NATURA 2000

Natura 2000 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY PTAKÓW (OSOP) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW OCHRONY SIEDLISK (SOOS)
1. IDENTYFIKACJA OBSZARU 1.1. TYP 1.2. KOD OBSZARU 1.3. DATA OPRACOWANIA 1.4. DATA AKTUALIZACJI H
PLB040004
2002-07
2011-10
1.6. INSTYTUCJA LUB OSOBA PRZYGOTOWUJĄCA WNIOSEK: Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska: Przemysław Wylegała, Bartosz Krąkowski, Daniel
Cierplikowski, Andrzej Batycki
1.7. NAZWA OBSZARU: Ostoja Nadgoplańska
1.8. WSKAZANE I ZAKLASYFIKOWANIE OBSZARU: DATA ZAPROPONOWANIA JAKO OZW DATA ZATWIERDZENIA JAKO OZW DATA ZAKLASYFIKOWANIA JAKO OSOP 2004-07
DATA ZATWIERDZENIA JAKO SOOS 1 Natura 2000 2. POŁOŻENIE OBSZARU 2.1. POŁOŻENIE CENTRALNEGO PUNKTU OBSZARU DŁUGOŚĆ GEOGRAFICZNA E 18 21 40
SZEROKOŚĆ GEOGRAFICZNA N 52 34 28
2.2. POWIERZCHNIA (ha): 2.3. DŁUGOŚĆ OBSZARU (km): 9 815.8
2.4. WYSOKOŚĆ (m): MINIMALNA 76
MAKSYMALNA 86
ŚREDNIA 2.5. REGION ADMINISTRACYJNY (NUTS, POZIOM 3): KOD PL414
PL615
NAZWA Koniński
Włocławski
% POKRYCIA 33
67
2.6. REGION BIOGEOGRAFICZNY ANATOLIJSKI MAKARONEZYJSKI ALPEJSKI ARKTYCZNY ŚRÓDZIEMNOMORSKI ATLANTYCKI PANNOŃSKI BOREALNY CZARNOMORSKI KONTYNENTALNY STEPOWY 2 Natura 2000 3. INFORMACJA PRZYRODNICZA 3.1. Typy SIEDLISK znajdujące się na terenie obszaru Natura 2000 oraz ocena znaczenia obszaru dla tych siedlisk: Typy SIEDLISK wymienione w Załączniku I: Kod % pokrycia Reprezentatywność Względna powierzchnia Stan zachowania Ocena ogólna 3.2 GATUNKI objęte artykułem 4 of Dyrektywy 79/409/EWG oraz wymienione w Załączniku II Dyrektywy 92/43/EWG oraz ocean znaczenia obszaru dla tych gatunków: 3.2.a. PTAKI wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG Kod Nazwa Osiadła POPULACJA Migrująca Lęgowa Zimująca OCENA ZNACZENIA OBSZARU Migrująca Populacja St. zach. A021
Botaurus stellaris
21-22m
A022
Ixobrychus minutus
14-16p
A031
Ciconia ciconia
10p
D
A075
Haliaeetus albicilla
1p
D
A081
Circus aeruginosus
17-19p
D
A119
Porzana porzana
12p
D
A120
Porzana parva
4p
D
A122
Crex crex
4m
D
A127
Grus grus
13p
Izolacja Ogólnie D
B
B
1500-
C
C
B
C
C
C
C
C
C
2520i
A193
Sterna hirundo
A236
Dryocopus martius
A246
Lullula arborea
A272
45-50p
C
3p
D
11-13p
D
Luscinia svecica
4-5p
D
A307
Sylvia nisoria
6-8p
D
A338
Lanius collurio
101-120p
D
A379
Emberiza hortulana
38-40p
D
3.2.b. Regularnie występujące PTAKI MIGRUJĄCE nie wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG Kod Nazwa Osiadła POPULACJA Migrująca Lęgowa Zimująca A004
Tachybaptus ruficollis
A005
Podiceps cristatus
117-125p
A017
Phalacrocorax carbo
425-430p
A036
Cygnus olor
OCENA ZNACZENIA OBSZARU Migrująca Populacja 11-13p
8-10p
St. zach. Izolacja Ogólnie D
C
B
B
C
C
B
C
B
D
3 Natura 2000 A043
Anser anser
196-215p
B
A051
Anas strepera
A055
Anas querquedula
A056
Anas clypeata
15-16p
A059
Aythya ferina
95-100p
D
A061
Aythya fuligula
51-60p
D
A067
Bucephala clangula
4p
D
A113
Coturnix coturnix
3p
D
A118
Rallus aquaticus
94-100p
A123
Gallinula chloropus
35-40p
D
A125
Fulica atra
220-240p
D
A142
Vanellus vanellus
13-14p
D
A153
Gallinago gallinago
21-22p
D
A162
Tringa totanus
4p
D
A179
Larus ridibundus
36-40p
D
A232
Upupa epops
7-8p
D
A290
Locustella naevia
6p
D
A291
Locustella fluviatilis
5-7p
D
A292
Locustella luscinioides
35-42
D
A298
Acrocephalus arundinaceus
A371
Carpodacus erythrinus
13-15p
C
C
8-9p
C
B
C
C
C
C
C
C
C
C
C
D
C
C
410-440
C
28-30
C
C
C
D
3.2.c. SSAKI wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG Kod Nazwa Osiadła POPULACJA Przebywająca okresowo Lęgowa Zimująca Migrująca OCENA ZNACZENIA OBSZARU Populacja St. zach. Izolacja Ogólnie 3.2.d. PŁAZY I GADY wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG Kod Nazwa Osiadła POPULACJA Przebywająca okresowo Lęgowa Zimująca Migrująca OCENA ZNACZENIA OBSZARU Populacja St. zach. Izolacja Ogólnie 3.2.e. RYBY wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG Kod Nazwa Osiadła POPULACJA Przebywająca okresowo Lęgowa Zimująca Migrująca OCENA ZNACZENIA OBSZARU Populacja St. zach. Izolacja Ogólnie 4 Natura 2000 3.2.f. BEZKRĘGOWCE wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG Kod Nazwa Osiadła POPULACJA Przebywająca okresowo Lęgowa Zimująca Migrująca OCENA ZNACZENIA OBSZARU Populacja St. zach. Izolacja Ogólnie 3.2.g. ROŚLINY wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG Kod Nazwa POPULACJA Populacja OCENA ZNACZENIA OBSZARU St. zach. Izolacja Ogólnie 3.3 Pozostałe ważne gatunki roślin i zwierząt B M A GRUPA R F I P NAZWA NAUKOWA POPULACJA MOTYWACJA (B=ptaki, M=ssaki, A=płazy, R=gady, F=ryby, I=bezkręgowce, P=rośliny) 5 Natura 2000 4. OPIS OBSZARU 4.1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA OBSZARU: Klasy siedlisk
Lasy iglaste
Lasy liściaste
Lasy mieszane
Zbiorowiska łąkowe i zaroślowe
Grunty orne
Torfowiska, bagna, roślinność na brzegach wód
Wody
% pokrycia
3%
1%
4%
5%
50%
15%
22%
Suma pokrycia siedlisk 100%
Dodatkowa charakterystyka obszaru Obszar obejmuje Jezioro Gopło i jego otoczenie z jeziorami: Skulskim, Skulska Wieś, Czartowo. Gopło jest
długim (25 km), w przebiegu południkowym jeziorem rynnowym pochodzenia polodowcowego. Linia
brzegowa jest niska, z licznymi zatokami i półwyspami oraz rozległymi połaciami szuwarów trzcinowych.
Położone na jeziorze wyspy zajmują łącznie 25 ha i wiele z nich także porastają trzciny. W sąsiedztwie
jeziora występują podmokłe łąki, pola orne i niewielkie lasy łęgowe łąki. Jezioro jest eksploatowane przez
rybaków, odwiedzają je także wędkarze i żeglarze.
4.2. WARTOŚĆ PRZYRODNICZA I ZNACZENIE: Obszar pełni szczególna rolę dla następujących gatunków:
Bączek – (kryterium C6), ocena ogólna C, w tym:
Populacja: 14-16 par, co stanowi do 2,1 % populacji krajowej (Sikora et al. 2007) – ocena B
Zachowanie: C, w tym:
Stopień zachowania siedliska: II
Możliwość odtworzenia: nie oceniano
Izolacja: C
Rybitwa rzeczna – (kryterium C6), ocena ogólna C, w tym:
Populacja: 45-50 par, co stanowi do około 1,2 % populacji krajowej (Sikora et al. 2007) – ocena C
Zachowanie: C, w tym:
Stopień zachowania siedliska: III (niewielka liczna dogodnych siedlisk lęgowych)
Możliwość odtworzenia: II (większość stanowisk populacji gniazduje na sztucznych wyspach,
możliwość poprawy warunków gniazdowych na naturalnych wyspach poprzez usuniecie roślinności
krzewiastej)
Izolacja: C
Perkoz dwuczuby – ocena ogólna C, w tym:
Populacja: 117-125 par, co stanowi 0,5-0,8 % populacji krajowej (Sikora et al. 2007) – ocena C
Zachowanie: C, w tym:
Stopień zachowania siedliska: III (silne zanieczyszczenie wody – w tym silne zakwity zmniejszające
przezroczystość wody, zabudowa obrzeży jezior i niszczenie szuwarów)
Możliwość odtworzenia: II (ograniczenie zabudowy brzegów, poprawa jakości wody)
Izolacja: C
Kormoran – ocena ogólna C, w tym:
6 Natura 2000 Populacja: 425-430 par, co stanowi do około 2,1 % populacji krajowej (Sikora et al. 2007) – ocena B
Zachowanie: C, w tym:
Stopień zachowania siedliska: II
Możliwość odtworzenia: nie oceniano
Izolacja: C
Gęgawa – ocena ogólna B, w tym:
Populacja: 196-215 par, co stanowi do około 6,7 % populacji krajowej (Sikora et al. 2007) – ocena B
Zachowanie: C, w tym:
Stopień zachowania siedliska: III (zaniechanie użytkowania zalewowych łąk przyjeziornych, zabudowa
obrzeży jezior i niszczenie szuwarów)
Możliwość odtworzenia: II (ograniczenie zabudowy brzegów, przywrócenie użytkowania łąk)
Izolacja: C
Krakwa – ocena ogólna C, w tym:
Populacja: 13-20 par, co stanowi do około 1,0 % populacji krajowej (Sikora et al. 2007) – ocena C
Zachowanie: C, w tym:
Stopień zachowania siedliska: III (zaniechanie użytkowania zalewowych łąk przyjeziornych, zabudowa
obrzeży jezior i niszczenie szuwarów)
Możliwość odtworzenia: II (ograniczenie zabudowy brzegów, przywrócenie użytkowania łąk)
Izolacja: C
Płaskonos – ocena ogólna C, w tym:
Populacja: 15-16 par, co stanowi około 0,8 – 1,2 % populacji krajowej (Sikora et al. 2007) – ocena C
Zachowanie: C, w tym:
Stopień zachowania siedliska: III (zaniechanie użytkowania zalewowych łąk przyjeziornych, zabudowa
obrzeży jezior i niszczenie szuwarów)
Możliwość odtworzenia: II (ograniczenie zabudowy brzegów, przywrócenie użytkowania łąk)
Izolacja: C
Wodnik – ocena ogólna C, w tym:
Populacja: 94-100 par, co stanowi około 0,5 - 1,0 % populacji krajowej (Sikora et al. 2007) – ocena C
Zachowanie: C, w tym:
Stopień zachowania siedliska: II
Możliwość odtworzenia: nie oceniano
Izolacja: C
Żuraw – (kryterium C2), ocena ogólna C, w tym:
Populacja: 1500–2520 os. co stanowi do 1,0–1,7% populacji wędrówkowej (Sikora et al. 2009) – ocena C
Zachowanie: C, w tym:
Stopień zachowania siedliska: II
Możliwość odtworzenia: nie oceniano
Izolacja: C
Trzciniak – ocena ogólna , w tym:
Populacja: 413-440 par, co stanowi około 0,8 – 2,0 % populacji krajowej (Sikora et al. 2007) – ocena
Zachowanie:C, w tym:
Stopień zachowania siedliska: III (zaniechanie użytkowania zalewowych łąk przyjeziornych, zabudowa
obrzeży jezior i niszczenie szuwarów)
Możliwość odtworzenia: II (ograniczenie zabudowy brzegów)
Izolacja: C
4.3. ZAGROŻENIA: Kluczowe zagrożenie w obszarze w odniesieniu do poszczególnych gatunków będących
przedmiotami ochrony
• Rozwój infrastruktury turystyczno–wypoczynkowej nad jeziorami (600) Gatunki: bączek, rybitwa
rzeczna, perkoz dwuczuby, kormoran, gęgawa, krakwa, płaskonos, wodnik, trzciniak.
7 Natura 2000 •
Zaniechanie gospodarowania na łąkach (141). Gatunki: gęgawa, krakwa, płaskonos.
•
Wzrost populacji drapieżników czworonożnych (lis, jenot, norka amerykańska, szop pracz) (965).
Gatunki: bączek, zielonka, rybitwa rzeczna, perkoz dwuczuby, gęgawa, krakwa, płaskonos,
głowienka, wodnik.
•
Płoszenie ptaków przez wędkarzy (220). Gatunki: rybitwa rzeczna, perkoz dwuczuby, gęgawa,
krakwa, płaskonos, głowienka, wodnik.
•
Wzrost powierzchni terenów zabudowanych (400). Gatunki: gęgawa.
•
Zanieczyszczenie wód (701). Gatunki: bączek, zielonka, rybitwa rzeczna, perkoz dwuczuby,
kormoran, gęgawa, krakwa, płaskonos, głowienka, wodnik, trzciniak.
Zagrożenia potencjalne w odniesieniu do poszczególnych gatunków będących przedmiotami
ochrony
•
Lokalizowanie w obszarze lub pobliżu obszaru Natura 2000 zespołów siłowni wiatrowych (419,
510). Gatunki: gęgawa.
•
Lokalizowanie ferm norek w pobliżu obszaru Natura 2000 (170). Gatunki: bączek, rybitwa rzeczna,
perkoz dwuczuby, gęgawa, krakwa, płaskonos, wodnik.
4.4. STATUS OCHRONY: Występują następujące formy ochrony:
Rezerwat Przyrody:
Park Krajobrazowy: Nadgoplański Park Tysiąclecia (8898,0 ha)
Obszar Chronionego Krajobrazu: Goplańsko-Kujawski
4.5. STRUKTURA WŁASNOŚCI: Własność: częściowo prywatna, częściowo państwowa;
4.6. DOKUMENTACJA – ŻRÓDŁA DANYCH: Chylarecki P., Sikora A.. Cenian Z. (red.) 2009. Monitoring ptaków lęgowych – poradnik metodyczny
dotyczący gatunków chronionych Dyrektywą Ptasią. GIOŚ, Warszawa.
Kupczyk M. 1997. Ptaki wybranych jezior Wielkopolski. Prace Zakładu Biologii i Ekologii Ptaków UAM w
Poznaniu, 5.
Sikora A., Chylarecki P., Meissner W., Neubauer G. (red.) 2011. Monitoring ptaków wodno-błotnych w
okresie wędrówek. Poradnik metodyczny. GDOŚ, Warszawa.
Wylegała P., Krąkowski B., Cierplikowski D., Batycki A. 2011. Inwentaryzacja ornitologiczna
obszaru specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 Ostoja Nadgoplańska PLB040004 (awifauna
lęgowa). Msc.
8 Natura 2000 5. STATUS OCHRONY OBSZARU ORAZ POWIĄZANIA Z OSTOJAMI CORINE BIOTOPES 5.1. Istniejące FORMY OCHRONY na poziomie krajowym i regionalnym: kod
% pokrycia
PL02
31,6 %
PL03
62,0 %
PL04
34,2 %
5.2. POWIĄZANIA OPISANEGO OBSZARU Z ISTNIEJĄCYMI FORMAMI OCHRONY: wyznaczonymi na poziomie krajowym i regionalnym: Kod formy
Nazwa obszaru
Typ relacji
% pokrycia
PL02
Nadgoplański Park Tysiąclecia
31,6 %
PL03
Park Krajobrazowy Nadgoplański Park Tysiąclecia
62,0 %
PL04
Goplańsko-Kujawski
34,2 %
wyznaczonymi na poziomie międzynarodowym: 5.3. POWIĄZANIA OPISANEGO OBSZARU Z OSTOJAMI CORINE BIOTOPES: KOD OSTOI CORINE G05200200
RODZAJ RELACJI * % POKRYCIA 90,6% 9 Natura 2000 6. DZIAŁALNOŚĆ CZŁOWIEKA NA TERENIE OBSZARU I W JEGO OTOCZENIU I INNE CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA TEN OBSZAR 6.1. GŁÓWNE CZYNNIKI I RODZAJE DZIAŁALNOŚCI CZŁOWIEKA ORAZ PROCENT POWIERZCHNI OBSZARU IM PODLEGAJĄCY: Klasy siedlisk
Lasy iglaste
Lasy liściaste
Lasy mieszane
Zbiorowiska łąkowe i zaroślowe
Grunty orne
Torfowiska, bagna, roślinność na brzegach wód
Wody
% pokrycia
3%
1%
4%
5%
50%
15%
22%
Suma pokrycia siedlisk 100%
na terenie obszaru KOD 100
120
140
141
210
220
230
500
600
620
701
853
INTENSYWNOŚĆ % OBSZARU WPŁYW
B
C
C
B
B
B
B
C
A
A
A
B
50
50
5
3
15
15
50
10
30
15
22
10
+
+
-
KOD INTENSYWNOŚĆ % OBSZARU WPŁYW
701
A
poza obszarem -
10 Natura 2000 7. DOKUMENTACJA KARTOGRAFICZNA Mapy fizyczne obszaru: Numer mapy
Skala
N–34–109–D
N–34–121–B
N–34–109–D
1 : 50 000
1 : 50 000
1 : 50 000
Projekcja
Opis
PUWG 1992
PUWG 1992
PUWG 1992
yes
Yes
Yes
Mapy istniejących obszarów chronionych wymienionych w punkcie 5: Zdjęcia lotnicze obszaru: 8. DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA NUMER MIEJSCE TEMAT PRAWA AUTORSKIE DATA 11