Działalność gospodarcza spółek na terenie Specjalnej Strefy

Działalność gospodarcza spółek na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (cz. III)
Wpisany przez Joanna Patyk
Jakie problemy w takiej działalności ujawniają się w trakcie audytów podatkowych?
Obszarem podlegającym szczególnej kontroli ze strony organów podatkowych jest
prowadzenie działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej (dalej: SSE) oraz
korzystanie przez Spółkę ze zwolnień dochodu od opodatkowania w związku z taką
działalnością.
Od momentu wprowadzenia uregulowań dotyczących powstania Specjalnych Stref
Ekonomicznych przepisy związane z działalnością na ich terenie oraz zasady korzystania ze
zwolnienia dochodu od opodatkowania ulegały licznym zmianom.
W poprzednich częściach tego cyklu (Biuletyny BDO Podatki i Rachunkowość nr 22 i 23/2009)
zostały przedstawione ogólne zasady prowadzenia działalności na terenie SSE oraz problemy
praktyczne powstałe w związku z prawidłowym kwalifikowaniem przychodów podatkowych oraz
kosztów uzyskania przychodów uzyskanych na terenie SSE oraz poza ich obszarem. Poniżej
przedstawiam problemy związane z prowadzeniem przez podmiot działalności na terenie SSE
dotyczące rozliczenia środków trwałych zakupionych w związku z uzyskaniem zezwolenia na
działalność na terenie SSE.
1. Konsekwencje sprzedaży środków trwałych związanych z otrzymaniem zezwolenia na
1/5
Działalność gospodarcza spółek na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (cz. III)
Wpisany przez Joanna Patyk
działalność w SSE
W celu skorzystania z ulg i odliczeń funkcjonujących na gruncie ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.
o podatku dochodowym od osób prawych (Dz. U. z 2000 r., Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - dalej:
UPDOP, dany podmiot jest zobowiązany do przestrzegania wszystkich reguł i zasad
określonych w odpowiednich przepisach dotyczących powstania i funkcjonowania SSE opisanych szczegółowo w części I opracowania.
Jedną z przesłanek uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności na terenie SSE jest
poniesienie nakładów inwestycyjnych o określonej w zezwoleniu wartości.
Powstaje więc zasadnicze pytanie: czy podmiot jest uprawniony do zbycia środków
trwałych (dalej: ŚT) będących podstawą wydania zezwolenia? Jakie konsekwencje
podatkowe powstaną w związku ze zbyciem takich ŚT?
Bez względu na przepisy, które dany podmiot stosuje (przed zmianą w 2000 r. lub po 2000 r.)
zawsze istnieje zakaz zbywania środków trwałych będących podstawą udzielonego zezwolenia
na prowadzenie działalności na terenie SSE.
I tak w przypadku, gdy podmiot prowadzi działalność w SSE na podstawie przepisów
2/5
Działalność gospodarcza spółek na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (cz. III)
Wpisany przez Joanna Patyk
obowiązujących do 2000 r. - obowiązuje go w tym zakresie ograniczenie wynikające z
Rozporządzeń wydanych przez Radę Ministrów w sprawie ustanowienia specjalnej strefy
ekonomicznej na danym obszarze - dla każdej ze SSE jest to odrębne Rozporządzenie (dalej:
Rozporządzenie w sprawie ustanowienia SSE).
Rozporządzenia w sprawie ustanowienia SSE określają w swoich paragrafach m.in. utratę
prawa do zwolnienia dochodu od opodatkowania
w przypadku, gdy podatnik w trakcie korzystania ze zwolnienia oraz przed upływem 3 lat
licząc od końca roku podatkowego, w którym zakończył korzystanie ze zwolnień,
przeniesie w jakiejkolwiek formie własność składników majątkowych składających się na
wydatki inwestycyjne, z którymi były związane zwolnienia od podatku
. Wyjątek od powyższego zakazu występuje wówczas, gdy:
- składniki majątkowe zostały całkowicie zamortyzowane z ich wartością początkową;
- następuje przekształcenie, podział lub łączenie podmiotów.
Ponadto utrata prawa do zwolnień określonych w stosownych przepisach następuje, gdy:
- ustaną okoliczności do zaliczenia do ŚT przyjętych do odpłatnego korzystania na
podstawie umów najmu, dzierżawy lub umowy o podobnym charakterze do składników jego
majątku;
- maszyny i urządzenia zostaną oddane do prowadzenia działalności gospodarczej poza
terytorium SSE;
- podatnik otrzyma zwrot wydatków inwestycyjnych w jakiejkolwiek formie.
W przypadku podmiotów funkcjonujących na terenie SSE według nowych zasad, analogiczne
3/5
Działalność gospodarcza spółek na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (cz. III)
Wpisany przez Joanna Patyk
zapisy dotyczące utraty prawa do zwolnienia dochodu od opodatkowania znajdują się w
zmienionych Rozporządzeniach o ustanowieniu poszczególnych SSE, do których odnosi się
wprost zmieniona ustawa z dnia 20 października 1994 r. o ustanowieniu specjalnych stref
ekonomicznych.
Podsumowując, bez względu na to, kiedy podmiot rozpoczął funkcjonowanie na terenie danej
SSE i uzyskał w związku z tym stosowne zezwolenie, wszystkie powyższe przesłanki powodują
naruszenie zasad prowadzenia działalności na terenie SSE. W konsekwencji sytuacja taka
skutkuje utratą prawa do korzystania ze zwolnienia dochodu uzyskanego na terenie SSE
z opodatkowania (art. 17 ust. 1 pkt 34 UPDOP).
2. Wyliczenie dochodu do opodatkowania
W przypadku, gdy podmiot naruszy powyższe zasady (poprzez spełnienie się którejkolwiek z
przesłanek powodujących utratę prawa do zwolnienia) należy zadać kolejne pytanie: czy utrata
prawa do zwolnienia dotyczy całego dochodu czy jedynie dochodu uzyskiwanego w
odniesieniu do składników majątku
, które zostały zbyte (lub nastąpiło inne zdarzenie opisane powyżej)?
Literalne brzmienie przepisów zarówno ustanawiających poszczególne SSE, jak i przepisów
UPDOP sugerują, iż utrata dotyczy całości zastosowanych zwolnień. W szczególności
powyższy wniosek można wysnuć z brzmienia:
4/5
Działalność gospodarcza spółek na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (cz. III)
Wpisany przez Joanna Patyk
- art. 17 ust. 5 UPDOP: W razie cofnięcia Zezwolenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 34
UPDOP, podatnik traci prawo do zwolnienia i jest zobowiązany do zapłaty podatku za cały
okres korzystania ze zwolnienia.
- Rozporządzenia w sprawie ustanowienia SSE, które w części, w której jest mowa o
utracie prawa do zwolnień reguluje również kwestie podatkowe:
W razie wystąpienia
okoliczności, o których mowa w ust. 1 (utrata prawa do zwolnienia) podmiot jest zobowiązany
do zwiększenia podstawy opodatkowania o kwotę dochodu zwolnionego od podatku, a w razie
poniesienia straty - do jej zmniejszenia, o tę kwotę w miesiącu następującym po miesiącu, w
którym utracił prawo do zwolnień
.
Istnieją jednakże bardziej liberalne poglądy dotyczące utraty prawa do zwolnienia od
opodatkowania dochodu uzyskanego na terenie SSE, w szczególności co do wysokości
utraconego zwolnienia.
I tak np. Interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 18 grudnia 2007 r.,
sygn. ITPB3/423-22/07/MK stanowi, iż utrata prawa do zwolnienia od opodatkowania
dotyczy: „...tej części, w jakiej związane ono było z tym składnikiem majątku, którego
własność została przeniesiona".
Przedmiotowa interpretacja wysuwa również tezę (wg mnie słuszną), iż nabycie środków
trwałych ponad limit określony w zezwoleniu, a następnie zbycie tych składników
majątku nie ma już wpływu na utratę prawa do zwolnień podatkowych
. Podmiot dokonujący dodatkowych nakładów inwestycyjnych spełnił już bowiem wcześniej
przesłanki wykazane w zezwoleniu, a dotyczące wysokości obowiązkowych nakładów
inwestycyjnych.
5/5