis przewodniczącego
komisji……………………………
Podpisy sprawdzających
……………………………………
……………………………………
………………………………..
IV POWIATOWY KONKURS Z PRZYRODY
DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
W ROKU SZKOLNYM 2012/2013
POD PATRONATEM JURAJSKIEGO STOWARZYSZENIA NAUCZYCIELI
TWÓRCZYCH
ETAP I
Termin : 5 kwietnia 2013r. godz. 13.00
Czas pracy: 60 minut
Instrukcja dla ucznia:
1. Otrzymujesz test składający się z 35 zadań.
2. Za rozwiązanie wszystkich zadań możesz otrzymać max. 70 punktów.
3. Aby zakwalifikować się do II etapu konkursu, powinieneś uzyskać co najmniej 56 punktów.
Przy każdym zadaniu podana jest liczba punktów możliwych do uzyskania.
4. Czytaj uważnie polecenia!
5. Odpowiedzi zapisuj czytelnie piórem lub długopisem. Odpowiedzi zapisane ołówkiem lub
poprawione korektorem nie będą oceniane.
6. W zadaniach wielokrotnego wyboru prawidłową odpowiedź zaznacz znakiem X.
Jeżeli się pomylisz, błędną odpowiedź obtocz kółkiem i ponownie zaznacz poprawną odpowiedź X.
7. W zadaniach otwartych błędną odpowiedź przekreśl i obok wpisz wyraźnie poprawną odpowiedź.
Życzę powodzenia!
1. /4p/ Dzieci wyruszają na wyprawę przyrodniczą. Wpisz przyrządy, jakich potrzebują do obserwacji:
A. pantofelka i rozwielitki - .............................................
B. dżdżownicy i biedronki - ............................................
C. sarny i dzięcioła - ......................................................
D. gwiazd - ......................................................................
2. /4p/ Wymień 4 składniki, niezbędne do zachowania życia na Ziemi.
A. ........................................................................
B. .............................................................................
C. ............................................................................
D. ............................................................................
3. /5p/ Uzupełnij poniższy schemat. Wykorzystaj wyrazy podane w ramce.


lądowe
wody
słodkie


wody słone
pola




lasy
morza


łąki
jeziora
rzeki
oceany
ŚRODOWISKO
WODNE
STAWY
4. /4p/ Spośród organizmów, które widziały dzieci w czasie wycieczki terenowej, wybierz po trzy i wpisz
w odpowiednie pola. Uzupełnij wniosek.
widłak, bocian, chaber, świerk, dzik, owies, pliszka,
...................................
...................................
...................................
LAS
LAS
.......................................
.......................................
………………………...
......................................
......................................
……………………......
ŁĄKA
POLE
ŁĄKA
POLE
Wniosek: gościem łąki i pola jest ............................. .
5. /1p/ Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania:
Zależność dwóch gatunków organizmów czerpiących obopólne korzyści nazywamy
A. pasożytnictwem
B. symbiozą
C. drapieżnictwem
D. korozją
6. /1p/ Przeczytaj uważnie „zasady dobrego grzybiarza”. Jedna z nich jest błędna. Odszukaj i wskaż ją.
Zasady dobrego grzybiarza
A. zbieraj gatunki tylko dobrze znane
B. nie zbieraj owocników młodych, trudnych do identyfikacji
C. wyrywaj grzyby z grzybnią
D. nie kupuj grzybów od przygodnych sprzedawców
7. /3p/ Przyporządkuj nazwy grzybów do ich rysunków i wskaż ten, który jest trujący dla człowieka.
1
A. maślak
2
B. borowik
3
C. kurka
4
D. muchomor czerwony
Trującym grzybem jest:…………………………………….
8. /1p/ Zaznacz zestaw zawierający wyłącznie nazwy zwierząt roślinożernych.
A. koń, kot, jeleń,
B. stonka, kaczka, sarna
C. stułbia, bocian, szczupak
D. kormoran, czapla, ryś
9. /1p/ Nauczyciel przyrody przyniósł na lekcję roślinę, a uczniowie opisali jej wygląd zewnętrzny.
Rozpoznaj razem z nimi, jaka to roślina?
Łodyga występuje w formie podziemnego kłącza. Z łodygi tej wyrastają okazałe liście złożone, które oprócz
funkcji asymilacyjnych pełnią funkcje rozrodcze, ponieważ na ich spodniej stronie powstają zarodniki.
Jest to ..................................
10. /1p/ Plan narysowano w skali 1:10000. Odległość ze szkoły do kina na planie wynosi około 10 cm.
Rzeczywista odległość ze szkoły do kina wynosi
A. 100 m
B. 100 cm
C. 1 km
D. 10 km
11. /1p/ Uczniowie wybierają się do kina. Przyjrzyj się zamieszczonemu poniżej planowi,
a następnie rozwiąż zadanie.
Uczniowie ze szkoły do kina będą szli kolejno w następujących kierunkach:
A.
B.
C.
D.
pd.- zach., zach., pd.- zach.
pn.- wsch., zach., pn.- wsch.
pn.- wsch., wsch., pn.- zach.
pd.- zach., wsch., pd.- zach.
12. /1p/ Każda z krain geograficznych Polski charakteryzuje się określonym typem krajobrazu.
Na poniższej mapie numerami: 1, 2, 3, 4 oznaczono wybrane krainy geograficzne.
W którym przypadku do numeru krainy poprawnie
dobrano opis jej krajobrazu?
A. 2 – wąwozy lessowe, czarnoziemy, uprawy
buraków cukrowych i chmielu.
B. 1 – jeziora rynnowe, moreny czołowe, głazy
narzutowe, Jezioro Śniardwy.
C. 3 – skały wapienne, jeziora krasowe,
wywierzyska, Maczuga Herkulesa.
D. 4 – kopiaste wierzchołki gór, gołoborza, Jaskinia
Raj, Puszcza Jodłowa.
1
2
3
4
13. /1p/ Ustroń, to szesnastowieczne miasto uzdrowiskowe w Dolinie Wisły, położone na wysokości 350 m
n.p.m. Miasto otoczone jest grzbietami górskimi. Do nich należy m.in. Czantoria Wielka (995 m n.p.m.).
Wysokość względna tej góry wynosi
A.
B.
C.
D.
995 m
1345 m
645 m
350 m
14. /1p/ Na pogórzu, w Tatrach, na wysokości 800 m n.p.m. zanotowano temperaturę 10°C.
Określ w przybliżeniu, jaka temperatura panuje na wysokości 2000 m n.p.m.?
A.
7°C
B. – 4°C
C. – 10°C
D.
4°C
15. /1p/ Leży w dorzeczu Odry. Wydobywa się tu rudy miedzi. Największe miasto tej krainy to Wrocław.
Jaka to kraina geograficzna?
A. Nizina Wielkopolska.
B. Nizina Śląska.
C. Nizina Podlaska.
D. Wyżyna Śląska.
16. /1p/ Zaznacz zdanie fałszywe.
A. Bory spotykamy na glebach bardzo żyznych.
B. Grądy to lasy z przewagą grabów i dębów.
C. Łęgi rosną w dolinach rzek i dobrze znoszą okresowe zalewanie wodą.
D. Olsza czarna jest typowym przedstawicielem lasu zwanego olsem.
17. /3p/ Przyporządkuj nazwie gleby jej charakterystykę.
1. mady
2. gleby bielicowe
3. czarnoziemy
1. ……………..
A. gleby o barwie bardzo ciemnej, gdyż zawierają dużo
próchnicy, bardzo urodzajne, na których uprawia się
pszenicę i buraki cukrowe
B. gleby o barwie brunatnej, zawierają średnią ilość próchnicy,
na której uprawia się pszenicę i chmiel
C. gleby o barwie jasnej, powstały na piaskach, słabo
urodzajne, ubogie w próchnicę, na których uprawia się żyto
i ziemniaki
D. gleby o ciemnej barwie, powstałe z drobnych osadów
niesionych przez rzekę, urodzajne, na których uprawia się
warzywa i pszenicę
2. …………………
3. ………………..
18. /1p/ Lekki wiatr wiejący nad morzem podczas słonecznej pogody jest nazywany:
A. pasatem
B. tajfunem
C. halnym
D. bryzą
19. /1p/ Morze Bałtyckie jest słabo zasolone. Wartość zasolenia waha się od 0,2 % w Zatoce Botnickiej do
1,8% u wybrzeży Danii, a średnie zasolenie Oceanu Atlantyckiego jest równe 3,4%. Która z poniższych
odpowiedzi wyjaśnia tak niskie zasolenie Bałtyku?
A.
B.
C.
D.
Duże parowanie, wąskie połączenie z oceanem, niewielki dopływ słodkich wód.
Duży dopływ słodkich wód, wąskie połączenie z oceanem, niewielkie parowanie.
Gorący klimat, duży dopływ wód słodkich, swobodna wymiana wód z oceanem.
Małe parowanie, niewielki dopływ wód rzecznych, swobodna wymiana wód z oceanem.
20. /1p/ Podaj nazwę parku narodowego, którego obszar porastają lasy dębowo-bukowe i bory sosnowe.
Ochroną objęte są w nim strome wybrzeża klifowe, mikołajek nadmorski i orzeł bielik.
……………………………………………………………………….
21. /1p/ Dobierz nazwę zboża do rysunku kłosa.
(I)
(II)
A.
B.
C.
D.
(I) – pszenica,
(I) – owies,
(I) – żyto,
(I) – jęczmień,
(II) – żyto,
(II) – jęczmień,
(II) – owies,
(II) – pszenica,
(III)
(IV)
(III) – owies,
(IV) – jęczmień.
(III) – pszenica, (IV) – żyto.
(III) – jęczmień, (IV) – pszenica.
(III) – żyto,
(IV) – owies.
22. /1p/ Higieniczny tryb życia to:
A. dbałość o czystość ciała, odzieży i pomieszczeń; spożywanie dużych ilości słodyczy, spędzanie czasu
przed telewizorem.
B. regularne spożywanie posiłków; ruch na świeżym powietrzu, dbałość o czystość ciała, odzieży i
pomieszczeń.
C. troska o czystość ciała, odzieży i pomieszczeń; niekontrolowane stosowanie diety, brak ruchu na
świeżym powietrzu.
D. brak dbałości o czystość ciała, odzieży i pomieszczeń, nieregularne odżywianie, ruch na świeżym
powietrzu.
23. /3p/ Jakie korzyści przynosi człowiekowi hodowla wymienionych zwierząt? Wpisz przy nazwach
zwierząt odpowiednie cyfry.
A.
B.
C.
krowa
koń
owca
………….
………….
………….
1.
2.
3.
4.
5.
dostarcza mięsa
z mleka wyrabia się sery
z mleka pozyskuje się śmietanę i masło
dostarcza włókien na tkaniny
jest siłą pociągową, roboczą
24. /3p/ Adam zjadł na śniadanie bułkę z masłem i serem żółtym oraz jajko, a na kolację chleb z masłem i
serem białym półtłustym. Uzupełnij zdania, wstawiając w odpowiednie miejsca nazwy produktów
spożywczych.
A. ………………………... i …………………… zawierają dużo cukrów.
B. ………………………... i …………………… są bogate w tłuszcze.
C. ………………………... i …………………….są źródłem białka.
25. /2p/ Wpisz w odpowiednie rubryki niżej wymienione produkty do wytworzenia których potrzebna jest
działalność bakterii i grzybów:
chleb, jogurt, kwaśne mleko, ciasto drożdżowe, kiszona kapusta,
BAKTERIE
GRZYBY
26. /4p/ Podkreśl TAK przy zdaniach prawdziwych, a NIE przy zdaniach nieprawdziwych.
1.
2.
3.
4.
Prawidłowa postawa podczas siedzenia przy stole
nie powoduje skrzywienia kręgosłupa.
Krzywica jest spowodowana nadmiarem witaminy D.
Palenie papierosów powoduje raka płuc.
Ubranie niestosowne do pogody bywa przyczyną
przeziębień.
TAK
NIE
TAK
TAK
TAK
NIE
NIE
NIE
27. /4p/ Określ prawdziwość zdań, wpisując literę „P” (prawda) lub „F” (fałsz).
A.
B.
C.
D.
Chłopcy zaczynają dojrzewać wcześniej niż dziewczęta.
….
W okresie dojrzewania wzmaga się pocenie.
….
Podczas dojrzewania wzmaga się rozdrażnienie.
….
Podczas miesiączki dziewczęta nie powinny myć włosów.
….
28. /2p/ Asia dba o zdrowy styl życia. Pomóż jej uzupełnić zdania, wybierając właściwe wyrazy z podanych
niżej. Wpisz je w odpowiedniej formie gramatycznej.
bierny, czynny, psychiczny, fizyczny, sporty
Niezbędny dla zdrowia jest wypoczynek w ciągu dnia. Szczególnie zaleca się wypoczynek ……………………….. ,
polegający na uprawianiu …………………. i zabaw na świeżym powietrzu. Równie ważne dla człowieka jest
zaspakajanie jego potrzeb ………………………., które osiąga się przez bezpośredni kontakt z przyrodą.
29. /4p/ Czynniki chorobotwórcze dostają się do wnętrza organizmu różnymi drogami. Uzupełnij tekst
wpisując nazwę czynnika i drogi jego przenoszenia.
Do niekorzystnych dla człowieka czynników środowiska należą ………………. chorobotwórcze. Dostają się one
do organizmu człowieka wraz z ………………………… przez układ pokarmowy, wraz z …………………………….. przez
nos lub też przez zranienie …………………….. .
30. /1p/ W którym zestawie wymieniono choroby wirusowe?
A.
B.
C.
D.
Odra, ospa wietrzna, świnka.
Angina, ospa wietrzna, AIDS.
Grypa, żółtaczka zakaźna, gruźlica.
Gruźlica, angina, czerwonka
31. /1p/ Patrząc na rysunki w kierunku wskazanym przez strzałkę, należy kolejno wpisać:
A.
B.
C.
D.
komórkę jajową – plemnika – zarodek człowieka
komórkę jajową – zarodek człowieka – plemnika
plemnika – komórkę jajową – zarodek człowieka
plemnika – zarodek człowieka – komórkę jajową
32. /2p/ Przyporządkuj nazwy niekorzystnych skutków działalności człowieka dla środowiska
przyrodniczego z prawidłowymi określeniami.
A. kwaśne deszcze
B. smog
1. szkodliwa mgła powstająca ze spalin i innych gazów
2. wynik połączenia wody z dwutlenkiem siarki
3. wynik stosowania nadmiernej ilości nawozów sztucznych
A. - .................................
B. - .....................................
33. /2p/ Wyjaśnij, dzięki czemu odnawiają się zasoby tlenu w przyrodzie?
............................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................
34. /1p/ Wskaźnikami czystości powietrza są:
A. grzyby
B. glony
C. porosty
D. bakterie
35. /2p/ W czasie wycieczki dzieci zaobserwowały korzystne działania człowieka na rzecz różnorodności
biologicznej. Uzupełnij poniższe zdania. Skorzystaj z wyrazów w ramce.

lasy

oczyszczalnie

spaliny

nawozy
A. Na kominach fabrycznych instaluje się ................................ powietrza.
B. Zakłady przemysłowe mają obowiązek korzystania z ...................................ścieków.
C. Do nawożenia gleby zaleca się stosowanie ...................................naturalnych.
D. Za miastem sadzi się ........................................ .

filtry
Klucz odpowiedzi
IV powiatowy konkurs z przyrody
pod patronatem Jurajskiego Stowarzyszenia Nauczycieli Twórczych
rok szkolny 2012/2013
Nr zad
1
max pkt.
4p
Proponowana odpowiedź
Kolejno: mikroskop, lupa, lornetka, teleskop
2
4p
Woda, tlen/atmosfera, odpowiednia temperatura, światło
słoneczne
3
5p
Środowisko: lądowe – pola, lasy, łąki
wodne – wody słodkie: jeziora, rzeki, wody słone: morza,
oceany
Schemat musi być
poprawny logicznie
4
4p
Las: świerk, dzik, widłak
Łąka: bocian, dzik, pliszka
Pole: chaber, owies, dzik
Po 1p za każde
poprawne
przyporządkowanie
do środowiska
1p za wniosek
Wniosek: …. Dzik.
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
1p
1p
3p
1p
1p
1p
1p
1p
1p
1p
1p
1p
3p
1p
1p
1p
1p
1p
3p
B
C
A-4, B-1 C-2, D-3
B
paproć
C
C
B
C
D
B
A
1-D, 2-C, 3-A
D
B
Woliński PN
D
B
A – 3, 1
B – 5, 1
24
3p
A- bułka i chleb, B- masło i ser żółty C- jajko i ser biały
25
2p
Bakterie: jogurt, kwaśne mleko, kiszona kapusta
Grzyby: chleb, ciasto drożdżowe
26
4p
Tak, Nie, Tak, Tak
27
4p
F, P, P, F
28
2p
Kolejno: czynny, sportu, psychicznych
29
4p
Kolejno: drobnoustroje, pożywieniem, powietrzem, skóry.
30
1p
A
31
1p
B
32
2p
A-2, B- 1
33
2p
Przykład odpowiedzi: Dzięki procesowi fotosyntezy (1p), który
Uwagi
C – 2, 4
Po 0,5 p za każde
poprawne
przyporządkowanie
Po 1p za pełne
przyporządkowanie
do bakterii o do
grzyba
2p- wszystkie wpisy
poprawne, 1p- dwa
wpisy poprawne,
0p- jeden lub wcale
przeprowadzają rośliny zielone (1p)
34
1p
35
2p
C
A- Filtry, B- oczyszczalni, C – nawozów, D- lasy
W zadaniach otwartych, jeżeli uczeń udzieli innej, poprawnej odpowiedzi, należy ją uznać.
SUMA PKT: 70