Co to jest region? Najogólniej rzecz ujmując, region to konkretny

Transkrypt

Co to jest region? Najogólniej rzecz ujmując, region to konkretny
Co to jest region?
Najogólniej rzecz ujmując, region to konkretny obszar, który wyróŜnia się spośród innych
charakterystycznymi dla niego cechami.
Spoglądając na mapę naszego kraju, a w szczególności przemierzając obszar Polski,
zauwaŜamy, Ŝe krajobraz wyróŜnia się odrębnym ukształtowaniem terenu i roślinnością.
Krajobraz inaczej prezentuje się nad morzem, inaczej w górach, nad jeziorem czy na
nizinach. Jednak nie tylko zróŜnicowanie geograficzne jest tym, co wyróŜnia konkretne
obszary. RóŜni się równieŜ to, co, jak i z czego ludzie budują (czyli architektura), jaką
roślinność uprawiają, jakie zwierzęta hodują, co wytwarzają, wydobywają, jak się ubierają.
Inną roślinność moŜna uprawiać w górach, inną nad morzem, inne zwierzęta hoduje się i
wykorzystuje nad morzem czy nad jeziorem (np. ryby), inne w górach (np. owce). Jedne
regiony róŜnią się w stosunku do innych cechami krajobrazu, architekturą, kulturą i historią
miejscowej ludności.
Najogólniej mówiąc wyróŜnia się odrębności: naturalne i wytworzone ręką człowieka.
•
naturalne, czyli geograficzne (fizjografia, klimat, flora, fauna)
•
wytworzone przez człowieka, czyli kulturowe, etnograficzne, gospodarcze, historyczne
- historyczne – czyli dzieje, waŜne wydarzenia
- kulturowe – czyli róŜnice, poczynając od mowy (język, dialekt), strój (codzienny i odświętny)
obyczaje, zwyczaje i folklor, rękodzieło i sztuka, aŜ do architektury (domy mieszkalne, budynki
uŜyteczności publicznej, kościoły). W poszczególnych regionach róŜni się materiał, z którego
zostały one zbudowane (cegła, glina, drewno), sposób i materiał krycia dachów, itp.
(Zob. teŜ: http://www.tnn.pl/dziedzictwo/rodzaje_zab.htm)
________________________________________________________________
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa WarmińskoMazurskiego
Podział na regiony etnograficzne
Obszar Polski moŜemy podzielić na makroregiony (Pomrze, Wielkopolskę z Kujawami,
Warmię i Mazury, Mazowsze, Małopolskę, Śląsk, Ziemię Sieradzko-Łęczycką i Podkarpacie).
KaŜdy z tych regionów dzieli się na mniejsze regiony i mikroregiony. I tak np. Pomorze moŜemy
podzielić na Kaszuby, Kociewie, Bory Tucholskie, Dolne Powiśle i śuławy.
Jedna z moŜliwości podziału Polski na regiony została zaproponowana przez Ośrodek
Badawczo – Rozwojowy Cepelii. Dzieli ona obszar Polski na 4 grupy:
1. Regiony o bogatej tradycji, świadome własnej kultury, znane i reklamowane (Łowickie,
Kurpie, Podhale, Opoczyńskie);
2. Regiony o bogatej tradycji, mało zurbanizowane, a jednocześnie w mniejszym stopniu
poddane ingerencji instytucji opiekuńczych i w mniejszym stopniu „dowartościowane” (np.
Lubelskie, Rzeszowskie, część Podhala);
3. Regiony o ciągłym podłoŜu kulturowym, ale stosunkowo wcześnie zurbanizowane (
Wielkopolska, Górny Śląsk).
4. Regiony o duŜym przemieszczaniu kulturowym, w znacznym stopniu bez ciągłości
podłoŜa, gdzie nastąpiło zderzenie tradycji kilku grup etnograficznych (Dolny Śląsk,
Szczecińskie, Koszalińskie, Mazury, śuławy)
________________________________________________________________
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa WarmińskoMazurskiego