Wykaz zagadnień do egzaminu Zarys integracji • Etapy integracji

Wykaz zagadnień do egzaminu
Zarys integracji
 Etapy integracji ekonomicznej w Europie
 Statyczne i dynamiczne efekty integracji
 Ewolucja systemu walutowego
 Efekty utworzenia Wspólnego Rynku
 Rola ECU w ESW
 Integracja Polski w strukturach UE
Podstawy teoretyczne integracji walutowej
 Rola kursu walutowego w unii walutowej - kurs jako absorber szoków
 Ograniczenia skuteczności działania kanału kursowego
 Tradycyjne kryteria OOW
 Czynniki zmniejszające podatność na szoki asymetryczne wg TOOW
 Czynniki zwiększające elastyczność gospodarek w reakcji na szoki asymetryczne wg
TOOW
 Nowa TOOW
 Endogeniczność kryteriów OOW
Europejski Bank Centralny
 EBC i ESBC – pojęcia i struktura
 Podstawowe zadania EBC
 Organy Decyzyjne
 Niezależność banku centralnego
Polityka pieniężna
 Charakter i skuteczność współczesnej polityki pieniężnej – znaczenie polityki celu
inflacyjnego
 Strategia polityki pieniężnej EBC
 Cele i instrumenty polityki pieniężnej
 Operacyjne aspekty prowadzenia polityki pieniężnej
 Ocena polityki pieniężnej EBC w perspektywie 10 lat funkcjonowania
 Mechanizm transmisji polityki pieniężnej i polityka pieniężna EBC w kryzysie (nowe
instrumenty EBC)
Funkcje i rola rynków finansowych
 Podstawowe funkcje systemu finansowego
 Modele systemu finansowego i ich charakterystyka
 Rozwój finansowy a wzrost gospodarczy
 Integracja rynków finansowych – korzyści i koszty
 Integracja i fragmentacja rynków finansowych w strefie euro w kryzysie
Euro w roli międzynarodowej
 Warunki kreacji waluty międzynarodowej
 Funkcje pieniądza międzynarodowego
 Korzyści i ryzyka wynikające z emisji waluty międzynarodowej
Korzyści i szanse
 Bezpośrednie korzyści z tytułu ujednolicenia waluty z punktu widzenia obywateli oraz
przedsiębiorstw
 Strefa euro a konwergencja cen
 Znaczenie wahań kursu walutowego dla prowadzenia działalności gospodarczej
 Wpływ wspólnej waluty na prowadzenie działalności międzynarodowej
 Wspólna waluta a stabilność makroekonomiczna
 Pośrednie korzyści z przyjęcia euro
 Wymiana wewnątrzgałęziowa i międzygałęziowa a korzyści ze wspólnej waluty
 Źródła wzrostu wymiany handlowej po ujednoliceniu waluty
 Związek między wprowadzeniem euro a inwestycjami
 Wpływ euro na wzrost gospodarczy
Koszty i zagrożenia
 Zagrożenia związane z utratą autonomicznej polityki pieniężnej
 Rodzaje wstrząsów. Wstrząsy symetryczne i asymetryczne
 Ryzyko związane z możliwą nieadekwatnością polityki pieniężnej EBC dla gospodarki
krajowej
 Nieadekwatność strukturalna i cykliczna oraz czynniki determinujące ryzyko jej
wystąpienia
 Wpływ przedstawiciela Polski na decyzje dotyczące polityki pieniężnej prowadzonej przez
Europejski Bank Centralny
 Skuteczność krajowej polityki pieniężnej w warunkach globalizacji
 Zagrożenia związane z utratą nominalnego kursu walutowego oraz czynniki mające wpływ
na stopień możliwych zagrożeń
 Zagrożenia związane z ustaleniem nieoptymalnego kursu konwersji złotego na euro
 Zagrożenia związane ze zbyt szybkim tempem wzrostu cen w średnim okresie. Efekt
Balassy-Samuelsona
 Kryteria konwergencji. Korzyści i zagrożenia związane z koniecznością spełnienia
kryteriów
 Zagrożenia związane z pobytem złotego w mechanizmie ERM II. Parytet centralny
 Zagrożenia związane z ewentualnym wzrostem cen na skutek efektu zaokrągleń. Efekt
„iluzji euro”
Budżet UE i polityka fiskalna
 Znaczenie pojęcia „polityka fiskalna” lub „polityka budżetowa”
 Asymetria między funkcjonowaniem polityki fiskalnej i polityki pieniężnej w UGW
 Znaczenie polityki fiskalnej dla absorpcji szoków asymetrycznych w unii walutowej
 Kryteria fiskalne z Maastricht – znaczenie dla integracji walutowej
 Powody ustanowienia Paktu Stabilności i Wzrostu oraz rola Paktu w UGW
 Znaczenie średniookresowego celu budżetowego (MTO) dla polityki fiskalnej
 Procedura nadmiernego deficytu jako instrument oddziaływania na polityki fiskalne
państw
 Powody uelastycznienia Paktu Stabilności i Wzrostu w 2005 roku
 Różnica między deficytem nominalnym, strukturalnym a cyklicznym
 Różnica między deficytem budżetowym a deficytem publicznym (instytucji rządowych i
samorządowych)
 Znaczenie i mechanizmy koordynacji polityk fiskalnych w UE i UGW
 Wpływ UGW na wielkość zadłużenia publicznego państw członkowskich
 Rynkowe wskaźniki oceny polityki fiskalnej
 Wpływ globalnego kryzysu finansowego na kondycję finansów publicznych państw strefy
euro
 Pojęcie budżetu ogólnego UE
 Znaczenie budżetu dla integracji europejskiej
 Różnica między modelem integracji opartej na mechanizmach wspólnotowych a
mechanizmach międzyrządowych i konsekwencje wyboru modelu dla wielkości budżetu
 Zasady tworzenia budżetu ogólnego
 Znaczenie wieloletnich ram finansowych i powody ich ustanowienia
 Procedura uchwalania budżetu
 Zmiany w procedurze uchwalania budżetu przyjęte Traktatem Lizbońskim
 Źródła dochodów budżetu UE i ewolucja udziału poszczególnych elementów w ostatnich
dekadach
 Rabat brytyjski i inne korzyści uzyskiwane przez niektóre państwa członkowskie w
procedurze obliczania składek
 Znaczenie dwóch najważniejszych polityk UE – rolnictwa i spójności – dla integracji
europejskiej i ich udział na wydatkowej stronie budżetu
 Pojęcie „płatnika netto” oraz „beneficjenta netto”
Perspektywy integracji walutowej
 Przyczyny pozostawania Wielkiej Brytanii, Danii i Szwecji poza strefą euro
 Dylemat tzw. niemożliwej triady (ang. impossible trinity)
 Klauzula opt-out, status kraju z derogacją
 Źródła kryzysu i doświadczenia krajów strefy euro
 Nowe rozwiązania instytucjonalne przyjęte w UE w reakcji na kryzys (sześciopak, Pakt
fiskalny, dwupak, Semestr Europejski)
 Nowe instrumenty antykryzysowe (EFSF, EFSM, ESM)
 Perspektywa powołania unii bankowej