POSTANOWIENIE UZASADNIENIE - Sąd Okręgowy w Szczecinie

POSTANOWIENIE
Dnia 13 stycznia 2014 r.
Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Mariola Wojtkiewicz
Sędziowie: SO Sławomir Krajewski
SO Zbigniew Ciechanowicz (spr.)
po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2014 roku w Szczecinie na posiedzeniu niejawnym
sprawy ze skargi dłużnika D. P.
na czynność Komornika przy Sądzie Rejonowym Szczecin- Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie M. F. z dnia 14
października 2013 r. w przedmiocie zawiadomienia o wszczęciu egzekucji oraz zajęcia wierzytelności w sprawie o sygn.
akt Km 1611/13
przy udziale wierzyciela (...) Sp. z o.o. w O.
na skutek zażalenia dłużnika
na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin- Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 30 października 2013 r. w
sprawie o sygn. akt IX Co 7218/13
postanawia:
oddalić zażalenie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 30 października 2013 r. Sąd Rejonowy Szczecin- Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie w sprawie
o sygn. akt IX Co 7218/13 oddalił wniosek dłużnika D. P. o zawieszenie postępowania egzekucyjnego.
Sąd uznał, iż w niniejszej sprawie nie zachodzą podstawy do zawieszenia postępowania egzekucyjnego. Skarżący nie
wskazał we wniosku okoliczności uzasadniających jego żądanie. Sąd dodał, że przesłanką uwzględnienia wniosku
o zawieszenie postępowania egzekucyjnego w całości lub w części na wniosek jest wykazanie prawdopodobieństwa
powstania szkody dla wnioskodawcy. Celem bowiem tego unormowania jest zabezpieczenie skarżącego przed
poniesieniem ewentualnej szkody. Dłużnik w żaden sposób nie uprawdopodobnił powstania szkody na skutek
prowadzonego postępowania egzekucyjnego. Ponadto w sprawie nie wystąpiły żadne przesłanki uzasadniające
zawieszenie prowadzonego postępowania wymienione w art. 820 k.p.c.
Zażalenie na postanowienie sądu złożył dłużnik i zaskarżając je w całości wniósł o jego zmianę poprzez zawieszenie
w całości postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin
- Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie M. F. pod sygnaturą akt KM 1611/13, ewentualnie uchylenie zaskarżonego
postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I Instancji oraz zasądzenie od
wierzyciela na rzecz dłużnika kosztów niniejszego postępowania zażaleniowego według norm przepisanych, w tym
kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Orzeczeniu zarzucił:
1. naruszenie przepisów postępowania, mających istotny wpływ na treść wydanego postanowienia, a w szczególności
przepisu art. 821 § k.p.c. poprzez jego błędną interpretację skutkującą uznaniem, że dla zawieszenia postępowania
egzekucyjnego w trybie tego przepisu niezbędne jest wykazanie przez dłużnika prawdopodobieństwa powstania
szkody,
2. naruszenie przepisów postępowania, mających istotny wpływ na treść wydanego postanowienia, a w szczególności
przepisu art. 233 § k.p.c. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów i uznanie odgórnie, że prowadzenie
przeciwko dłużnikowi postępowania egzekucyjnego nie wywoła po jego stronie szkody.
W uzasadnieniu podkreślił, że treść art. 821 k.p.c. w żadnym miejscu nie uzależnia uwzględnienia wniosku o
zawieszenie postępowania egzekucyjnego od wykazania, że prowadzone postępowanie egzekucyjne może wywołać
po stronie wnioskodawcy szkodę. Przepis ten przewiduje fakultatywne zawieszenie postępowania egzekucyjnego na
wniosek w całości lub w części, jeżeli wniesiono skargę na czynności komornika albo zażalenie na postanowienie sądu.
Wniosek o zawieszenie może być złożony łącznie ze skargą albo z zażaleniem, jak również w czasie późniejszym, jednak
przed prawomocnym rozstrzygnięciem skargi lub zażalenia. Dla uwzględnienie wniosku o zawieszenie postępowania
egzekucyjnego winno być wystarczające złożenie samej skargi na czynności komornika.
Dodał dalej, że przyjmując, że dłużnik winien był wykazać zagrożenie powstania po jego stronie szkody, nie sposób
zgodzić się z sądem I Instancji, który ustalił, że szkoda taka po stronie dłużnika nie wystąpiła, ani nie wystąpi
w przyszłości. Zważył nadto, iż nieprawidłowo prowadzone postępowanie egzekucyjne, tak jak ma to miejsce w
niniejszym przypadku niewątpliwie prowadzi do powstania po stronie dłużnika szkody.
Wyjaśnił, że w treści samej skargi wskazano, że w toku postępowania Komornik Sądowy zajął wierzytelności dłużnika
przysługujące mu w Urzędzie Skarbowym w S. z tytułu zwrotu podatku VAT oraz nadpłaty podatku dochodowego.
Komornik Sądowy zajął również pojazd samochodowy dłużnika w jego miejscu zamieszkania. Zajęcie wierzytelności
dłużnika przysługujących mu od urzędu skarbowego oraz ruchomości w postaci pojazdu samochodowego jest dla
dłużnika nadmierną dolegliwością. Prowadzi on bowiem działalność polegającą na świadczeniu usług transportowych
i zajęty pojazd jest mu w tym niezbędny. Ponadto, brak zwrotów z urzędu skarbowego negatywnie wpływa na zdolność
dłużnika do bieżącego finansowania działalności. Powyższe wpływa negatywnie na zdolności zarobkowe dłużnika,
co przejawia się między innymi w coraz to większych stratach w dochodach uzyskiwanych z prowadzone przez
dłużnika działalności gospodarczej. Trudno zatem, w takiej sytuacji, zgodzi się z sądem I Instancji, jakoby prowadzone
przeciwko dłużnikowi postępowanie egzekucyjne, nie wywoływało po jego stronie szkody.
W odpowiedzi na zażalenie wierzyciel wniósł o jego oddalenie i zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania
zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie okazało się bezzasadnym i jako takie podlegało oddaleniu.
Zawieszenie postępowania może nastąpić z mocy samego prawa lub na podstawie postanowienia organu
egzekucyjnego. Zawieszenie postępowania z urzędu zawsze powoduje brak jednej z bezwzględnych przesłanek
procesowych (art. 818- 819 k.p.c.). Organ egzekucyjny zawiesza nadto postępowanie na wniosek dłużnika, jeżeli
egzekucja z jednej części jego majątku oczywiście wystarcza na zaspokojenie wierzyciela (art. 799 § 2 k.p.c.), sąd
uchylił natychmiastową wykonalność tytułu wykonawczego lub wstrzymał jego wykonalność albo dłużnik złożył
zabezpieczenie konieczne według orzeczenia sądu do zwolnienia go od egzekucji (art. 820 k.p.c. zd. 2).
Zawieszenie postępowania może nastąpić również wtedy, gdy dalsze czynności egzekucyjne zależą od uprzedniego
rozstrzygnięcia sądu lub nawet samego organu egzekucyjnego (art. 821 k.p.c.). Przepis art. 821 k.p.c. stanowi, że
sąd może na wniosek zawiesić w całości lub części postępowanie egzekucyjne, jeżeli złożono skargę na czynności
komornika lub zażalenie na postanowienie sądu. Zawieszenie postępowania sąd może uzależnić od złożenia przez
dłużnika zabezpieczenia. Jeżeli dłużnik zabezpieczy spełnienie swego obowiązku, sąd może uchylić dokonane
czynności egzekucyjne, z wyjątkiem zajęcia. Sąd może odmówić zawieszenia postępowania albo już zawieszone
postępowanie podjąć na nowo, jeżeli wierzyciel zabezpieczy naprawienie szkody, jaka wskutek dalszego postępowania
może wyniknąć dla dłużnika.
Choć nie wynika to wprost z brzmienia art. 821 § 1 k.p.c., to jednak z treści § 3 omawianego przepisu należy wnosić,
iż zawieszenie postępowania może być uzasadnione szkodą, jaką na skutek prowadzenia dalszego postępowania
może wyniknąć dla dłużnika. Zatem na postawie art. 821 k.p.c. sąd rozpoznający zażalenie lub skargę na czynności
komornika może zawiesić postępowanie egzekucyjne w całości lub w części na wniosek, w którym wnioskodawca
wykaże prawdopodobieństwo powstania takiej szkody. Wydając rozstrzygnięcie w przedmiocie zawieszenia sąd
powinien, więc brać pod uwagę całokształt okoliczności, a przy tym winien mieć wzgląd na interesy obu stron oraz
stopień prawdopodobieństwa zasadności skargi.
Jak uznał sąd w niniejszej sprawie nie wystąpiła przesłanka uzasadniająca zawieszenie postępowania egzekucyjnego w
oparciu o regulację art. 821 k.p.c. Skarżący tak w wywiedzionej skardze, jak i dalej w zażaleniu nie uprawdopodobnił, że
dalsze, nieprzerwane prowadzenie postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 1611/13 skutkować będzie powstaniem
szkody w jego majątku. Nie uzasadnia tego tak zajęcie wierzytelności w urzędzie skarbowym z tytułu nadpłaty podatku
VAT jak i zajęcie pojazdu dłużnika. Zupełnie nie zachodzi związek pomiędzy egzekucją ze wskazanych powyżej
składników majątku dłużnika a możliwością powstania realnej szkody po jego stronie.
Niezależnie od powyższego orzeczenie o zawieszeniu postępowania ma zawsze charakter zarządzenia tymczasowego, a
więc do czasu rozpoznania skargi na czynności komornika. Sąd I instancji rozstrzygnął już tymczasem w przedmiocie
skargi dłużnika na czynność komornika sądowego.
Mając to na uwadze, zażalenie należało oddalić, o czym Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie I sentencji. Podstawę
rozstrzygnięcia stanowi przepis art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
Wierzyciel wygrał postępowanie zażaleniowe, tym niemniej niniejsze postanowienie nie kończy postępowania w
sprawie, a więc stosownie do treści art. 108 § 1 k.p.c. rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego nastąpi
w orzeczeniu kończącym sprawę.