epoka brązu i wczesna epoka żelaza Prowadzący dr Justyna Baron

Nazwa zajęć
Prowadzący
Rok studiów
semestr
Forma zajęć
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Program zajęć
Archeologia Powszechna – epoka brązu i wczesna epoka żelaza
dr Justyna Baron
II (studia licencjackie), III (studia 5-letnie)
3, 5 (zimowy)
konwersatorium
test pisemny na ocenę
Literatura
• Harding A. F., European Societies in the Bronze Age, Cambridge 2000
• Kristiansen K., Larsson T. B., The Rise of Bronze Age Society, Cambridge 2005
• Kadrow S., U progu nowej epoki. Gospodarka i społeczeństwo wczesnego okresu
epoki brązu w Europie Środkowej, Kraków 2001
• Gedl M., Archeologia pierwotna i wczesnośredniowieczna, cz. III, Epoka brązu i
wczesna epoka żelaza w Europie. Kraków 1985
• Czopek S. (red.), Ziemie polskie we wczesnej epoce żelaza i ich powiązania z
innymi terenami, Rzeszów 1992
• Chochorowski J. (red.) Koczownicy Ukrainy. Katalog wystawy, Katowice 1996
• Gediga B., Piotrowska D., Kultura symboliczna kręgu pól popielnicowych epoki
brązu i wczesnej epoki żelaza w Europie Środkowej, Warszawa-Wrocław-Biskupin
2000
• Gediga B. (red.) Studia nad grodami epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w
Europie Środkowej, Wrocław 1989
• Pleiner R., Rybova A. (red.), Pravěke dějiny Čech, Praha 1978.
• Podborsky V. (red.), Pravĕke dĕjiny Moravy, Brno 1993.
4
1. Początki metalurgii brązu w Europie.
2. Epoka brązu – przegląd głównych systemów periodyzacyjnych.
3. Wczesny i starszy okres epoki brązu w północnej części basenu Morza
Śródziemnego. Kultura minojska i mykeńska.
4. Kształtowanie się społeczności epoki brązu w dorzeczu środkowego i dolnego
Dunaju.
5. Początki epoki brązu w Europie Zachodniej i Północnej.
6. Początki epoki brązu w strefie stepowo-leśnej Europy Wschodniej.
7. Krąg kultur mogiłowych.
8. Geneza kręgu kultur pól popielnicowych.
9. Młodszy okres epoki brązu w Kotlinie Karpackiej.
10. Późny okres epoki brązu w Europie Północnej i Północno-Wschodniej.
11. Wczesna epoka żelaza – kultura halsztacka.
12. Przemiany gospodarczo-społeczne i religijne u progu epoki żelaza.
13. Kultura scytyjska i tracka, wpływy scyto-kimeryjskie.
Nazwa zajęć
Prowadzący
Rok studiów
semestr
Forma zajęć
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Program zajęć
Literatura
Archeologia Polski – epoka metali
dr Justyna Baron
I
2 (letni)
konwersatorium
test pisemny na ocenę
4
1. Geneza tzw. cywilizacji wczesnobrązowej. Początki epoki brązu na ziemiach
polskich.
2. Starszy okres epoki brązu. Kultura przedłużycka i trzciniecka.
3. Kultura łużycka na tle kręgu kultur pól popielnicowych: grupy terytorialne.
4. Początki epoki żelaza. Wpływy kultury halsztackiej na ziemiach polskich.
5. Kształtowanie się kultury wschodniopomorskiej. Elementy scyto-kimmeryjskie
na ziemiach polskich. Inne obce elementy kulturowe w okresie halsztackim.
6. Wczesny i środkowy okres lateński na ziemiach polskich.
7. Tereny Polski w okresie przedrzymskim. Rozwój kultury przeworskiej i
oksywskiej.
8. Wpływy prowincjonalnorzymskie i źródła pisane do okresu wpływów
rzymskich na ziemiach polskich. Zmiany społeczno-gospodarcze i kulturowe.
9. Rozwój kultur przeworskiej, wielbarskiej i innych kultur w okresie wpływów
rzymskich - powiązania i różnice. Zagadnienia etniczne.
10. Ziemie polskie pod koniec starożytności. Cechy osadnictwa, zwyczaje
pogrzebowe, elementy wierzeniowe oraz struktury społeczne.
11. Sytuacja osadnicza i kulturowa. Powiązania i różnice osadnictwa
wczesnośredniowiecznego z późnym okresem starożytności.
12. Rozwój kultury wczesnośredniowiecznej. Powiązanie ziem polskich z terenami
sąsiednimi. Podstawy kształtowania się społeczności wczesnofeudalnych.
• P. Kaczanowski, J.K. Kozłowski, Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w),
Wielka Historia Polski, tom 1, Kraków 1998.
• J. Ostoja-Zagórski, Polska w starożytności, Poznań 1998.
• J. Kmieciński (red.), Pradzieje Ziem Polskich, tom I, cz. 1 i 2, Warszawa-Łódź 1989
• Henryka Samsonowicz (red.), Ziemie polskie w X w. i ich znaczenie w
kształtowaniu się nowej mapy Europy
Nazwa zajęć
Prowadzący
Rok studiów
semestr
Forma zajęć
Forma
zaliczenia
Punkty ECTS
Program zajęć
Literatura
Konwersatorium specjalistyczne - sztuka epoki brązu i wczesnej epoki żelaza
dr Justyna Baron
IV-V
letni
konwersatorium
referat w formie prezentacji
4
Zajęcia dla studentów III-V roku. Tematem konwersatorium jest problematyka sztuki
pradziejowej w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza na terenach Europy. W ramach
zajęć omawiane są zarówno zagadnienia teoretyczne dotyczące sztuki i jej
przejawów w pradziejach ze szczególnym uwzględnieniem epoki brązu, jak i
prezentowane są wybrane kategorie zabytków uznawanych za przejawy sztuki.
• Gediga B., Piotrowska D.(red.), Kultura symboliczna kręgu pól popielnicowych
epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Europie Środkowej, Warszawa-WrocławBiskupin 2000
• Gediga B., Mierzwiński A., Piotrowski A. (red.), Sztuka epoki brązu i wczesnej
epoki żelaza w Europie Środkowej, Wrocław-Biskupin 2001
• Gediga B., Motywy figuralne w sztuce kultury łużyckiej, Wrocław-WarszawaKraków, 1970
• Kowalski A. P., Symbol w kulturze archaicznej, Poznań 1999