Kwas azotowy V_aktualizacja2016_druk

Transkrypt

KARTA CHARAKTERYSTYKI: KWAS AZOTOWY 55%
Zgodna z Rozporządzeniem (WE) nr 1907/2006 wraz z późniejszymi zmianami
Wersja: 4
Data utworzenia: 15.05.2008
Data aktualizacji: 05.12.2016
SEKCJA 1: IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI/MIESZANINY I IDENTYFIKACJA SPÓŁKI/PRZEDSIĘBIORSTWA
1.1. Identyfikator produktu
Nazwa substancji
Kwas azotowy 55%
Numer indeksowy
007-004-00-1
Numer WE
231-714-2
Numer CAS
7697-37-2
Nazwa substancji wg IUPAC
Kwas azotowy (V)
Wzór chemiczny
HNO3
Numer rejestracji
01-2119487297-23-0028
1.2. Istotne zidentyfikowane zastosowania substancji lub mieszaniny oraz zastosowania odradzane
Kwas azotowy jest stosowany min.:
•
do produkcji nawozów mineralnych (głównie: saletry amonowej, saletrzaku i nawozów płynnych)
•
w procesach nitrowania (do produkcji materiałów wybuchowych i barwników)
•
w procesach czyszczenia aparatów i urządzeń ze stali kwasoodpornej
•
w ogrodnictwie do zakwaszania podłoża
•
w procesie obróbki metali
•
w przemyśle tworzyw sztucznych.
Zastosowanie odradzane:
•
do produkcji środków czystości zawierających powyżej 3% kwasu azotowego
1.3. Dane dotyczące dostawcy karty charakterystyki
Nazwa przedsiębiorstwa
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Adres przedsiębiorstwa
Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 13; 24-110 Puławy; Polska
Telefon przedsiębiorstwa
+48 (81) 886 34 31; +48 (81) 565 30 00 fax.: +48 (81) 565 28 56
E-mail
[email protected]
1.4. Numer telefonu alarmowego
Dyspozytor przedsiębiorstwa: 81 565 20 00 (czynny całą dobę)
Państwowa Straż Pożarna: 998
Pogotowie ratunkowe: 999
Numer alarmowy w Polsce: 112 z telefonu komórkowego
SEKCJA 2: IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
2.1. Klasyfikacja substancji lub mieszaniny
Klasyfikacja wg rozporządzenia (WE) 1272/2008
Klasy zagrożenia i kody kategorii
Met. Corr. 1 – Substancja powodująca korozję metali, kategoria 1
Skin Corr. 1A – Działanie żrące na skórę, kategoria 1A
Acute Tox 3 – Toksyczność ostra, kategoria 3
STRONA 1 Z 19
Wersja: 4
Kody zwrotów wskazujących
H290; H314;H331
rodzaj zagrożenia
Dodatkowe zwroty
EUH071
Zagrożenia dla środowiska
Kwas azotowy ze względu na swoją kwasowość, jest szkodliwy dla środowiska wodnego.
Zagrożenia dla zdrowia człowieka
Kontakt ze skórą
Kwas azotowy działa żrąco na skórę.
Kontakt z oczami
Kwas azotowy powoduje poważne uszkodzenie oczu.
Połknięcie
Spożycie nawet minimalnej ilości kwasu wywołuje zmiany w jamie
ustnej, gardła, krtani, przełyku i żołądka. W przypadku połknięcia kwasu
pojawiają się nudności, krwawe wymioty, obrzęk krtani.
Wdychanie
Pary kwasu azotowego mogą powodować kaszel, pieczenie gardła,
uczucie duszności (obrzęk głośni, skurcz oskrzeli). Następnie po
okresie utajenia (do 48 godzin) może wystąpić toksyczny obrzęk płuc.
Efekty długoterminowe
U osób przewlekle narażonych na kwas azotowy obserwuje się:
osłabienie, szybkie męczenie się, bóle głowy, zaburzenia snu,
chroniczne zapalenie dziąseł i krtani.
Zagrożenia związane z właściwościami
fizykochemicznymi
Substancja silnie żrąca. Gwałtownie rozpuszcza się w wodzie z
wydzieleniem ciepła. Rozkłada się pod wpływem temperatury i światła z
wydzieleniem tlenu i tlenków azotu. Dymi w kontakcie z wilgotnym
powietrzem.
2.2. Elementy oznakowania
Piktogramy
GHS05
GHS06
Hasło ostrzegawcze
Niebezpieczeństwo
Zwroty H
H290 – Może powodować korozję metali.
H314 – Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu.
H331 – Działa toksycznie w następstwie wdychania.
Zwroty P
P280 – Stosować
oczu/ochronę twarzy.
rękawice
ochronne/odzież
ochronną/ochronę
P301 + P330 + P331 – W PRZYPADKU POŁKNIĘCIA: Wypłukać usta.
NIE wywoływać wymiotów.
P303 + P361 + P353 – W PRZYPADKU KONTATKU ZE SKÓRĄ (lub z
włosami): Natychmiast zdjąć całą zanieczyszczoną odzież. Spłukać
skórę pod strumieniem wody [lub prysznicem].
P304 + P340 – W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO DRÓG
ODDECHOWYCH: wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego na
świeże powietrze i zapewnić mu warunki do swobodnego oddychania.
P305 + P351 + P338 – W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO OCZU:
Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe,
jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać.
STRONA 2 Z 19
Wersja: 4
P406 – Przechowywać w pojemniku odpornym na korozję o odpornej
powłoce wewnętrznej.
EUH071 – Działa żrąco na drogi oddechowe.
Dodatkowe zwroty
Nabywanie, posiadanie lub używanie przez przeciętnych użytkowników
podlega ograniczeniom.
2.3. Inne zagrożenia
Dla substancji nie stosuje się kryteriów przyjętych dla substancji trwałych, wykazujących zdolność do
bioakumulacji i toksycznych (ang. Persistent, Bioaccumulative, Toxic – PBT) ani substancji bardzo trwałych i
wykazujących bardzo dużą zdolność do bioakumulacji (ang. very Persistent very Bioaccumulative - vPvB).
Pełne brzmienie zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia (zwrotów H) znajduje się w punkcie 16.
SEKCJA 3: SKŁAD/INFORMACJA O SKŁADNIKACH
3.1. Substancje
Identyfikator produktu
Kwas azotowy 55% (Nr indeksowy: 007-004-00-1)
Nazwa substancji
Skład%
(w/w)
Numer WE
Numer CAS
Nr rejestracji
Kwas azotowy
54,5 – 56%
231-714-2
7697-37-2
01-2119487297-23-0028
3.2. Mieszaniny
Nie dotyczy
SEKCJA 4: ŚRODKI PIERWSZEJ POMOCY
4.1. Opis środków pierwszej pomocy
Informacje ogólne
W przypadku wystąpienia zatrucia konieczna jest natychmiastowa
pomoc medyczna. Usunąć poszkodowanego z miejsca narażenia.
Inhalacja
Wyprowadzić poszkodowanego z miejsca narażenia na świeże
powietrze, zapewnić spokój, chronić przed utratą ciepła. Ułożyć
pacjenta w pozycji półsiedzącej. W razie potrzeby podać tlen lub
zastosować sztuczne oddychanie (nie stosować metody usta – usta);
wezwać pogotowie. Kontrolować oddech i puls.
Połknięcie
Nie wywoływać wymiotów. Jeżeli pacjent jest przytomny przepłukać
usta wodą, a następnie podać dużą ilość wody Natychmiast zapewnić
pomoc lekarską.
Skóra
Zdjąć nasiąknięte ubranie, rękawice i buty. Natychmiast przemyć skórę
dużą ilością wody. Jeżeli wystąpiły oparzenia chemiczne natychmiast
skontaktować się z lekarzem.
Oczy
Przemywać oczy dużą ilością wody przez około 15 minut. Unikać
silnego strumienia wody ze względu na możliwość uszkodzenia
rogówki. Zapewnić natychmiastową pomoc lekarską.
4.2. Najważniejsze ostre i opóźnione objawy oraz skutki narażenia
Substancja żrąca, powoduje poważne oparzenia skóry i uszkodzenia oczu. Pary kwasu azotowego mogą
STRONA 3 Z 19
Wersja: 4
powodować kaszel, pieczenie gardła, uczucie duszności.
4.3. Wskazania dotyczące wszelkiej natychmiastowej pomocy lekarskiej i szczególnego postępowania z
poszkodowanym
Po ekspozycji na działanie oparów kwasu lub tlenków azotu pacjent powinien przynajmniej przez 48 godzin
pozostawać pod kontrolą lekarską, gdyż mogą wystąpić opóźnione objawy obrzęku płuc.
SEKCJA 5: POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU
5.1. Środki gaśnicze
Odpowiednie środki gaśnicze
Kwas azotowy jest niepalny. W przypadku pożaru stosować środki
gaśnicze odpowiednie do palących się materiałów.
Zbiorniki z kwasem narażone na działanie ognia lub wysokiej
temperatury chłodzić wodą, jeśli to możliwe, usunąć je z obszaru
zagrożenia.
Niewłaściwe środki gaśnicze
Nie wolno dopuścić do przedostania się wody do wnętrza palącego się
zbiornika.
5.2. Szczególne zagrożenia związane z substancją lub mieszaniną
Kwas azotowy jest niepalny, ale może niebezpiecznie reagować z wieloma materiałami powodując powstanie
pożarów i wydzielanie toksycznych tlenków azotu. Może eksplodować w zetknięciu z silnym środkiem
redukującym.
5.3. Informacje dla straży pożarnej
Nosić odzież ochronną gazoszczelną wykonaną z materiałów powlekanych oraz sprzęt ochrony dróg
oddechowych. Należy wyznaczyć strefę ochronną minimum 50 metrów oraz usunąć osoby postronne.
SEKCJA 6: POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA
6.1. Indywidualne środki ostrożności, sprzęt ochronny i procedury w sytuacjach awaryjnych
Dla osób nienależących do personelu udzielającego pomocy
Sprzęt ochronny
Procedury ochronne
W zależności od sposobu narażenia nosić:
•
szczelne, kwasoodporne ubranie ochronne zgodne z
normą EN 13034
•
szczelne maski ochronne wyposażone w filtr typu E (EN
14387) lub sprzęt ochrony układu oddechowego (pełne
maski zgodnie z norma EN 136)
•
rękawice ochronne zgodne z normą EN 374, EN 388
•
szczelne, odporne na chemikalia gogle ochronne zgodne
z normą EN 166
•
buty gumowe zgodnie z norma EN 20345
Zabezpieczyć teren i usunąć ludzi z miejsca zagrożenia. Wezwać
Jednostkę Państwowej Straży Pożarnej. Odizolować miejsce wycieku
możliwie szybko przez wyszkolone osoby. W zależności od stopnia
zagrożenia poinformować o konieczności ewakuacji okolicznych
mieszkańców.
Nosić szczelne kwasoodporne ubranie ochronne zgodne z normą EN 13034, szczelne maski ochronne
wyposażone w filtr typu E (EN 14387) lub sprzęt ochrony układu oddechowego (pełne maski zgodnie z norma EN
136), rękawice ochronne zgodne z normą EN 374 lub EN 388, szczelne, odporne na chemikalia gogle ochronne
zgodne z normą EN 166, buty gumowe zgodne z norma EN 20345.
STRONA 4 Z 19
Wersja: 4
6.2. Środki ostrożności w zakresie ochrony środowiska
Unikać zanieczyszczenia zbiorników wodnych, ścieków i gleby. W przypadku przypadkowego zanieczyszczenia
natychmiast powiadomić odpowiednie władze. Wszelkie odpady muszą być usuwane zgodnie z zapisami Ustawy
z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. nr 62, poz. 627 z późn. zmianami).
6.3. Metody i materiały zapobiegające rozprzestrzenianiu się skażenia i służące do usuwania skażenia
Zalecenia dotyczące zapobiegania
rozprzestrzeniania się wycieku i jego
likwidacji
W przypadku małych wycieków rozcieńczyć wodą i zneutralizować
ostrożnie za pomocą sody i / lub wapna.
Większe ilości wycieku absorbować za pomocą materiałów chłonnych
(piasek, ziemia).
Jako absorbentów nie wykorzystywać związków organicznych ani
trocin. Najskuteczniejsza metodą usuwania jest odpompowanie
substancji do odpowiednich pojemników celem utylizacji.
6.4. Odniesienia do innych sekcji
Patrz pkt. 8: Środki ochrony indywidualnej oraz pkt. 13: Postępowanie z odpadami.
SEKCJA 7: POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJAMI I MIESZANINAMI ORAZ ICH MAGAZYNOWANIE
7.1. Środki ostrożności dotyczące bezpiecznego postępowania
Unikać kontaktu z oczami i skórą. Nie wdychać oparów. Zapewnić wentylację miejscową wywiewną. Podczas
rozcieńczania nie używać wody gorącej i wlewać zawsze kwas do wody. Podczas kontaktu z kwasem azotowym
należy stosować odpowiednie środki ochrony indywidualnej.
7.2. Warunki bezpiecznego magazynowania, w tym informacje dotyczące wszelkich wzajemnych
niezgodności
Pojemniki szczelnie zamknięte przechowywać w chłodnym, dobrze wentylowanym miejscu. Chronić przed
ciepłem oraz bezpośrednim nasłonecznieniem. Trzymać z dala od: materiałów łatwopalnych, substancji
organicznych, reduktorów, zasad, metali w postaci proszku, siarkowodoru, alkoholi, chloranów i węglików, stali
węglowej, stopu Monela, miedzi, kwasu chromowego.
Wymagania dotyczące wentylacji:
Niezbędna wentylacja miejscowa wywiewna oraz wentylacja ogólna pomieszczenia.
Opakowania:
Pojemniki powinny być wykonane ze stali nierdzewnej o niskiej zawartości węgla (np. stal 304) lub z
chemoodpornych tworzyw sztucznych (np. PVC). Pojemniki z kwasem azotowym powinny być umieszczone na
tacach kwasoodpornych mających odprowadzenie do studzienek neutralizacyjnych.
Uwaga. Patrz pkt. 9 Właściwości fizyczne i chemiczne
7.3. Szczególne zastosowanie(-a) końcowe
Patrz załączone scenariusze narażenia.
SEKCJA 8: KONTROLA NARAŻENIA / ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
8.1. Parametry dotyczące kontroli
STRONA 5 Z 19
Wersja: 4
Nazwa substancji
Nr indeksowy
NDS*
NDSCh*
NDSP*
Kwas Azotowy (V)
007-004-00-1
1,4 mg/m3
2,6 mg/m3
-
* Na podstawie Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 6 czerwca 2014 r. w sprawie
najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ( Dz. U.
2014 poz. 817)
Dopuszczalna wartość biologiczna
Nie ustalono
DNEL (dla pracowników):
Ostre działanie miejscowe
Działanie na drogi oddechowe
2,6 mg/m³
Długotrwałe działanie
ogólnoustrojowe
Działanie na drogi oddechowe
2,6 mg/m³
Nie dotyczy (możliwe działanie szkodliwe dla środowiska będzie
powodowane przez efekt obniżania pH).
PNEC
8.2 Kontrola narażenia
Patrz załączone scenariusze narażenia.
SEKCJA 9: WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE I CHEMICZNE
9.1 Informacje na temat podstawowych właściwości fizycznych i chemicznych
Wygląd
Bezbarwna lub lekko żółta ciecz
Zapach
Charakterystyczny, ostry
Próg zapachu
Brak danych
pH
<1
Temperatura topnienia / krzepnięcia
-220C (60 % kwas azotowy)
-410C (100% kwas azotowy)
Temperatura
wrzenia
temperatur wrzenia
/
Zakres
120,40C(60 % kwas azotowy)
83 0C (100% kwas azotowy)
Temperatura zapłonu
Brak danych
Szybkość parowania
Brak danych
Palność
Niepalny
Dolna/górna granica wybuchowości
Nie dotyczy (substancja niewybuchowa)
Prężność par
6100 Pa w 20 0C (100% kwas azotowy)
Gęstość par względem powietrza
Brak danych
Gęstość względna
1,339 w 20 0C (woda = 1) (55% kwas azotowy)
1,513 w 20 0C (100% kwas azotowy)
STRONA 6 Z 19
Wersja: 4
Rozpuszczalność
Całkowita
Log KO/W
Nie dotyczy (substancja nieorganiczna)
Temperatura samozapłonu
Nie dotyczy (substancja niepalna)
Temperatura rozkładu
Brak danych
Lepkość
0,88 mPa*s w 20 0C (55%kwas azotowy)
0,75 mPa*s w 250C (100%kwas azotowy)
Właściwości wybuchowe
Właściwości utleniające
Niewybuchowy
Utleniający
Kwas azotowy w stężeniu ≥ 65% jest klasyfikowany jako substancja
utleniająca, kategorii 3.
9.2. Inne Informacje
Nie dotyczy.
SEKCJA 10: STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ
10.1. Reaktywność
Kwas azotowy jest silnie reaktywnym kwasem. Reaguje gwałtownie z czynnikami redukującymi, silnymi zasadami,
chlorkami oraz metalami. W kontakcie z wodą wydziela duże ilości ciepła. Stężony kwas azotowy ma zdolność
rozpuszczania wielu metali m.in. Ag, As, Bi, Cu jednak nie rozpuszcza żelaza, glinu i chromu, ponieważ na
powierzchni tych metali powstaje cienka warstewka tlenku chroniąca metal przed działaniem kwasu (pasywacja).
10.2. Stabilność chemiczna
W temperaturze otoczenia jest substancją stabilną. Łatwo ulega rozkładowi pod wpływem światła i podczas
ogrzewania z wydzieleniem dwutlenku azotu. Tlenek ten nadaje roztworowi brunatno-żółte zabarwienie, które jest
charakterystyczne dla kwasu azotowego przechowywanego przez pewien okres czasu.
10.3. Możliwość występowania niebezpiecznych reakcji
Reaguje z wieloma metalami (np. miedzią) z wydzieleniem toksycznych tlenków azotu. Reaguje z niemetalami,
reduktorami i związkami organicznymi. Większość reakcji ma przebieg gwałtowny, a nawet wybuchowy (celuloza,
aktywne związki aromatyczne, aminy). Stężone roztwory wykazują słabsze działania korodujące, niż roztwory
rozcieńczone.
10.4. Warunki, których należy unikać
Unikać podwyższonej temperatury i światła. Unikać zanieczyszczenia kwasu substancjami, z którymi reaguje.
10.5. Materiały niezgodne
Metale, niemetale, reduktory, związki organiczne (celuloza, aktywne chemicznie związki aromatyczne, aminy).
10.6. Niebezpieczne produkty rozkładu
Tlenki azotu.
SEKCJA 11: INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE
11.1. Informacje dotyczące skutków toksykologicznych
STRONA 7 Z 19
Wersja: 4
Toksyczność ostra
Nazwa
składnika
Kwas
Azotowy
(V)
Droga podania
Gatunek
Rezultat
Inhalacja (4h)
szczur
LC50: 2,65 mg/dm3
Połknięcie
-
Nie dotyczy*
Kontakt ze skórą
-
Nie dotyczy*
*Zgodnie z Rozporządzeniem nr 1907/2006 badanie toksyczności ostrej nie jest wymagane w przypadku
substancji zaklasyfikowanych jako żrące dla skóry.
Działanie żrące / drażniące na skórę
Powoduje poważne oparzenia skóry.
Poważne uszkodzenie oczu / działanie
drażniące na oczy
Powoduje poważne uszkodzenia oczu.
Działanie uczulające
Według dostępnych informacji kwas azotowy nie wykazuje działania
uczulającego.
Działanie mutagenne
mutagennego.
Działanie rakotwórcze
rakotwórczego.
Działanie embriotoksyczne
embriotoksycznego.
Działanie toksyczne na narządy
docelowe – narażenie jednorazowe
toksycznego na narządy docelowe przy narażeniu jednorazowym.
Działanie toksyczne na narządy
docelowe – narażenie powtarzane
toksycznego na narządy docelowe przy narażeniu powtarzanym.
Zagrożenie spowodowane aspiracją
Pary kwasu azotowego powodują przekrwienie spojówek, kaszel,
pieczenie gardła, uczucie duszności (obrzęk głośni, skurcz oskrzeli),
krwioplucie (wczesne objawy zatrucia). Następnie po okresie utajenia
(do 48 godzin) może wystąpić toksyczny obrzęk płuc.
Objawy związane z właściwościami fizycznymi, chemicznymi i toksykologicznymi
Inhalacja
Pary kwasu azotowego powodują przekrwienie spojówek, kaszel,
pieczenie gardła, uczucie duszności (obrzęk głośni, skurcz oskrzeli),
krwioplucie (wczesne objawy zatrucia). Następnie po okresie utajenia
(do 48 godzin) może wystąpić toksyczny obrzęk płuc.
Połknięcie
Spożycie minimalnej nawet ilości kwasu wywołuje zmiany w jamie
ustnej, gardła, krtani, przełyku i żołądka. W przypadku połknięcia kwasu
pojawiają się nudności, krwawe wymioty, obrzęk krtani. Może nastąpić
zatrucie śmiertelne.
Kontakt ze skórą
Kwas azotowy działa żrąco na skórę.
Kontakt z oczami
Kwas azotowy działa żrąco na oczy.
Opóźnione, natychmiastowe oraz przewlekłe skutki krótko- i długotrwałego narażenia
Cechą charakterystyczną ostrego działania kwasu jest opóźnione pojawienie się skutków narażenia. Zwykle
STRONA 8 Z 19
Wersja: 4
przebiega ono w trzech fazach. Pierwsza faza to okres podrażnienia śluzówki gardła i nosa, uczucie duszności
oraz kaszel i złe samopoczucie. W drugiej fazie następuje prawie całkowity zanik objawów podmiotowych. Może
to trwać do kilkudziesięciu godzin. Trzecia faza zatrucia charakteryzuje się nagłym wystąpieniem objawów
klinicznych. Pojawia się napadowy kaszel, nudności, wymioty. Występuje gorączka, spadek ciśnienia krwi. W tym
stanie może nastąpić śmierć. U osób przewlekle narażonych na kwas azotowy obserwuje się: osłabienie, szybkie
męczenie się, bóle głowy, zaburzenia snu, chroniczne zapalenie dziąseł i krtani.
SEKCJA 12: INFORMACJE EKOLOGICZNE
12.1. Toksyczność
Toksyczność ostra:
Nazwa składnika
Organizm
Rezultat
Ryby Słodkowodne
LC50 (96h) 8226 mg/l
Bezkręgowce wodne
EC50 (24h) 8609 mg/l
Azotan sodu*
* Kwas azotowy po wprowadzeniu do wód powierzchniowych zostanie zneutralizowany przez kationy zawarte w
wodzie. Z tego powodu niemożliwe jest dokładne określenie toksyczności dla kwasu azotowego. W celu
oszacowania wartości toksyczności ostrej kwasu azotowego posłużono się wartościami toksyczności ostrej jego
soli sodowej
12.2. Trwałość i zdolność do rozkładu
Kwas azotowy ulega całkowitej dysocjacji w roztworze wodnym.
12.3. Zdolność do bioakumulacji
Substancja bardzo dobrze rozpuszczalna w wodzie, nie ulega kumulacji w tłuszczach. Nie przewiduje się
zdolności do bioakumulacji.
12.4. Mobilność w glebie
W oparciu o własności fizykochemiczne przewiduje się, że produkt będzie wykazywał mobilność w glebie.
12.5. Wyniki oceny właściwości PBT i vPvB
Ocena właściwości PBT i vPvB nie dotyczy substancji nieorganicznych.
12.6. Inne szkodliwe skutki działania
Kwas azotowy nie został wymieniony w Rozporządzeniu WE nr 1005/2009 jako substancja wykazująca działanie
zubożające warstwę ozonową.
SEKCJA 13: POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI
13.1. Metody unieszkodliwiania odpadów
Metody unieszkodliwiania odpadu
Na rozlany kwas azotowy stosować sorbenty lub neutralizatory (np.
10% roztwór wodorotlenku lub węglan sodu). Opakowania, instalację i
aparaty traktowane kwasem azotowym płukać obficie wodą do
uzyskania odczynu obojętnego.
Metody unieszkodliwiania opakowań
Opróżnione opakowanie jednorazowego użytku należy przekazać
wyspecjalizowanym firmom posiadającym zezwolenie na gospodarkę
odpadami.
Kod odpadu
06 01 05* - Kwas azotowy i azotawy.
Specjalne środki ostrożności
Patrz punkt 7 karty charakterystyki.
STRONA 9 Z 19
Wersja: 4
Przepisy prawne
Postępować zgodnie z wymaganiami:
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2012r. o odpadach (Dz.U.2013 Nr 0, poz.
21)
- Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i
odpadami opakowaniowymi (Dz.U.2013, poz.888).
SEKCJA 14: INFORMACJE DOTYCZĄCE TRANSPORTU
14.1. Numer UN (numer ONZ)
2031
14.2. Prawidłowa nazwa przewozowa UN
Kwas Azotowy
14.3. Klasa (-y) zagrożenia w transporcie
8
14.4. Grupa opakowania
II
14.5. Zagrożenia dla środowiska
Patrz. pkt. 12
14.6. Szczególne środki ostrożności dla użytkowników
Nie dotyczy
14.7. Transport luzem zgodnie z załącznikiem II do konwencji MARPOL i kodeksem IBC
Nazwa produktu
Nitric acid (less than 70%)
Rodzaj statku
2
Kategoria zanieczyszczenia
Y
SEKCJA 15: INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH
15.1. Przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony środowiska specyficzne dla
substancji lub mieszaniny
Zezwolenia
Produkt nie wymaga zezwolenia zgodnie z załącznikiem XIV rozporządzenia WE nr 1907/2006.
Ograniczenia zastosowania
Względem produktu nie zostały zastosowane żadne ograniczenia zgodnie z załącznikiem XVII rozporządzenia
WE nr 1907/2006.
Inne przepisy
Kwas azotowy został wymieniony w załączniku I Rozporządzenia WE nr 98/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r. w
sprawie wprowadzania do obrotu i używania prekursorów materiałów wybuchowych oraz podlega przepisom
dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/18/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie kontroli
niebezpieczeństwa poważnych awarii związanych z substancjami niebezpiecznymi (tzw. Seveso III).
STRONA 10 Z 19
Wersja: 4
15.2. Ocena bezpieczeństwa chemicznego
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „PUŁAWY” S.A. dokonały oceny bezpieczeństwa chemicznego dla kwasu
azotowego.
SEKCJA 16: INNE INFORMACJE
Dokonane zmiany
- Sekcja 2 (zmiana klasy zagrożenia)
- Sekcja 15 (zmiana zapisów dotycząca wymagań prawnych)
- Aktualizacja scenariuszy narażenia
Wyjaśnienie skrótów i akronimów:
Numer Indeksowy – Numer indeksowy oznacza numer nadany substancji wg części III załącznika VI
rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 lub numer nadany w wykazie klasyfikacji i oznakowania
Numer WE - oznacza numer EINECS lub ELINCS
Numer CAS to oznaczenie numeryczne
organizację Chemical Abstracts Service.
przypisane substancji chemicznej
przez
amerykańską
DNEL - pochodny poziom dawkowania (stężenie), przy którym nie obserwuje się szkodliwych zmian [mg/kg, mg/l]
PNEC - przewidywane stężenie niepowodujące zmian w środowisku [mg/kg, mg/l]
LC50 - stężenie związku we wdychanym powietrzu, które powoduje śmierć 50% określonego gatunku zwierząt po
określonym czasie wdychania [mg/l]
LD50 - dawka substancji toksycznej, obliczana w miligramach na kilogram masy ciała, potrzebna do uśmiercenia
50% badanej populacji [mg/kg]
Log KO/W - wartość logarytmu współczynnika podziału oktanol-woda
KO/C – współczynnik podziału substancji między węgiel organiczny i wodę [l/kg]
Najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) - wartość średnia ważona stężenia, którego oddziaływanie na
pracownika w ciągu 8-godzinnego dobowego i przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w
Kodeksie pracy, przez okres jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie
zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń.
Najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh) - wartość średnia stężenia, które nie powinno spowodować
ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika, jeżeli występuje w środowisku pracy nie dłużej niż 15 minut i nie
częściej niż 2 razy w czasie zmiany roboczej, w odstępie czasu nie krótszym niż 1 godzina.
Najwyższe dopuszczalne stężenie pułapowe (NDSP) - wartość stężenia, która ze względu na zagrożenie zdrowia
lub życia pracownika nie może być w środowisku pracy przekroczona w żadnym momencie.
Źródła danych
Szkolenia
•
Raport bezpieczeństwa chemicznego, Kwas Azotowy
•
A. Bielański „Podstawy Chemii Nieorganicznej” PWN, Warszawa
2004
Osoby uczestniczące w obrocie substancją niebezpieczną powinny
zostać przeszkolone w zakresie postępowania, bezpieczeństwa i
higieny pracy. Kierowcy pojazdów powinni odbyć przeszkolenie i
uzyskać stosowne zaświadczenie zgodnie z wymaganiami przepisów
ADR.
Znaczenie zwrotów określających zagrożenie (Zwrotów H) i występujących w punktach 2 – 15
H290 – Może powodować korozję metali
H314 – Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu.
H331 – Działa toksycznie w następstwie wdychania.
EUH071 – Działa żrąco na drogi oddechowe
UWAGA:
STRONA 11 Z 19
Wersja: 4
Informacje przedstawione w niniejszym dokumencie są oparte na aktualnym stanie naszej wiedzy i
doświadczenia. Nie stanowią gwarancji właściwości produktu, ani specyfikacji jakościowej i nie mogą być
podstawą reklamacji. Wykorzystanie podanych informacji, jak i stosowanie produktu nie jest kontrolowane przez
producenta, zatem nie możemy przyjąć żadnej odpowiedzialności za obrażenia lub straty materialne z tego
wynikające. Odbiorca produktu jest zobowiązany do przestrzegania obowiązujących przepisów i postanowień na
własną odpowiedzialność.
Załączniki:
Scenariusz Narażenia 1: Produkcja kwasu azotowego (stężenie < 70%)
Scenariusz Narażenia 2: Zastosowania przemysłowe i profesjonalne kwasu azotowego (stężenie < 70%)
STRONA 12 Z 19
SCENARIUSZ NARAŻENIA NR 1: KWAS AZOTOWY 55%
Zgodny z Rozporządzeniem (WE) nr 1907/2006 wraz z późniejszymi zmianami
Wersja: 3
PRODUKCJA KWASU AZOTOWEGO (STĘŻENIE < 70%)
włączając w to bezpieczne postępowanie z substancją, dystrybucję, formulację, magazynowanie oraz kontrolę
jakości
1.
Sektor obszaru końcowego zastosowania substancji (SU)
Nie dotyczy
2.
Kategoria procesu (PROC):
PROC1: Zastosowanie w zamkniętym procesie technologicznym, brak prawdopodobieństwa narażenia.
PROC2: Zastosowanie w zamkniętym procesie technologicznym ze sporadycznym, kontrolowanym narażeniem.
PROC3: Zastosowanie w zamkniętym procesie wsadowym (synteza lub wytwarzanie).
PROC4: Zastosowanie w procesie wsadowym i innym procesie (synteza), w którym powstaje możliwość
narażenia.
PROC 5: Mieszanie we wsadowych procesach wytwarzania mieszanin lub wyrobów (wieloetapowy i/lub znaczący
kontakt).
PROC 8a: Przenoszenie substancji lub mieszaniny (załadunek/rozładunek) do/z naczyń/dużych pojemników w
pomieszczeniach nieprzeznaczonych do tego celu.
PROC 8b: Przenoszenie substancji lub mieszaniny (załadunek/rozładunek) do/z naczyń/dużych pojemników w
pomieszczeniach przeznaczonych do tego celu.
PROC 9: Przenoszenie substancji lub mieszaniny do małych pojemników (przeznaczoną do tego celu linią do
napełniania wraz z ważeniem).
PROC 15: Stosowanie jako odczynniki laboratoryjne.
3.
Kategoria produktu (PC):
PC 12: Nawozy.
PC 14: Produkty do obróbki powierzchni metalowych, w tym produkty do galwanizacji i powlekania
elektrolitycznego.
PC 15: Produkty do obróbki powierzchni niemetalowych.
PC 35: Środki myjące i czyszczące (w tym produkty oparte na rozpuszczalnikach).
4.
Kategoria uwalniania substancji do środowiska (ERC)
ERC1: Produkcja substancji.
ERC 2: Wytwarzanie (formulacja) mieszanin.
5.
Procesy, zadania, czynności ujęte w scenariuszu
Scenariusz narażenia obejmuje wszystkie etapy produkcji kwasu azotowego. Potencjalne narażenie pracownika
na działanie kwasu azotowego może wystąpić podczas czynności takich jak: załadunek, rozładunek, ważenie i
mieszanie, pomiar parametrów procesu, konserwacja oraz czyszczenie urządzeń i reaktorów, pobieranie próbek
do badań laboratoryjnych, przeprowadzanie badań laboratoryjnych.
6.
Charakterystyka produktu
Stan skupienia
Ciecz (Wodne roztwory)
Lotność
6.1E+03 Pa w temp 20°C
Stężenie substancji
< 70%
7.
Stosowane ilości
Nie dotyczy
STRONA 13 Z 19
Wersja: 3
8.
Czas trwania i częstotliwość narażenia
Czas trwania narażenia pracowniczego: ≤ 8 godziny/dziennie
Częstotliwość narażenia: 220 dni / rok dla pojedynczego pracownika
9.
Warunki i środki techniczne mające na celu ograniczenie lub uniknięcie narażenia ludzi
W standardowych warunkach pracy, substancja jest ścisłe oddzielona przy zastosowaniu środków technicznych w
obszarze roboczym. Procesy produkcyjne prowadzone są w sposób ciągły, w układzie zamkniętym. Podczas
normalnej pracy reaktor jest zamknięty i narażenie na pary kwasu azotowego praktycznie nie występuje. Wszelkie
działania odbywają się w sposób określony w instrukcjach, w kontrolowanych warunkach z właściwym sprzętem.
W przypadkach załadunku i rozładunku, pobierania próbek pracownik nie jest narażony na działanie substancji,
gdyż czynności te powinny być wykonywane pod wyciągiem lub pracownik wyposażony jest w środki ochrony
indywidualnej.
Należy zminimalizować liczbę pracowników w obszarze roboczym oraz czynności manualnych. Pracownicy
zobowiązani są do uczestnictwa w szkoleniach z zakresu bezpiecznego obchodzenia się z substancją oraz
prawidłowego używania środków ochrony osobistej. Należy regularnie sprawdzać, czy wszystkie urządzenia są
utrzymywane w dobrym stanie oraz czy sprzęt ochrony indywidualnej jest dostępny i stosowany zgodnie z
instrukcją. Należy zapewnić dostęp do miejsc do mycia oczu i pryszniców w obszarze roboczym.
Stosować wentylację ogólną oraz wentylację miejscową wywiewną.
10. Warunki i środki związane z ochroną osobistą, higieną i ochroną zdrowia
W przypadku możliwości narażenia stosować:
Ochrona oczu i twarzy
W przypadku narażenia nosić okulary ochronne zgodne z normą EN 166
lub ochronę twarzy odporną na chemikalia.
Ochrona skóry
Nosić kwasoodporne ubranie ochronne zgodne z normą EN 13034 i buty
gumowe zgodne z normą EN 20345.
Ochrona rąk
W przypadku kontaktu skórnego używać nieprzepuszczalnych rękawic
ochronnych odpornych na chemikalia zgodnie z EN 374 (wymagane):
materiał: guma butylowa, PCW, elastomery fluoro PTFE.
Ochrona dróg oddechowych
W przypadku kontaktu z substancją – pełna maska ochronna zgodna z
normami EN 14387 lub EN136.
Inne zalecane środki ochrony
Potencjalne narażenie inhalacyjne i skórne na substancję musi być
ograniczone do minimum. Najmniejsze ilości wdychane mogą już mieć
wpływ na drogi oddechowe (objawy ostre i / lub opóźnione). Najmniejsza
ilość wodnego roztworu substancji może już powodować poważne
oparzenia i / lub uszkodzenia oczu.
11. Czas trwania i częstotliwość emisji substancji do różnych elementów środowiska
Połączenie środków organizacyjnych i technicznych (powstrzymywanie wycieków i wczesna ich detekcja) powinno
zostać wdrożone w zakładzie, celem wyeliminowania uwalniania substancji z zakładu.
12. Warunki i środki techniczne mające na celu ograniczenie lub uniknięcie narażenia środowiska
Wymagana jest regularna kontrola pH podczas zrzucania kwasu do wód otwartych. Zrzut powinien być
przeprowadzany w ten sposób, aby zmiany pH były jak najmniejsze (zachowywać wartość pH na poziomie 6 – 9).
UWAGA:
W kontakcie z wodą kwas azotowy dysocjuje na jony wg równania:
HNO3 = H+ + NO3- (pKa = -1,4)
pH oraz pojemność buforowa wód otwartych może się różnić w zależności od ekosystemu. Zmiana pH wynikająca
STRONA 14 Z 19
Wersja: 3
z przedostania się kwasu azotowego do wód zależy głównie od pojemności buforowej danego zbiornika wodnego.
Dodatek kwasu działa toksycznie na organizmy wodne poprzez zmianę pH wody. Organizmy wodne (ryby, glony,
skorupiaki) są w stanie dostosować się do zmiany pH w zakresie pH = 6 – 9.
13. Warunki i środki związane z miejską oczyszczalnią ścieków
2000 m3/dziennie (wartość domyślna)
Średni przepływ ścieków
Średni
przepływ
odbierającej ścieki
Wydajność
ścieków
miejskiej
w
rzece
oczyszczalni
≥ 18000 m3/dziennie (wartość domyślna)
ok. 90%
14. Środki zarządzania odpadami
Nie przewiduje się powstawania odpadów kwasu azotowego związanych z zastosowaniami zidentyfikowanymi
opisanych niniejszym scenariuszem narażenia.
15. Oszacowanie narażenia
Droga narażenia
Inhalacja
Kontakt ze skórą
Rodzaj oddziaływania
Wnioski dotyczące ryzyka
Działanie ogólnoustrojowe długotrwałe
Niskie ryzyko (próg nie został określony)
Działanie ogólnoustrojowe ostre
Działanie miejscowe długotrwałe
Próg toksykologiczny - 2.6 mg/m³
Działanie miejscowe - ostre
DNEL (Derived No Effect Level) = 2.6 mg/m³
Działanie ogóloustrojowe –
długotrwałe
Ryzyko nieznane
Wysokie ryzyko (próg nie został określony)
Kontakt z oczami Działanie miejscowe
Wnioski dotyczące charakterystyki ryzyka
Biorąc pod uwagę warunki operacyjne i środki zarządzania ryzykiem (jeśli występuje jakakolwiek możliwość
narażenia), ryzyko zaistnienia narażenia uważa się za kontrolowane. Potencjalne narażenie na działanie
substancji jest ograniczone do minimum.
STRONA 15 Z 19
Wersja: 3
ZASTOSOWANIA PRZEMYSŁOWE I PROFESJONALNE KWASU AZOTOWEGO (STĘŻENIE < 70%)
1.
Sektor obszaru końcowego zastosowania substancji (SU)
SU1: Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo.
SU2a: Górnictwo (wyłączając górnictwo morskie).
SU4: Produkcja artykułów spożywczych.
SU6a: Produkcja drewna i produktów z drewna.
SU8: Masowa, wielkoskalowa produkcja chemikaliów (w tym produktów ropy naftowej).
SU9: Produkcja chemikaliów wysokowartościowych.
SU12: Produkcja produktów z tworzyw sztucznych, w tym sporządzanie mieszanek i konwersja.
SU14: Produkcja metali nieszlachetnych, włączając stopy.
SU15: Produkcja metalowych produktów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń.
SU16: Produkcja komputerów, produktów elektronicznych i optycznych, produkcja urządzeń elektrycznych.
SU19: Budownictwo i roboty budowlane.
SU22: Zastosowania profesjonalne: domena publiczna (administracja, szkolnictwo, rozrywka, usługi, rzemiosło).
SU23: Dostarczanie elektryczności, pary, gazu, wody i oczyszczanie ścieków.
SU0: Inne.
2.
Kategoria procesu (PROC):
PROC1: Zastosowanie w zamkniętym procesie technologicznym, brak prawdopodobieństwa narażenia.
PROC2: Zastosowanie w zamkniętym procesie technologicznym ze sporadycznym, kontrolowanym narażeniem.
PROC3: Zastosowanie w zamkniętym procesie wsadowym (synteza lub wytwarzanie).
PROC4: Zastosowanie w procesie wsadowym i innym procesie (synteza), w którym powstaje możliwość
narażenia.
PROC 5: Mieszanie we wsadowych procesach wytwarzania mieszanin lub wyrobów (wieloetapowy i/lub znaczący
kontakt).
PROC7: Napylanie przemysłowe.
PROC 8a: Przenoszenie substancji lub mieszaniny (załadunek/rozładunek) do/z naczyń/dużych pojemników w
pomieszczeniach nieprzeznaczonych do tego celu.
PROC 8b: Przenoszenie substancji lub mieszaniny (załadunek/rozładunek) do/z naczyń/dużych pojemników w
pomieszczeniach przeznaczonych do tego celu.
PROC 9: Przenoszenie substancji lub mieszaniny do małych pojemników (przeznaczoną do tego celu linią do
napełniania wraz z ważeniem).
PROC 10: Nakładanie pędzlem lub wałkiem.
PROC 11: Napylanie nieprzemysłowe.
PROC 13: Obróbka wyrobów przemysłowych poprzez zamaczanie lub zalewanie.
PROC 15: Stosowanie jako odczynniki laboratoryjne.
PROC 19: Ręczne mieszanie, podczas którego dochodzi do bliskiego kontaktu z substancją. Dostępne są jedynie
środki ochrony osobistej.
3.
Kategoria produktu (PC):
PC 12: Nawozy.
PC 14: Produkty do obróbki powierzchni metalowych, w tym produkty do galwanizacji i powlekania
elektrolitycznego.
PC 15: Produkty do obróbki powierzchni niemetalowych.
STRONA 16 Z 19
Wersja: 3
PC19: Półprodukty.
PC 20: Produkty takie jak: regulatory pH, flokulanty, środki strącające, osady, czynniki zobojętniające.
PC 21: Chemikalia laboratoryjne.
PC 35: Produkty myjące i czyszczące (w tym produkty oparte na rozpuszczalnikach).
PC 37: Chemikalia do uzdatniania wody.
PC 0: Inne.
4.
Kategoria uwalniania substancji do środowiska (ERC)
ERC 4: Przemysłowe zastosowanie substancji pomocniczych w procesach i produktach, które nie staną się
częścią wyrobu.
ERC 6a: Zastosowanie przemysłowe, w wyniku którego powstają inne substancje (stosowanie półproduktów)
ERC 6b: Przemysłowe zastosowanie reaktywnych substancji pomocniczych.
ERC 8b: Zastosowanie szeroko rozproszone, w pomieszczeniach, substancji reagujących w systemach otwartych.
ERC 8e: Zastosowanie szeroko rozproszone, poza pomieszczeniami, substancji reagujących w systemach
otwartych.
5.
Procesy, zadania, czynności ujęte w scenariuszu
Scenariusz narażenia dotyczy procesów związanych z przemysłowym i profesjonalnym wykorzystaniem kwasu
azotowego jako substancji oraz jako składnika mieszanin a także wykorzystaniem kwasu azotowego jako
półproduktu. Podstawowym zastosowaniem kwasu azotowego jest wykorzystanie go jako składnika do produkcji
nawozów azotowych. Inne przemysłowe i profesjonalne zastosowania kwasu azotowego obejmują min. obróbkę
metali/betonu/tworzyw sztucznych, produkcję środków czyszczących, regulację pH, regenerację żywic
jonowymiennych, oczyszczanie gazów odlotowych oraz zastosowania laboratoryjne.
6.
Charakterystyka produktu
Stan skupienia
Ciecz (Wodne roztwory)
Lotność
6.1E+03 Pa w temp 20°C
Stężenie substancji
< 70%
7.
Stosowane ilości
Nie dotyczy.
8.
Czas trwania i częstotliwość narażenia
Czas trwania narażenia pracowniczego: ≤8 godzin/dzień
Częstotliwość narażenia: 220 dni / rok dla pojedynczego pracownika
9.
Warunki i środki techniczne mające na celu ograniczenie lub uniknięcie narażenia ludzi
Należy zminimalizować liczbę pracowników w obszarze roboczym oraz czynności manualnych. Pracownicy
zobowiązani są do uczestnictwa w szkoleniach z zakresu bezpiecznego obchodzenia się z substancją oraz
prawidłowego używania środków ochrony osobistej. Regularne należy sprawdzać, czy wszystkie urządzenia są
utrzymywane w dobrym stanie oraz czy sprzęt ochrony indywidualnej jest dostępny i stosowany zgodnie z
instrukcją. Należy zapewnić dostęp do miejsc do mycia oczu i pryszniców w obszarze roboczym.
Stosować wentylację ogólną oraz wentylację miejscową wywiewną.
10. Warunki i środki związane z ochroną osobistą, higieną i ochroną zdrowia
W przypadku możliwości narażenia stosować:
Ochrona oczu i twarzy
W przypadku narażenia nosić okulary ochronne zgodne z normą EN 166
lub ochronę twarzy odporną na chemikalia.
STRONA 17 Z 19
Wersja: 3
Ochrona skóry
Nosić kwasoodporne ubranie ochronne zgodne z normą EN 13034 i buty
gumowe zgodne z normą EN 20345.
Ochrona rąk
W przypadku kontaktu skórnego używać nieprzepuszczalnych rękawic
ochronnych odpornych na chemikalia zgodnie z EN 374 (wymagane):
materiał: guma butylowa, PCW, elastomery fluoro PTFE.
Ochrona dróg oddechowych
W przypadku kontaktu z substancją – pełna maska ochronna zgodna z
normami EN 14387 lub EN136.
Inne zalecane środki ochrony
Potencjalne narażenie inhalacyjne i skórne na substancję musi być
ograniczone do minimum. Najmniejsze ilości wdychane mogą już mieć
wpływ na drogi oddechowe (objawy ostre i / lub opóźnione). Najmniejsza
ilość wodnego roztworu substancji może już powodować poważne
oparzenia i / lub uszkodzenia oczu.
11. Czas trwania i częstotliwość emisji substancji do różnych elementów środowiska
Połączenie środków organizacyjnych i technicznych (powstrzymywanie wycieków i wczesna ich detekcja) powinno
zostać wdrożone w zakładzie, celem wyeliminowania uwalniania substancji z zakładu.
12. Warunki i środki techniczne mające na celu ograniczenie lub uniknięcie narażenia środowiska
Wymagana jest regularna kontrola pH podczas zrzucania kwasu do wód otwartych. Zrzut powinien być
przeprowadzany w ten sposób, aby zmiany pH były jak najmniejsze (zachowywać wartość pH na poziomie 6 – 9).
UWAGA:
W kontakcie z wodą kwas azotowy dysocjuje na jony wg równania:
HNO3 = H+ + NO3- (pKa = -1,4)
pH oraz pojemność buforowa wód otwartych może się różnić w zależności od ekosystemu. Zmiana pH wynikająca
z przedostania się kwasu azotowego do wód zależy głównie od pojemności buforowej danego zbiornika wodnego.
Dodatek kwasu działa toksycznie na organizmy wodne poprzez zmianę pH wody. Organizmy wodne (ryby, glony,
skorupiaki) są w stanie dostosować się do zmiany pH w zakresie pH = 6 – 9.
13. Warunki i środki związane z miejską oczyszczalnią ścieków
2000 m3/dziennie (wartość domyślna)
Średni przepływ ścieków
Średni
przepływ
odbierającej ścieki
Wydajność
ścieków
miejskiej
w
rzece
oczyszczalni
≥ 18000 m3/dziennie (wartość domyślna)
ok. 90%
Kwas azotowy stosowany przez użytkowników przemysłowych i profesjonalnych ulega wymieszaniu z innymi
substancjami. W wyniku reakcji powstają różne związki chemiczne kwasu. Zobojętniony kwas nie ma wpływu na
mikroorganizmy osadu czynnego i dlatego nie zakłóca pracy miejskiej oczyszczalnie ścieków.
14. Środki zarządzania odpadami
Nie przewiduje się powstawania odpadów kwasu azotowego związanych z zastosowaniami zidentyfikowanymi
opisanymi niniejszym scenariuszem narażenia.
15. Oszacowanie narażenia
STRONA 18 Z 19
Wersja: 3
Droga narażenia
Inhalacja
Kontakt ze skórą
Rodzaj oddziaływania
Wnioski dotyczące ryzyka
Działanie ogólnoustrojowe długotrwałe
Próg toksykologiczny - 2.6 mg/m³
DNEL (Derived No Effect Level) = 2.6 mg/m³
Działanie ogóloustrojowe –
długotrwałe
Ryzyko nieznane
Kontakt z oczami Działanie miejscowe
Wnioski dotyczące charakterystyki ryzyka
Biorąc pod uwagę warunki operacyjne i środki zarządzania ryzykiem (jeśli występuje jakakolwiek możliwość
narażenia), ryzyko zaistnienia narażenia uważa się za kontrolowane. Potencjalne narażenie na działanie
substancji jest ograniczone do minimum.
STRONA 19 Z 19

Kwas azotowy V_aktualizacja2016_druk

Transkrypt

Podobne dokumenty

Znak 15 Uwaga kwas azotowy 225x275 PB

kwas azotowy(V)

kwas 3-nitroftalowy - Instytut Chemii Organicznej

Kwas azotowy - Nitro

odkamienianie czajników , ekspresów do kawy

mycie kwaśne w systemie cip