Rozliczanie wartości godziwej na poszczególne składniki bilansowe

Rozliczanie wartości godziwej na poszczególne składniki bilansowe
Wpisany przez dr Andre Helin
Prawo określa ścisłe zasady ustalania wartości godziwej indywidualnych składników
bilansowych, ograniczając tym samym ryzyko manipulacji.
Problem rozpoznania i rozliczania wartości godziwej na poszczególne składniki
bilansowe występuje zarówno w krajowej ustawie o rachunkowości, jak i
Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej w wielu sytuacjach,
takich jak: sprzedaż i nabycie przedsiębiorstw, łączenie i podział przedsiębiorstw,
wniesienie wkładów rzeczowych w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa czy
też tworzenie tradycyjnych skonsolidowanych sprawozdań finansowych.
We wszystkich wyżej wymienionych transakcjach ustalona cena transakcji (jej wartość godziwa)
podlega następnie rozliczeniu (alokacji) na pojedyncze składniki bilansowe ustalane także
według wartości godziwej. Prawo bilansowe określa tutaj ścisłe zasady ustalania wartości
godziwej indywidualnych składników bilansowych, ograniczając tym samym ryzyko manipulacji
bilansowej.
W odniesieniu do niżej wymienionych aktywów lub zobowiązań, za wartość godziwą przyjmuje
się w szczególności:
- wartości niematerialne i prawne - wartość oszacowaną, wyznaczoną na podstawie cen
rynkowych takich samych lub podobnych wartości niematerialnych i prawnych;
- środki trwałe - wartość rynkową lub ich wartość według niezależnej wyceny. W
przypadku, gdy nie jest możliwe uzyskanie niezależnej wyceny środków trwałych - aktualną
cenę nabycia albo koszt wytworzenia, z uwzględnieniem aktualnego stopnia ich zużycia;
- notowane papiery wartościowe - aktualny kurs notowań pomniejszony o koszty
sprzedaży;
- nie notowane papiery wartościowe - wartość oszacowaną, uwzględniającą takie
elementy, jak współczynnik cena do zysku i stopa dywidendy porównywalnych papierów
wartościowych wyemitowanych przez spółki o podobnych charakterystykach;
-
notowane pochodne instrumenty finansowe - aktualny kurs notowań pomniejszony
1/2
Rozliczanie wartości godziwej na poszczególne składniki bilansowe
Wpisany przez dr Andre Helin
o koszty transakcji,
- nie notowane pochodne instrumenty finansowe - wartość oszacowaną, uwzględniającą
takie czynniki, jak aktualne kursy walut, stopy procentowe, ceny giełdowe instrumentów
bazowych, okres trwania transakcji itp.
- zapasy produktów gotowych i towarów - cenę sprzedaży netto pomniejszoną o opust
marży zysku wynikający z kosztów doprowadzenia przez spółkę przejmującą do sprzedaży
zapasu lub znalezienia nabywcy;
- zapasy produktów w toku - cenę sprzedaży netto produktów gotowych pomniejszoną o
koszty zakończenia produkcji i opust marży zysku wynikający z kosztów doprowadzenia przez
spółkę przejmującą zapasów do sprzedaży lub znalezienia nabywcy;
- wartość zleceń w toku (usług nie zakończonych) - według aktualnego kosztorysu i stopnia
zaawansowania prac,
- zapasy materiałów - aktualną cenę nabycia;
- należności - wartość bieżącą (zdyskontowaną) kwot wymagających zapłaty, wyznaczoną
przy odpowiednich bieżących stopach procentowych, pomniejszoną o odpisy na należności
zagrożone i nieściągalne oraz ewentualne koszty windykacji. Wyznaczanie wartości bieżących
(zdyskontowanych) w odniesieniu do należności krótkoterminowych nie jest konieczne, jeżeli
różnica pomiędzy wartością należności według kwot wymagających zapłaty, a według ich
wartości zdyskontowanej nie jest istotna;
- zobowiązania - wartość bieżącą (zdyskontowaną) kwot wymagających zapłaty,
wyznaczoną przy odpowiednich bieżących stopach procentowych. Wyznaczanie wartości
bieżących (zdyskontowanych) w odniesieniu do zobowiązań krótkoterminowych nie jest
konieczne, jeżeli różnica pomiędzy wartością zobowiązań według kwot wymagających zapłaty,
a ich wartością zdyskontowaną nie jest istotna;
- rezerwy lub aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego - wartość możliwą do
realizacji przez połączone spółki, po uwzględnieniu zmiany wartości podatkowej i księgowej
aktywów netto spółki przejmowanej.
2/2