A – V niedz. zw. Mt 5,13-16 KONTEKST: dalszy – Żydzi znają postać

A – V niedz. zw. Mt 5,13-16
KONTEKST:
dalszy – ĩydzi znają postaü MojĪesza, jego Īycie i posáannictwo, znają teĪ zapowiedĨ: prorok
podobny do mnie, Jego bĊdziesz sáuchaá (Pwt 18,15-19). Typologia Jezus – MojĪesz.
Czym dla Izraela PiĊcioksiąg, tym dla KoĞcioáa Ewangelia,
czym w ST Dekalog tym w NT BáogosáawieĔstwa.
bliĪszy – pierwsza Mowa 5,1-7,29.
BáogosáawieĔstwa to droga do Królestwa! Jezus nie proponuje lecz wzywa do radykalnego
i totalnego wyboru. JeĪeli sáuchacze JX bĊdą siĊ starali by spoczĊáy na nich owe
báogosáawieĔstwa, okaĪą siĊ solą dla ziemi i Ğwiatáem dla Ğwiata // nasza perykopa //
nowe rozumienie Prawa - uwewnĊtrznienie, udoskonalenie ĺ panowanie Królestwa BoĪego //
8,1-9,34 dziesiĊü uzdrowieĔ = uzasadnienie religijnego charakteru Jezusowego królestwa.
Perykopa stanowi „przejĞcie” pomiĊdzy zarysem báogosáawionej przyszáoĞci (5,1-12)
a obowiązkami Īycia obecnego (5,17-7,12).
Fragment parenetyczny gr. parainesis – pouczenie, porada, zachĊcenie
Dwie czĊĞci: 1. Wy jesteĞcie solą… 2. Wy jesteĞcie Ğwiatáem…
+ podsumowanie, wniosek
w. 13 – * Wy gr. ͩΐΉϧΖ - czyli kto? ĺ w. 5,1 - dwa krĊgi sáuchaczy: 1táumy czy 2uczniowie
JX widzi táumy (naoczni Ğwiadkowie) ĺ ale przystĊpują do JX uczniowie (ΐ΅Ό΋Θ΅Ϡȱpor. 28,19)
Uczniowie wysáuchali Mt 5,3-12 teraz mają Īyü tym, co usáyszeli ĺ stają siĊ solą i Ğwiatáem.
solą i Ğwiatáem nzw. zostali uczniowie nie Tora, Ğwiątynia czy Jerozolima… (Iz 60,1-3) „szok”
ȱ *ȱΧΏΖ - sól
funkcja soli:
1. duch ofiary - do kaĪdej ofiary dodawano sól (Kpá 2,13)
2. oczyszczenie wody niezdatnej do picia (2 Krl 2,19-23; Wj 30,35)
3. smak - przyprawa do potraw (Kol 4,6)
ĺ mądroĞü - sáowo mądroĞci – rabini Īydowscy
4. ochrona przed zniszczeniem - konserwowanie pokarmów (Ğw. Ignacy)
zachowanie Ğwiata od zepsucia, zniszczenia
* sól utraci smak ΐΝΕ΅ϟΑΝ znaczy
ȱȱ ȱȱȱȱΧΏ΅ΖȱΐΝΕ΅ΑΌϜȱ
1.
2.
traciü smak (Mt i àk)
czyniü gáupim, staü siĊ gáupim (Mk 9,50 - ΩΑ΅ΏΓΑȱ·νΑ΋Θ΅΍)
* wyrzuciü i podeptaü = bezuĪytecznoĞü
1.
przestroga do przywódców narodu
ostrzeĪenie dla uczniów
podeptaü Ύ΅Θ΅Δ΅ΘνΝȱ- obraz sądu Iz 10,6
2.
w. 14 – * Ğwiatáo ΚЗΖ – w judaizmie odnosiáo siĊ do Boga, do Izraela i Sáugi Jahwe (Iz 42,6),
takĪe Tory i Jerozolimy. Tu dot. chrzeĞcijan ĺ BYû UCZNIEM JX znaczy ĝWIECIû (Mt 4,12nn)
ĝwiatáo nie moĪe nie byü widoczne tj. miasto poáoĪone na górze
(aluzja? do pielgrzymki ludów do miasta „ĞwiĊtego” Iz 2,2-5; Mi 4,1-3)
zestawienie ΔϱΏ΍Ζ - ΚЗΖ ĺ do miasta ludy idą, z „miasta” niosą ludom Ğwiatáo.
w. 15 – obraz wiejskiego mieszkania, lampka na stojaku ĺ Ğwiatáo rozchodzi siĊ/rozĞwietla ĺ
przysáonienie lampki ujawnia brak rozsądku. Uczniowie JX nie mogą nie Ğwieciü bo bĊdą
bezuĪyteczni ĺ muszą byü widoczni. UczeĔ nie Īyje dla siebie ale dla innych.
* korzec ΐϱΈ΍ΓΖ - miara sypkich substancji ok. 8,75l
w. 16 podsumowanie: sól soli a Ğwiatáo oĞwieca ĺ a uczeĔ JX promieniuje dobrymi uczynkami
taka jest natura rzeczy ĺ tzn. Īe inaczej byü nie moĪe!
* Ύ΅ΏΤȱσΕ·΅ȱ- dobre czyny ĺ to te, o których mówią báogosáawieĔstwa (5,3-12)
Ύ΅ΏϱΖ – piĊkny, dobry, cenny
σΕ·ΓΑ - czyn, dzieáo, uczynek, sprawa
ĺ Ewangelia przyjĊta = Ewangelia przeĪywana – NIE MOĩNA ODDZIELAû!
ĝwiatáo dla ludzi chwaáa dla Ojca w niebie.
* ΈΓΒΣΊΝ - otoczyü chwaáą, szerzyü chwaáĊ, wielbiü ĺ Mt 6,1 ĺ ma to byü czynione wobec Ojca!
Έ΍Ύ΅΍ΓΗϾΑ΋ sprawiedliwoĞü ĺ owoc posáuszeĔstwa Boga (por. Mt 3,15)
ȱ
* Δ΅ΘφΕ Ojciec - po raz pierwszy nzw. Ojcem dla uczniów (Mt 45 razy).
zarazem bliski i inny (bo w niebie)
OPRACOWAŁ
ks. Piotr Domaros