kto zyska, kto straci

kzsm_Layout 1 23.01.2014 14:56 Strona 2
mleczarstwo
kto zyska, kto straci...
wspólną politykę rolną na rynku mleka i jego przetworów
na lata 2014-2020 ocenia WAldEmAR bROŚ,
prezes krajowego związku spółdzielni mleczarskich zw. rew.
C
ele Wspólnej Polityki Rolnej określone w traktacie
o funkcjonowaniu UE to zwiększenie wydajności
rolnictwa poprzez wspieranie postępu technicznego,
rozwój produkcji rolnej i racjonalne wykorzystanie
czynników produkcji, zapewnienie odpowiedniego poziomu
życia ludności wiejskiej, stabilizacja rynków, zagwarantowanie
bezpieczeństwa dostaw oraz zapewnienie rozsądnych cen dla
konsumentów.
31 marca 2015 roku kończy się kwotowanie produkcji mleka.
Krajowa kwota mleczna dla Polski na lata 2013/2014
i 2014/2015 wynosi 10.056 mln kg. Jest wyższa o 12,2%
w stosunku do roku 2004/2005 (wynosiła 8.964 mln kg).
Polscy producenci mleka dwukrotnie zapłacili w minionym
okresie kary za przekroczenie limitów produkcji. W roku kwotowym 2005/2006 było to 64 miliony euro (0,39 zł/kg), zaś
w roku 2012/2013 – 3,7 mln euro (0,0323 zł/kg). Liczba dostawców hurtowych, którzy przekroczyli swoje limity
w roku 2012/2013 wyniosła ponad 57 tysięcy. Najwięcej było
ich w województwie mazowieckim, podlaskim i łódzkim.
Na ogólną liczbę ok. 145 tys. dostawców mleka najwięcej jest
tych, którzy sprzedają w ciągu roku do 20 tys. kg (34.4%).
Natomiast największe dostawy mleka są od gospodarstw, które
sprzedają w ciągu roku 100-250 tys. kg (ok. 32%). Mimo, iż ci
rolnicy stanowią niewiele ponad 14% w ogólnej liczbie
dostawców.
Kto zyska, kto straci?
Projekt zniesienia kwot mlecznych ma przeciwników
i zwolenników. Trudno jest dzisiaj jednoznacznie przewidzieć,
co będzie po 31 marca 2015 roku. Na pewno system kwotowania dawał poczucie stabilizacji – zwłaszcza gospodarstwom
mniejszym i słabszym ekonomicznie. Czy poradzą sobie na
wolnym europejskim i światowym rynku? Odpowiedź jest
trudna. Czy wszelkie problemy zniweluje tzw. ,,pakiet mleczny”
– ja takiego przekonania nie mam.
Przypomnę tylko, że minister rolnictwa zgłaszał postulat
o przedłużenie kwotowania do 2020 roku przy jego stałym corocznym wzroście. Należy zakładać, że ze zniesienia kwotowania zadowoleni będą przede wszystkim ci, którzy przekraczali limity i musieli płacić kary za nadprodukcję. W ostatnich
latach produkcja mleka na świecie rośnie.
Najwyższy przyrost w latach 2007-2012 wystąpił w:
Argentynie – ok. 28%,
Nowej Zelandii – pow. 25%,
Chinach – ok. 22%,
Brazylii – ponad 19%,
Indiach – ok. 19%.
Aby być konkurencyjnym na rynkach światowych Europa
musi również zwiększyć produkcję. Dla przyszłości sektora w
Polsce niezwykle istotne będą instrumenty rynkowego wsparcia, tj. zakupy odtłuszczonego mleka w proszku i masła po
realnych cenach, dopłaty do prywatnego przechowalnictwa
OMP i masła oraz niektórych serów, refundacje eksportowe,
ale również ochrona celna rynku czy promocja spożycia mleka
i jego przetworów.W przypadku utrzymania tendencji wzrostowej popytu na produkty mleczarskie na świecie (jak to miało
miejsce w 2013 roku) to nawet przy zwiększonej produkcji
mleka surowego na świecie ceny dla jego producentów (jak to
wielu sugeruje) wcale nie muszą spaść.
24
NOWA WIEŚ EUROPEJSKA