2 SPIS TREŚCI

Raport o oddziaływaniu przedcięcia na środowisko
SPIS TREŚCI
1.
2.
3.
WPROWADZENIE .............................................................................................................................3
OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA ..................................................................................3
OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH ŚRODOWISKA OBJĘTYCH ZAKRESEM
PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA
ŚRODOWISKO ..................................................................................................................................4
3.1.
POŁOŻENIE ADMINISTRACYJNE I GEOGRAFICZNE .............................................................................4
3.2.
BUDOWA GEOLOGICZNA I RZEŹBA TERENU ......................................................................................4
3.3.
SUROWCE NATURALNE ..................................................................................................................4
3.4.
GLEBY I ICH UŻYTKOWANIE ............................................................................................................4
3.5.
W ARUNKI HYDROGEOLOGICZNE .....................................................................................................4
3.6.
W ARUNKI HYDROGRAFICZNE .........................................................................................................4
3.7.
POWIETRZE ATMOSFERYCZNE I WARUNKI KLIMATYCZNE ..................................................................5
3.8.
FLORA I FAUNA - WYNIKI INWENTARYZACJI PRZYRODNICZEJ .............................................................5
3.9.
KORYTARZE EKOLOGICZNE I SZLAKI MIGRACJI .................................................................................5
3.10. OBSZARY I OBIEKTY CHRONIONE NA MOCY PRAWA KRAJOWEGO.......................................................5
3.11. OBSZARY NATURA 2000 ...............................................................................................................6
3.12. CHARAKTERYSTYKA KRAJOBRAZU W OTOCZENIU LINII .....................................................................6
3.13. DOBRA KULTURY I STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE .........................................................................6
4. OPIS PRZEWIDYWANYCH SKUTKÓW DLA ŚRODOWISKA W PRZYPADKU
NIEPODEJMOWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA. ....................................................................................6
5. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW. ........................................................................................6
6. OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO REALIZOWANEGO
PRZEDSIĘWZIĘCIA ..........................................................................................................................7
6.1.
ODDZIAŁYWANIE NA POWIETRZE ATMOSFERYCZNE ..........................................................................7
6.2.
ODDZIAŁYWANIE W ZAKRESIE HAŁASU I WIBRACJI ............................................................................7
6.3.
ODDZIAŁYWANIE W ZAKRESIE POLA ELEKTROMAGNETYCZNEGO .......................................................7
6.4.
ODDZIAŁYWANIE NA WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE.............................................................7
6.5.
ODDZIAŁYWANIE NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI I GLEBY ..........................................................................8
6.6.
POWSTAWANIE ODPADÓW .............................................................................................................8
6.7.
W PŁYW INWESTYCJI NA FLORĘ I FAUNĘ, OBSZARY OBJĘTE OCHRONĄ, W TYM OBSZARY NATURA 2000
8
6.8.
W PŁYW INWESTYCJI NA WALORY KRAJOBRAZOWO-PRZESTRZENNE..................................................8
6.9.
W PŁYW INWESTYCJI NA ZABYTKI I STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE ..................................................9
6.10. W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA POWAŻNEJ AWARII PRZEMYSŁOWEJ ....................................................9
6.11. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO ......................................................................9
6.12. W PŁYW INWESTYCJI NA WARUNKI ZDROWIA I ŻYCIA LUDZI ................................................................9
7. OPIS PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO........................9
8. OPIS DZIAŁAŃ MINIMALIZUJĄCYCH NEGATYWNE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO..10
9. OBSZAR OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA.............................................................................11
10. PRZEDSTAWIENIE PROPOZYCJI MONITORINGU PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ETAPIE JEGO
BUDOWY I EKSPLOATACJI ORAZ ANALIZA POREALIZACYJNA ............................................11
11. ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM
PRZEDSIĘWZIĘCIEM......................................................................................................................11
12. OPARCIE PRZEDSIĘWZIĘCIA W DOKUMENTACH STRATEGICZNYCH I PLANISTYCZNYCH ..
..............................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................11
13. WYMAGANIA DOTYCZĄCE OCHRONY ŚRODOWISKA WYNIKAJĄCE Z WYDANYCH
DECYZJI UWZGLĘDNIONE W PROJEKCIE BUDOWLANYM .....................................................12
14. PODSUMOWANIE, WNIOSKI I ZALECENIA .................................................................................12
15. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE
WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO OPRACOWUJĄC RAPORT .........................12
16. OPIS METOD PROGNOZOWANIA ZASTOSOWANYCH PRZEZ WNIOSKODAWCĘ.................13
17. ŹRÓDŁA INFORMACJI ...................................................................................................................13
Streszczenie w języku niespecjalistycznym
2
Raport o oddziaływaniu przedcięcia na środowisko
1.
Wprowadzenie
Przedmiotem opracowania jest planowana modernizacja (przebudowa) linii kolejowej nr
E 30/C-E 30 na odcinku Sędziszów Małopolski – Rzeszów Zachodni – km 133.600 – 154.900.
Dla przedmiotowego przedsięwzięcia Wojewoda Podkarpacki w dniu 28.08.2008 r. wydał
decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia (decyzja nr
Śr.IV-6613-8/08) – zwaną dalej decyzją środowiskową. W decyzji tej określił pod jakimi
warunkami ochrony środowiska przedsięwzięcie może być zrealizowane.
Ww. decyzja środowiskowa dotyczy całego odcinka linii kolejowej położonego na terenie
województwa podkarpackiego, obejmuje więc swym zakresem dłuższy odcinek linii, aniżeli
odcinek będący przedmiotem niniejszego opracowania.
Na obecnym etapie, przed wydaniem pozwolenia na budowę, planowane jest
przeprowadzenie ponownej oceny oddziaływania na środowisko. Na jej potrzeby opracowany
został niniejszy raport. Zakres raportu określany jest przez obowiązujące przepisy prawne.
(Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
(Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.).
Analizowany projekt współfinansowany jest przez Unię Europejską ze środków Funduszu
Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
Projekt jest umieszczony na liście projektów indywidualnych pod nr POIiŚ 7.1-30.
2.
Opis planowanego przedsięwzięcia
Planowana inwestycja polega na modernizacji (przebudowie) linii kolejowej nr E 30/C-E 30
Drezno – Wrocław – Katowice – Kraków – Medyka – Lwów – Kijów – Moskwa na odcinku
Sędziszów Małopolski – Rzeszów Zachodni km 133.600 – 154.900.
Głównym celem inwestycji jest dostosowanie linii nr 91 (wchodzącej w skład linii E 30/C-E 30)
Kraków Główny Osobowy – Medyka – Granica Państwa do warunków technicznych
wynikających z umów międzynarodowych, do kursowania pociągów pasażerskich z taborem
klasycznym z prędkością Vmax = 160 km/h i pociągów towarowych o długości 750 m z Vtmax
= 120 km/h. Modernizacja obejmuje przebudowę infrastruktury kolejowej w zakresie
następujących branż:
- układ torowy i odwodnienie torów;
- obiekty inżynieryjne (mosty, wiadukty, przepusty);
- obiekty kubaturowe, perony, mała architektura i sieci sanitarne;
- skrzyżowania z drogami w poziomie szyn i drogi dojazdowe;
- urządzenia sterowania ruchem i diagnostyki;
- sieci i urządzenia teletechniczne;
- sieć trakcyjna;
- sieci i urządzenia elektroenergetyki nietrakcyjnej.
W ramach realizacji ww. zadań spełnione zostaną uwarunkowania nałożone w obowiązującej
decyzji środowiskowej. Ze względu na bardziej szczegółową dokumentację projektową, jaką
dysponuje się na obecnym etapie przygotowywania inwestycji, w wyniku przeprowadzonych
analiz nałożone zostały również dodatkowe zalecenia.
Przewiduje się, że w roku 2025 na linii będzie odbywał się ruch pociągów w ilości po około 60
pociągów pasażerskich i około 60 pociągów towarowych na dobę (oba kierunki łącznie).
Streszczenie w języku niespecjalistycznym
3
Raport o oddziaływaniu przedcięcia na środowisko
3.
3.1.
Opis elementów przyrodniczych środowiska objętych zakresem
przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia
na środowisko
Położenie administracyjne i geograficzne
Przedmiotowy odcinek linii kolejowej E30 zlokalizowany jest na terenie województwa
podkarpackiego i przebiega przez powiaty:
- ropczycko-sędziszowski (gminy: Sędziszów Małopolski, Miasto Sędziszów Małopolski,
Iwierzyce)
- rzeszowski (gminy: Świlcza, Miasto Głogów Małopolski, Miasto Rzeszów).
Pod względem podziału geograficznego analizowana linia kolejowa zlokalizowana jest w
prowincji Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem, podprowincjach: Północne Podkarpacie i
Zewnętrzne Karpaty Zachodnie oraz makroregionach: Kotlinie Sandomierskiej i Pogórzu
Środkowobeskidzkim. Obejmuje on swoim obszarem trzy mezoregiony: Pradolinę
Podkarpacką, Podgórze Rzeszowskie i Pogórze Strzyżowskie.
3.2.
Budowa geologiczna i rzeźba terenu
Rzeźba Podkarpacia została ukształtowana w wyniku działalności rzek w okresie trzeciorzędu
w epokach: pliocenie i plejstocenie.
Na początku analizowanego odcinka przeważają skały osadowe wykształcone w postaci
madów rzecznych, mułków, piasków i żwirów rzecznych. Przed miejscowością Świlcza
pojawiają się lessy piaszczyste i gliniaste, które występują do końca omawianego odcinka. Na
wysokości Świlczy pojawiają się dodatkowo gliny zwałowe, piaski, żwiry oraz głazy lodowcowe
pochodzące z okresu zlodowacenia południowopolskiego.
3.3.
Surowce naturalne
Kotlina Sandomierska charakteryzuje się różnorodnością występowania surowców
naturalnych. Na odcinku obejmującym niniejsze opracowanie występują udokumentowane
złoża gazu ziemnego, ropy naftowej oraz liczne kopalnie piasków i żwirów.
3.4.
Gleby i ich użytkowanie
W związku z występowaniem w pobliżu charakteryzowanego odcinka kilku rzek
przeważającymi glebami występującymi na obszarze przecinanym przez linię kolejową są
mady rzeczne utworzone z pyłów ilastych oraz gleby płowe powstałe na pyłach różnego
pochodzenia. Są to gleby orne o średnich lub słabych właściwościach, które wykorzystywane
są jako pola uprawne lub łąki i pastwiska.
3.5.
Warunki hydrogeologiczne
Analizowany odcinek linii kolejowej zlokalizowany jest w makroregionie południowym
w regionie przedkarpackim.
Na opracowywanym obszarze występuje czwartorzędowy poziom wodonośny zlokalizowany
w utworach wypełniających doliny rzeczne oraz przepuszczalnych skałach osadowych
powstałych w okresie plejstocenu.
Jest to poziom charakteryzujący się dużą przepuszczalnością i w związku z tym istnieje realne
zagrożenie związane z jego zanieczyszczeniem. Aktualnie jakość wód jest dobra i średnia.
3.6.
Warunki hydrograficzne
Linia kolejowa na tym fragmencie przecina rzekę Wężówkę, która jest dopływem rzeki
Czarnej, która wpada do rzeki Wisłoki będącej prawostronnym dopływem Wisły. Dodatkowo
planowana trasa przecina mniejsze cieki wodne bez nazwy i rowy.
Streszczenie w języku niespecjalistycznym
4
Raport o oddziaływaniu przedcięcia na środowisko
3.7.
Powietrze atmosferyczne i warunki klimatyczne
Uzyskane dane dotyczące jakości powietrza atmosferycznego na terenie przecinanym przez
analizowaną linię kolejową wskazują, iż stężenie żadnej z normowanych substancji nie
przekracza wartości dopuszczalnej.
Klimat województwa podkarpackiego jest klimatem przejściowym między oceanicznym i
kontynentalnym. Średnie temperatury roczne wahają się w granicach 6 – 8,5º C. Okres
zalegania pokrywy śnieżnej wynosi 50 - 70 dni, a długość okresu wegetacyjnego 210 - 220
dni. W ciągu roku przeważają wiatry zachodnie.
3.8.
Flora i fauna - wyniki inwentaryzacji przyrodniczej
Na potrzeby opracowania niniejszego raportu przeprowadzona została inwentaryzacja
chronionych siedlisk i gatunków roślin, a także inwentaryzacja zwierząt.
Na badanym odcinku linia kolejowa przebiega przez tereny w różny sposób
zagospodarowane. W bezpośrednim otoczeniu linii kolejowej odnotować można jedynie
spontaniczne zadrzewienia rozwijające się wzdłuż torowiska. Miejscami obok zarośli rozwija
się roślinność typowa dla terenów miejskich.
Linia kolejowa przebiega w wielu miejscach przez pola uprawne, użytki zielone oraz nieużytki.
Łąki zajmują niewielkie powierzchnie i usytuowane są obok nieużytków - głównie
w sąsiedztwie linii kolejowej. Na terenie otaczającym linię zlokalizowane są również zarośla
wierzbowe i nieliczne tereny porośnięte lasem łęgowym.
Siedliska i gatunki Natura 2000
Na badanym terenie stwierdzono występowanie 1 typu siedliska chronionego na podstawie
przepisów międzynarodowych. Są to płaty lasów łęgowych rozwijające się w dolinach rzek
Stwierdzono tu dwa podtypy tego rodzaju lasów: starsze i niewielkie powierzchniowo płaty
nadrzecznego łęgu wierzbowego oraz młode postaci łęgu olszowo-jesionowego.
Chronione gatunki roślin
Na terenie opracowania stwierdzono występowanie 3 gatunków roślin naczyniowych
chronionych na podstawie przepisów krajowych: kalina koralowa (Viburnum opulus), kruszyna
pospolita (Frangula alnus), pierwiosnka lekarska (Primula Eris).
Inwentaryzacja faunistyczna
W wyniku przeprowadzonych badań terenowych zinwentaryzowano 10 gatunków płazów. Na
badanej powierzchni fauna płazów charakteryzuje się małą różnorodnością gatunkową i
niewielkim zagęszczeniem osobników poszczególnych gatunków, co wiąże się
z postępującym osuszeniem i użytkowaniem rolnym terenu, a także z brakiem naturalnych
zbiorników wodnych. Dodatkowo zinwentaryzowano 5 chronionych gatunków ptaków, jeden
gatunek ssaka będący pod ochroną (łasica) oraz 6 gatunków ssaków nie objętych ochroną
(np. sarna, jeleń).
3.9.
Korytarze ekologiczne i szlaki migracji
W rejonie opisywanego odcinka linii kolejowej występuje jeden korytarz ekologiczny
o znaczeniu regionalnym oraz trzy lokalne szlaki migracji zwierząt.
3.10. Obszary i obiekty chronione na mocy prawa krajowego
Modernizowany odcinek linii kolejowej przebiega w odległości ok. 1000 m od MieleckoKolbuszowsko-Głogowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. W pobliżu linii kolejowej nie
zlokalizowano natomiast pomników przyrody.
Streszczenie w języku niespecjalistycznym
5
Raport o oddziaływaniu przedcięcia na środowisko
3.11. Obszary Natura 2000
Linia kolejowa E30 na odcinku Sędziszów Małopolski - Rzeszów nie przecina żadnego
obszaru Natura 2000 a najbliżej zlokalizowanymi obszarem jest Mrowle Łąki kod (obszaru:
PLH180043), która znajduje się w odległości ok. 1100 m od szlaku.
3.12. Charakterystyka krajobrazu w otoczeniu linii
Analizowany odcinek linii kolejowej przebiega przez tereny rolne, miejskie, kolejowe oraz
nieużytki położone w granicach miast. Urozmaicenie tego krajobrazu stanowią nieliczne i
niewielkie płaty lasów, zadrzewienia przydrożne i roślinność zlokalizowana wzdłuż cieków
wodnych i rowów melioracyjnych, a także zabudowa mieszkaniowa, głownie zagrodowa.
3.13. Dobra kultury i stanowiska archeologiczne
Na terenie inwestycji nie występują obiekty wpisane do rejestru zabytków, pomniki historii oraz
parki kulturowe. W bliskiej okolicy występują 3 obiekty zabytkowe figurujące w wojewódzkiej i
gminnej ewidencji zabytków oraz zlokalizowane są budynki kolejowe o różnym przeznaczeniu,
posiadające cechy zabytkowe i wybudowane w XX w. oraz zabytkowa infrastruktura kolejowa
(np. nastawnie, mosty, przepusty drogowe, wiadukty, zwrotnice itp.).
Na terenie inwestycji oraz w obrębie wyznaczonego po obu jej stronach pasa występują
również stanowiska archeologiczne będące dowodem na istnienie bogatego osadnictwa na
tym obszarze.
4.
Opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku
niepodejmowania przedsięwzięcia.
Stan infrastruktury kolejowej w chwili obecnej jest zły co jest przyczyną przekroczeń
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Zaniechanie realizacji inwestycji spowoduje
dalsze pogarszanie się stanu infrastruktury i rosnący negatywny wpływ na zdrowie ludzi
również przez odstąpienie od budowy nowych przejazdów i kładek dla pieszych, co
negatywnie wpłynie na ich bezpieczeństwo.
W przypadku niepodejmowania przedsięwzięcia konieczne będzie przeprowadzenie remontu
istniejącej linii w celu zapewnienia jej założonych parametrów technicznych i trakcyjnych, które
obecnie nie są dotrzymywane. Konieczne będzie również wykonanie zabezpieczeń przed
hałasem celem ochrony zabudowy mieszkaniowej.
Odwodnienie linii kolejowej odbywa się przez rowy odwadniające, które na znacznej długości
są w złym stanie, co przyczynia się do zanieczyszczenia gleby, wód podziemnych i rzek.
W przypadku zaniechania realizacji inwestycji sytuacja nie ulegnie zmianie.
Wokół linii istnieją lokalne zbiorniki wodne stanowiące miejsca występowania płazów, które
przebywają także w rowach przytorowych. Istniejący nasyp kolejowy nie stanowi znaczącej
przeszkody dla przemieszczania się ssaków. Zwierzęta bez przeszkód mogą pokonywać linię
po powierzchni nasypu kolejowego. W przypadku zaniechania realizacji inwestycji sytuacja
płazów i ssaków nie ulegnie zmianie.
W przypadku niepodejmowania realizacji inwestycji oddziaływanie na roślinność, zabytki i
stanowiska archeologiczne pozostanie bez zmian.
5.
Opis analizowanych wariantów.
W ramach oceny oddziaływania na środowisko przeprowadzonej na etapie wydawania decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach ocenie poddane zostały następujące opcje realizacji
przedsięwzięcia:
Streszczenie w języku niespecjalistycznym
6
Raport o oddziaływaniu przedcięcia na środowisko
Opcja „0” – odbudowa istniejącej infrastruktury w zakresie niezbędnym dla spełnienia
obecnych potrzeb uwzględniających funkcje eksploatacyjne i prognozy ruchu (odtworzenie
obecnej infrastruktury).
Opcja „1” – modernizacja infrastruktury do standardów AGC i AGTC dla korytarzy
transportowych (V=160 km/h w ruchu pasażerskim, V=120 km/h w ruchu towarowym oraz
nacisk na oś 221 kN). Zakłada się wykorzystanie klasycznego taboru w ruchu pasażerskim.
Opcja „2” - modernizacja i dostosowanie infrastruktury do V=160 km/h dla pociągów
pasażerskich i V=120 km/h dla pociągów towarowych przy nacisku na oś 221 kN dla
konwencjonalnego taboru (tak jak opcja 1). Ta opcja obejmuje również zakres modernizacji
infrastruktury dla maksymalnej prędkości Vmax do 200 km/h przy założeniu pociągów
pasażerskich z wychylnym nadwoziem.
Po przeprowadzonej ocenie ostatecznie do realizacji wybrana została Opcja 1, dla której
wydana została obowiązująca decyzja środowiskowa.
6.
6.1.
Określenie przewidywanego oddziaływania
realizowanego przedsięwzięcia
na
środowisko
Oddziaływanie na powietrze atmosferyczne
Na etapie realizacji przedsięwzięcia oddziaływanie na powietrze atmosferyczne związane
będzie z koniecznością okresowej pracy ciężkiego sprzętu wykorzystywanego przy realizacji
tego typu inwestycji a ilość emitowanych do atmosfery zanieczyszczeń nie spowoduje
przekroczenia norm jakości powietrza atmosferycznego.
W związku z tym, iż rozpatrywany odcinek linii kolejowej jest zelektryfikowany na całej
długości nie przewiduje się znaczących emisji zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego
w trakcie eksploatacji linii.
6.2.
Oddziaływanie w zakresie hałasu i wibracji
W trakcie realizacji inwestycji będą prowadzone roboty budowlane przy użyciu ciężkiego
sprzętu co spowoduje okresowe zwiększenie się poziomu hałasu i drgań emitowanych do
środowiska.
Na potrzeby opracowania niniejszego raportu przeprowadzono symulację emisji hałasu do
środowiska, zgodnie z którą liczba budynków mieszkalnych zagrożonych ponadnormatywnym
hałasem dla stanu projektowanego wynosi 73.
Ponadto w wyniku przeprowadzonej symulacji otrzymano mapy hałasu dla analizowanej linii
kolejowej, na podstawie których określono obszary wymagające prowadzenia działań
ograniczających negatywne oddziaływanie na środowisko poprzez budowę ekranów
akustycznych.
6.3.
Oddziaływanie w zakresie pola elektromagnetycznego
Do zasilania pojazdów kolejowych w Polsce używa się sieci prądu stałego o napięciu 3 kV,
który zgodnie z obowiązującymi normami i wartościami dopuszczalnymi dla pól
elektromagnetycznych nie stanowi źródła pola elektromagnetycznego o poziomie znaczącym
z punktu widzenia ochrony środowiska.
6.4.
Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne
W czasie budowy będą powstawały ścieki bytowe, wody opadowe i roztopowe, ścieki
przemysłowe w tym wody z mycia pojazdów oraz wody z odwodnień w ilościach mało
znaczących dla środowiska.
Streszczenie w języku niespecjalistycznym
7
Raport o oddziaływaniu przedcięcia na środowisko
W związku z tym, iż na części obszaru, przez który przebiega analizowany odcinek linii
kolejowej występują lokalne ujęcia wód i miejsca o słabej ich izolacji określono stopnie
zagrożenia wód biorąc pod uwagę lokalne uwarunkowania geologiczne. Uzyskane dane
wskazują na to, iż w przeważającej części stopień zagrożenia wód jest wysoki co wiąże się z
koniecznością zastosowania w tych miejscach szczelnego systemu odwodnienia.
6.5.
Oddziaływanie na powierzchnię ziemi i gleby
W ramach realizacji inwestycji planowana jest m.in. korekta łuków co przyczyni się do
powstania znaczących ilości mas ziemnych, które w większości zostaną zakwalifikowane jako
odpad. Ponadto w związku z realizacją inwestycji zniszczeniu ulegnie wierzchnia warstwa
ziemi w wyniku poruszania się ciężkiego sprzętu budowlanego.
Po zakończeniu prac budowlanych oddziaływanie na gleby i powierzchnię ziemi będzie
znikome.
6.6.
Powstawanie odpadów
Powstawanie odpadów na etapie realizacji inwestycji będzie związane z demontażem zużytej
infrastruktury kolejowej, koniecznością wykorzystania nowych elementów, jak również
z obecnością osób na placu budowy. W trakcie budowy powstawać będą odpady z budowy,
remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej, a także odpady
komunalne.
Eksploatacja linii kolejowej będzie wiązała się z wytwarzaniem odpadów niebezpiecznych oraz
odpadów innych niż niebezpieczne ale należy podkreślić, iż prawidłowa gospodarka odpadami
zapewni brak negatywnego oddziaływania na środowisko.
6.7. Wpływ inwestycji na florę i faunę, obszary objęte ochroną, w tym obszary Natura
2000
Analizowany odcinek linii kolejowej nie przecina żadnego obszaru objętego ochroną na mocy
prawa krajowego i międzynarodowego a najbliższe obszary chronione i Natura 2000
zlokalizowane są w znacznej odległości od linii co zapewnia brak negatywnego wpływu na te
tereny. Na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji określono, iż w wyniku realizacji
inwestycji zniszczeniu ulec może 11 stanowisk roślin chronionych (Kalina koralowa, Kruszyna
pospolita i Pierwiosnka lekarska). Ponadto w 2 miejscach występowania siedlisk chronionych
prowadzone będą prace, w związku z czym siedliska te należy uznać za zagrożone.
Ewentualne zniszczenia pojedynczych stanowisk gatunków chronionych lub płatów siedlisk
nie będą miały znaczenia dla lokalnego środowiska. Dodatkowo konieczne będzie
przeprowadzenie wycinki drzew i krzewów w granicach realizacji inwestycji.
Modernizacja linii kolejowej nie będzie również stanowiła zagrożenia dla płazów ze względu
na to iż będą mogły one dalej przemieszczać się dzięki pozostawionej szczelinie pomiędzy
szyną a górną warstwą podsypki.
Ponadto obiekty znajdujące się na obszarach gdzie najczęściej przemieszczają się płazy
zostaną dostosowane do pełnienia funkcji przejść dla zwierząt.
Na pozostałe grupy zwierząt linia kolejowa nie będzie miała negatywnego wpływu zarówno
w trakcie, jak i po ukończeniu prac modernizacyjnych ze względu na to, iż projektowany nasyp
kolejowy jest niski a linia kolejowa nie przebiega w głębokich wykopach i nie stanowi istotnej
przeszkody dla przemieszczających się zwierząt.
6.8.
Wpływ inwestycji na walory krajobrazowo-przestrzenne
W czasie budowy nastąpi czasowe pogorszenie się walorów krajobrazowych wokół linii ze
względu na magazynowanie materiałów budowlanych oraz gromadzenie elementów
infrastruktury kolejowej. Największe zmiany w krajobrazie będą związane z budową ekranów
akustycznych w celu zabezpieczenia mieszkańców terenów przyległych do linii przed
negatywnym oddziaływaniem hałasu. Ekrany te stanowić będą barierę, ograniczającą widok
Streszczenie w języku niespecjalistycznym
8
Raport o oddziaływaniu przedcięcia na środowisko
na linię i widok z okna pociągu. Po modernizacji poprawi się natomiast estetyka stacji i
przystanków.
6.9.
Wpływ inwestycji na zabytki i stanowiska archeologiczne
Realizacja prac budowlanych może spowodować ingerencję w stanowiska archeologiczne
dawnego osadnictwa i działalności człowieka na tym terenie co może się wiązać
z koniecznością wykonania prac wykopaliskowych.
Ponadto w związku z realizacją inwestycji nie przewiduje się wyburzenia żadnego obiektu
wpisanego do rejestru zabytków a wiele istniejących obiektów zlokalizowanych na stacjach i
przystankach zostanie odnowionych.
6.10. W przypadku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej
Poważna awaria, czyli zdarzenie które prowadzi do zagrożenia życia lub zdrowia ludzi, lub
środowiska, może wystąpić zarówno na etapie realizacji inwestycji, jak i jej eksploatacji. Dzięki
temu, ze ruch pociągów odbywa się po wydzielonych torowiskach a sterowanie odbywa się
częściowo automatycznie, zagrożenie awarią w transporcie kolejowym jest stosunkowo
niewielkie, a mogą je powodować:
- naruszenia stanu ładunku i zabezpieczenia przesyłki (zwłaszcza w przypadku transportu
ładunków niebezpiecznych),
- pożar w pociągu, niezależnie od jego przyczyny,
- eksplozja w pociągu: kotła parowozu, wagonu ogrzewczego, kotła samodzielnego
ogrzewania wagonu, względnie eksplozja cysterny, zbiornika, butli itp.
Każde z tych zdarzeń wiąże się z zagrożeniem dla zdrowia i życia ludzi oraz może mieć
bezpośredni wpływ na powierzchnię ziemi, gleby, rośliny i zwierzęta w otoczeniu linii.
Jednym z celów analizowanego przedsięwzięcia jest likwidacja miejsc, które ze względu na
zły stan techniczny stanowią obecnie zagrożenie dla bezpieczeństwa transportu, więc po
realizacji planowanych prac ryzyko wystąpienia awarii zostanie zminimalizowane. Ponadto
wzdłuż linii zainstalowany zostanie specjalny system urządzeń elektronicznych,
pozwalających na wykrycie awarii w pociągu poruszającym się po torach i minimalizujących
ryzyko wystąpienia awarii.
6.11. Transgraniczne oddziaływanie na środowisko
Biorąc pod uwagę lokalizację oraz skalę planowanej modernizacji, oddziaływanie na
środowisko innych krajów nie wystąpi zarówno na etapie realizacji inwestycji, jak również jej
eksploatacji.
6.12. Wpływ inwestycji na warunki zdrowia i życia ludzi
Na etapie realizacji inwestycji może nastąpić czasowe pogorszenie warunków użytkowania
linii kolejowej ze względu na konieczność zmian w rozkładzie jazdy pociągów i ewentualne
opóźnienia.
Realizacja przedsięwzięcia będzie miała pozytywny wpływ na warunki zdrowia i życia ludzi ze
względu na to, iż zostanie zapewniony dostęp do wszystkich peronów dla osób o ograniczonej
możliwości poruszania się poprzez budowę pochylni lub instalację dźwigów przyściennych.
7.
Opis przewidywanych znaczących oddziaływań na środowisko
W raporcie dokonano przeglądu oddziaływań na środowisko ze względu na ich:
- rodzaj (bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane),
- czas trwania (krótko-, średnio- i długoterminowe),
Oraz charakter (stałe lub chwilowe).
Do oddziaływań pozytywnych zaliczono:
- skrócenie czasu i poprawę warunków podróży,
Streszczenie w języku niespecjalistycznym
9
Raport o oddziaływaniu przedcięcia na środowisko
- zmniejszenie hałasu,
- dostosowanie infrastruktury do potrzeb osób o ograniczonej zdolności poruszania się,
- dostosowanie mostów do pełnienia funkcji przejść dla zwierząt,
- uporządkowanie odwodnienia linii.
Natomiast najistotniejsze oddziaływania negatywne to uciążliwości związane z realizacją
inwestycji (hałas, wytwarzanie odpadów, czasowe zmiany w rozkładzie jazdy pociągów).
Na etapie eksploatacji zidentyfikowano znaczące negatywne oddziaływanie w zakresie:
- hałasu (długotrwałe, stałe i bezpośrednie – przekroczenie norm).
8.
Opis działań minimalizujących negatywne oddziaływania na
środowisko.
W celu ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko oraz uciążliwości dla ludzi
w raporcie wskazano szereg działań, jakie należy podjąć na etapie projektowania, realizacji i
eksploatacji analizowanej linii kolejowej. Nie ma potrzeby podejmowania działań
kompensujących.
W związku z tym, że negatywny wpływ eksploatacji linii wiąże się głównie z emisją hałasu oraz
możliwym negatywnym wpływem na stosunki wodne, szczególne środki ochronne
zaproponowano przede wszystkim w tym zakresie. Ponadto, w celu zapewnienia możliwości
migracji małych zwierząt niektóre obiekty (mosty, przepusty) zostały przystosowane do
pełnienia funkcji przejść dla zwierząt.
Ograniczenie hałasu
Podstawową metodą redukcji hałasu będzie jego zmniejszenie poprzez poprawę konstrukcji
torowiska. Wymienione zostaną szyny, podkłady oraz zastosowane zostaną specjalne
(elastyczne) systemy mocowania szyn minimalizujące emisję hałasu i drgań.
Ze względu na lokalizację wielu terenów chronionych przed hałasem w małej odległości od linii
kolejowej, po wzroście liczby kursujących pociągów byłyby one narażone na jego niekorzystny
wpływ. W związku z tym zaproponowano budowę 5 odcinków ekranów akustycznych o łącznej
długości ok. 2 838 m (łącznie po obu stronach torów) i wysokości 3-4 m licząc od powierzchni
terenu. Na czterech fragmentach linii, na których w wyniku modelowania wystąpiły niewielkie
przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu, zaproponowano lokalizację potencjalnych
ekranów akustycznych o łącznej długości 1 281,5 m). Ostateczna decyzja o ich budowie może
zostać podjęta po przeprowadzeniu pomiarów porealizacyjnych.
Przejścia dla zwierząt
W trakcie realizacji przedsięwzięcia należy zachować istniejące stosunki wodne, ograniczyć
do minimum usuwanie roślinności krzewiastej rosnącej wzdłuż torowiska i wygrodzić miejsca
przebywania płazów tak aby zapobiec ich przedostaniu się na plac budowy.
Aby zapobiec kolizji zwierząt przemieszczających się w poprzek linii kolejowej
z przejeżdżającymi pociągami zaproponowano przebudowę niektórych istniejących obiektów
w taki sposób, aby mogły je wykorzystywać zwierzęta do przechodzenia pod linią. Ponadto
zaprojektowano wybudowanie półek dla zwierząt w niektórych mostach lub przepustach, które
umożliwiają przechodzenie pod torami małym zwierzętom.
Zabezpieczenie wód
W celu ochrony jakości wód na etapie eksploatacji linii kolejowej i po zakończeniu jej
modernizacji, na obszarach o wysokim stopniu zagrożenia wód zaplanowano budowę
szczelnego systemu odwodnienia na 4 odcinkach linii.
Na pozostałych terenach stopień zagrożenia wód określono jako średni/niski i zostaną tam
zastosowane rowy trawiaste, które stanowią naturalny filtr zanieczyszczeń.
Streszczenie w języku niespecjalistycznym
10
Raport o oddziaływaniu przedcięcia na środowisko
Ochrona stanowisk archeologicznych
W czasie prowadzenia prac budowlanych należy zapewnić ścisły nadzór archeologiczny nad
pracami prowadzonymi w obrębie stanowisk w celu ich zabezpieczenia w czasie trwania
wykopów lub ewentualnie wykonać ratownicze badania wykopaliskowe przed przystąpieniem
do robót.
9.
Obszar Ograniczonego Użytkowania
Z przeprowadzonych analiz wynika, że istnieje możliwość skutecznej ochrony środowiska
przed hałasem pochodzącym z ruchu pociągów, w związku z tym nie ma konieczności
ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania.
10. Przedstawienie propozycji monitoringu przedsięwzięcia na
etapie jego budowy i eksploatacji oraz analiza porealizacyjna
Prace prowadzone w rejonie zinwentaryzowanych siedlisk przyrodniczych należy prowadzić
przy udziale specjalistycznego nadzoru przyrodniczego.
Konieczne jest również prowadzenie monitoringu w zakresie śmiertelności gatunków zwierząt
przekraczających instalacje odwadniające.
Na podstawie przeprowadzonych symulacji wyznaczono miejsca proponowanego wykonania
analizy porealizacyjnej. Miejsca te wskazano w sytuacjach, w których nie istniały techniczne
możliwości zaprojektowania ekranów akustycznych oraz w miejscach gdzie hałas przy
budynkach mieszkalnych osiągał poziomy na granicy wartości dopuszczalnych.
11. Analiza możliwych konfliktów
z planowanym przedsięwzięciem
społecznych
związanych
Na etapie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zapewniony został udział
społeczeństwa.
Przewiduje się, że negatywne nastawienie do realizacji przedsięwzięcia może wystąpić
jedynie w przypadku mieszkańców i właścicieli terenów bezpośrednio sąsiadujących
z torowiskiem i może być związane z nadmierną emisją hałasu podczas budowy i eksploatacji
linii kolejowej oraz ze zniszczeniem lokalnego krajobrazu i utrudnieniami w ruchu pociągów,
które będą trwały w czasie budowy.
Właściwa organizacja robót, wytyczenie objazdów i budowa dróg dojazdowych przyczynią się
do zażegnania ewentualnych sytuacji konfliktowych.
12. Oparcie przedsięwzięcia
i planistycznych
w
dokumentach
strategicznych
Planowana modernizacja linii kolejowej nr E 30-/C-E 30 spełnia główne założenia Polityki
Transportowej Państwa, opracowanej na lata 2006 – 2025 a projekt modernizacji został ujęty
w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko na lata 2007 – 2013.
Ponadto linia kolejowa została uwzględniona w planie zagospodarowania przestrzennego
województwa podkarpackiego.
Analizowany odcinek linii nie przecina żadnego obszaru objętego ustaleniami obowiązującego
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Streszczenie w języku niespecjalistycznym
11
Raport o oddziaływaniu przedcięcia na środowisko
13. Wymagania dotyczące ochrony środowiska wynikające
z wydanych decyzji uwzględnione w projekcie budowlanym
Poszczególne zalecenia decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zostały uwzględnione
w opracowanym projekcie budowlanym a w szczególności:
- zapewniono rozwiązania projektowe i organizację prac w obrębie siedlisk gatunków ryb
chronionych,
- na odcinkach o wysokim stopniu zagrożenia zanieczyszczeniem wód zaprojektowano
szczelne rowy,
- zapewniono modernizację mostów spełniających funkcję przejść dla zwierząt małych w km
ok.: 144.380, 144.845
- w miejscach zastosowania szczelnych rowów zastosowano płytkie korytka umożliwiające
drobnym płazom możliwość ich opuszczenia minimalizując w ten sposób zagrożenie dla
zwierząt,
- określono ilość mas ziemnych usuwanych lub przemieszczanych w wyniku realizacji
inwestycji wraz z określeniem sposobów postępowania z nimi,
- zaplanowano konstrukcję torowiska w taki sposób żeby zmniejszyć emisję hałasu oraz
drgań akustycznych poprzez zastosowanie szyn bezstykowych zamontowanych sprężyście
na podkładach strunobetonowych,
- w celu ochrony środowiska przed oddziaływaniem hałasu zaprojektowane zostały ekrany
akustyczne.
14. Podsumowanie, wnioski i zalecenia
Celem planowanej inwestycji jest przede wszystkim skrócenie czasu i poprawa warunków i
bezpieczeństwa podróży koleją na trasie Sędziszów Małopolski - Rzeszów, jak również
zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko. Oddziaływanie związane będzie głównie
z emisją hałasu, przy czym większa uciążliwość wystąpi na etapie budowy. Dzięki budowie
ekranów akustycznych po zakończeniu inwestycji dotrzymane zostaną dopuszczalne normy.
Dostosowanie obiektów takich jak mosty i przepusty do parametrów umożliwiających
bezpieczne przechodzenie zwierząt pod torami spowodują, że linia nie będzie stanowiła dla
nich zagrożenia. Ograniczenie ingerencji w tereny cenne przyrodniczo, przestrzeganie
szczegółów zaleceń dotyczących odwodnienia linii oraz działań na etapie budowy i
eksploatacji przyczyni się do zminimalizowania możliwości wystąpienia negatywnego wpływu
modernizacji na przyrodę. Po zastosowaniu zalecanych działań i środków minimalizujących
negatywne oddziaływania i zagrożenia nie przewiduje się znaczących negatywnych
oddziaływań na środowisko przyrodnicze i zdrowie ludzi.
15. Wskazanie trudności wynikających z niedostatków techniki lub
luk we współczesnej wiedzy, jakie napotkano opracowując
raport
W trakcie opracowania raportu jego autorzy napotkali szereg trudności, związanych z:
- oceną stanu środowiska i jego wrażliwości,
- opisem przedsięwzięcia i prognozowaniem emisji,
- określeniem wpływu na środowisko i zdrowie ludzi,
- oceną skuteczności środków minimalizujących negatywne oddziaływania.
Wynikały one przede wszystkim z nieścisłości w dostępnych dokumentacjach i literaturze,
niepewności prognoz przyszłego ruchu kolejowego na analizowanej linii, konieczności
Streszczenie w języku niespecjalistycznym
12
Raport o oddziaływaniu przedcięcia na środowisko
przyjmowania upraszczających założeń i uogólnień, braku lub zmienności uregulowań
prawnych dla niektórych rodzajów oddziaływań.
Przewidywane oddziaływania określano przy założeniu niekorzystnych warunków ich
powstawania i rozprzestrzeniania. W rzeczywistości skala i zasięg przyszłego oddziaływania
będą prawdopodobnie niższe.
16. Opis
metod
wnioskodawcę
prognozowania
zastosowanych
przez
W niniejszym raporcie wykorzystano prognozę ruchu uwzględnioną w raporcie
o oodziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko opracowanym na etapie wydawania decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach.
Do określenia wpływu planowanego przedsięwzięcia na środowisko zastosowano dodatkowo
różne metody prognozowania i analiz, m.in.:
- modelowanie matematyczne (prognoza hałasu, zanieczyszczeń powietrza),
- analizy porównawcze do innych inwestycji,
- szczegółowe badania terenowe,
- analizy literatury, dotychczasowych badań, dostępnych map,
- listy i macierze oddziaływań.
Wszystkie analizy wykonał zespół doświadczonych ekspertów w swojej dziedzinie. Tematy
problematyczne były dyskutowane w gronie specjalistów i dzięki temu przyjęto rozwiązania
bazujące na najlepszej dostępnej wiedzy i dobrych praktykach.
17. Źródła informacji
Materiały źródłowe wykorzystane do przygotowania Raportu obejmowały:
- Dokumentację techniczną,
- Akty prawne,
- Normy i przepisy branżowe,
- Literaturę przedmiotu,
- Zasoby Internetu.
Łącznie wykorzystano około 70 różnych źródeł.
Streszczenie w języku niespecjalistycznym
13