Program profilaktyki - Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Zbuczynie

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
GIMNAZJUM W ZBUCZYNIE
Opracowany w roku szkolny 2015/2016 przez zespół nauczycieli-wychowawców
1
WSTĘP
Szkoła realizuje zadania dydaktyczne i wychowawcze, wspierając wszechstronny rozwój ucznia: wyposaża młodego człowieka w wiedzę,
budzi aktywność intelektualną oraz rozwój postaw i zachowań cenionych i pożądanych w społeczeństwie. Realizacja tych założeń wspierana jest
poprzez działania zawarte w szkolnym programie profilaktyki. Pozwalają one wyposażyć ucznia w wiedzę i umiejętności niezbędne
w budowaniu dojrzałej osobowości, nauczenie postaw asertywnych w sytuacjach zagrożeń, rozumienie oraz umiejętne stosowanie norm
społecznych i systemu wartości.
PODSTAWY PRAWNE PROGRAMU
Program profilaktyki Gimnazjum w Zbuczynie kieruje się celami i zadaniami zawartymi w:

Statucie Szkoły, WSO, Szkolnym Zestawie Programów Nauczania, Szkolnym Programie Wychowawczym,

zasadami zawartymi w:
Rozporządzeniu MEN z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród
dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem;
Rozporządzeniu MEN z dnia 20o2 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz
publicznych szkół;
Rozporządzeniu MEN z dnia 15 stycznia 2001 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w
publicznych przedszkolach, szkołach p placówkach (z późniejszymi zmianami);
Ustawie z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomani;
Ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (z późniejszymi zamianami);
Ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (z późniejszymi zamianami);
Ustawie z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.
2
ZAŁOŻENIA PROGRAMU
Profilaktyka to chronienie człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowanie na pojawiające się zagrożenia. Jej celem jest ochrona ucznia
przed zakłóceniami rozwoju, czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określanych jako zachowania
ryzykowne.
W szkole funkcjonuje system monitoringu wizyjnego, który ma na celu poprawę bezpieczeństwa osób przebywających na terenie szkoły oraz
zmniejszenie zjawisk patologicznych w środowisku szkolnym. Monitoring wizyjny przyczyni się również do wzrostu wykrywalności sprawców
sytuacji zagrażających bezpieczeństwu uczniów.
CELE OGÓLNE DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH
1. Ochrona uczniów przed zagrożeniami uzależnień.
2. Reagowanie na pojawiające się zagrożenia.
3. Promocja zdrowego stylu życia.
4. Kształtowanie ważnych psychologicznych i społecznych umiejętności.
CELE SZCZEGÓŁOWE PROFILAKTYKI SZKOLNEJ
1. Ograniczenie zachowań ryzykownych i ich przeciwdziałanie poprzez:

stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły;

zapobieganie poprzez działania profilaktyczne uzależnieniom jak: alkoholizm, narkomania, nikotynizm, lekomania, infoholizm,
uzależnienie od mediów, używanie środków odurzających; oraz zjawiskom i chorobom takim jak: bulimia, anoreksja,
samookaleczenia, zbyt wczesna inicjacja seksualna.
3
2. Dostarczanie nauczycielom, uczniom i rodzicom adekwatnych informacji na temat skutków ryzykownych zachowań i umożliwienie
racjonalnego wyboru własnych postępowań.
3. Zmiana obiegowych przekonań na temat stosowania środków psychoaktywnych oraz „wychodzenia” z nałogu.
4. Wskazanie zagrożeń dla zdrowia fizycznego i psychicznego ze strony urządzeń elektronicznych – telefonu komórkowego oraz
komputera.
5. Promocja zdrowego odżywiania i aktywnego trybu życia.
6. Pomoc w rozwijaniu i utrwalaniu ważnych postaw i umiejętności społecznych oraz psychologicznych.
7. Rozwijanie możliwości podejmowania działań alternatywnych poprzez zaangażowanie uczniów w działalność pozytywną.
8. Reagowanie w sytuacjach rozpoznawania pierwszych prób zachowań ryzykownych, informowanie o tym wychowawców, rodziców, a w
razie potrzeby odwoływanie się do specjalistycznej pomocy.
9. Kształtowanie właściwego zachowania uczniów.
10. Pomoc wychowawcom, uczniom i rodzicom w organizowaniu kontaktów ze specjalistami.
11. Wspomaganie rodziców w prawidłowym pełnieniu przez nich funkcji wychowawczych (silna więź emocjonalna z rodzicami).
12. Ścisła współpraca z rodzicami w celu likwidacji zachowań ryzykownych.
13. Doskonalenie umiejętności wychowawczych rodziców i nauczycieli.
SPOSOBY REALIZACJI
1. Lekcje wychowawcze – integracyjne, modelujące zachowania, rozwijające myślenie twórcze, uczące zasad komunikacji interpersonalnej,
radzenia sobie ze złością.
2. Rady szkoleniowe dla nauczycieli.
3. Programy profilaktyczne, spotkania z przedstawicielami policji i innych grup profesjonalnych.
4. Realizacja projektów i akcji ogólnopolskich.
4
5. Zajęcia sportowe i integracyjne (koła zainteresowań i SKS, inne ciekawe formy spędzania wolnego czasu: wycieczki, wyjazdy do teatru,
rajdy rowerowe, itp.).
6. Szkolne konkursy i projekty edukacyjne.
7. Udział w spektaklach profilaktycznych.
8. Pedagogizujące spotkania z rodzicami.
9. Aktywność na portalu np. facebooku w ramach akcji „Dopalacze kradną życie” na platformie Pat PORT.
10. Wykorzystanie materiałów np. spotów laureatów konkursu MSW „Przytomni” (nt. dopalaczy) umieszczonych na www.you.tube.pl lub
materiałów na www.cps.edu.pl
Bardzo ważnym elementem profilaktyki jest codzienny kontakt ucznia z nauczycielami.
Pożądane postawy i zachowania nauczycieli to:
 stawianie wymagań na miarę możliwości uczniów,
 budowanie grupy,
 stymulowanie do współpracy,
 motywowanie przez odkrywanie mocnych stron uczniów,
 uczenie metodami aktywizującymi,
 twórcze podejście do tematów.
Adresaci działań profilaktycznych nabędą należytą wiedzę i umiejętności w trakcie realizacji programu.
Uczniowie:

nabywają praktyczne umiejętności umożliwiające samostanowienie i obronę własnych praw, ze szczególnym uwzględnieniem asertywności,

posiadają umiejętność podejmowania i realizacji własnych pomysłów oraz trenowanie samodzielności,
5

zdobywają umiejętność efektywnej komunikacji, podejmowania decyzji oraz radzenia sobie ze stresem,

zdobywają wiedzę i nabywają umiejętności dotyczące zdrowia fizycznego oraz psychicznego,

dbają o kulturę języka,

szanują uniwersalne wartości ogólnoludzkie,

potrafią planować i budować pozytywny obraz własnej osoby.
Rodzice

uzyskują rzetelne informacje o uzależnieniach i ich wpływie na funkcjonowanie organizmu oraz wiedzę na temat zdrowego odżywiania i
zdrowego trybu życia, także zasadności zachowania higieny psychicznej przez człowieka, zwłaszcza na etapie neurorozwoju dzieci i
młodzieży,

poznają możliwości i miejsca pomocy dla osób uzależnionych,

są wspomagani przez nauczycieli, wychowawców i innych specjalistów w procesie wychowania.
Nauczyciele

potrafią rozpoznać objawy użycia środków psychoaktywnych, znają wczesne objawy uzależnienia,

znają statystyczne przyczyny sięgania po używki i substancje psychoaktywne,

znają procedury postępowania w sytuacjach kryzysowych w szkole, wdrażają je w życie,

potrafią postępować w kontaktach z uczniami ten sposób, by nie wyzwalać w nich agresji, przekory, bezradności,

posiadają i promują wiedzę na temat zdrowego odżywiania i spędzania wolnego czasu, ich wpływu na rozwój człowieka oraz jego
potomstwa.
6
Lp.
Czynniki
ryzyka
I
Wagary,
spóźnienia
i kłamstwa
Czynniki chroniące i strategie działania
Termin
realizacji
Beneficjenci
wrzesień
rodzice
uczniowie
Odpowiedzialni
1. Zapoznanie uczniów i rodziców z treściami
dotyczącymi praw i obowiązków ucznia, zasadami
usprawiedliwiania nieobecności oraz systemem
kar i nagród.
dyrektor
wychowawcy
nauczyciele
cały rok
2. Monitowanie absencji uczniów w szkole.
3. Stały kontakt szkoły z rodzicami.
4. Przepływ informacji w zespole nauczycieli
uczących.
5. Pomoc uczniom w nauce (dodatkowe zajęcia z
poszczególnych przedmiotów, zajęcia korekcyjnokompensacyjne i logopedyczne).
6. Zapewnienie uczniom możliwości udziału w
zajęciach dodatkowych (koła zainteresowań, ZHP,
Caritas, Socrates Comenius).
II
Agresja
w stosunku
do uczniów
i nauczycieli
1. Zapoznanie uczniów z metodami radzenia sobie
I semestr
uczniowie
wychowawcy
ze stresem i z agresją.
2. Uczenie pokojowego rozwiązywania konfliktów.
cały rok
3. Kształtowanie asertywności.
4. Kształtowanie szacunku wobec siebie i innych.
7
nauczyciele,
wychowawcy,
dyrektor,
5. Kontakt nauczycieli, wychowawców, dyrektora z
rodzice
w miarę
potrzeb
rodzicami i policją.
wychowawcy,
psycholog
6. Organizowanie spotkań z psychologiem dla
uczniów z zaburzonym zachowaniem.
I semestr
7. Stała współpraca szkoły i rodziców:
- Pedagogizacja rodziców na temat niwelowania
rodzice
cały rok
agresji poprzez właściwe postawy wychowawcze.
dyrektor,
wychowawcy,
psycholog,
rodzice
- Dbałość rodziców o formę spędzania wolnego
czasu przez młodzież.
- Wspólne rozwiązywanie zaistniałych konfliktów
między uczniami.
III
Palenie
papierosów,
picie alkoholu,
uzależnienie
od środków
odurzających
(narkotyków,
dopalaczy,
napoi
energetyzujący
ch) oraz
komputera
1. Gromadzenie materiałów, nowoczesnych środków
cały rok
dydaktycznych, wykaz stron internetowych nt.
profilaktyki uzależnień.
uczniowie
rodzice
bibliotekarz
wychowawcy
2. Pogadanki na godzinach wychowawczych nt.:
-Negatywnych
zjawisk
wynikających
z
cały rok
wychowawcy
uzależnień.
- Konsekwencje zdrowotne bieżące i dalekosiężne
picia alkoholu, palenia papierosów, używania
substancji psychoaktywnych.
-Konsekwencje
prawne,
społeczne
8
oraz
wychowawcy,
dyrektor,
specjaliści
ekonomiczne
narkomani
alkoholizmu,
i
nikotynizmu,
stosowania
substancji
psychoaktywnych.
- Walka z nałogami – uzależnienie na całe życie.
- Odpowiedzialne korzystanie z wynalazków
nauki i techniki (komputer, telefon komórkowy,
Internet).
3. Współpraca z rodzicami w celu zapobiegania
uzależnieniom młodzieży.
4. Współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę
w
działaniach
profilaktycznych
(policja,
biblioteki, poradnie).
IV
Brak kultury
osobistej,
demolowanie
pomieszczeń i
sprzętu
szkolnego
1. Przeprowadzenie zajęć integrujących zespoły
klasowe.
2. Kształtowanie
właściwych
postaw
wrzesień,
październik
wychowawcy
cały rok
wszyscy
pracownicy
szkoły
wobec
poszanowania mienia własnego i innych.
3. Egzekwowanie norm postępowania wobec osób
niszczących sprzęty w szkole.
4. Informowanie rodziców o demolowaniu mienia
szkolnego.
Ponoszenie
kosztów
naprawy
zniszczonego sprzętu.
9
5. Eliminowanie wulgarnych słów i zachowań.
6. Promowanie czytelnictwa w celu wzbogacenia
słownictwa.
7. Sprawowanie dyżurów szkolnych ze szczególnym
zwróceniem uwagi na słownictwo uczniów.
V
Bierny tryb
życia
1. Przeprowadzenie zajęć profilaktycznych lub ich
I semestr
wychowawcy
2 razy w roku
dyrektor,
wychowawcy
elementów na temat higieny osobistej.
2. Zapoznanie nauczycieli, uczniów i rodziców z
zaleceniami Głównego Inspektora Sanitarnego
dotyczącymi profilaktyki grypy.
3. Promowanie zdrowego stylu życia:
cały rok
- Zachęcanie uczniów do aktywnego wypoczynku
(zajęcia sportowe, rajdy rowerowe, wycieczki).
-Walka z otyłością przez promowanie zdrowego
odżywiania i aktywności ruchowej.
- Zachęcanie do udziału w Biegu Niepodległości i
zajęciach terenowych.
- Przygotowywanie gazetek tematycznych nt.
zdrowego odżywiania oraz negatywnych skutków
spożywania
gazowanych,
napojów
słodyczy,
energetyzujących.
suplementów
10
diety,
wszyscy
pracownicy
szkoły
konserwantów
spożywczych,
sztucznych
barwników i fast foodów.
- Przygotowywanie prezentacji multimedialnych
nt. zbilansowanych jadłospisów energetycznych.
4. Promowanie zdrowia psychicznego i emocjonalnego:
- Rozpowszechniane wiedzy nt. form relaksacji i
muzykoterapii.
- Kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem.
- Kształtowanie pozytywnego myślenia, postrzegania
pozytywnych stron życia, m.in. w ramach projektu
Sokrates Comenius „Szczęście…”
Rozwijanie zainteresowań.
VI
Nagminne
łamanie
regulaminu
szkoły (ubiór,
makijaż, ozdoby,
malowanie
włosów i
paznokci,
opuszczanie
terenu szkoły,
używanie
telefonów
komórkowych i
innych sprzętów
1. Zapoznanie rodziców i uczniów z treściami WSO
wrzesień
Rodzice
dotyczącymi oceny z zachowania.
2. Monitorowanie stroju i wyglądu uczniów w
cały rok
szkole.
3. Wpływ wyglądu ucznia na ocenę z zachowania.
11
uczniowie
dyrektor,
wychowawcy,
nauczyciele
elektronicznych)
VII
Bezpieczeństwo
1. Przeprowadzenie ewakuacji szkoły.
raz w roku
2. Realizacja zajęć dotyczących bezpieczeństwa
I semestr
Uczniowie
Pracownicy
szkoły
dyrektor
uczniowie
wychowawcy,
katecheci,
pozostali
pracownicy
szkoły
ruchu drogowego.
3. Uświadamianie
zagrożeń
wynikających
z
przynależności do grup sekciarskich.
4. Kształtowanie postaw życzliwego i aktywnego
cały rok
zaangażowania w sprawy ludzkie.
5. Wzmacnianie
poczucia
własnej
wartości
i
pozytywnych postaw wobec życia.
6. Kierowanie się postawą rozumnej dobroci –
pomaganie bez odbierania inicjatyw.
Przydatne adresy i telefony:
1. Powiatowa Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna Stok Lacki ul. Pałacowa 1, tel. (25) 6330860
e-mail: [email protected]
2. Ośrodek Interwencji Kryzysowej W-wa ul. 6-go Sierpnia 1/5, tel.: (22) 8554432; ul. Dalibora 1, tel. (22) 8375559
www.interwencjakryzysowa.pl
3. Ogólnopolskie Pogotowie Dla Ofiar Przemocy Niebieska Linia, tel.: (22) 8239664, (22)8242501, (22) 6687000
www.niebieskalinia.pl
4. Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Siedlcach, ul. Poniatowskiego 31, tel. (25) 644 20 40, e-mail [email protected]
Sekcja Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia, tel. (25) 633 40 55, e-mail [email protected]
5. Posterunek Policji w Zbuczynie ul. Terespolska 11, tel. (25) 641 63 77.
12