Kiedy nadpłata podlega zwrotowi na konto bankowe?

Kiedy nadpłata podlega zwrotowi na konto bankowe?
Wpisany przez dr Krzysztof Biernacki
W wyroku sąd trafnie przyjął, iż podatnik mając nadpłatę w jednym podatku (VAT) może
wnioskować o jej zaliczenie na poczet zaległości podatkowej lub przyszłej płatności w innym
podatku (dochodowym).
Artykuł 76 op stanowi, że nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z
urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę oraz bieżących
zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że
podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych
zobowiązań podatkowych. Sprawdź, jak możesz ten przepis zastosować w praktyce.
Stanowisko sądu
Zasady dotyczące dysponowania nadpłatą mają odpowiednie zastosowanie do zwrotu podatku.
Zwrot różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika stosownie do treści art. 87 ust. 2 uptu
uzasadnia dopiero brak zaległości podatkowych oraz bieżących zaległości podatkowych, a
także brak wniosku podatnika o zaliczenie zwrotu w całości lub w części na poczet przyszłych
zaległości podatkowych. Podatnik nie może ponosić negatywnych konsekwencji takiej
organizacji aparatu skarbowego, która uniemożliwia mu skorzystanie z ustawowych uprawnień i
stawia go w sytuacji gorszej od tych podatników, dla których jeden organ podatkowy jest
miejscowo właściwy zarówno dla rozliczenia podatku dochodowego, jak i podatku od towarów i
usług.
Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 18 czerwca 2009 r. , sygn. akt I SA/Rz 48/09
1/3
Kiedy nadpłata podlega zwrotowi na konto bankowe?
Wpisany przez dr Krzysztof Biernacki
Komentarz eksperta
Komentowane orzeczenie potwierdza obowiązującą w praktyce zasadę jednolitości i spójności
rozliczeń podatkowych, niezależnie od ilości tytułów prawnych (rodzajów podatków), które na
ten zakres się składają. W wyroku sąd trafnie przyjął, iż podatnik mając nadpłatę w jednym
podatku (VAT), może wnioskować o jej zaliczenie na poczet zaległości podatkowej lub przyszłej
płatności w innym podatku (podatku dochodowym). Powołanie się przez organy podatkowe na
odmienną właściwość miejscową w odniesieniu do każdego z tych podatków nie może stanowić
podstawy do odmowy przeprowadzenia takiego zaliczenia. Stanowisko to nie znajduje
uzasadnienia w przepisach Ordynacji podatkowej i przyjęta interpretacja organów podatkowych
w sposób oczywisty narusza prawa podatnika związane z rozliczeniem zobowiązań
podatkowych.
W tym miejscu warto wskazać, iż dla skutecznego zaliczenia nadpłaty na zaległość podatkową
lub przyszłą płatność w dwóch różnych podatkach niezbędne jest istnienie tożsamości
podmiotowej podatnika oraz beneficjenta wpływów podatkowych. Tożsamość podmiotowa
związana jest z istnieniem jednego podatnika, który zobowiązany jest rozliczyć wskazane
wierzytelności podatkowe. Jako przykład można wskazać osobę fizyczną prowadzącą
pozarolniczą działalność gospodarczą, która samodzielnie jest podatnikiem zarówno w VAT, jak
też w podatku dochodowym. Odmienne zasady związane będą z rozliczeniem podatnika
prowadzącego działalność gospodarczą w formie np. spółki cywilnej. Nie jest ona bowiem
samoistnym podatnikiem w VAT, niezależnie od osobistego obowiązku rozliczania się przez
wspólników z podatku dochodowego. W takim przypadku nie byłoby możliwe potrącenie
nadpłaty z zobowiązaniem, jak ma to miejsce w przypadku komentowanego wyroku.
2/3
Kiedy nadpłata podlega zwrotowi na konto bankowe?
Wpisany przez dr Krzysztof Biernacki
Tożsamość po stronie beneficjenta wpływów podatkowych oznacza niemożność łącznego
rozliczania np. podatków lokalnych i centralnych. O ile zatem możliwe jest zaliczenie nadpłaty
VAT na poczet podatku dochodowego, o tyle niemożliwe byłoby zaliczenie nadpłaty w podatku
dochodowym na poczet np. podatku od nieruchomości.
Należy się również odnieść do trafnej uwagi sądu, iż brak jest obecnie przepisów regulujących
właściwość organu podatkowego do wydania postanowienia o zaliczeniu nadpłaty na poczet
zaległości lub przyszłego zobowiązania. Przy różnej właściwości miejscowej może być to z
jednej strony organ właściwy ze względu na istniejącą nadpłatę. Z drugiej strony - organ
właściwy ze względu na istniejącą zaległość podatkową, który treścią wydanego postanowienia
rozliczy jej wartość wraz z odsetkami. W praktyce podatnik najczęściej składa wniosek o
zaliczenie istniejącej nadpłaty na poczet zaległości podatkowej do organu, gdzie nadpłata
została zaewidencjonowana. Należy zatem przyjąć, iż przedmiotowe postanowienie powinien
wydać organ, do którego podatnik złożył stosowny wniosek. Zobowiązany on będzie wówczas
do przekazania stosownej informacji do organu, który zaewidencjonował zaległość.
Podsumowując, istnienie nadpłaty i zobowiązania podatkowego u tego samego podatnika w
stosunku do jednego beneficjenta uprawnia do ich wspólnego rozliczenia, niezależnie od
właściwości miejscowej organów podatkowych. Jakiekolwiek ograniczenia związane z takim
zaliczeniem nadpłaty muszą znajdować swoje uzasadnienie w przepisach prawa podatkowego,
co organy podatkowe nie wykazały w stanie faktycznym objętym treścią komentowanego
orzeczenia.
dr Krzysztof Biernacki
pracownik Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu
3/3