I. INFORMACJE PODSTAWOWE a) nazwa projektu (np. Zjazd
Transkrypt
I. INFORMACJE PODSTAWOWE a) nazwa projektu (np. Zjazd
I. INFORMACJE PODSTAWOWE a) nazwa projektu (np. Zjazd Absolwentów SLP) Miasto, w którym chce się żyć. 1. Etap. Międzyetniczne stosunki we współczesnej Rosji. 2. b) logotyp organizacji / inicjatywy (załącznik w formacie *.jpeg lub *.gif) 3. с) branża (np. edukacja, polityka, consulting, itd.) Badania socjalne 4. d) lokalizacja (miasto, państwo) Projekt będzie realizowany w miastach: Moskwa, Wołogda, Pierm, Brańsk. 5. e) organizatorzy (kto wchodzi w skład zespołu projektowego: imię, nazwisko? czy w projekcie zaangażowani byli partnerzy i jaka była ich rola?) Fundacja Katteringa (USA) – Debora Witt i Elen Knytson – kuratorzy projektu w fundacji: Rosyjskie Centrum Kształcenia Obywatelskiego (Sankt-Petersburg) – Irina Mirnaja i Michaił Homin – specjaliści metodycy, „Forum obywatelskie”: Biblioteka Literatury Zagranicznej im. Rudomino, Instytut Tolerancji (Moskwa)-Gorohowa Swietlana Anatoliewna – organizator projektu w RF; Wołogodzka Regionalnaa Organizacja Stowarzyszenie Polonia – Anatolij Cykaliuk przewodniczący projektu w Okręgu Wołogodzkim; Piermska Okręgowa Biblioteka – Sirotina Ekaterina – przewodniczący projektu w Piermskim Okręgu; Briańskie Centrum Kształcenia Obywatelskiego – Nikolaj Kowalienko – przewodniczący projektu w Okręgu Brańskim. f) beneficjent /do kogo jest skierowany Projekt? Na przykładzie Okręgu Wołogodzkiego. Fora były przeprowadzane przede wszystkim na bazie instytucji oświatowych i kulturalnych. Średni wiek uczestników – około 35 lat. Stosunek procentowy mężczyzn(którzy wzięli udział w projekcie) do kobiet: 60% i 40%. Wykształcenie uczestników: wyższe – 70%, średnie – 30%. Co do sytuacji rodzinnej: 65% posiadało rodziny i dzieci, pozostałe osoby oficjalnie nieżonate/niezamężne (na forach było sporo młodzieży, co prawdopodobnie wyjaśnia dużą liczbę samotnych osób). Większość uczestników pochodziła z dużych miast (95%), a zaledwie 5% osób z terenów wiejskich. Co do pochodzenia etnicznego, przeważali rodowici mieszkańcy miasta (70%), ale dostrzegalny był również głos tych, którzy pochodzili z mniejszości etnicznych i byłych terenów byłego Związku Radzieckiego (30%). Przeprowadzona ankieta wykazała, iż problem naprężenia międzynarodowościowego i międzykulturowego istnieje w rodzinach 82% uczestników. g) okres działalności w latach Na przykładzie Okręgu Wołogodzkiego – 1 rok i 5 miesięcy z możliwością kontynuacji. h) autor tekstu (imię, nazwisko, stanowisko, organizacja) Anatolij Anatoliewicz Cykaliuk – przewodniczący Wołogodzkiego Kulturalno-Oświatowego Stowarzyszenia Polonia, student Wołogodzkiego Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego. II. OPIS PROJEKTU a) cel projektu (Jaki był cel projektu? Z czego wynikała potrzeba zorganizowania projektu i do kogo był skierowany? Jaki był zakładany efekt?) Obywatelski projekt w mieście Wołogda związany jest ze społecznymi dyskusjami na temat stosunków międzykulturowych. Północno-zachodni region Federacji Rosyjskiej, a w szczególności Okręg Wołogodzki, został wybrany nie przypadkowo. Wołogda znajduje się między miastami: Moskwą i Sankt Petersburgiem, posiada ważne strategiczne położenie i dobrze rozwiniętą sieć infrastrukturalną. Na terenie Okręgu funkcjonuje dobrze rozwinięta specjalizacja eksportowa w dziedzinie przemysłu metalurgicznego (ОАО Severstal), elektroenergetyki, przemysłu drzewnego i gospodarki rolnej. Liczba ludności w Okręgu 1 196 196 osób. W mieście Wołogda – 307 tysięcy, Czerepowiec – 308 tysięcy osób. Rozwijająca się baza przemysłowa pozwala zakładać, że w poszukiwaniu pracy przybędzie tu ludność z terenów postsowieckich, co spowoduje znaczny wzrost liczby mieszkańców (przyrost siły roboczej). Na terenie Wołogdy działają mniejszości narodowe: polska, ukraińska, białoruska, armeńska, azerska, tadżyska, uzbecka, kazachstańska, wietnamska, gruzińska, co zwiększa ryzyko występowania naprężeń na gruncie etnicznym i religijnym. Lokalne środki masowego przekazu starają się nie zwracać specjalnej uwagi na problem naprężeń międzyetnicznych. Mimo to dane o poważnych konfliktach lokalnej ludności z przedstawicielami mniejszości narodowych są szeroko omawiane w gronie studentów i władz miejskich. W 2013 roku na terytorium Okręgu Wołogodzkiego zostało zatrzymanych kilku terrorystów, którzy przygotowywali zamachy na Kaukazie, a także utrzymywali bliskie kontakty z przedstawicielami lokalnych mniejszości narodowych. Opisane wyżej okoliczności pozwalają stwierdzić, że problem przezwyciężenia międzykulturowych i etnicznych naprężeń w Rosji i w Wołogdzie jest naglący. Coraz częściej staje się on przedmiotem politycznych spekulacji i wzajemnej niekonstruktywnej krytyki w duchu podziałów: „my i oni”, „to wszystko wina władzy” lub „ i tak nic się nie da zrobić”. Odpowiedzialni za dany projektu, aby rzetelnie przestudiować ukazany problem i wypracować sposoby przeciwdziałania, skrupulatnie trzymali się metodyki, która znana jest pod nazwą „fora obywatelskie”. Co to takiego? Krótko mówiąc, jest to szereg konsekwentnych działań sprzyjających podjęciu dyskusji pomiędzy przedstawicielami różnych grup społecznych. Dyskusji sensownej, ukierunkowanej na osiągniecie celu i zaktywizowanie uczestników do podjęcia konkretnych działań w sferze socjalnej. Fora to jeden z sposobów aktywizowania obywateli. Podczas przeprowadzania takich zajęć uczestnicy wspólnie formułują nie tylko warianty rozwiązania problemu, który dotyczy każdego, ale też oceniają wszystkie „za i przeciw”, biorąc pod uwagę indywidualne i społeczne interesy. W taki sposób społeczna kampania szeregu forów staje się metodą umożliwiającą omawianie i rozwiązywanie wspólnych problemów stojących przed różnymi obywatelami. Przede wszystkim to ciągły, przedmiotowy, społeczny dialog, a z drugiej strony zręczna i dokładna metoda pracy z dużą liczbą osób, uwzględniająca ich opinie na dany temat. Ta metoda została wypracowana przez Fundację Katteringa (USA) i jest z powodzeniem stosowana i udoskonalana od lat osiemdziesiątych minionego wieku w wielu różnych krajach i miastach. Kilka słów o samej metodzie. Jak odbywa się seria forów? (Na przykładzie miasta Wołogda). Zwykle grupa aktywnych osób, które dobrze znają życie społeczności i jego problemy, przeprowadza szereg wspólnych seminariów w celu wyłonienia najbardziej aktualnego tematu, a jednocześnie jego społecznego przedyskutowania. Kryteria wyboru problematyki: aktualność problemu dla lokalnej ludności i władz miejskich, możliwość przeprowadzenia konsekwentnych działań i wywierania wpływu w tej dziedzinie. Jednym z podstawowych stadiów przestudiowania problemu jest Issue Naming. Jest to twórczy proces, który często przypomina metodę „burza mózgów”. Po nim następuje stadium Issue Framing, kiedy dla rozwiązania problemu zbiera się i publicznie omawia najbardziej popularne warianty. Otrzymujemy więc przeanalizowane spektrum opinii. Celem tego etapu jest wydzielenie od 3 do 4 podstawowych podejść do rozwiązania problemu. Warianty nie zawsze są sobie przeciwstawne, choć każdy z nich odzwierciedla inny system wartości. Aby ułatwić i uporządkować społeczny dialog, w ramach forów stwarza się Issue Book – zestaw materiałów „w pigułce” w rodzaju broszury, dokładnie i jasno opisującej problem z 3 – 4 możliwościami jego rozwiązywania. W taki sposób społeczna kampania zyskuje sensowną jakość i bazę metodologiczną. Na forach uczestnicy uczą się być aktywnymi członkami społeczeństwa, uczą się formować odpowiedzialne osądzanie różnych spraw. Mają możliwość dostrzeżenia nie tylko swoich indywidualnych wartości, ale także przejścia na stronę wartości kolektywnych, nabywania nawyków tolerancyjnego odnoszenia się do przeciwstawnego punktu widzenia. Ważnym etapem jest Action, czyli działanie. W ukazanym stadium (w zależności od podejścia) osoby odpowiedzialne za fora podejmują próby praktycznego urzeczywistnienia teorii metodyki rozwiązania problemu, wypracowanej w toku fora. (Jeśli jesteście Państwo zainteresowani, mogę opisać bardziej szczegółowo na przykładzie Wołogdy, biorąc pod uwagę specyfikę problemu danego regionu: cyfry, fakty, wnioski). Wypada zauważyć, że zakres wiedzy otrzymanej podczas szkolenia w Polsce jak i w USA posiada wiele wspólnego, co świadczy o efektywności projektu realizowanego w ciągu całego 2013 roku. Liczba regionalnych organizacji polonijnych zwiększyła się trzykrotnie. Udało się nawiązać konstruktywną współpracę z przedstawicielami wszystkich mniejszości narodowych Okręgu Wołogodzkiego. Na 2014 rok zostały zaplanowane kolejne wspólne przedsięwzięcia oraz uczestnictwo w forach. b) krótki wstępny zarys projektu (3 zadania: dlaczego? jak? co?) 1. Realizacja Projektu jest ważna dla produktywnego i posiadającego perspektywy rozwoju międzykulturowego dialogu wielonarodowościowej Rosji. 2. Odbywać się będzie za pomocą włączenia w projekt szerokich społecznych mas, organów władzy itd. 3. Metoda fora obywatelskiego jest jednym ze skutecznych sposobów rozwoju dialogu międzyetnicznego, międzynarodowego, międzykulturowego i międzyreligijnego. d) etapy rozwoju projektu (1. Jak wyglądała realizacja projektu? 2. Jak wyglądały przygotowania do projektu, jego przebieg i osiągnięte efekty?) 1. Pierwszy etap realizacji projektu odbywa się jako organizacja seminariów według metody „Fora obywatelskiego” na temat: „Stosunki międzyetniczne we współczesnej Rosji”. W czasie ich przeprowadzania proponuje się kilka możliwości przedyskutowania problemu. Zgodnie z wynikami stwarza się sprawozdanie, czyli informację, która na dalszych etapach będzie wykorzystywana dla rozwoju stosunków między narodową mniejszością i większością. 2. Przygotowanie do realizacji projektu na przykładzie regionu Wołogodzkiego było przeprowadzone w następujący sposób: - wybór komisji przygotowawczej (przewodniczący organizacji etnicznych mniejszości i lokalnych diaspor); - szkolenia z zakresu metody „forum obywatelskie”; - wymiana doświadczeń – regionalnych, międzyregionalnych, międzynarodowych; - organizacja forów i seminariów w regionie; - nabór i selekcja uczestników; - wyposażenie uczestników w materiały informacyjne odnośnie „forum obywatelskiego”; - prezentacja przedsięwzięcia w środkach masowego przekazu; - zaproszenie do przeprowadzenia zajęć specjalistów z Fundacji Katteringa i innych. e) wsparcie zewnętrzne (źródła finansowania, wsparcie rzeczowe i osobowe) Finansowanie regionalne: - wykorzystanie udostępnianych bezpłatnie pomieszczeń dla przeprowadzenia forów i seminariów; - nagłośnienie w środkach masowego przekazu; Środki zagraniczne (Fundacja Katteeringa): - pokrycie kosztów przejazdu, utrzymania kuratorów projektu; - artykuły biurowe ; - poczęstunek; - przygotowanie i udostępnienie materiałów dla forów; Wkład własny: - nabór i selekcja uczestników; - reklama rezultatów forów i seminariów; - przygotowanie wykładu sprawozdawczego; - opracowanie informacji i wydanie ich w postaci broszury; - dalszy monitoring sytuacji; - podtrzymywanie stałych kontaktów z liderami mniejszości narodowych Okręgu Wołogodzkiego. f) wyzwania / bariery (napotkane problemy i sposób ich rozwiązania) 1. Nabór i selekcja uczestników – duża liczba osób niekompetentnych pragnących wziąć udział w projekcie. 2. Jak znaleźć dyplomatyczny sposob rozwiązywania zagadnienia z organami władzy. g) korzyści z projektu (korzyści dla grupy docelowej oraz dla organizatorów) Realizacja projektu zaowocowała współpracą pomiędzy licznymi organizacjami etnicznymi mniejszości narodowych. Oto zaledwie kilka z nich: Azerskie Stowarzyszenie Kultury Odalar Diary (Czerepowiec), Azerskie Centrum Kultury Araz (Wołogda), Związek Ormian Okręgu Wołogodzkiego (ROO SAWO), Narodowo-Kulturowa Autonomia Tadżyków „WATAN”, Stowarzyszenie Wołogodzkich Muzułmanów, Wołogodzkie Regionalne Stowarzyszenie Polonia i inne. Pozwoliło to na przeanalizowanie nie tylko opinii rodowitej ludności miasta, ale także za pomocą informacji zwrotnej otrzymywanej od przedstawicieli imigrantów. Ze względu na poinformowanie władz lokalnych o stanowisku społeczeństwa, w pracach forum wzięli udział przedstawiciele administracji miejskiej. W szczególności urzędnicy z komitetów do spraw mniejszości narodowych i młodzieży. Przy burmistrzu miasta Wołogdy została utworzona rada koordynacyjna mająca na celu uregulowanie naprężeń na gruncie etnicznym w regionie. W skład rady wchodzą przedstawiciele mniejszości narodowych. Przedstawiciele władzy podkreślili wielką wagę takiej kampanii społecznej dla miasta. Zapewniali o chęci dalszego włączania się w projekt i aktywnego wspierania go, rozdzielili zadania i cele przedsięwzięcia. Wypada zauważyć, że w trakcie przeprowadzania projektu pojawiła się możliwość włączenia weń organizacji społecznych, studenckich, rad młodzieżowych, organów władzy. Dla przeprowadzenia forów zostały stworzone metodyczne materiały: „Wielonarodowa Wołogda: jak uniknąć naprężeń”? W nich, zgodnie z metodyką, zostały opisane trzy podstawowe podejścia do zagadnienia. Strategia Nr 1: „Surowe przestrzeganie konstytucji Federacji Rosyjskiej i surowe kary za naruszenie prawa”. Strategia Nr 2: „Aktywna polityka socjalna państwa, stworzenie atmosfery bezpiecznej finansowej przyszłości w mieście”. Strategia Nr 3: „Wzrost uczestnictwa mieszkańców w życiu społecznym. Wychowanie.” h) ewaluacja działalności (Co można by poprawić na przyszłość? Jakie jeszcze wyzwania stoją przed Wami? Czego nauczył Was ten projekt? Jakie rady chcecie przekazać innym liderom polonijnym?) Dalszy rozwój projektu: 1. Stworzenie niezależnej, stabilnej, ciągle działającej społecznej komisji spośród przedstawicieli grup etnicznych poprzez włączenie mieszkańców w rozwiązywanie problemów. 2. Zainteresowanie pracą nad projektem nowych organizacji o charakterze społecznym, religijnym, międzynarodowym. 3. Stworzenie wspólnego informacyjnego pola dla edukacji ludności w zakresie realizowanej problematyki (zasoby internetowe, wydania drukowane, współpraca z prasą), w które będą włączone: - blok informacyjny, - wnioski z przeprowadzonych seminariów, - praca w regionie i jego rejonach, - dialog z przedstawicielami władzy, - praca wolontaryjna w projekcie, - regularny monitoring sytuacji etnicznej itd. 4. Przeprowadzenie z przedstawicielami organów władzy wspólnych imprez kulturalnych i innych. 5. Stworzenie okręgowej szkoły o nazwie „Tolerancja socjalna”: - przeprowadzanie regularnych zajęć według europejskich standardów w mieście i w poszczególnych okręgach; - formowanie aktywnego społeczeństwa obywatelskiego za pomocą zajęć z włączeniem w aktywne życie społeczne regionu; - organizacja szkolnych i studenckich dni wolnych itd. 6. Organizacja forów na temat metodyki pracy ustanowienia dialogu społecznego między władzą i mieszkańcami miasta: - szkolenie z zakresu danej metodyki na poziomie lokalnym z włączeniem specjalistów; - wykorzystanie doświadczenia z praktyki zagranicznej; wyjazdy na seminaria o analogicznej tematyce za granicę albo zaproszenie doświadczonych specjalistów z danej dziedziny. 7. Realizacja podprojektów sprzyjających perspektywicznemu funkcjonowaniu projektu podstawowego. 8. Ważne, by zapoczątkować praktykę samoorganizacji oraz samozarządzania, dialogu między NKO, obywatelami niewłączonymi w działalność NKO i lokalnymi władzami, które przystąpiły do aktywnego działania w celu rozwiązania problemu. i) oficjalne dane kontaktowe organizacji/organizatora (tel, email, website, Facebook group, Linkedin group, Twitter) Тел.: +7 (953) 519-48-09 +7 (900) 560-02-77 e-mail: [email protected] [email protected] F.: https://www.facebook.com/anatoly.tsykalyuk VK: http://vk.com/club51428181 3. INFORMACJE DODATKOWE (opcjonalne) a) przydatne uwagi i komentarze) Przede wszystkim to, co niepokoiło osobę rozpoczynającą dyskusję? 1. Różnica w kulturze zachowania pomiędzy mieszkańcami i osobami przybyłymi z krajów o tradycjach Wschodu. Uczestnicy forów wyrażali zaniepokojenie zbyt głośnym świętowaniem narodowych uroczystości, które urządzali muzułmanie, w tym w centrum miasta, na placach i innych miejscach publicznych. To, co dla muzułmanów jest zaledwie częścią rytuałów świątecznych, dla mieszkańców rodowitych oznacza demonstrację agresji, ignorowanie reguł zachowania, policzek lokalnym układom społecznym. Mieszkańcy Wołogdy wyrażali niezadowolenie z faktu, że ludność napływowa nie chce przestrzegać pisanych i niepisanych zasad wspólnego zamieszkiwania w jednym domu (bloku), a na uwagi nie reaguje. 2. Mocne przekonanie, że przestępczość w mieście posiada koloryt etniczny. Znaczy to, że mieszkańcy Wołogdy są skłonni, by spodziewać się po przedstawicielach ludności napływowej znacznie większej tendencji do łamania prawa niż ich rodacy. 3. Stawia się mocny akcent na to, że istnieje niski przyrost urodzeń wśród ruskich mieszkańców miasta przy równoczesnym wysokim przyroście wśród przedstawicieli wschodnich i południowych narodowości. Odnotowuje się niepokój o ruską tożsamość w przyszłości, ryzyko rozmywania się narodowych, kulturowych wartości w związku z tym, że maleje liczba ludności ruskiej w stosunku do liczby ludności w innych krajach. 4. Opinie, że przedstawiciele władzy niesprawiedliwie traktują członków różnych grup etnicznych w sytuacji konfliktów międzyetnicznych. Część uczestników wskazywała na to, że skorumpowana władza osłania dobrze sytuowane osoby narodowości kaukaskiej, druga część – twierdziła przeciwnie, że policja jest skłonna kierować się względami narodowościowymi, na przykład: spośród dziesiątki uczestników bójki aresztuje tylko tych o nieruskim wyglądzie zewnętrznym, a ruskich wypuszcza na wolność. 5. Grupy agresywnych nacjonalistów mogą bezkarnie nękać emigrantów, prowokować bójki, poniżać i zastraszać ich. Władze zwykle zamykają oczy na to, nazywając takie konflikty mianem typowego huligaństwa. 6. Istnieją mocne stereotypy, że miejsca zamieszkania emigrantów, a także budowy, sklepy, kawiarnie, gdzie oni pracują, to ogniska infekcji, chorób, itd. b) zdjęcia, wykresy, linki, itp. Общее видение проблемы Конкретные действия Zalety według zwolenników danego podejścia Podejście 1. Surowe przestrzeganie konstytucji Federacji Rosyjskiej i surowe kary za naruszenie prawa Podejście 2. Aktywna polityka socjalna państwa, stworzenie atmosfery bezpiecznej finansowej przyszłości w mieście Podejście 3. Wzrost uczestnictwa mieszkańców miasta w życiu społecznym NKO. Wychowanie „odpowiedzialnych obywateli”. W celu obniżenia liczby konfliktów na tle etnicznym wystarczy tylko przestrzegać już uchwalonego prawa. Najważniejsze, by organy bezpieczeństwa publicznego w równym stopniu reagowały na naruszenia ze strony rodzimej ludności jak i migrantów, innymi słowy: władza nie powinna mieć względu na narodowość. Prowadzić ciągły dialog z lokalnymi diasporami. Stworzyć wspólny konsultatywny organ. Zwiększyć pełnomocnictwa organów ścigania. Zabronić stosowania stereotypowego podejścia do tzw. „kaukaskich twarzy, osób” . Wprowadzić mandaty za przejawy skrajnego nacjonalizmu. Surowa walka z korupcją. Brak tolerancji i wrogość mogą być usunięte lub pomniejszone proporcjonalnie do ekonomicznego dobrobytu w regionie. Dyskryminacja narodowych mniejszości przy przyjęciu do pracy zwiększa poziom naprężenia. Zwiększenie standardu życia zalążkiem harmonicznego koegzystowania różnych narodowości. Zwiększać liczbę miejsc pracy w regionie. Walczyć o równy ekonomiczny rozwój regionów w celu obniżenia migracji ludności. Zapewnić wszystkim godny, minimalny poziom życia. Przyciągać do regionu inwestycje, w tym zagraniczne. Stymulować przedsiębiorczość. Uwolnić się od dyskryminacji podczas przyjęcia do pracy . Nie brać pod uwagę narodowości. Pomoc pracodawcom w zapewnieniu godnych warunków pracy migrantom (szanujących ludzką godność). Najmniej ryzykowna strategia. Oprócz zmniejszenia liczby konfliktów, ważny będzie wzrost poziomu życia. Odejście od marginalizowania migrantów. Współpraca. Obniżenie napięć. Społeczność przestanie oskarżać migrantów o to, W społeczeństwie dominują stereotypy, mity, fałszywe sądy odnośnie innych narodowości. Obecnie władze w Wołogdzie nie słuchają zdania mniejszości narodowych. Brak wykształcenia i zrozumienia wagi tolerancyjnego stosunku do innych - to główna przyczyna naprężeń międzyetnicznych. Wzrost szacunku do prawa. Walka z korupcją. Osobista odpowiedzialność każdego mieszkańca. Nieuchronność kary, równość względem prawa. Nowe źródło wpływów do miejskiego budżetu (mandaty). Wzrost cywilizowanych Popularyzacja multikulturalizmu (przeprowadzenie festiwali, świąt, imprez o charakterze narodowościowym, między kulturowym). Wykształcenie nieprzychylnego stosunku do fanatyzmu, rasizmu itd. Zwiększenie prestiżu uczestnictwa w życiu społeczności miasta. Przeniesienie akcentu z tożsamości „Ja ruski” na „My wielokulturowi mieszkańcy Wołogdy”. Demonstrować młodzieży przykłady nie siłowych rozwiązań problemów, a cywilizowanych. Najbardziej humanitarne podejście, progres, edukacja. Można wykorzystać doświadczenie współistnienia różnych narodów w ZSRR Będą nas nareszcie pozytywnie odbierać na całym świecie jako cywilizowany kraj kulturalnych ludzi. Aktywizacja NKO Wady podejścia zdaniem jego przeciwników Czołowy kontrargument form wyjaśniania konfliktów. Zmniejszenie poziomu przestępczości. Wzrost prestiżu lokalnej władzy. W Rosji prawo jest niestabilne. Wzrost uprawnień organów ścigania. Nasze społeczeństwo, w tym Wołogda, demonstruje narodowe uprzedzenia. W rozmowach prywatnych spotyka się wiele zwrotów o zabarwieniu rasistowskim. Dotychczasowe próby walki z korupcją w policji kończyły się niepowodzeniem. W Wołogdzie prężnie rozwija się ruch skinhedów, któremu sprzyjają organy ścigania. 6. „W naszym kraju przy próbie zaostrzenia przepisów prawa zawsze wychodzi gułag i stalinizm.” że oni zabierają miejsca pracy, które jakoby są potrzebne rdzennej ludności. uprości integrację diaspor w życiu społeczeństwa regionu. Wysoki koszt ponoszony przez region na finansowanie takiego projektu. Czeka nas gwałtowny napływ migrantów poszukujących lepszych warunków do życia. Ryzyko parazytyzmu. Wzajemny szacunek i kultura nie pojawiają się automatycznie. Wołogda nie znajduje się na liście atrakcyjnych miejsc dla inwestorów. Zawsze będą istnieć grupy ludzi, którzy w pogardliwy sposób odnoszą się do wartości moralnych i kulturowych. Agresji trudno przeciwstawić wartości humanizmu. Ramy czasowe realizacji danego przedsięwzięcia są nadmiernie rozciągnięte w czasie. W dobie komercji trudno liczyć na mobilizację ludności tylko w oparciu o wartości moralne i kulturowe. Brak konkretnego lidera podobnej aktywności, konsensus osiąga się z trudem. Brak umiejętności współpracy i zdolności do jednoczenia się. Izolacja subkultur. Nie wszystko można zmienić za pomocą pieniędzy. Zaostrzające się konflikty wymagają natychmiastowych rozwiązań. c) zdjęcie autora tekstu, imię, nazwisko, stanowisko, organizacja