Pojecie ryzyka i metody jego oceny.

Pojecie
˛
ryzyka i metody jego oceny.
23 lutego 2014
Zajecia
˛
1
Zagrożenia
Podstawowe pojecia
˛
zwiazane
˛
z bezpieczeństwem sa˛ wspólne
dla różnych dziedzin i maja˛ na celu ocene˛ zagrożeń, gdzie
zagrożenia sa˛ rozumiane w sposób indywidualny dla
poszczególnych dziedzin.
Zajecia
˛
1
Przykłady zagrożeń
1
bezpieczeństwo systemów informatycznych - zagrożenie
nieautoryzowanym dostepem,
˛
2
bezpieczeństwo systemów bankowych - zagrożenie start
finansowych,
3
bezpieczeństwo w ruchu drogowym - zagrożenie życia i
zdrowia ludzkiego,
4
bezpieczeństwo urzadze
˛
ń elektrycznych - zagrożenie
życia i zdrowia użytkownika,
5
bezpieczeństwo infrastruktury technicznej
(hydrotechnicznej) - zagrożenie życia i zdrowia ludzkiego,
zagrożenie strat finansowych, zagrożenia katastrofy
ekologicznej itd.
Zajecia
˛
1
Przykłady zagrożeń
1
bezpieczeństwo systemów informatycznych - zagrożenie
nieautoryzowanym dostepem,
˛
2
bezpieczeństwo systemów bankowych - zagrożenie start
finansowych,
3
bezpieczeństwo w ruchu drogowym - zagrożenie życia i
zdrowia ludzkiego,
4
bezpieczeństwo urzadze
˛
ń elektrycznych - zagrożenie
życia i zdrowia użytkownika,
5
bezpieczeństwo infrastruktury technicznej
(hydrotechnicznej) - zagrożenie życia i zdrowia ludzkiego,
zagrożenie strat finansowych, zagrożenia katastrofy
ekologicznej itd.
Zajecia
˛
1
Przykłady zagrożeń
1
bezpieczeństwo systemów informatycznych - zagrożenie
nieautoryzowanym dostepem,
˛
2
bezpieczeństwo systemów bankowych - zagrożenie start
finansowych,
3
bezpieczeństwo w ruchu drogowym - zagrożenie życia i
zdrowia ludzkiego,
4
bezpieczeństwo urzadze
˛
ń elektrycznych - zagrożenie
życia i zdrowia użytkownika,
5
bezpieczeństwo infrastruktury technicznej
(hydrotechnicznej) - zagrożenie życia i zdrowia ludzkiego,
zagrożenie strat finansowych, zagrożenia katastrofy
ekologicznej itd.
Zajecia
˛
1
Przykłady zagrożeń
1
bezpieczeństwo systemów informatycznych - zagrożenie
nieautoryzowanym dostepem,
˛
2
bezpieczeństwo systemów bankowych - zagrożenie start
finansowych,
3
bezpieczeństwo w ruchu drogowym - zagrożenie życia i
zdrowia ludzkiego,
4
bezpieczeństwo urzadze
˛
ń elektrycznych - zagrożenie
życia i zdrowia użytkownika,
5
bezpieczeństwo infrastruktury technicznej
(hydrotechnicznej) - zagrożenie życia i zdrowia ludzkiego,
zagrożenie strat finansowych, zagrożenia katastrofy
ekologicznej itd.
Zajecia
˛
1
Przykłady zagrożeń
1
bezpieczeństwo systemów informatycznych - zagrożenie
nieautoryzowanym dostepem,
˛
2
bezpieczeństwo systemów bankowych - zagrożenie start
finansowych,
3
bezpieczeństwo w ruchu drogowym - zagrożenie życia i
zdrowia ludzkiego,
4
bezpieczeństwo urzadze
˛
ń elektrycznych - zagrożenie
życia i zdrowia użytkownika,
5
bezpieczeństwo infrastruktury technicznej
(hydrotechnicznej) - zagrożenie życia i zdrowia ludzkiego,
zagrożenie strat finansowych, zagrożenia katastrofy
ekologicznej itd.
Zajecia
˛
1
Zmienne losowe
Zagrożenia sa˛ zdarzeniami którym towarzyszy losowość.
Innymi słowy moga,
˛ ale nie musza˛ zajść. W jezyku
˛
statystyki
matematycznej zagrożenia sa˛ zdarzeniami losowymi. Takie
podejście pozwala nam zastosować aparat statystyczny.
Definicja
Funkcje˛ przypisujac
˛ a˛ zdarzeniom elementarnym wartości
liczbowe nazywamy zmienna˛ losowa.
˛
Zajecia
˛
1
Zmienne losowe
Zagrożenia sa˛ zdarzeniami którym towarzyszy losowość.
Innymi słowy moga,
˛ ale nie musza˛ zajść. W jezyku
˛
statystyki
matematycznej zagrożenia sa˛ zdarzeniami losowymi. Takie
podejście pozwala nam zastosować aparat statystyczny.
Definicja
Funkcje˛ przypisujac
˛ a˛ zdarzeniom elementarnym wartości
liczbowe nazywamy zmienna˛ losowa.
˛
Zajecia
˛
1
Zmienne losowe
Zagrożenia sa˛ zdarzeniami którym towarzyszy losowość.
Innymi słowy moga,
˛ ale nie musza˛ zajść. W jezyku
˛
statystyki
matematycznej zagrożenia sa˛ zdarzeniami losowymi. Takie
podejście pozwala nam zastosować aparat statystyczny.
Definicja
Funkcje˛ przypisujac
˛ a˛ zdarzeniom elementarnym wartości
liczbowe nazywamy zmienna˛ losowa.
˛
Zajecia
˛
1
Szkodliwość
Zmienna losowa w przypadku analizy zagrożeń to szkodliwość.
Zadaniem szkodliwości jest zmierzenie wielkości szkody w
wypadku realizacji szkodliwości. Najcz˛eściej stosowane jest
podejście materialne np. polisy ubezpieczeniowe.
Szkodliwość może być również mierzona np. w czasie
potrzebnym na powrót do zdrowia, powrót systemu do do
równowagi ekologicznej itd.
Zajecia
˛
1
Szkodliwość
Zmienna losowa w przypadku analizy zagrożeń to szkodliwość.
Zadaniem szkodliwości jest zmierzenie wielkości szkody w
wypadku realizacji szkodliwości. Najcz˛eściej stosowane jest
podejście materialne np. polisy ubezpieczeniowe.
Szkodliwość może być również mierzona np. w czasie
potrzebnym na powrót do zdrowia, powrót systemu do do
równowagi ekologicznej itd.
Zajecia
˛
1
Rozkłady prawdopodobieństwa
Definicja
Funkcje˛ która wartościom zmiennej losowej przyporzadkowuje
˛
prawdopodobieństwa nazywamy rozkładem
prawdopodobieństwa.
W przypadku zagrożeń rozkład prawdopodobieństwa możemy
uzyskać (oszacować) w oparciu o:
1
posiadany materiał statystyczny (cz˛estość wystepowania
˛
danych zagrożeń,)
2
o wiedz˛e statystyczna˛ (np. wiemy, że pewne zjawiska
posiadaja˛ określony typ rozkładu - pozostaje ustalić jego
parametry)
3
lub prosić o opinie ekspertów (np. przy zagrożeniach
wynikajacych
˛
ze zjawisk pogodowych - meteorologia.)
Zajecia
˛
1
Rozkłady prawdopodobieństwa
Definicja
Funkcje˛ która wartościom zmiennej losowej przyporzadkowuje
˛
prawdopodobieństwa nazywamy rozkładem
prawdopodobieństwa.
W przypadku zagrożeń rozkład prawdopodobieństwa możemy
uzyskać (oszacować) w oparciu o:
1
posiadany materiał statystyczny (cz˛estość wystepowania
˛
danych zagrożeń,)
2
o wiedz˛e statystyczna˛ (np. wiemy, że pewne zjawiska
posiadaja˛ określony typ rozkładu - pozostaje ustalić jego
parametry)
3
lub prosić o opinie ekspertów (np. przy zagrożeniach
wynikajacych
˛
ze zjawisk pogodowych - meteorologia.)
Zajecia
˛
1
Ryzyko
Po ustaleniu szkodliwości i prawdopodobieństwa wystapienia
˛
zagrożeń szacujemy ryzyko zwiazane
˛
z danym zagrożeniem.
Definicja
w/g normy IEC61508
Ryzyko jest mara˛ stopnia zagrożenia, wyrażajac
˛ a˛ zarówno
stopień szkodliwości, jak i prawdopodobieństwo jego
wystapienia.
˛
Definicja
W sensie statystycznym ryzyko jest miara˛ położenia rozkładu
prawdopodobieństwa - wartościa˛ średnia.
˛
Zajecia
˛
1
Ryzyko
Po ustaleniu szkodliwości i prawdopodobieństwa wystapienia
˛
zagrożeń szacujemy ryzyko zwiazane
˛
z danym zagrożeniem.
Definicja
w/g normy IEC61508
Ryzyko jest mara˛ stopnia zagrożenia, wyrażajac
˛ a˛ zarówno
stopień szkodliwości, jak i prawdopodobieństwo jego
wystapienia.
˛
Definicja
W sensie statystycznym ryzyko jest miara˛ położenia rozkładu
prawdopodobieństwa - wartościa˛ średnia.
˛
Zajecia
˛
1
Ryzyko tolerowane
Pod pojeciem
˛
ryzyka tolerowanego rozumiemy ryzyko, które
jesteśmy w stanie zaakceptować z jednego lub z obu powodów:
1
niska szkodliwość (nieznaczne wystapienie
˛
rzeki z
brzegów powodujace
˛ nikłe straty),
2
małe prawdopodobieństwo (podróż samolotem).
Ciekawostka:
Standardowo firmy ubezpieczajace
˛ życie umieszczaja˛ klauzule˛
wyłaczaj
˛
ac
˛ a˛ odpowiedzialność firmy w wypadku samobójstwa.
Pewna firma osłabiła klauzule˛ w ten sposób, że obowiazuje
˛
ona
tylko przez pierwsze dwa lata.
Zajecia
˛
1
Bezpieczeństwo
Uwaga
Ryzyko szacujemy, stosujemy dodatkowe środki ograniczajace
˛
ryzyko, ale nigdy nie da sie˛ go wyeliminować!
Definicja
Bezpieczeństwo to stan w którym nie wystepuje
˛
ryzyko poza
ryzykiem tolerowanym.
Zajecia
˛
1
Bezpieczeństwo
Uwaga
Ryzyko szacujemy, stosujemy dodatkowe środki ograniczajace
˛
ryzyko, ale nigdy nie da sie˛ go wyeliminować!
Definicja
Bezpieczeństwo to stan w którym nie wystepuje
˛
ryzyko poza
ryzykiem tolerowanym.
Zajecia
˛
1
Zadanie1
Prawdopodobieństwo wystapienia
˛
w pewnym okresie czasu
stanu wody na poziomie powyżej 575 cm do 750 cm o długości
fali przepływajacej
˛ przez 1 dobe˛ wynosi 5% i powoduje koszty
polegajace
˛ na zabezpieczaniu wału w kwocie 50 000 zł.
Prawdopodobieństwo wystapienia
˛
fali przekraczajacej
˛ 750 cm
powodujacej
˛ przelanie korony wału, a co za tym idzie jego
uszkodzenie wynosi 0, 5%. Koszty w takim wypadku wynosza˛
20 000 000 zł. W przypadku wystapienia
˛
fali na poziomie
575 cm do 750 cm o długości fali przepływajacej
˛ w okresie 1
doby przez dwa okresy w krótkim odstepie
˛
czasu wał ulegnie
podobnemu uszkodzeniu jak przy przelaniu korony wału. Oblicz
ryzyko w opisanej sytuacji w trzech nastepuj
˛ acych
˛
po sobie
okresach.
Zajecia
˛
1
Zadanie2
Wykonujemy inwestycje˛ polegajac
˛ a˛ na nadbudowie budynku.
Technologia wymaga odkrycia elementów konstrukcyjnych na
dachu na czas około 1 tygodnia, co w wypadku opadów
deszczu spowoduje zawilgocenie lub zalanie budynku. Kwota
odszkodowań może wynieść w zależności od opadów:
1
A - koszt osuszania przestrzeni pomiedzy
˛
dachem a
lokalami na ostatnim pietrze
˛
5 000 zł,
2
B - osuszanie przestrzeni plus dodatkowo odszkodowania
za drobne straty w lokalach na ostatnim pietrze˛
15 000 zł,
3
C -zalanie lokali - 50 000.
Istnieje możliwość wykonania zabezpieczenia - koszt 3 000 zł.
Przy prawdopodobieństwach (.....) wystapienia
˛
opadów podaj:
1
Ryzyko,
2
Ryzyko tolerowane,
3
Co należy zrobić?
Zajecia
˛
1