Miejscowość leżąca na Pogórzu Dynowskim, w dolinie Sanu. Gmina

Hłomcza
Miejscowość leżąca na Pogórzu Dynowskim, w dolinie Sanu. Gmina Sanok, powiat sanocki.
Przy drodze wiodącej z Sanoka do Ulucza. W wiosce sklep spożywczy, przystanek PKS.
Historia
Pierwsza pisemna wzmianka o Hłomczy pochodzi z 1402 roku, gdy wspominany jest bród
hłomczański ( Brud Chlumcense) W kolejnych źródłach staropolskich, wieś występuje pod
nazwą: Hlumcza, Hlumpcza – 1429, Lunicza –1444, Hlomyecz –1500, Hlvmyecz – 1503.
Pierwsza informacja o Hłomczy jako wsi pochodzi z roku 1429. W 1439 roku wmiankowana jest
w Hłomczy prawosławna parafia. W roku 1443 tywon (tywun – urzędnik na Rusi) niejaki Mal z Hłomczy był asesorem sądu grodzkiego w Sanoku. W 1468 roku wieś została przeniesiona na
prawo niemieckie. W roku 1548 Zygmunt August włącza do żup ruskich wsie: Ulucz, Dobra i
Hłomcza, wyjmując je spod jurysdykcji starostwa sanockiego. Do 1772 roku wieś była
własnością królewska. W pierwszej połowie XIX wieku wieś nabyła rodzina Tergonde a końcem
tegoż stulecia Adolf Raszowski.
Na terenie wsi zlokalizowano 13 stanowisk archeologicznych. Pierwsze z nich odkrył w 1979
roku prof. Michał Parczewski, wybitny polski archeolog. Osada leży na lewym brzegu Sanu, w
południowej części wioski, nazywanej Mogielice. Odnaleziono tu 124 jamy osadowe, ceramikę
oraz przedmioty z kamienia, brązu i żelaza. Znaleziska pochodzą z epoki kamienia, brązu,
wczesnej epoki żelaza, okresu wpływów rzymskich oraz wczesnego średniowiecza. W Hłomczy
znaleziono również ślady szałasu ze skór ludności należącej do kultury magdaleńskiej, ze
starszej epoki kamienia. Zyjąca tu około czternaście tysięcy lat przed naszą erą ludność,
zajmowała się zbieractwem, rybołówstwem i łowiectwem (m. in. na renifery). Jest to najbardziej
na wschód wysunięte znalezisko, osady tej ludności. Kolejną ciekawostką jest tzw. „skarb
odlewcy” składający się z ponad 300 ozdób brązowych złożonych w naczyniu. Pochodzi on z
ok. 700 roku p.n.e. Istniała tu wówczas osada tzw. „ludności tarnobrzeskiej”. WII i na początku II
wieku n.e zyła tu ludność kultury przeworskiej. Odsłonięto pozostałości trzech domostw oraz
jamy gospodarcze.
Z X i XI wieku znaleziono ślady ludności słowieńskiej.
Zabytki
1. Cerkiew p.w. Soboru Matki Bożej. Parafialna, parafialna, po 1946 roku użytkowana jako
filialny kościół rzymsko-katolicki.
1/1