Ekonomika i organizacja produkcji

Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego
Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw
by Ludwik Wicki
Wykład 2.
Ekonomika i organizacja
produkcji
Podstawowe pojęcia ekonomiczne
godziny: 1-2
Dr inż. Ludwik Wicki
SPRAWODZDANIE FINANSOWE
Zasady rachunkowości
Jako podstawę do oceny podmiotów gospodarczych przyjmuje
Istota analizy:
by Ludwik Wicki
¾ ustalenie czy dotychczasowa działalność dała zamierzone
efekty,
by Ludwik Wicki
się sprawozdania finansowe składające się z czterech
elementów:
„ bilansu,
¾ określenie kierunków i sposobów doskonalenia dalszej
działalności.
„ rachunku zysków i strat,
„ sprawozdania z przepływów środków pieniężnych,
„ informacji dodatkowej.
Bilans
„ Bilans stanowi podstawowe sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa, prezentujące
stan majątku i źródła jego finansowania na dany moment.
by Ludwik Wicki
„ Jest to więc fotografia przedsiębiorstwa, prezentująca jego statyczny obraz.
„ Dokument ten sporządzany jest przeważnie w formie dwustronnej tabeli: na lewej
stronie wykazane są (z podziałem na podstawowe pozycje rodzajowe) stanowiące
własność przedsiębiorstwa aktywa, tj. składniki majątkowe, a na prawej – pasywa,
tj. źródła sfinansowania majątku, na które składają się kapitały własne i
zobowiązania.
Uproszczony schemat bilansu
Aktywa
Pasywa
by Ludwik Wicki
A. Majątek trwały ( aktywa trwałe)
A. Kapitały własne
B. Majątek obrotowy (aktywa bieżące)
B. Rezerwy
C. Rozliczenia międzyokresowe
C. Zobowiązania długookresowe
D. Zobowiązania krótkoterminowe
(bieżące)
„ Bilans sporządza się na dany moment (początek, koniec okresu sprawozdawczego).
E. Rozliczenia międzyokresowe
Aktywa ogółem
Pasywa ogółem
1
MAJĄTEK JEDNOSTKI I ŹRÓDŁA
JEGO FINANSOWANIA
Rachunek wyników
„ Rachunek zysków i strat - zawiera pozycje przychodów
Przekrój
finansowy
Przekrój
rzeczowy
Majątek
trwały
Majątek
obrotowy
ŚRODKI
GOSPODARCZE
Kapitał
własny
by Ludwik Wicki
Kapitał
obcy
by Ludwik Wicki
osiągniętych przez przedsiębiorstwo według źródeł ich
powstawania, a także elementy składające się na koszty
uzyskania przychodów oraz obciążające przedsiębiorstwo
podatki uiszczane od obrotów i od zysków. W rezultacie
rachunek wyników zamyka się zyskiem netto (lub stratą netto),
którego wysokość powinna być w pełni zgodna z danymi
bilansu.
ŹRÓDŁA
FINANSOWANIA
Rachunek wyników
Przychody ze sprzedaży towarów i produktów
- Koszty sprzedanych towarów i produktów
= Zysk ( strata ) brutto ze sprzedaży
- Koszty sprzedaży
- Koszty ogólnego zarządu
= Zysk ( strata ) ze sprzedaży
+ Pozostałe przychody operacyjne
- Pozostałe koszty operacyjne
= Zysk ( strata ) na działalności operacyjnej
+ Przychody finansowe
- Koszty finansowe
= Zysk ( strata ) brutto na działalności gospodarczej
+ Zyski nadzwyczajne
- Straty nadzwyczajne
= Zysk ( strata ) brutto
- Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego
= Zysk ( strata ) netto
„ Przychody ze sprzedaży towarów i produktów są to przychody ze
sprzedaży produktów, towarów i materiałów bez podatku VAT. Są
by Ludwik Wicki
one osiągane z podstawowej działalności operacyjnej firmy.
by Ludwik Wicki
„ Koszty sprzedanych towarów i produktów obejmują wszystkie
koszty związane z uzyskaniem przychodów ze sprzedaży w tym
okresie.
„ Zysk (strata) brutto ze sprzedaży stanowi nadwyżkę (niedobór)
przychodów ze sprzedaży nad księgowymi kosztami ich uzyskania.
„ Pozostałe przychody operacyjne są osiągane na działalności o
„ Zysk (strata) na działalności operacyjnej otrzymuje się po
charakterze innym niż podstawowa (np. sprzedaż składników
koszty operacyjne stanowią koszty osiągnięcia
skorygowaniu zysku ze sprzedaży o skutki pozostałych
przychodów i kosztów operacyjnych. Zysk operacyjny
odzwierciedla efekt działalności operacyjnej firmy
by Ludwikbez
Wicki
uwzględnienia kosztów finansowych, czyli kosztów za korzystanie
z obcych środków finansowych.
pozostałych przychodów operacyjnych, które nie są związane z
„ Przychody finansowe to przychody obejmujące m.in. dywidendy
majątku trwałego, upłynnienie zbędnych zapasów, otrzymane
by Ludwik Wicki
darowizny).
„ Pozostałe
podstawową działalnością firmy (np. zapłacone odszkodowania,
rezerwy na należności).
uzyskiwane z zysków spółek, w których analizowana firma ma
udziały kapitałowe, oprocentowanie lokat, oprocentowanie
obligacji, dodatnie różnice kursowe.
2
„ Koszty finansowe są to przede wszystkim koszty korzystania z
kapitałów obcych, np. odsetki do zapłacenia i prowizje od
kredytów bankowych, ujemne różnice kursowe.
„ Zysk
by Ludwik Wicki
(strata) brutto na działalności gospodarczej
jest
realizowany na trzech poziomach: podstawowej działalności
operacyjnej, pozostałej działalności operacyjnej oraz działalności
finansowej.
„ Straty i zyski nadzwyczajne są związane ze zjawiskami
losowymi, niezależnymi od decyzji firmy.
Przepływ środków pieniężnych
„ Sterowanie
działalnością gospodarczą wymaga odpowiedniego
zarządzania finansami przedsiębiorstwa – płynnością finansową.
by Ludwik Wicki
„ Przepływ środków pieniężnych jako nadwyżka wpływów nad wydatkami
przedstawia margines swobodnego, wewnętrznego finansowania,
rezerwuar środków płatniczych, które mogą być wykorzystane dla
pokrycia szczególnych wydatków.
„ Wszystkie zjawiska, które mają swoje konsekwencje w zakresie
wpływów
i
wydatków,
znajdują
odzwierciedlenie
w
rachunku
polega
realizacji
przepływów.
Przepływy pieniężne są ujmowane w trzech
Działalność
obszarach:
by Ludwik Wicki
operacyjna
na
przychodów i ponoszeniu kosztów na podstawowej
by Ludwik Wicki
działalności, która nie może być zaliczona do
„ działalności operacyjnej,
działalności
„ działalności inwestycyjnej,
Działalność operacyjna znajduje odbicie przede
„ działalności finansowej.
Działalność inwestycyjna sprowadza się do gospodarowania
aktywami trwałymi (tj. majątkiem trwałym) firmy w długim
okresie oraz dokonywania inwestycji w krótkoterminowe aktywa
finansowe. Nabycie tych składników oznacza wydatki, natomiast
by Ludwik Wicki
sprzedaż jest związana z realizacją wpływów. Działalność
inwestycyjna znajduje odzwierciedlenie przede wszystkim w
zmianach stanu aktywów trwałych firmy (tj. majątku trwałego),
inwestycjach długoterminowych i krótkoterminowych aktywach
finansowych (papierach wartościowych przeznaczonych do
obrotu).
inwestycyjnej
lub
finansowej.
wszystkim w rachunku zysków i strat (przychodach,
kosztach i podatkach).
Działalność finansowa polega na pozyskaniu środków
finansowania firmy i obsłudze dostawców tych środków
by Ludwik Wicki
(kapitałów). Działalność ta znajduje bezpośrednie
odzwierciedlenie w pasywach bilansu, w zmianach
stanu kapitału własnych i zobowiązań.
3
Koszty według charakteru związku z produkcją
I. Koszty w układzie rodzajowym
„ materiały i surowce
by Ludwik Wicki
„ paliwa i energia
Koszty stałe: niezależne od wielkości produkcji, pozostają w pewnych
by Ludwik Wicki
granicach na jednakowym poziomie, koszty związane z gotowością do
„ amortyzacja
produkcji;
„ usługi obce
¾ Koszty stałe: np. amortyzacja prostoliniowa, utrzymanie administracji,
„ inne koszty materialne
pasza bytowa dla zwierząt;
„ płace i narzuty
¾ Koszty skokowo stałe: np. konieczność budowy lub rozbudowy obory,
gdy znacząco zwiększamy stado krów, np. z 15/20 na 50.
„ odpisy
„ inne koszty niematerialne
Kształtowanie się kosztów stałych i zmiennych w zależności od wielkości produkcji
Koszty zmienne: ulegają zmianie wraz z wielkością produkcji, koszty
związane z produkcją;
„
Koszty zmienne proporcjonalne: materiały bezpośrednie, płace
by Ludwik Wicki
bezpośrednie (akord prosty)
„
Koszty zmienne progresywne: płace za godziny nadliczbowe,
„
Koszty zmienne degresywne: koszty utrzymania maszyn i
urządzeń na jedną zmianę, płaca akordowa w okresie wdrażania
nowej produkcji (niska początkowa wydajność - produkcja rośnie
wolniej niż płace);
Koszty
by Ludwik Wicki
Koszty zmienne
Koszty stałe
Wielkość produkcji
Kształtowanie się kosztów stałych w zależności od wielkości produkcji, z uwzględnieniem zmian zasobów
czynników produkcji (A – koszty stałe działalności, B – koszty stałe na jednostkę produktu)
Koszty
Koszt
na
jednostkę
produkcji
A
Koszty stałe
dotyczące
danej
działalności
by Ludwik Wicki
B
koszty stałe
na
jednostkę
produktu
Kształtowanie się kosztów stałych i zmiennych na jednostkę produkcji z uwzględnieniem skutków
prawa malejącej efektywności nakładów
by Ludwik Wicki
Koszty
kosz
zmienny
na jednostkę
produkcji
kosz stały
na jednostkę
produkcji
Wielkość
produkcji
Wielkość
produkcji
Wielkość
produkcji
4
Kapitał przedsiębiorstwa
Źródła finansowania a źródła
kapitału
by Ludwik Wicki
Źródła kapitału < źródła finansowania
przedsiębiorstwa
„ Kapitał własny (equity),
„ Kapitał obcy (interest-bearing debt).
by Ludwik Wicki
by Ludwik Wicki
Majątek niezbędny do prowadzenia działalności gospodarczej,
finansowany jest z dwóch
głównych źródeł:
™ kapitału własnego,
™ kapitału obcego
W bilansie kapitały własne wykazywane są w
następujący sposób
1) kapitał (fundusz) podstawowy,
by Ludwik Wicki
2) należne wpłaty na kapitał podstawowy
(wielkość ujemna),
3) udziały (akcje) własne (wielkość ujemna),
4) kapitał (fundusz) zapasowy,
5) kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny,
6) pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe,
7) zysk (strata) z lat ubiegłych,
8) zysk (strata) netto,
9) odpisy z zysku netto w ciągu roku
obrotowego (wielkość ujemna).
Kapitały własne dzielimy na:
™ kapitały (fundusze) powierzone - wkłady
finansowe lub rzeczowe (aporty) wniesione
do jednostki przez właścicieli firmy;
™ kapitały (fundusze) samofinansowania –
powstają z osiągniętego zysku
zatrzymanego w firmie bądź innych źródeł
charakterystycznych dla danej działalności.
by Ludwik Wicki
5
Kapitały własne mogą mieć różne nazwy, w
zależności od formy prawnej przedsiębiorstwa:
™ spółki osobowe – kapitał własny;
by Ludwik Wicki
™ przedsiębiorstwa państwowe – fundusz
założycielski, fundusz przedsiębiorstwa;
Kapitał własny pełni w każdym przedsiębiorstwie cztery
funkcje:
by Ludwik Wicki
™ gwaranta spłaty zobowiązań wobec
wierzycieli;
™ podstawy ekonomicznej i prawnej
samodzielności właściciela firmy;
™ funduszu ryzyka;
™ podstawy wiarygodności kredytowej
przedsiębiorstwa.
™ spółdzielnie – fundusz udziałowy, fundusz
zasobowy;
™ spółki kapitałowe – kapitał zakładowy,
kapitał zapasowy, kapitał rezerwowy.
ŹRÓDŁA KAPITAŁU W PRZEDSIĘBIORSTWIE
Źródła kapitału
1. Wewnętrzne źródło kapitału własnego:
by Ludwik Wicki
„ Zysk zatrzymany
2. Zewnętrzne źródła kapitału własnego:
„ Emisja akcji/zwiększanie udziałów
3. Zewnętrzne źródła kapitału obcego:
„ Kredyty bankowe,
„ Emisja dłużnych papierów wartościowych,
„ Leasing finansowy
4. Zewnętrzne źródło kapitału hybrydowego/zamiennego:
„ Emisja obligacji zamiennych i innych hybrydowych
papierów wartościowych.
Kapitał
własny
Kapitał
obcy
1.
kapitały samofinansowania
2.
amortyzacja
3.
sprzedaż składników majątku
4.
kapitały statutowe
5.
kapitały zapasowe
wewnętrzne
źródła
finansowania
by Ludwik Wicki
6.
kapitały udziałowe podwyższonego ryzyka
7.
emisja papierów dłużnych
8.
kredyty bankowe
9
pożyczki pieniężne
10
kredyt handlowy/kupiecki
11
dotacje z UE
12
13
14
15
zewnętrzne
źródła
finansowania
leasing
kapitały obce uzupełniające
faktoring
fortfaiting
franchising
Cechy kapitałów własnych i kapitałów obcych
Kapitał własny
1. Brak konieczności spłaty
Kapitał obcy
1. Konieczność spłaty kredytów, pożyczek i
zobowiązań
2. Wypłata dywidendy nieobowiązkowa
2. Obligatoryjność spłaty odsetek
3. Dywidenda nie wpływa na podstawę
opodatkowania
3. Odsetki stanowią koszt uzyskania przychodu
i zmniejszają podstawę opodatkowania
4. Większy udział stanowi o sile i niezależności
finansowej
4. Większy udział zwiększa ryzyko finansowe
5. Swoboda wykorzystania
5. Możliwość wprowadzenia ograniczeń w
korzystaniu (celowość przeznaczenia)
6. Wpływa na decyzje przedsiębiorstwa
6. Brak wpływu dawcy kapitału na decyzje
przedsiębiorstwa
7. Zwrot kapitału po zaspokojeniu roszczeń
wierzycieli
7. Uprzywilejowanie w kwestiach zwrotu
8. Brak gwarancji zwrotu
8. Gwarancja zwrotu
by Ludwik Wicki
KAPITAŁ
WŁASNY
by Ludwik Wicki
6
Kapitały samofinansowania
Amortyzacja
by Ludwik Wicki
1.
Nie podzielony zysk z lat ubiegłych
2.
Zysk netto roku obrotowego
Sprzedaż składników majątku
Proces utraty wartości majątku trwałego,by Ludwik Wicki
wywołany jego zużyciem fizycznym oraz
ekonomicznym (moralnym). Ta utrata
wartości jest przenoszona na wartość
produktów wytworzonych przy
wykorzystaniu amortyzowanego majątku
trwałego.
Kapitały statutowe
„ Przy zbyt dużym nagromadzeniu mogą stanowić
dodatkowe obciążenie dla przedsiębiorstwa.
„ Niewłaściwa gospodarka może spowodować
poważne konsekwencje w działalności
przedsiębiorstwa.
„ Często sprzedawane w wyniku procesów
modernizacyjnych i restrukturyzacyjnych.
by Ludwik Wicki
by Ludwik Wicki
Kapitał zakładowy
(spółki: z o.o.,
akcyjne)
Fundusz udziałowy
(spółdzielnie)
Kapitał podstawowy (statutowy) to pierwotny wkład właścicieli wniesiony przy tworzeniu
firmy lub pochodzący z podwyższenia tego kapitału.
Zalety kapitałów statutowych
1.
2.
Firma może nimi dowolnie dysponować
Długoterminowo związane z firmą
Przeznaczenie kapitału zapasowego
by Ludwik Wicki
Wady kapitałów statutowych
Występuje konieczność wypłaty dywidendy
2. Występowanie kosztów alternatywnych
1.
„ K. zapasowy stanowi rezerwę finansową
by Ludwik Wicki
wspomagającą i stabilizującą działalność spółki –
zwykle służy pokrywaniu strat
„ Nieobowiązkowy w sp. z o.o.
7
Tworzenie kapitału zapasowego z
podziału zysku
by Ludwik Wicki
Kapitał
zapasowy
8%
Kapitał akcyjny
1/3
Zysk
Kapitał własny
„ Pozyskiwany ze źródeł wewnętrznych (zysk
by Ludwik Wicki
zatrzymany),
„ Pozyskiwany ze źródeł zewnętrznych (wpływy z
emisji akcji lub zwiększenia udziałów).
Zapotrzebowanie przedsiębiorstwa ze źródeł zewnętrznych inwestycje
Kapitał obcy
„ Pozyskiwany wyłącznie ze źródeł zewnętrznych
„ Wzrost zobowiązań operacyjnych,
(kredyty, pożyczki, wpływy z emisji papierów
dłużnych),
„ Kapitał hybrydowy – z instrumentów
hybrydowych, łączących cechy papierów
udziałowych i dłużnych (np. emisja obligacji
zamiennych na akcje),
„ Leasing finansowy (o charakterze
kapitałowym).
zmieniających się proporcjonalnie do
planowanego przyrostu przychodów ze
sprzedaży (wzrost aktywów obrotowych),
„ Wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych
i krótkoterminowych aktywów finansowych
(jeśli zostały zgromadzone we wcześniejszych
okresach),
„ Przyrost kapitału własnego ze źródeł
wewnętrznych.
Podział zysku i polityka wypłat dywidend
Kapitał zainwestowany
„ Dostępność wewnętrznych źródeł kapitału
„ Kapitał własny „+”
by Ludwik Wicki
by Ludwik Wicki
uwarunkowana jest rentownością działalności,
„ Wypracowanie dodatniego wyniku finansowego
daje potencjalne możliwości zwiększenia
kapitału własnego ze źródeł wewnętrznych,
„ W przypadku straty, zmniejszeniu ulega kapitał
własny,
„ Rekomendacje co do podziału zysku (na część
wypłacaną i zatrzymaną) przygotowuje zarząd,
a ostateczną decyzję podejmują właściciele
(udziałowcy, akcjonariusze).
by Ludwik Wicki
by Ludwik Wicki
„ Kapitał obcy od którego przedsiębiorstwo płaci
zobowiązania.
„ To tzw. „kapitał bilansowy” – faktycznie
wpłacony przez inwestorów (wykazywany w
bilansie).
8
Kapitał zainwestowany
Etapy inwestowania kapitału
„ Inwestowany przez właścicieli i wierzycieli,
„ I – inwestowanie kapitału przez właścicieli i
którzy zagospodarowują w ten sposób
nadwyżki finansowe.
„ Właściciele i wierzyciele oczekują realizacji
stopy zwrotu z inwestycji kapitałowych w
przedsiębiorstwie.
wierzycieli – finansowanie działalności
przedsiębiorstwa.
„ II – inwestowanie pozyskanego kapitału w
aktywa niezbędne do prowadzenia przez nie
działalności, czyli realizowanie portfela
inwestycji rzeczowych i finansowych.
by Ludwik Wicki
Kapitały udziałowe podwyższonego ryzyka (risk
capital)
Podział zysku operacyjnego
Odsetki
Zysk operacyjny
by Ludwik Wicki
Wierzyciele
by Ludwik Wicki
Podatek dochodowy
„ Risk capital średnio- i długoterminowy kapitał
inwestycyjny charakteryzujący się dużym stopniem
ryzyka, ale mogący w przyszłości przynieść wysokie
zyski.
by Ludwik Wicki
Organy skarbowe
„ Jest to forma finansowania innowacyjnych (a przez to
obarczonych ryzykiem) projektów inwestycyjnych w
początkowej fazie rozruchu i rozwoju.
Zysk netto
Właściciele
Kapitały udziałowe podwyższonego ryzyka (risk
capital)
by Ludwik Wicki
Źródła risk capital:
Fundusze
venture capital
by Ludwik Wicki
KAPITAŁ OBCY
Business
Angels
9
Cechy papierów dłużnych:
Emisja papierów dłużnych
by Ludwik Wicki
Papiery dłużne są papierami
wartościowymi, w którym Emitent
stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela
papierów wartościowych i zobowiązuje się
wobec niego do spełnienia określonego
świadczenia w formie pieniężnej (odsetki
lub dyskonto) bądź niepieniężnej (prawa
do udziału w przyszłych zyskach).
Papiery dłużne
•Weksle
3.
4.
5.
6.
„ Najpopularniejsza forma finansowania działalności
by Ludwik Wicki
termin wykupu
do 1 roku
2.
Środki z emisji mogą być przeznaczane na cele
by Ludwik Wicki
inwestycyjne, restrukturyzację zadłużenia, działalność
bieżącą;
Relatywnie niższy koszt pozyskania kapitału w porównaniu
z innymi źródłami finansowania;
Duża szybkość pozyskania środków;
Możliwość płynnej negocjacji kosztów pozyskania
pieniądza z bankiem;
Możliwość wyboru serii oraz czasu jej trwania;
Możliwość dostosowania finansowania do okresu trwania
inwestycji
Kredyty bankowe
Emisja papierów dłużnych
krótkoterminowe
1.
długoterminowe
przedsiębiorstwa.
by Ludwik Wicki
„ Wymagana zdolność kredytowa.
„ Podział ze względu na kryterium celu przeznaczenia:
„ Długoterminowe
„ Krótkoterminowe
termin wykupu
powyżej 1 roku
•Obligacje
•Bony
•Obligacje krótkoterminowe
Kredyty bankowe
Długoterminowe
„
by Ludwik Wicki
Dotyczą zazwyczaj zamierzeń inwestycyjnych,
związanych z modernizacja lub powiększeniem
majątku trwałego.
Krótkoterminowe
„
Pożyczki pieniężne
Służą finansowaniu bieżącej działalności
przedsiębiorstwa:
„
„
by Ludwik Wicki
„ W swojej konstrukcji zbliżone są do kredytów.
„ Cel na jaki jest ona udzielana nie musi być
sprecyzowany.
Kredyt obrotowy
Kredyt handlowy
10
Czym się różni kredyt tradycyjny od
kupieckiego?
Kredyt kupiecki
1. Krótszy czas uzyskania, niż w przypadku tradycyjnego
Kredyt kupiecki może być udzielony by Ludwik Wicki
zarówno przez dostawców jak i odbiorców
– kredyt dostawcy i kredyt odbiorcy.
2.
3.
4.
5.
Ze względu na duże koszty kredytów
bankowych kredyt kupiecki staje się w
Polsce coraz popularniejszy.Kredyt ten jest
masową formą wzajemnego kredytowania
podmiotów gospodarczych.
by Ludwik Wicki
kredytu.
Z reguły niskie oprocentowanie (lub jego brak).
Inne warunki otrzymania kredytu.
Krótszy termin spłaty.
Wolniejsza droga windykacji należności spowodowana
liczeniem kredytodawcy na spłatę oraz brakiem
możliwości korzystania z takich uprawnień jakie ma bank.
Stąd wynika jednak większe ryzyko udzielania
takiego kredytu.
Ostatnio coraz częściej
stosuje się
zabezpieczenie
wekslowe
FORMY
kupieckiego:
kredytu
by Ludwik Wicki
by Ludwik Wicki
1.
2.
Najbezpieczniejszym
wydaje się weksel
trasowany - przez
dowolny bank.
3.
Cechy kredytu dostawcy
1.
2.
3.
4.
Udzielany jest przez sprzedawcę kupującemu i ma formę
by Ludwik Wicki
odroczonego terminu płatności.
Dostawca sprzedaje towar swemu odbiorcy, lecz nie otrzymują
zapłaty „od ręki”, a dopiero po określonym czasie.
Forma korzystna dla obu stron - sprzedający zwiększa swój
udział w rynku, zaś kupujący obniża koszty swojej działalności.
Sprzedający jest stroną, która ponosi bardzo duże ryzyko takiej
umowy.
Rabaty kwotowe w zamian za wcześniejszą wpłatę –
dokonanie płatności przed datą końcową tzw. „skonto”.
Odroczenie płatności w zamian za zakup – z reguły
teoretycznie nie oprocentowany (również stosuje się
„skonto”).
Zaliczki w zamian za obietnicę wykonania usług lub
dostarczenia towaru.
Cechy kredytu odbiorcy
1.
2.
3.
4.
Odbiorca płaci swojemu kontrahentowi przed otrzymaniem
by Ludwik Wicki
towaru czy usługi.
Na okres oczekiwania realizacji zamówienia odbiorca staje się
kredytodawcą.
Korzyści odnosi wykonawca usługi lub sprzedający towar.
Ryzyko ponosi odbiorca, gdy niesolidny dostawca nie
wywiąże się ze swoich obowiązków, wykona je nienależycie
bądź z opóźnieniem.
11
Zaliczka a zadatek
Dotacje
Zaliczka
Bezzwrotna pomoc finansowa
by Ludwik Wicki
udzielana w celu wspomagania
działalności czy uruchomienia nowej.
Zadatek
po wykonaniu usługi zostaje wliczona w jej
cenę
po rozwiązaniu umowy za zgodą obu stron
by Ludwik Wicki
zadatek wraca do odbiorcy
po rozwiązaniu umowy za zgodą obu stron
zaliczka wraca do odbiorcy
jeśli umowa została wykonana prawidłowo,
zadatek zostaje zaliczony w poczet ceny
usługi
jeśli umowa zostaje rozwiązana z winy
odbiorcy, zaliczka pozostaje u wykonawcy
jeśli umowa nie została wykonana, bo
odbiorca z niej zrezygnował, zadatek
przepada na rzecz wykonawcy
Najpopularniejsze pochodzą ze środków
Unii Europejskiej - fundusze
strukturalne.
jeśli umowę rozwiąże wykonawca, jest on
jeśli umowa nie została zrealizowana z
oczywiście zobowiązany do zwrotu pobranej przyczyn leżących po stronie wykonawcy,
zaliczki
odbiorca może od umowy odstąpić i żądać
zwrotu zadatku w podwójnej wysokości.
Leasing
„ Leasing to oddanie przez leasingodawcę (finansującego) w odpłatne
użytkowanie dobra drugiej stronie, czyli leasingobiorcy
(korzystającemu) na warunkach określonych przez obie strony wby Ludwik Wicki
umowie leasingowej.
by Ludwik Wicki
Kapitały obce
uzupełniające
„ Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, oddać dobro
korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków
przez czas oznaczony w umowie. Korzystający zobowiązuje się
zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie
pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu
nabycia rzeczy przez finansującego.
W leasingu mamy do czynienia z:
„ opłatą wstępną – opłacenie warunkuje realizację transakcji;
„ opłatą manipulacyjną – wynika z kosztów realizacji transakcji
by Ludwik Wicki
i
jest płatna łącznie z opłatą wstępną;
„ ratą, czynszem leasingowym – ich liczba uzależniona jest od
częstotliwości płatności, ich wysokość może maleć bądź
pozostać bez zmian;
„ opłatą, wartością końcową – cena sprzedaży po jakiej
finansujący po wygaśnięciu umowy przenosi własność
przedmiotu leasingowego na korzystającego.
Cecha
Leasing operacyjny
Leasing finansowy
Okres leasingu
dłuższy niż 40% czasu
amortyzacji przedmiotu. Max.
60 miesięcy
od 12 do 60 miesięcy
amortyzacja
po stronie leasingodawcy
po stronie leasingobiorcy
Koszt uzyskania przychodu
Leasingobiorca zalicza w
koszty raty leasingowy netto
wraz z opłatą wstępną
leasingobiorca zalicza w
koszty amortyzację oraz część
odsetkową rat leasingowych
Podatek VAT
doliczany do każdej raty
leasingowej
płatny w całości z góry wraz z
pierwszą ratą leasingową, po
odbiorze przedmiotu leasingu
Wykup
zależny od stawki amortyzacji i nie istnieje (0%) - wraz z
okresu wykupu
ostatnią ratą przedmiot staje się
własnością leasingobiorcy
by Ludwik Wicki
12
Faktoring
Typowy adresat faktoringu to firma:
„ prowadząca sprzedaż z odroczoną płatnością;
by Ludwik Wicki
„ o dużym zapotrzebowaniu na elastyczne
Rodzaj działalności finansowej polegającej
by Ludwik Wicki
na wykupie nie przeterminowanych
wierzytelności przedsiębiorstw, należnych
im od odbiorców z tytułu dostaw towarów
lub usług, połączony z finansowaniem
klientów oraz świadczeniem na ich rzecz
dodatkowych usług.
finansowanie;
„ utrzymująca stałą współpracę z odbiorcami;
„ realizująca ekspansywną strategię zwiększenia
obrotów m.in. poprzez stosunkowo długie terminy
płatności;
Fortfaiting
Jest zakupem przez bank wierzytelności by Ludwik Wicki
terminowych w złotych i walutach obcych,
powstałych poprzez realizację dostaw
towarów lub usług, według uzgodnionej
stopy dyskontowej, z wyłączeniem prawa
regresu w stosunku do podmiotu
zbywającego.
Korzyści:
„
„
„
„
„
„
„
zamiana należności terminowych na gotówkę;
eliminacja ryzyka handlowego, politycznego i kursowego;by Ludwik Wicki
brak prawa regresu ze strony banku w stosunku do firmy;
możliwość finansowania pełnej wartości kontraktu;
możliwość ustalenia z góry stopy dyskonta;
prosta dokumentacja;
szybka realizacja - od prezentacji niezbędnych dokumentów do
wypłaty: 2 dni robocze;
Franchising
System sprzedaży towarów, usług lub by Ludwik Wicki
technologii, który jest oparty na ścisłej i
ciągłej współpracy pomiędzy prawnie i
finansowo odrębnymi i niezależnymi
przedsiębiorstwami – franczyzodawcą i
jego indywidualnymi franczyzobiorcami.
Franchising zakłada też przepływ knowhow od FD do FB przez cały czas
obowiązywania umowy franczyzowej.
13