analiza oddziaływania komitetu regionów 2010 r.
Transkrypt
analiza oddziaływania komitetu regionów 2010 r.
ANALIZA ODDZIAŁYWANIA KOMITETU REGIONÓW 2010 R. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab — Rue Belliard/Belliardstraat 101 — 1040 Bruxelles/Brussel — BELGIQUE/BELGIË — tel. +32 22822211 — faks +32 22822325 — internet: http://www.cor.europa.eu PL -1SPIS TREŚCI Wprowadzenie 1. Wielopoziomowe sprawowanie rządów i umacnianie pozycji obywateli ................................ 5 1.1 Wielopoziomowe sprawowanie rządów ............................................................................. 5 1.2 Europejska inicjatywa obywatelska................................................................................... 6 1.3 Inwestowanie w młodzież i mobilizowanie jej do działania – strategia UE na rzecz młodzieży ............................................................................................................... 7 2. Polityka regionalna ...................................................................................................................... 8 2.1 Reforma polityki spójności ................................................................................................. 8 2.2 Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej (EUWT) ........................................ 9 2.3 Strategia rozwoju makroregionalnego dla regionu Morza Bałtyckiego......................... 9 2.4 Mobilność w miastach ....................................................................................................... 10 3. Strategia „Europa 2020” ........................................................................................................... 11 4. Prawa podstawowe, integracja społeczna i zdrowie................................................................ 12 4.1 Prawa podstawowe – strategia UE na rzecz praw dziecka ............................................ 12 4.2 Integracja społeczna i zdrowie ......................................................................................... 13 5. Zmiana klimatu, środowisko naturalne i polityka energetyczna ........................................... 16 5.1 Zmiana klimatu – UNFCCC COP16 Cancún ................................................................. 16 5.2 Różnorodność biologiczna – Konferencja Stron (COP 10) Konwencji o różnorodności biologicznej w Nagoi; w kierunku europejskiej strategii różnorodności biologicznej na 2020 r........................................................................................................ 17 5.3 Władze lokalne i regionalne a polityka UE w dziedzinie ochrony środowiska ............ 18 5.4 Energia................................................................................................................................ 18 6. Polityka gospodarcza i przemysłowa........................................................................................ 19 6.1 Program „Small Business Act” ........................................................................................ 19 6.2 Europejski sektor motoryzacyjny .................................................................................... 20 6.3 Gospodarka ekologiczna: Pomiar postępu – wyjść poza PKB ...................................... 21 7. Polityka sąsiedztwa i polityka rozwoju .................................................................................... 21 7.1 Polityka sąsiedztwa............................................................................................................ 21 7.2 Zdecentralizowana współpraca na rzecz rozwoju .......................................................... 23 8. Przyszłość WPR, rybołówstwo i polityka morska ................................................................... 24 8.1 Reforma wspólnej polityki rolnej..................................................................................... 24 8.2 Wspólna polityka rybołówstwa (WPRyb) ....................................................................... 24 8.3 Polityka morska ................................................................................................................. 25 9. Kultura i społeczeństwo informacyjne ..................................................................................... 26 9.1 Znak dziedzictwa europejskiego ...................................................................................... 26 9.2 Agenda cyfrowa ................................................................................................................. 27 9.3 Technologie informacyjne i komunikacyjne ................................................................... 28 10. Edukacja i badania naukowe................................................................................................ 28 Załączniki CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... -2Wprowadzenie Zgodnie z art. 55 regulaminu wewnętrznego sekretarz generalny przynajmniej raz w roku przedkłada Zgromadzeniu Plenarnemu sprawozdanie na temat oddziaływania opinii Komitetu, które sporządza na podstawie opracowań przekazywanych mu w tym celu przez każdą właściwą komisję oraz na podstawie informacji uzyskanych od odpowiednich instytucji. Podczas gdy niniejsze sprawozdanie koncentruje się na rzeczywistym oddziaływaniu politycznym, jakie opinie wywierają na proces ustawodawczy, roczne sprawozdanie z działalności przedkładane Prezydium zawiera streszczenie pozostałych działań KR-u, przyczyniających się do poprawy zauważalności KR-u i do promowania jego opinii. Wraz z rocznym sprawozdaniem z działalności niniejsza analiza oddziaływania będzie stanowiła podstawę broszury „Przykłady udanych przedsięwzięć KR-u”, która będzie miała charakter bardziej informacyjny i ukaże się w późniejszym okresie bieżącego roku. We wspomnianej broszurze zostaną przedstawione ostatnie konkretne dokonania KR-u na rzecz władz lokalnych i regionalnych, zrealizowane poprzez udział Komitetu w procesie ustawodawczym UE. 1 Sześć komisji omówiło wpływ swoich opinii i rezolucji przyjętych w 2010 r. (zob. także załącznik 1) podczas swoich pierwszych posiedzeń w 2011 r. Na podstawie tej dyskusji niniejsze sprawozdanie podsumowuje najbardziej istotne oddziaływanie KR-u w głównych obszarach jego działań politycznych. Z uwagi na fakt, że oddziaływanie wielu opinii można ocenić dopiero po kilku latach od ich przyjęcia, wraz z odpowiednim zaawansowaniem procesu ustawodawczego, kilka komisji uwzględniło także opinie (ogółem 9) przyjęte w latach poprzednich. Opinia z inicjatywy własnej w sprawie przeglądu rozporządzenia w sprawie EUWT, przyjęta w styczniu 2011 r., została dodana przez właściwą komisję, gdyż jej oddziaływanie rozpoczęło się już w trakcie jej opracowywania w 2010 r. Sprawozdanie z oddziaływania w 2010 r. jest pierwszym takim dokumentem, który powstał w warunkach obowiązywania nowego traktatu i pierwszym w okresie nowej kadencji Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej, która rozpoczęła swe urzędowanie w dniu 10 lutego 2010 r. Tak wiec rok 2010 był skróconym rokiem legislacyjnym. Z powodu odnowy składu instytucji w dalszych miesiącach roku zgłoszono więcej inicjatyw ustawodawczych niż zwykle, przez co proces ustawodawczy dotyczący niektórych wniosków jeszcze trwa. Wpływ legislacyjny KR-u na te dokumenty trzeba będzie zbadać w odniesieniu do 2011 r. Przy opracowywaniu niniejszej analizy oddziaływania wykorzystano następujące źródła: 1 Wśród nich 37 opinii było wnioskami fakultatywnymi (głównie tzw. dokumenty przedlegislacyjne, jak np. komunikaty Komisji Europejskiej), jedna opinia była wnioskiem obligatoryjnym dotyczącym dokumentu legislacyjnego Komisji Europejskiej. Komitet przyjął także 18 opinii z inicjatywy własnej lub rezolucji. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... -31. Sprawozdania Komisji Europejskiej o działaniach podjętych w następstwie opinii Komitetu Regionów Kilka miesięcy po przyjęciu opinii Komisja Europejska publikuje sprawozdanie o działaniach podjętych przez nią w następstwie opinii KR-u. Co roku Komitet otrzymuje od Komisji dwa lub trzy sprawozdania. W 2010 r. Komisja Europejska przesłała trzy takie sprawozdania. Zostały one zamieszczone na stronie internetowej Komitetu w dziale „Opinie i dokumenty”. 2. Formularze oceny oddziaływania KR-u W odniesieniu do każdej opinii, o której mowa w niniejszym sprawozdaniu, Sekretariat Generalny opracowuje tzw. „formularz oceny oddziaływania KR-u”, który przesyłany jest sprawozdawcy i przewodniczącemu właściwej komisji. Formularze streszczają oddziaływanie polityczne opinii na dokumenty Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego i Rady. Zawierają one także odniesienia do działań związanych z opinią, które przyczyniły się do propagowania celów opinii (konferencje, seminaria, posiedzenia międzyinstytucjonalne itp.). Formularze te są zamieszczane na stronie internetowej KR-u w dziale „Opinie i publikacje”. 3. Analiza oddźwięku medialnego i wydarzeń związanych z opiniami Dział Prasy KR-u zapewnia i monitoruje oddźwięk medialny opinii KR-u. Najważniejsze opinie są przedmiotem komunikatu prasowego rozpowszechnianego w brukselskich środkach masowego przekazu w celu zwiększenia widoczności głównych wniosków KR-u sformułowanych w opinii. Jednocześnie zaś, w ścisłej współpracy ze sprawozdawcą (i jego służbami), większość opinii publikuje się także w komunikatach prasowych wysłanych do lokalnych i regionalnych mediów w regionie sprawozdawcy. W 2010 r. lepiej ukierunkowana praca i bardziej kompleksowe monitorowanie doprowadziły do znacznego wzrostu liczby udokumentowanych relacji w mediach. Dowodem tego jest liczba stron corocznego „dossier prasowego” Komitetu Regionów, która wzrosła z 2675 stron w 2009 r. do 5129 stron w 2010 r. „Dossier prasowe” jest dostępne na stronie głównej KR-u (portal członków). W 2010 r. Dział Prasy KR-u wydał 88 komunikatów prasowych związanych z opiniami KR-u, 179 sprawozdań w dziale wiadomości na stronie internetowej KR-u (łącznie 667, o ile uwzględni się umieszczone na witrynie regionalne strony internetowe poszczególnych krajów („Europa w moim regionie”), przedstawiające działalność członków na rzecz społeczeństwa w ich państwach członkowskich) i zaprosił 383 dziennikarzy lokalnych i regionalnych na posiedzenia Komitetu. W 2010 r. ok. 150 wydarzeń zorganizowanych przez KR przyczyniło się do zwiększenia oddziaływania opinii i rezolucji KR-u w procesie ustawodawczym. Wydarzenia te obejmują seminaria i konferencje zorganizowane przez komisje, 26 konsultacji z zainteresowanymi stronami, o które wystąpili sprawozdawcy oraz inne posiedzenia i konferencje odbywające się w siedzibie KR-u, w trakcie których członkowie i sprawozdawcy odegrali aktywną rolę, prezentując stanowisko KR-u. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... -4Perspektywa Monitorowanie efektów opinii i rezolucji oraz wzrost ich oddziaływania politycznego zaliczają się do głównych elementów trwającej obecnie reformy organizacyjnej Sekretariatu Generalnego Komitetu Regionów. Utworzono nowy dział zajmujący się monitorowaniem oddziaływania opinii KR-u w Parlamencie Europejskim, wzmocniono planowanie strategiczne i tworzenie sieci, czym będzie się zajmowała odrębna dyrekcja. Specjalna grupa zadaniowa pod kierownictwem sekretarza generalnego będzie koordynować działania w tej dziedzinie i składać sekretarzowi generalnemu sprawozdania na potrzeby sporządzanej co roku analizy oddziaływania. W odniesieniu do każdej opinii przyjętej w 2011 r. Sekretariat Generalny będzie sporządzał stale uaktualniany formularz oceny oddziaływania, podsumowujący działania mające na celu skuteczne oddziaływanie opinii KR-u w procesie ustawodawczym. Będzie on zawierał informacje udostępniane przewodniczącym komisji przez sprawozdawców, dotyczące działań następczych podejmowanych po przyjęciu opinii na sesji plenarnej oraz informacje na temat dyskusji odbywających się regularnie w trakcie posiedzeń komisji i dotyczących oddziaływania opinii i rezolucji. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... -5Analiza oddziaływania opinii KR-u w głównych obszarach działalności politycznej 1. Wielopoziomowe sprawowanie rządów i umacnianie pozycji obywateli 1.1 Wielopoziomowe sprawowanie rządów 2 W oparciu o postanowienia traktatu lizbońskiego , który wszedł w życie 1 grudnia 2009 r., KR kontynuował wywieranie wpływu na wzmacnianie wielopoziomowego sprawowania rządów w procesie kształtowania polityki europejskiej. Przyjęcie białej księgi KR-u w sprawie wieloszczeblowego sprawowania rządów (CdR 89/2009), autorstwa sprawozdawców Luca van den Brandego (BE/PPE) i Michela Delebarre’a (FR/PSE) oraz konsultacje, które nastąpiły po jej opublikowaniu, były bodźcami do dalszej dyskusji na temat sprawowania rządów w Europie w wielu zasadniczych sektorach: poczynając od mającej decydujące znaczenie dyskusji na temat zarządzania gospodarczego, a kończąc na zarządzaniu przyszłą polityką spójności i polityką rolną, a także zarządzaniu strategią „Europa 2020” i jej inicjatywami przewodnimi. W 2010 r. wieloszczeblowe sprawowanie rządów, które przez szereg lat było propagowane przez KR, zostało w końcu uznane za konieczność przez wszystkie instytucje europejskie i stało się naczelną zasadą procesu kształtowania polityki europejskiej. Na 5. Forum Spójności w dniu 31 stycznia 2011 r. przewodniczący Barroso stwierdził: „Wieloszczeblowe sprawowanie rządów jest istotnie potrzebne. Europa nie ogranicza się do Brukseli, lecz istnieje na wszystkich szczeblach. Dlatego musimy ciągle 3 powtarzać: regiony mają do odegrania istotną rolę, aby strategia „Europa 2020 odniosła sukces ”. W 2010 r. europejscy prawodawcy przyjęli wiele konkretnych propozycji w dziedzinie wieloszczeblowego sprawowania rządów, zawartych w opracowywanych opiniach, lub też propozycje te są obecnie rozważane w trakcie procesu ustawodawczego. W szczególności strategia „Europa 2020” oraz piąte sprawozdanie Komisji w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej wykazują, że wieloszczeblowe sprawowanie rządów stało się dominującą zasadą polityki europejskiej. Główne instytucje UE także wyraziły uznanie dla ważnej roli KR-u w promowaniu wieloszczeblowego sprawowania rządów. 2 3 4 Idea wieloszczeblowego sprawowania rządów i rola KR-u w tym procesie zostały omówione w sprawozdaniu „Projekt Europa 2030”, sporządzonym przez Grupę Refleksji nad Przyszłością 4 Europy, którą utworzyła Rada Europejska . W wyniku oddziaływania politycznego Komitetu w traktat lizboński wzmocnieniu uległo znaczenie szczebla regionalnego i lokalnego w europejskim sprawowaniu rządów poprzez uznanie samorządu lokalnego i regionalnego (art. 4 TUE), poprzez wprowadzenie spójności terytorialnej (art. 3 TUE) oraz poprzez zdefiniowanie na nowo zasady pomocniczości jako zasady obejmującej cztery szczeble: europejski, krajowy, regionalny i lokalny (art. 5 TUE). Delivering on Europe 2020: New opportunities for tomorrow’s cohesion policy”, Wystąpienie José Manuela Durão Barroso, przewodniczącego Komisji Europejskiej; http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=SPEECH/11/54&format=HTML&aged=0&language=EN&guiLanguage=en. „Projekt Europa 2030 Wyzwania i szanse”. Sprawozdanie dla Rady Europejskiej sporządzone przez Grupę Refleksji dotyczące przyszłości UE do roku 2030, przedstawione 8 maja 2010 r. http://www.reflectiongroup.eu. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... -65 Po raz pierwszy Rada poświeciła temu zagadnieniu nieformalne posiedzenie . W dyskusji uczestnicy często odnosili się do białej księgi KR-u i różnych propozycji politycznych Komitetu. W konkluzjach z tego posiedzenia zwrócono się do KR-u o pomoc w politycznej ocenie postępu osiągniętego w dziedzinie wieloszczeblowego sprawowania rządów. W dniu 29 czerwca 2010 r. przewodniczący KR-u i Komisji Europejskiej potwierdzili zaangażowanie instytucjonalne na rzecz celu wieloszczeblowego sprawowania rządów i przewiduje przyjęcie planu działania. (Zob. wspólny komunikat prasowy przewodniczącego 6 Barroso i przewodniczącej Bresso) . Parlament Europejski, za pośrednictwem Komisji Spraw Konstytucyjnych oraz Komisji Rozwoju Regionalnego, przyjął z zadowoleniem białą księgę KR-u. Rezolucja Parlamentu Europejskiego „Dobre sprawowanie rządów w odniesieniu do polityki regionalnej UE: 7 procedury wsparcia i kontroli przez Komisję Europejską” (sprawozdanie Ramony Mănescu) , przyjęta 14 grudnia 2010 r., odnosi się do białej księgi KR-u i uwzględnia szereg postulatów KR-u. Luc Van den Brande, jeden ze sprawozdawców KR-u w sprawie białej księgi w sprawie wieloszczeblowego sprawowania rządów, został mianowany specjalnym doradcą komisarza UE ds. polityki regionalnej Johannesa Hahna, odpowiedzialnym za tematykę wieloszczeblowego sprawowania rządów. 1.2 Europejska inicjatywa obywatelska Ustanawiając europejską inicjatywę obywatelską (art. 11 TUE i art. 24 TFUE), traktat lizboński zwiększył możliwości bezpośredniego demokratycznego uczestnictwa obywateli Unii Europejskiej. W opinii w sprawie wniosku ustawodawczego Komisji Europejskiej w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej (CdR 167/2010), opracowanej przez sprawozdawczynię Sonię Masini (IT/PSE), KR zaproponował prostsze i mniej biurokratyczne procedury w ramach tej inicjatywy. Sprawozdawczyni i przewodniczący Komisji CIVEX zwiększyli liczbę swoich kontaktów międzyinstytucjonalnych, aby uzyskać wpływ na ostateczną wersję tego aktu ustawodawczego. Parlament Europejski i Rada w porozumieniu z 15 grudnia 2010 r. uwzględniły szereg propozycji zawartych w opinii KR-u. 5 6 7 Nieformalne posiedzenie ministerialne zorganizowane z inicjatywy prezydencji hiszpańskiej w Maladze w dniu 17 marca 2010 r. MEMO/10/287 z 29 czerwca 2010 r.: http://europa.eu/rapid/. Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 grudnia 2010 r. w sprawie dobrego sprawowania rządów w odniesieniu do polityki regionalnej UE: procedury wsparcia i kontroli przez Komisję Europejską (2009/2231 (INI)) [P7_TA(2010)0468]. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... -7 Minimalna liczba państw członkowskich pochodzenia obywateli niezbędna do zgłoszenia inicjatywy, którą początkowo, zgodnie z sugestią Komisji, ustalono na poziomie jednej trzeciej państw członkowskich, została następnie zmniejszona do jednej czwartej tychże państw, tak jak to zaproponował KR. Ponadto w akcie ustawodawczym ujęto następujące postulaty KR-u : – ocena dopuszczalności proponowanej inicjatywy obywatelskiej przez Komisję Europejską już w momencie rejestracji; – konieczność udzielenia przez Komisję Europejską formalnej odpowiedzi organizatorom inicjatywy; – wzmianka o środkach prawnych w przypadku, gdy Komisja nie zajmie stanowiska; – zobowiązanie organizatora europejskiej inicjatywy obywatelskiej do przedstawienia zestawienia wydatków i wykorzystanych źródeł finansowania. 1.3 8 Inwestowanie w młodzież i mobilizowanie jej do działania – strategia UE na rzecz młodzieży Inwestowanie w europejską młodzież jest jednym z kluczowych priorytetów i obowiązków władz lokalnych regionalnych w całej Europie. Dzięki swojej opinii w sprawie „Odnowiona europejska strategia »Inwestowanie w Młodzież«” (CdR 97/2009 fin), opracowanej przez sprawozdawcę Antona Romboutsa (NL/PPE), KR przyczynił się do zwiększenia świadomości Komisji Europejskiej w odniesieniu do szerokiego zakresu obowiązków władz lokalnych regionalnych w tej dziedzinie. Konkretne oddziaływanie międzyinstytucjonalne tej opinii polega na tym, że: podczas imprezy „Open Days 2010” Komitetu Regionów hiszpańska prezydencja UE oraz Komisja Europejska zorganizowały warsztaty poświęcone polityce UE dotyczącej młodzieży, które skoncentrowały się na roli władz lokalnych i regionalnych we wspomnianym obszarze polityki; Komisja Europejska zapewniła, że zadba o to, aby organizacja Europejskiego Tygodnia Młodzieży 2011 otrzymała silny wymiar regionalny, oraz że będzie współpracowała z Komitetem Regionów przy organizacji tego wydarzenia o kluczowym znaczeniu dla polityki i programów UE w odniesieniu do młodzieży. kilku sprawozdawców KR-u zostało zaproszonych w charakterze członków jury konkursów i programów związanych z polityką UE dotyczącą młodzieży. 8 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i rady (UE) nr 211/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie inicjatywy obywatelskiej, Dz.U. L 65/1 z 11 marca 2011 r. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... -82. Polityka regionalna 2.1 Reforma polityki spójności Reforma polityki regionalnej UE po 2013 r. była jednym z kluczowych priorytetów KR-u w 2010 r. Opinia perspektywiczna „Przyszłość polityki spójności” (CdR 210/2009), opracowana przez sprawozdawcę Michaela Schneidera (DE/EPP), sprawiła, że Komitet Regionów stał się pierwszą europejską instytucją, która wydała stanowisko w sprawie tego obszaru polityki, dzięki czemu Komitet stał się liderem debaty międzyinstytucjonalnej. Oddziaływanie polityczne KR-u w tej dziedzinie było znaczące. Sprawozdawca przedstawił opinię zarówno kompetentnemu komisarzowi, jak i grupie wysokiego szczebla państw członkowskich ds. polityki spójności; omówił także opinię na forum Komisji Rozwoju Regionalnego Parlamentu Europejskiego. W opinii perspektywicznej przedstawiono zalecenia w sprawie przyszłych priorytetów i kształtu polityki spójności, którymi w dużym stopniu kierowała się Komisja Europejska w piątym sprawozdaniu w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej opublikowanym 9 9 listopada 2010 r. oraz Parlament Europejski w swojej rezolucji z października 2010 r. w sprawie 10 przyszłości polityki spójności . W swoim sprawozdaniu w sprawie działań podjętych w następstwie publikacji opinii Komisja Europejska gratuluje Komitetowi Regionów opracowania „doskonałej opinii”. Do tej pory główne osiągnięcia polityczne opinii KR-u są następujące: Polityka spójności będzie polityką, która w dalszym ciągu będzie wspierać rozwój WSZYSTKICH regionów, przy czym największa część dostępnych środków będzie kierowana do najmniej rozwiniętych regionów. KR wezwał w swojej opinii do stałego wspierania „regionów znajdujących się w okresie przejściowym”. Komisja Europejska uznała konieczność wprowadzenia nowej kategorii finansowania dla tzw. „regionów pośrednich”. We wnioskach z posiedzenia z 23 listopada 2010 r. ministrowie odpowiedzialni za politykę spójności stwierdzili zgodnie, że powinno się uwzględnić specyfikę regionów oraz że należy przyjąć elastyczne podejście wobec państw członkowskich i ich regionów. Komisarz Johannes Hahn zaprosił KR do udziału w grupie roboczej, której zadaniem jest określenie celów i sposobów związanych z przyznawaniem środków dostępnych w ramach polityki spójności UE. Współpraca terytorialna będzie nadal stanowiła ważny element przyszłej polityki spójności. 9 10 Piąte sprawozdanie w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej: przyszłość polityki spójności, COM(2010) 642 wersja ostateczna. Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 października 2010 r. w sprawie polityki spójności i polityki regionalnej UE po 2013 r. (P7_TA(2010)0356). CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... -9- 2.2 Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej (EUWT) 11 W 2010 r. KR, który w swojej opinii z inicjatywy własnej z 2002 r. wystąpił z pomysłem przyjęcia europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT), dokonał bilansu pierwszych czterech lat, jakie upłynęły od przyjęcia w 2006 r. rozporządzenia UE w sprawie EUWT. Podczas wspomnianych czterech lat utworzono 17 EUWT, zaś ponad 20 znajduje się w fazie 12 przygotowywania . Wnioski polityczne płynące z tych działań zostały przedstawione w opinii z inicjatywy własnej „Nowe perspektywy przeglądu rozporządzenia w sprawie EUWT” (CdR 100/2010), przygotowanej przez sprawozdawcę Alberta Núñeza Feijóo (ES/PPE). Jest to ostatnia z szeregu opinii KR-u, które doprowadziły do utworzenia, wdrożenia i dalszego rozwoju EUWT. W opinii tej KR potwierdził utrzymanie swojej wiodącej pozycji politycznej w zakresie wspierania współpracy pomiędzy europejskimi regionami. Oddziaływanie tej opinii, przyjętej w styczniu 2011 r., stanie się bardziej dostrzegalne w trakcie roku, jednak ujawniło się już ono podczas jej opracowywania w 2010 r. Parlament Europejski w swojej rezolucji „Dobre sprawowanie rządów w odniesieniu do polityki regionalnej UE: procedury wsparcia i kontroli przez Komisję Europejską” 13 (sprawozdanie Ramony Mănescu) , przyjętej 14 grudnia 2010 r., gratuluje Komitetowi Regionów wysokiej jakości jego prac związanych z EUWT. Komisja Europejska wezwała KR, by uczestniczył w posiedzeniach grupy złożonej z przedstawicieli różnych służb Komisji, przygotowującej przegląd rozporządzenia w sprawie EUWT. 2.3 Strategia rozwoju makroregionalnego dla regionu Morza Bałtyckiego W 2010 r. KR wskazał na brak zaangażowania władz regionalnych i lokalnych w strategie rozwoju makroregionalnego opracowane przez Komisję Europejską. W opinii „Strategia Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego” (CdR 255/2009), przedstawionej przez sprawozdawczynię Pauliinę Haijanen (FI/EPP), Komitet wyraźnie zaznaczył tę kwestię, którą Komisja Europejska uwzględniła podczas dorocznego forum nt. strategii UE na rzecz regionu Morza Bałtyckiego. Sprawozdawczyni przedstawiła opinię Komisji Rozwoju Regionalnego Parlamentu Europejskiego. 11 12 13 Strategie promowania współpracy transgranicznej i międzyregionalnej w rozszerzonej UE – podstawowy dokument zawierający wskazówki na przyszłość” (CdR 181/2000 fin). Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej Komitetu: http://portal.cor.europa.eu/egtc/en-US/Pages/welcome.aspx. Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 grudnia 2010 r. w sprawie dobrego sprawowania rządów w odniesieniu do polityki regionalnej UE: procedury wsparcia i kontroli przez Komisję Europejską (2009/2231 (INI)) [P7_TA(2010)0468]. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 10 Konkretne oddziaływanie wspomnianej opinii KR-u polega na tym, że: Komisja Europejska zaprosiła KR do udziału w pracach grupy wysokiego szczebla ds. strategii dla regionu Morza Bałtyckiego; znaczenie podejścia opartego na wielopoziomowym sprawowaniu rządów zostało także zapisane w sprawozdaniu Komisji Europejskiej w sprawie realizacji strategii Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego, jako kluczowy element realizacji strategii UE; Komisja zaakceptowała główną rolę, jaką regiony i władze lokalne odgrywają w projektach przewodnich strategii dla regionu Morza Bałtyckiego. 2.4 Mobilność w miastach Kwestia europejskiego planu działania w zakresie mobilności w miastach znajduje się w programie KR-u od 2007 r., kiedy to Komisja Europejska opublikowała zieloną księgę w tej sprawie. KR postanowił powołać Sir Alberta Bore'a (UK/PSE) na sprawozdawcę trzech opinii w sprawie mobilności w miastach, wydanych w ostatnich latach. Po intensywnej debacie wewnętrznej Komitet postanowił poprzeć Parlament Europejski w jego postulatach dotyczących europejskich działań na rzecz mobilności w miastach. Ostatnia opinia zatytułowana „Plan działania w zakresie mobilności w miastach” (CdR 256/2009) została przyjęta w kwietniu 2010 r. Komisja zareagowała pozytywnie na szereg zaleceń zawartych w tych opiniach, które wywarły wpływ zwłaszcza na piąte sprawozdanie w sprawie spójności i na strategię „Europa 2020”. Stanowisko KR-u ułatwiło Komisji zaakceptowanie faktu, iż działania w zakresie mobilności w miastach podejmowane na szczeblu europejskim nie naruszają fundamentalnego prawa przedstawicieli władz samorządowych do zajmowania się zagadnieniami miejskimi, a tym samym nie naruszają zasady pomocniczości. Wymiar miejski polityki spójności po 2013 r. został znacząco wzmocniony (także w ramach piątego sprawozdania Komisji Europejskiej w sprawie spójności), co umożliwiło zwiększenie finansowania przez UE zintegrowanych strategii rozwoju miast, w tym także planów dotyczących mobilności w miastach. W interesie rozwoju mobilności w miastach opracowano wspólne ramy strategiczne obejmujące całość wsparcia finansowego dostępnego na poziomie UE. Rozwój zrównoważony stał się głównym celem strategii „Europa 2020”, na którym skupi się zasadnicza część funduszy strukturalnych po roku 2013. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 11 - 3. Strategia „Europa 2020” Mając na uwadze negatywne doświadczenia ze strategią lizbońską na przestrzeni ostatniego dziesięciolecia, w 2010 r. KR dołożył wszelkich starań, aby zapewnić, że w strategii, która zastąpi strategię lizbońską, czyli w strategii „Europa 2020”, wyciągnięte zostaną wnioski z przeszłości. KR zaznaczył swoją obecność w różnych fazach instytucjonalnych opracowywania nowej strategii „Europa 2020” poprzez przyjęcie trzech ważnych opinii i rezolucji. Sprawozdawcy i przewodniczący KR-u zintensyfikowali kontakty z Parlamentem Europejskim, Komisją i Radą, aby w ślad za opiniami nastąpiły działania polityczne, a opinie te wywarły wpływ polityczny. Już w grudniu 2009 KR przyjął opinię „Przyszłość strategii lizbońskiej po 2010 r.” (CdR 25/2009) opracowaną przez sprawozdawczynię Christine Chapman (UK/PSE). W dniu 10 czerwca 2010 r. KR uchwalił rezolucję „Silniejsze włączenie władz lokalnych i regionalnych w strategię »Europa 2020«” (CdR 199/2010 fin). Wreszcie na wniosek prezydencji belgijskiej w Radzie UE KR przyjął 5 października 2010 r. opinię w sprawie: „Wkład polityki spójności w strategię »Europa 2020«” 14 (CdR 223/2010 fin), opracowaną przez Michaela Schneidera (DE/PPE) . Oddziaływanie polityczne wymienionych opinii oraz rezolucji jest różnorakie. Jak już wspomniano w rozdziale 1.1 „Wieloszczeblowe sprawowanie rządów i umacnianie pozycji obywateli”, Komitetowi Regionów udało się poprzez wymienione opinie oraz rezolucje przekonać wszystkie instytucje UE do konieczności zastosowania w strategii „Europa 2020” zdecydowanego podejścia opartego na wieloszczeblowym sprawowaniu rządów. Przewodniczący Barroso potwierdził to przekonanie na 5. Forum Spójności w styczniu 2011 r., zaś Parlament Europejski uczynił to w swojej rezolucji w sprawie dobrego sprawowania rządów w odniesieniu do polityki regionalnej UE, przyjętej 14 grudnia 2010 r. Propozycja KR-u w sprawie zastosowania szerszego wachlarza wskaźników i wartości docelowych wykraczających poza indeksy czysto ekonomiczne, takie jak PKB, i obejmujących aspekty polityki społecznej i zrównoważonego rozwoju, została włączona do strategii „Europa 2020”. Argumenty KR-u, że europejska polityka regionalna powinna być kluczowym instrumentem realizacji strategii „Europa 2020”, zostały przyjęte przez Komisję, Radę i Parlament. Z politycznego punktu widzenia wyrazem tego oddziaływania był fakt, iż Rada zwróciła się do KR-u z wnioskiem o opracowanie opinii w sprawie wkładu polityki spójności w strategię „Europa 2020”, która stanowiła główny wkład w nieformalne posiedzenie ministrów odpowiedzialnych za politykę spójności, które odbyło się w dniach 22–23 listopada 2010 r. Komisja Europejska zajęła takie samo stanowisko w swoim 5. sprawozdaniu w sprawie spójności. 14 Poniżej, w rozdziałach poświeconych konkretnym dziedzinom polityki (np. agenda cyfrowa), przedstawiono oddziaływanie KR-u na 7 inicjatyw przewodnich strategii „Europa 2020”. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 12 Przedstawiona przez KR koncepcja „paktów terytorialnych” została uwzględniona przez Komisję i Parlament Europejski. W 5. sprawozdaniu w sprawie spójności wspomina się o zawieraniu „umów” pomiędzy państwami członkowskimi a Komisją, z ewentualnym udziałem regionów. W swoim komunikacie w sprawie przeglądu budżetu UE Komisja Europejska odniosła się także do paktów terytorialnych jako do mechanizmu wdrażania strategii „Europa 2020”. Parlament Europejski w przyjętej 14 grudnia 2010 r. rezolucji w sprawie dobrego sprawowania rządów w odniesieniu do polityki regionalnej UE podkreśla znaczenie „paktów terytorialnych [...] dla zachęcenia regionów i gmin do działania na rzecz skutecznej realizacji celów strategii „Europa 2020”. Przewodniczący Barroso w swoim wystąpieniu na sesji plenarnej KR-u w grudniu 2010 r. zaapelował do KR-u o pomoc w zachęcaniu państw członkowskich do tworzenia „paktów terytorialnych”. 4. Prawa podstawowe, integracja społeczna i zdrowie 4.1 Prawa podstawowe – strategia UE na rzecz praw dziecka W pierwszym roku po wejściu w życie traktatu lizbońskiego oraz nowych przepisów dotyczących praw podstawowych UE, KR przywiązywał szczególne znaczenie do wyeksponowania obowiązków i potrzeb władz lokalnych i regionalnych w tej dziedzinie. Swoją opinią z inicjatywy własnej „Lokalna i regionalna współpraca na rzecz ochrony praw dziecka w Unii Europejskiej” (CdR 54/2010), przedstawioną przez sprawozdawcę Arnoldasa Abramavičusa (LT/PPE), Komitet wywarł wpływ na rozwój strategii UE na rzecz praw dziecka (2011-2014), czyniąc ją bardziej otwartą na wnioski władz lokalnych i regionalnych. W grudniu 2010 r. sprawozdawca został poproszony o przewodniczenie sesji dorocznej konferencji dotyczącej praw podstawowych, którą zorganizowały wspólnie Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej, Komisja Europejska oraz prezydencja Rady UE. Z uwagi na opinię KR-u Komisja Europejska postanowiła: zmienić mechanizmy zapewniające udział wszystkich zainteresowanych stron w opracowywaniu i wdrażaniu strategii, przy czym głównym celem jest skuteczniejsze wspieranie państw członkowskich oraz władz lokalnych i regionalnych w opracowywaniu i wdrażaniu polityki w zakresie praw dziecka; doskonalić wskaźniki praw dziecka opracowane przez Agencję Praw Podstawowych, aby stały się one bardziej skuteczne dla państw członkowskich oraz władz lokalnych i regionalnych; zająć się potrzebami dzieci znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji, np. dzieci żyjących na ulicy, niezarejestrowanych, ubiegających się samotnie o azyl lub przebywających w areszcie, jako jednym z priorytetów strategii UE w zakresie praw dziecka; CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 13 zwrócić się do KR-u o powołanie stałego członka w Komitecie Sterującym Europejskiego Forum Praw Dziecka. 4.2 Integracja społeczna i zdrowie Rok 2010 był Europejskim Rokiem Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym. W swoich trzech kluczowych opiniach KR zaznaczył silniej swoją obecność w zakresie polityki społecznej i zdrowotnej UE oraz podkreślił rolę władz lokalnych i regionalnych w tych dziedzinach. Bezdomność W opinii z inicjatywy własnej „Zwalczanie bezdomności” (CdR 18/2010), opracowanej przez sprawozdawcę Tore Hulta (SE/PPE), KR podkreślił kluczową rolę władz lokalnych i regionalnych w rozwiązywaniu kwestii dotyczących polityki mieszkaniowej i integracji społecznej. Inicjatywa przewodnia Komisji Europejskiej w sprawie europejskiej platformy współpracy w zakresie 15 walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym uwzględnia kilka zagadnień poruszonych we wspomnianej opinii KR-u. Komisja Europejska uznaje ważną rolę, jaką KR odgrywa w zakresie angażowania władz lokalnych i regionalnych w walkę z ubóstwem. W dokumencie końcowym w sprawie europejskiej platformy współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym Komisja Europejska: przyznaje, że bezdomność i wykluczenie mieszkaniowe są najbardziej skrajnymi formami ubóstwa i deprywacji materialnej; UE musi zająć się problemami bezdomności i wykluczenia mieszkaniowego także w aspekcie terytorialnym; terytorialny wymiar ubóstwa jest szczególnie istotny, gdyż „osoby najbiedniejsze” często zamieszkują określone regiony lub jeszcze mniejsze obszary; podkreśla, że rola władz lokalnych i regionalnych w zwalczaniu bezdomności jest decydująca i wymaga wsparcia ze strony UE. Starzenie się społeczeństwa w UE Starzenie się w dobrym zdrowiu i w aktywności, a tym samym integracja społeczna starzejącej się ludności, były centralnym zagadnieniem opinii KR-u „Sprostanie wyzwaniom związanym ze skutkami starzenia się społeczeństwa w UE (Sprawozdanie na temat starzenia się społeczeństwa, 2009)”, opracowanej przez sprawozdawcę Roba Batsa (NL/ALDE). Opinia ta uświadomiła innym instytucjom UE fakt, iż w kwestii starzenia się społeczeństwa w Europie zasadniczą rolę odgrywają władze lokalne i regionalne, ze względu na realizowanie ważnych zadań w dziedzinie zdrowia, dobrego samopoczucia, płatnej i bezpłatnej opieki, rynku pracy, świadczenia usług i zapewniania 15 Europejska platforma współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym: europejskie ramy na rzecz spójności społecznej i terytorialnej – COM(2010) 758 wersja ostateczna. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 14 infrastruktury w zakresie mieszkalnictwa, transportu publicznego i kształcenia. Do końca 2010 r. Komisja, Rada i Parlament Europejski przeprowadziły z KR-em konsultacje w sprawie projektu decyzji dotyczącej Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych (2012). KR przedstawił odpowiedź w formie pisma odwołującego się do opinii Komitetu. Konkretne oddziaływanie polega na tym, że: decyzja w sprawie Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych (2012) jest zasadniczo zgodna z zaleceniami przedstawionymi w opinii KR-u; wspomina się w niej ponadto wyraźnie i z uznaniem o roli KR-u oraz władz lokalnych i regionalnych w tej dziedzinie; konkluzje Rady z posiedzenia w dniach 6–7 grudnia 2010 r. w sprawie wpływu starzenia się ludności w wieku produkcyjnym i ogółu społeczeństwa na politykę zatrudnienia, a także 16 w projekcie decyzji w sprawie Europejskiego Roku 2012 , wspominają o kluczowej roli władz lokalnych i regionalnych w tej dziedzinie polityki; Komisja Europejska (DG ds. Zatrudnienia i Spraw Społecznych) zwróciła się do KR-u o współpracę przy aktualizacji broszury pt. „Sposoby promowania w Europie właściwego starzenia się” (wydanej po raz pierwszy w 2009 r.) w kontekście przygotowań do europejskiego roku 2012. Zdrowie Dzięki opinii w sprawie: „Solidarność w zdrowiu: zmniejszanie nierówności zdrowotnych w UE” (CdR 47/2010), opracowanej przez sprawozdawcę Davida Wilcoxa (UK/PSE), KR-owi udało się przekonać Komisję Europejską i Parlament Europejski o potrzebie uznania i wsparcia wymiaru lokalnego i regionalnego polityki zdrowotnej UE. Dalsze wzmocnienie wymiaru lokalnego i regionalnego polityki zdrowotnej UE nastąpiło w wyniku opinii „Rola samorządów terytorialnych we wdrażaniu strategii zdrowotnej na lata 2008–2013”, opracowanej przez sprawozdawcę Adama Banaszaka (PL/EA), która została przyjęta w grudniu 2010 r. W swoim sprawozdaniu w sprawie zmniejszania nierówności zdrowotnych uwzględnił niektóre konkretne zalecenia KR-u, podkreślając: 17 Parlament Europejski ważną rolę władz lokalnych i regionalnych w zakresie zdrowia publicznego i świadczeń zdrowotnych oraz potrzebę ich aktywnego zaangażowania w politykę zdrowotną UE; że w ramach strategii „Europa 2020” potrzebne jest poważniejsze potraktowanie zdrowia oraz dobrej kondycji, gdyż odgrywają one kluczową rolę w zwalczaniu wykluczenia, oraz włączenie 16 17 http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/mailing/file970.DOC. Sprawozdanie Parlamentu Europejskiego w sprawie zmniejszania nierówności zdrowotnych w UE (2010/2089 (INI)) A70032/2011 / 8.2.2011. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 15 wskaźników porównawczych uwzględniających status społeczno-ekonomiczny i stan zdrowia publicznego do procedur monitorowania strategii „Europa 2020”; uznanie związanych z płcią nierówności w zakresie zdrowia; potrzebę łagodzenia wpływu pogorszenia koniunktury na sektor zdrowia. Zarówno Komisja Europejska, jak i Parlament Europejski odniosły się pozytywnie do konkretnych propozycji zawartych w opinii KR-u, zgadzając się na: pomaganie państwom członkowskim w celu lepszego wykorzystania przez nie polityki spójności UE i funduszy strukturalnych, aby wspierać projekty zmniejszające nierówności zdrowotne; Komisja zgodziła się podjąć konkretne kroki w celu zwrócenia uwagi na te możliwości finansowania w działaniach z państwami członkowskimi i regionami. zaproszenia do składania wniosków w dziedzinie badań w ramach 7. programu ramowego lub programu PROGRESS, na łączną sumę 4 mln euro, mających na celu pomoc władzom lokalnym i regionalnym w zmniejszaniu nierówności zdrowotnych. Opinia Komitetu Regionów w sprawie pakietu dotyczącego produktów leczniczych (CdR 137/2009 fin), przygotowana przez sprawozdawczynię Susannę Haby (SE/PPE), stawia interesy pacjentów w centrum dyskusji na temat nowych przepisów UE w dziedzinie produktów leczniczych stosowanych u ludzi. Opinia ta wywarła następujący wpływ na dyskusje w Parlamencie Europejskim i w Radzie Ministrów: Przyjęte przez Parlament Europejski sprawozdanie w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie „informacji kierowanych do ogółu społeczeństwa dotyczących produktów 18 leczniczych wydawanych na receptę lekarską” jest zgodne ze stanowiskiem KR-u co do tego, że: – – zmieniający akt powinien skoncentrować się na pacjentach i ich interesach; nowe przepisy zmieniającego aktu powinny raczej podkreślać prawa pacjentów do informacji niż prawa przedsiębiorstw farmaceutycznych do przekazywania informacji; występuje pilna potrzeba wyraźnego odróżnienia reklamy od informacji. – 18 Na posiedzeniu Rady w dniu 6 grudnia 2010 r. Komisja Europejska wyraziła zamiar wprowadzenia znaczących zmian do swojego wniosku w zakresie informacji kierowanych do ogółu społeczeństwa dotyczących produktów leczniczych wydawanych na receptę lekarską. Zgodnie z zaleceniami Komitetu Regionów sprawa pakietu dotyczącego produktów leczniczych została przekazana z DG ds. Przedsiębiorstw do DG ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów. Sprawozdanie w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2001/83/WE w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi w zakresie informacji kierowanych do ogółu społeczeństwa dotyczących produktów leczniczych wydawanych na receptę lekarską (COM(2008) 0663 – C6-0156/2008 – 2008/0256 (COD)), A7-0290/2010. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 16 - 5. Zmiana klimatu, środowisko naturalne i polityka energetyczna 5.1 Zmiana klimatu – UNFCCC COP16 Cancún W 2010 r. na działalność polityczną Komitetu w dziedzinie klimatu wpłynęło niepowodzenie negocjacji na szczycie COP-15 w Kopenhadze w grudniu 2009 r. oraz przygotowania do kolejnej rundy negocjacji, jaka odbyła się w Cancún w Meksyku w grudniu 2010 r. W projekcie opinii „Postkopenhaska polityka dotycząca zmiany klimatu” (CdR 245/2010), przygotowanym przez sprawozdawczynię Nicolę Beer (DE/ALDE), i w rezolucji KR-u „Szczyt klimatyczny w Cancún” (CdR 284/2010 fin) podsumowano stanowisko władz lokalnych i regionalnych w sprawie działań w zakresie klimatu. W 2010 r. główne oddziaływanie KR-u w dziedzinie zmiany klimatu można podsumować następująco: zaangażowanie KR-u w proces przygotowania konferencji COP 16 konwencji ramowej Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) w Cancún, w celu zapewnienia pełnego i odpowiedniego uznania roli, jaką władze lokalne i regionalne odgrywają w realizacji polityki łagodzenia zmiany klimatu i adaptacji do niej, a w szczególności zgoda Rady i Komisji na udział przedstawiciela KR-u jako obserwatora w ramach delegacji UE na szczycie w Cancún; po raz pierwszy w historii UNFCCC na konferencji COP 16 w Cancún podjęta została oficjalna decyzja w sprawie uznania władz lokalnych i regionalnych za podmioty rządowe w kontekście realizacji międzynarodowej polityki w zakresie zmiany klimatu oraz uznania konieczności zaangażowania w ten program szerokiego grona zainteresowanych stron na szczeblu lokalnym, krajowym, regionalnym i światowym, w tym władz lokalnych i władz szczebla niższego niż krajowy; Parlament Europejski popiera stanowisko KR-u w sprawie potrzeby dalszej koordynacji wysiłków na lokalnym, regionalnym, krajowym, europejskim i światowym szczeblu zarządzania, w poszukiwaniu bardziej przyjaznych dla klimatu alternatyw wprowadzanych na 19 płaszczyźnie społecznej i gospodarczej, które przyczynią się do poprawy jakości życia obywateli . konkretny wkład w zobowiązanie się UE do objęcia w tej dziedzinie światowego przywództwa, dającego innym przykład do naśladowania, dzięki podpisaniu protokołu ustaleń z Konferencją 20 Burmistrzów USA , w celu wzmocnienia strategicznego partnerstwa władz lokalnych w walce ze zmianą klimatu; 19 20 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2010 r. Konferencja na temat zmian klimatu w Cancún (COP 16) http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P7-TA-2010-0442+0+DOC+XML+V0//PL. Zob. strona główna KR-u: http://cor.europa.eu; „Działalność i imprezy”, zakładka „Porozumienie między burmistrzami”. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 17 aktywne wsparcie dla „Porozumienia między burmistrzami” i jego dalszy rozwój. Różnorodność biologiczna – Konferencja Stron (COP 10) Konwencji o różnorodności biologicznej w Nagoi; w kierunku europejskiej strategii różnorodności biologicznej na 2020 r. 5.2 Aby wpłynąć na Konferencję Stron (COP 10) Konwencji o różnorodności biologicznej (CBD) w Nagoi w Japonii, będącą drugim co do ważności szczytem w 2010 r. poświęconym zagadnieniom ochrony środowiska, a także na projekt europejskiej strategii różnorodności biologicznej na 2020 r., przygotowywany przez Komisję Europejską, KR opracował opinię „UE i międzynarodowa polityka różnorodności biologicznej po 2010 r.” (CdR 112/2010), której sprawozdawczynią była Linda Gillham (UK/AE). Dzięki tej opinii: KR uzyskał możliwość wzięcia udziału w charakterze obserwatora w ramach delegacji UE na posiedzeniu konferencji stron COP 10 Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej (CBD), w Nagoi w Japonii, w tym także w spotkaniach wysokiego szczebla z udziałem delegacji UE, Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska (UNEP) i Sekretariatu CBD; strony COP 10 przyjęły „Plan działań władz szczebla subpaństwowego, miast i innych władz 21 lokalnych na rzecz różnorodności biologicznej (2011–2020)” ; w konkluzjach ze szczytu w Nagoi Rada podkreśliła, że należy wzmocnić „spójne i oparte na współpracy podejmowanie decyzji i realizację na szczeblu lokalnym, subpaństwowym, krajowym, regionalnym i międzynarodowym”; opracowana przez Komisję Europejską unijna strategia ochrony różnorodności biologicznej na okres do 2020 r. odzwierciedla zaniepokojenie KR-u w odniesieniu do: 22 – – – – 21 22 23 23 konieczności intensyfikacji prac w kwestii wartości ekonomicznej usług ekosystemowych; potrzeby tworzenia „zielonej infrastruktury” oraz przedstawienia wyjaśnień w sprawie odtwarzania ekosystemów, niedostatecznego finansowania obszarów Natura 2000 i potrzeby uporania się z problemem niewydatkowania środków z funduszy strukturalnych przeznaczonych na ochronę środowiska; potrzeby skupienia się na ograniczonym zestawie celów cząstkowych w ramach unijnej strategii ochrony różnorodności biologicznej. https://www.cbd.int/decision/cop/?id=12288. http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/envir/117072.pdf. COM(2011) 244 wersja ostateczna, przyjęta 3 maja 2011 r. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 18 5.3 Władze lokalne i regionalne a polityka UE w dziedzinie ochrony środowiska Potwierdzeniem ważnej roli, jaką władze lokalne i regionalne odgrywają w staraniach na rzecz poprawy zarządzania polityką ochrony środowiska UE, był w 2010 r. fakt, iż prezydencja hiszpańska w Radzie UE zwróciła się do Komitetu Regionów o opracowanie opinii perspektywicznej w sprawie roli władz lokalnych i regionalnych w przyszłej polityce ochrony środowiska (CdR 164/2010 fin). Opinię tę opracowała Paula Baker (UK/ALDE). Wspomniana opinia KR-u miał niewątpliwie wymierny wpływ na: konkluzje Rady Unii Europejskiej w sprawie poprawy instrumentów polityki ochrony środowiska 24 z 20 grudnia 2010 r. ; w ślad za propozycjami KR-u w konkluzjach uznaje się potrzebę: – – – – współpracę KR-u z komisarzem UE ds. środowiska Janezem Potočnikiem, który: – – – – 5.4 poprawy instrumentów polityki ochrony środowiska, a zwłaszcza rozszerzenia i poprawy wdrażania polityki ochrony środowiska; zwiększenia roli i ułatwienia zaangażowania władz regionalnych i lokalnych; by Komisja Europejska i państwa członkowskie rozważyły dalsze kroki służące poprawie inspekcji środowiskowych, w tym wsparcie dla sieci IMPEL i projektów współpracy na szczeblu regionalnym; opracowania siódmego programu działań w zakresie środowiska naturalnego (EAP), który będzie jasno określał priorytety oraz realistyczne i wykonalne wymierne cele; z dużym zadowoleniem przyjął opinię KR-u; uczestniczył w posiedzeniu Komisji ENVE w marcu 2010 r.; odbył wspólną konferencję prasową ze sprawozdawcą opinii; zaproponował ścisłą współpracę z KR-em dotyczącą konkretnych działań, które promowałyby poprawę wdrażania unijnej polityki ochrony środowiska. Energia Z uwagi na wejście w życie traktatu lizbońskiego, który przyznał UE kompetencje w sektorze energii, KR w kilku opiniach zasugerował, że powinno się częściej zasięgać jego opinii w kwestii rozwoju polityki energetycznej UE. W odpowiedzi Komisja Europejska zwróciła się w 2010 r. do KR-u o opracowanie opinii perspektywicznej w sprawie planu działań UE dotyczącego energetyki na lata 2011–2020 (CdR 244/2010 fin). W opinii tej, opracowanej przez sprawozdawcę Michela Lebruna (BE/PPE), zwrócono uwagę na kluczową rolę, jaką władze lokalne i regionalne odgrywają we wdrażaniu celów energetycznych 24 http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_Data/docs/pressdata/en/envir/118646.pdf. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 19 i klimatycznych UE, znanych jako cele 20-20-20. W 2011 sprawozdawca nadal obserwował dla KR-u rozwój wydarzeń w tej dziedzinie i opracował opinię „Priorytety w odniesieniu do infrastruktury energetycznej na 2020 r. i w dalszej perspektywie”. Oddziaływanie opinii przyjętej w 2010 r. jest następujące: W wyniku rozmów sprawozdawcy z komisarzem UE ds. Energii Güntherem Oettingerem, Komisja Europejska uznała w swoim komunikacie „Energia 2020 – Strategia na rzecz konkurencyjnego, zrównoważonego i bezpiecznego sektora energetycznego” znaczenie władz lokalnych i regionalnych w realizacji celów unijnej polityki energetycznej. Zgodnie z opinią KR-u, Parlament Europejski w rezolucji „W kierunku nowej strategii 25 energetycznej dla Europy 2011–2020” , przyjętej w dniu 25 listopada 2010 r., podkreśla: – – że wszelkie opóźnienia w rozwoju nowoczesnych i inteligentnych, obejmujących całą Unię sieci energii elektrycznej i gazu zagrażają ambicji UE osiągnięcia do 2020 r. celów energetycznych i klimatycznych 20-20-20; potrzebę uzupełniania lub zastępowania tradycyjnych pożyczek innowacyjnymi instrumentami finansowymi. Belgijska prezydencja w Radzie uwzględniła obawy KR-u dotyczące finansowania inwestycji w dziedzinie energii i zaproponowała utworzenie nowego europejskiego funduszu na rzecz inwestycji w projekty dotyczące efektywności energetycznej i energii ze źródeł odnawialnych, zapewniającego finansowanie ze środków UE sięgające 146 mln EUR, w której to kwestii osiągnięto porozumienie międzyinstytucjonalne w trzecim kwartale 2010 r. 6. Polityka gospodarcza i przemysłowa 6.1 Program „Small Business Act” W latach 2009-2010 KR wspierał z pełnym zaangażowaniem Komisję Europejską i Radę w działaniach zmierzających do przezwyciężenia skutków kryzysu gospodarczego (poprzez europejski plan naprawy gospodarczej). Niektóre propozycje przedstawione przez Komitet wywarły polityczny wpływ na środki przyjęte przez Unię Europejską. Opinia „Najpierw myśl na małą skalę – Program »Small Business Act« dla Europy” (CdR 246/2008), opracowana przez Constance Hanniffy (IE/EPP), wywarła bezpośredni wpływ na dokumenty innych instytucji w sprawie „Small Business Act”. 25 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2010 r. W kierunku nowej strategii energetycznej dla Europy 2011– 2020 (2010/2108 (INI)) http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P7-TA-20100441+0+DOC+XML+V0//PL. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 20 - Rada Unii Europejskiej w swoich konkluzjach w sprawie:„»Najpierw myśl na małą skalę« – 26 Program »Small Business Act« dla Europy” , zgodziła się z postulatami KR-u dotyczącymi: – – ponownej oceny inicjatywy JEREMIE i zastanowienia się nad sposobem zaspokajania przezeń potrzeb MŚP; niezwłocznej zmiany dyrektywy w sprawie opóźnień w płatnościach. 27 W rezolucji w sprawie programu „Small Business Act” Parlament Europejski odniósł się do opinii KR-u i powtórzył apel KR-u, że choć program SBA nie jest prawnie wiążący, powinien być zasadą wiążącą politycznie. Komisja Europejska w europejskim planie naprawy gospodarczej przewidziała rozwiązania ukierunkowane na MŚP. Rozwiązania, o które wystąpił KR, obejmują: – – 6.2 specjalne kredyty dla MŚP udzielane przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) i Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI) oraz ułatwienia w zasadach dotyczących pomocy państwa. Europejski sektor motoryzacyjny Przemysł motoryzacyjny był jedną z branż, które najsilniej dotknął kryzys gospodarczy. W swojej opinii z inicjatywy własnej w sprawie: „Uzgodnione i trwałe działania celem rozwiązania problemów europejskiego przemysłu motoryzacyjnego i wzmocnienia jego związku z wymiarem terytorialnym” (CdR 211/2009 fin), której sprawozdawcą był Jean-Yves Le Drian (FR/PSE), KR zwrócił uwagę na dramatyczne skutki kryzysu dla kilku „motoryzacyjnych regionów” w Europie. Komisja Europejska uwzględniła zalecenia zawarte w szeregu punktów opinii KR-u: W swojej opinii KR wezwał do wznowienia działalności grupy wysokiego szczebla CARS 21 oraz zaapelował o udział władz lokalnych i regionalnych w jej pracach. Od tego czasu Komisja Europejska wznowiła już posiedzenia CARS 21 i wyznaczyła przewodniczącego KR-u na stałego członka tej grupy. Zmieniono również mandat grupy CARS 21, tak aby uwzględniał on rolę władz lokalnych i regionalnych. Komitet wezwał Komisję Europejską do opracowania długoterminowej polityki przemysłowej dla sektora motoryzacyjnego, połączonej z aktualnymi inicjatywami i obejmującej wymiar regionalny. Polityka ta wniosłaby wkład w realizację europejskich celów w zakresie 26 27 28 http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_Data/docs/pressdata/en/intm/104403.pdf. Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2009 r. w sprawie programu „Small Business Act” (2008/2237(INI)). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego „Europejska strategia na rzecz ekologicznie czystych i energooszczędnych pojazdów”, COM(2010) 186 wersja ostateczna. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 21 konkurencyjności, spójności terytorialnej, zrównoważonego rozwoju i walki ze zmianą klimatu. Komisja Europejska podjęła wspomniane kwestie w europejskiej strategii na rzecz ekologicznie 28 czystych i energooszczędnych pojazdów . Kompleksowy zakres opracowanej strategii sprawia, że uwzględnia ona większość celów wskazanych przez KR. Gospodarka ekologiczna: Pomiar postępu – wyjść poza PKB 6.3 KR wpłynął w istotny sposób na kwestię wskaźników wykraczających poza PKB, niezbędnych do wspierania zarządzania na szczeblu lokalnym i regionalnym. Sprawozdawca opinii KR-u w sprawie: „Pomiar postępu: wyjść poza PKB”, Vicente Alvarez Areces (ES/PSE), przekazał stanowisko KR-u bezpośrednio dwóm komisarzom: Johannesowi Hahnowi (odpowiedzialnemu za politykę regionalną) i Janezowi Potočnikowi (odpowiedzialnemu za środowisko), którzy przyjęli z zadowoleniem zorientowane na przyszłość stanowisko KR-u w zobowiązali się uwzględnić je w większym stopniu w przyszłych propozycjach. Zgodnie z opinią KR-u, projekt sprawozdania Parlamentu Europejskiego w sprawie wyjścia poza 29 PKB - Pomiar postępu w zmieniającym się świecie (E2010/2088(INI) podkreślił potrzebę: – – – – informacji w czasie zbliżonym do rzeczywistego wspierających podejmowanie decyzji; dokładniejszej sprawozdawczości dotyczącej dystrybucji i nierówności; opracowania europejskiej tablicy wyników dla zrównoważonego rozwoju; rozszerzenia rachunków narodowych na kwestie środowiskowe i społeczne. Powtarzając kluczową propozycję zawartą w opinii KR-u, rozporządzenie UE obok odniesienia do krajowych danych statystycznych wprowadza odniesienie do danych regionalnych „w celu zapewnienia sposobu nadzorowania nacisku, jaki gospodarka wywiera na środowisko.” 7. Polityka sąsiedztwa i polityka rozwoju 7.1 Polityka sąsiedztwa W ostatnich latach KR wykazywał wielką aktywność w zakresie wzmacniania regionalnego i lokalnego wymiaru polityki sąsiedztwa UE. W 2010 r. niektóre z tych kluczowych inicjatyw wywarły silny wpływ polityczny. Współpraca europejsko-śródziemnomorska Swoją opinią „Proces barceloński: Unia na rzecz Regionu Morza Śródziemnego, jakie skutki dla samorządu terytorialnego?” (CdR 236/2008 fin), przygotowaną przez sprawozdawcę Isidoro Gottardo (IT/PPE), KR rozpoczął angażowanie władz lokalnych i regionalnych w dialog polityczny 29 Projekt sprawozdania przyjęty 23 lutego 2011 r. przez Komisję Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności Parlamentu Europejskiego. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 22 w basenie Morza Śródziemnego. Konkretne oddziaływanie tej opinii i dalszych kroków podjętych po jej przyjęciu polegało na tym, że aspekt terytorialny Unii dla Śródziemnomorza został znacząco wzmocniony. A mianowicie: w konkluzjach ze spotkania 43 ministrów spraw zagranicznych krajów 30 eurośródziemnomorskich w Marsylii w dniu 3 listopada 2008 r. „ministrowie podkreślili konieczność sprzyjania realizacji konkretnych działań na szczeblu lokalnym i regionalnym. Odnotowali także opinię Komitetu Regionów z 9 października 2008 r. oraz propozycję utworzenia Eurośródziemnomorskiego Zgromadzenia Samorządów Lokalnych i Regionalnych [ARLEM]. Ministrowie upoważnili urzędników wysokiego szczebla do rozważenia możliwości włączenia zgromadzenia ARLEM, gdy już zostanie utworzone, do partnerstw”. Euro-śródziemnomorskie Zgromadzenie Samorządów Lokalnych i Regionalnych (ARLEM) zostało utworzone 21 stycznia 2010 r. na posiedzeniu inauguracyjnym w Barcelonie. W czerwcu 2010 r. Unia dla Śródziemnomorza przyznała ARLEM-owi status oficjalnego obserwatora. KR podkreślił jej jednoczącą rolę gdy chodzi o stowarzyszenia władz lokalnych i regionalnych oraz sieci regionalne w ramach polityki sąsiedztwa UE. Partnerstwo Wschodnie Równolegle z pracami związanymi z Unią dla Śródziemnomorza, KR-owi udało się także wzmocnić wymiar terytorialny drugiej ważnej strategii w ramach polityki sąsiedztwa UE, a mianowicie inicjatywy Partnerstwa Wschodniego. Wspólną płaszczyzną różnych inicjatyw KR-u w tym zakresie była jego opinia „Rola samorządów lokalnych i regionalnych w rozwijaniu Partnerstwa Wschodniego” (CdR 78/2009), opracowana przez Istvána Sértő-Radicsa (HU/ALDE). Opinia ta powstała w odpowiedzi na wniosek czeskiej prezydencji UE. Międzyinstytucjonalne oddziaływanie tej opinii rozpoczęło się już w okresie jej opracowywania w latach 2008–2009 i nadal przybiera na sile. 30 31 31 W komunikacie w sprawie inicjatywy Partnerstwa Wschodniego obejmującego Armenię, Azerbejdżan, Białoruś, Gruzję, Mołdawię i Ukrainę, Komisja Europejska proponuje nowe wielostronne ramy (obejmujące władze lokalne i regionalne) stosunków UE z partnerami wschodnimi. W swoim komunikacie Komisja „zaprasza Komitet Regionów do udziału w szczególności w pracach w ramach platform tematycznych Demokracja, dobre rządy i stabilność oraz Kontakty międzyludzkie”. Komisja proponuje także ustanowienie „lokalnego i regionalnego zgromadzenia Europy Wschodniej i Południowego Kaukazu”. http://www.ufmsecretariat.org/wp-content/uploads/2010/12/dec-final-Marseille-UfM.pdf. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady „Partnerstwo Wschodnie”, COM(2008) 823 wersja ostateczna. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 23 - W dniu 7 maja 2009 r. przewodniczący KR-u Luc van den Brande (BE/PPE) i sprawozdawca opinii zostali zaproszeni do przedstawienia opinii KR-u na szczycie Partnerstwa Wschodniego zorganizowanym przez prezydencję czeską UE. Na zaproszenie prezydencji szwedzkiej przewodniczący KR-u wziął udział w posiedzeniu Rady ministrów spraw zagranicznych krajów Partnerstwa Wschodniego w dniu 8 grudnia 2009 r. w Brukseli, w celu wyjaśnienia potrzeby dodania podejścia „terytorialnego” i zaangażowania władz lokalnych i regionalnych poprzez utworzenie szczególnych mechanizmów. Na posiedzeniu Rady ministrów spraw zagranicznych UE i krajów Partnerstwa Wschodniego w grudniu 2010 r. przewodnicząca KR-u Mercedes Bresso (IT/PSE) powiadomiła o zamiarze zorganizowania przez KR w 2011 r. konferencji władz lokalnych i regionalnych krajów Partnerstwa Wschodniego i UE. 7.2 Zdecentralizowana współpraca na rzecz rozwoju Opinia w sprawie: „Władze lokalne: podmioty rozwoju”(CdR 312/2008 fin), opracowana przez Christophe’a Rouillona (FR/PSE), została przyjęta z dużym zadowoleniem przez Komisję Europejską. Na podstawie tej opinii w 2010 r. nawiązano ścisłą współpracę między KR-em a Komisją, która nadal rozwija się w 2011 r. Międzyinstytucjonalne oddziaływanie tej opinii odegrało kluczową rolę w: ustanowieniu i propagowaniu atlasu zdecentralizowanej współpracy na rzecz rozwoju, czyli elektronicznej platformy, która pojawiła się w internecie w czerwcu 2010 r.; Komisja Europejska zwróciła się do KR-u o pokierowanie tym projektem; atlas umożliwia przegląd wszystkich projektów współpracy zdecentralizowanej i ułatwia tworzenie nowych partnerstw; portal internetowy zostanie uruchomiony w 2011 r.; organizowaniu, wspólnie z Komisją Europejską, konferencji na temat współpracy zdecentralizowanej na rzecz rozwoju, na której spotykają się przedstawiciele władz lokalnych i regionalnych z państw UE i z krajów rozwijających się w celu prowadzenia dialogu politycznego z instytucjami europejskimi w sprawie współpracy na rzecz rozwoju; druga konferencja odbyła się 29 marca 2011 r. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 24 8. Przyszłość WPR, rybołówstwo i polityka morska 8.1 Reforma wspólnej polityki rolnej W 2010 r. Komitet Regionów położył główny nacisk na reformę wspólnej polityki rolnej UE (WPR), przyjmując opinię z inicjatywy własnej: „Przyszłość WPR po 2013 r.” (CdR 127/2010 fin), opracowaną przez sprawozdawcę René Souchona (FR/PSE). O dużym znaczeniu, jakie komisarz UE odpowiedzialny za rolnictwo Dacian Cioloş przywiązuje do wkładu KR-u w proces reformy WPR, świadczy obecność tego komisarza na trzech sesjach plenarnych KR-u od kwietnia 2010 r. Gdy chodzi o pierwszy filar WPR, kilka propozycji wysuniętych w opinii Komitetu Regionów zostało 32 uwzględnionych przez Komisję Europejską w komunikacie „WPR do 2020 r.” . Komisja Europejska zgodziła się w szczególności na dostosowanie systemu płatności bezpośrednich w celu zapewnienia sprawiedliwego podziału i lepszego ukierunkowania wsparcia dla rolników. Przedstawiony przez Komisję w komunikacie wariant 2 jest bardzo zbliżony do stanowiska Komitetu Regionów, gdyż polega on na dogłębnych zmianach polityki, aby stała się ona bardziej zrównoważona i zapewniała większą równowagę dla różnych celów politycznych, rolników oraz państw członkowskich. Wspólna polityka rybołówstwa (WPRyb) 8.2 Opracowując opinię „Zielona księga w sprawie reformy wspólnej polityki rybołówstwa – Budowa zrównoważonej przyszłości dla akwakultury” (CdR 218/2009 fin), której sprawozdawcą był Ramón Luis Valcárcel Siso (ES/PPE), KR wzmocnił wymiar lokalny i regionalny tej polityki UE. Opinia KR-u wywarła wyraźny wpływ na rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 25 lutego 33 2010 r. , która odzwierciedla stanowisko KR-u w kilku kwestiach. Parlament Europejski w szczególności: – – 32 33 „opowiada się za wzmocnieniem aspektów regionalnych w procesie decyzyjnym”; „uważa, że organy zarządzania regionalnego w obrębie wód UE, w tym państwa członkowskie i odnośne zainteresowane strony, powinny odgrywać kluczową rolę Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „WPR do 2020 r.: sprostać wyzwaniom przyszłości związanym z żywnością, zasobami naturalnymi oraz aspektami terytorialnymi” COM(2010) 672 wersja ostateczna. Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 lutego 2010 r. w sprawie zielonej księgi „Reforma wspólnej polityki rybołówstwa” (2009/2106 (INI)). CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 25 - – – Komisja Europejska uwzględniła kilka punktów opinii KR-u. Mianowicie, Komisja zgadza się, że: – – – – 8.3 w zarządzaniu i stosowaniu dobrych praktyk połowowych w obrębie odpowiednich jurysdykcji UE”; „wzywa Komisję do opracowania szczególnych wspólnotowych programów wsparcia dla rybołówstwa przybrzeżnego na małą skalę i rybołówstwa łodziowego” oraz „żeby prowadziła prace nad oddzielnym, jasno określonym, liberalnym, odbiurokratyzowanym i uproszczonym modelem zarządzania przybrzeżnymi połowami na małą skalę”. powodzenie wspólnej polityki rybołówstwa (WPRyb) zależy także od silnych regionalnych komitetów doradczych, co zostanie wzięte pod uwagę w pracach nad reformą; względna stabilność być może zmniejszyła nieco elastyczność sektora połowowego umożliwiającą efektywne korzystanie z jego zasobów, powodując presję inflacyjną na całkowite dopuszczalne połowy i zwiększając odrzut każdemu systemowi zarządzania opartemu na prawach połowowych powinien towarzyszyć szereg środków ochronnych, by uniknąć negatywnych skutków, takich jak niepożądana koncentracja praw połowowych bądź wykup niektórych łowisk i segmentów floty przez inne podmioty; główny cel działań podejmowanych w ramach wymiaru zewnętrznego wspólnej polityki rybołówstwa powinien polegać na dalszym międzynarodowym upowszechnieniu zasad zrównoważonego i odpowiedzialnego rybołówstwa. Polityka morska Opracowanie zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej jest od wielu lat jednym z najważniejszych celów KR-u. W 2010 r. Komitet wykonał dalszy krok w tym kierunku. KR wywarł wpływ na stanowiska Parlamentu Europejskiego i Komisji poprzez opinię „W kierunku zintegrowanej polityki morskiej zmierzającej do lepszego zarządzania Morzem Śródziemnym” (CdR 126/2010 fin), opracowaną przez sprawozdawcę Michaela Cohena (MT/PSE). Komisja Europejska uwzględniła kilka punktów opinii KR-u, którą określa jako ważną wskazówkę do dalszej realizacji zintegrowanej polityki morskiej UE w basenie Morza Śródziemnego zgodnie z podejściem w zależności od basenu morskiego. Komisja: przyznała, że zaangażowanie w zintegrowaną politykę morską UE wszystkich poziomów sprawowania rządów, w tym władz lokalnych i regionalnych, jest w pełni zgodne z priorytetami Komisji oraz, że będzie nadal dążyć do udoskonalenia zarządzania przestrzenią morską, w tym CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 26 na poziomie podregionalnym; zachęca KR do działań na rzecz wzmacniania dialogu i wymiany sprawdzonych rozwiązań z państwami wybrzeża Morza Śródziemnego spoza Unii, tak aby opracować zintegrowane podejście do gospodarki morskiej w regionie; przyjmuje także z zadowoleniem zalecenie KR-u dotyczące wzmocnienia współpracy i zaangażowania ARLEM; w dalszym ciągu będzie zachęcać do ratyfikacji i uzgodnionego wdrażania Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS) w swoich stosunkach dwustronnych, z poszanowaniem suwerenności państw członkowskich; podkreśla potrzebę lepszej koordynacji – w granicach prawa – wysiłków na rzecz zwalczania międzynarodowej przestępczości zorganizowanej. Także rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie zintegrowanej polityki morskiej – ocena 34 dokonanych postępów i nowe wyzwania , odzwierciedla kilka punktów opinii KR-u. Parlament Europejski: „wzywa państwa członkowskie i Komisję do nasilenia na odpowiednich forach na szczeblu międzynarodowym dialogu na temat zintegrowanej polityki morskiej i innych kwestii morskich, w tym ratyfikacji i wdrożenia konwencji ONZ o prawie morza (UNCLOS)”; „przypomina, że regiony przybrzeżne i wyspy są szczególnie podatne na skutki zmian klimatu”; „wzywa Komisję [...], by zbadała możliwości współpracy z krajami trzecimi, szczególnie z regionu Morza Śródziemnego, które ratyfikowały konwencję UNCLOS [...]”. 9. Kultura i społeczeństwo informacyjne 9.1 Znak dziedzictwa europejskiego Władze lokalne i regionalne maja do odegrania doniosłą rolę w zakresie dziedzictwa kulturowego, co dotyczy także jego ochrony i propagowania. Poprzez swoją opinię w sprawie znaku dziedzictwa europejskiego (CdR 105/2010), opracowaną przez sprawozdawczynię Mireille Lacombe (FR/PSE), Komitet wywarł wpływ polityczny na warunki dotyczące utworzenia i używania nowego znaku dziedzictwa europejskiego. 34 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 21 października 2010 r. w sprawie zintegrowanej polityki morskiej – ocena dokonanych postępów i nowe wyzwania (2010/2040(INI)). CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 27 W rezolucji z dnia 16 grudnia 2010 r. 35 Parlament Europejski zgodził się z KR-em, że znak dziedzictwa europejskiego powinien dążyć do uzupełniania, a nie powielania, takich inicjatyw jak lista światowego dziedzictwa UNESCO; w ramach przeprowadzanych w przyszłości ocen funkcjonowania znaku dziedzictwa europejskiego można rozważyć rozszerzenie inicjatywy na państwa trzecie uczestniczące w programie Kultura; należy poszerzyć obowiązek sprawozdawczy Komisji w stosunku do KR-u; KR powinien uczestniczyć w procesie ostatecznego wyboru kandydatów poprzez mianowanie jednego członka KR-u do europejskiej komisji selekcyjnej; europejski panel powinien mieć więcej swobody w podejmowaniu decyzji w sprawie selekcji. W dniu 19 maja 2011 r. Rada Unii Europejskiej zatwierdziła ostateczną wersję kompromisową wniosku w sprawie decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej europejskie działanie na 36 37 rzecz znaku dziedzictwa europejskiego . Tekst ten, który powstał w oparciu o osiągnięte uprzednio porozumienie z Parlamentem Europejskim, przewiduje, że: KR otrzyma jedno miejsce w europejskiej komisji selekcyjnej przeprowadzającej na szczeblu europejskim procedurę wyboru i monitorowania związaną z przyznawaniem znaku dziedzictwa europejskiego; KR będzie szczegółowo informowany o działaniach Komisji Europejskiej związanych ze znakiem dziedzictwa europejskiego i będą z nim przeprowadzane konsultacje w sprawie sporządzanego przez Komisję Europejską sprawozdania z oceny. 9.2 Agenda cyfrowa Przygotowując swoją opinię w sprawie europejskiej agendy cyfrowej (CdR 104/2010 fin), której sprawozdawcą był Markku Markkula (FI/PPE), KR zaplanował bardzo intensywną współpracę z Komisją Europejską w zakresie dalszego rozwoju europejskiego społeczeństwa informacyjnego. Na 35 36 37 Rezolucja legislacyjna Parlamentu Europejskiego z dnia 16 grudnia 2010 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej działanie Unii Europejskiej na rzecz znaku dziedzictwa europejskiego (COM(2010)0076 – C7-0071/2010 – 2010/0044(COD)). http://register.consilium.europa.eu/pdf/en/11/st09/st09213.en11.pdf. http://register.consilium.europa.eu/pdf/en/11/st09/st09213.en11.pdf. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 28 podstawie tej opinii wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej odpowiedzialna za agendę cyfrową, komisarz Neelie Kroes zgodziła się: odbyć wspólną konferencję prasową ze sprawozdawcą KR-u, w trakcie której podkreśliła ona cenny wkład opinii KR-u w rozwój agendy cyfrowej UE; ponadto w wywiadzie telewizyjnym wyemitowanym przez kilka krajowych stacji komisarz Kroes doceniła pracę wykonaną przez KR oraz znaczenie władz lokalnych i regionalnych we wdrażaniu agendy cyfrowej UE; zaangażować Komitet Regionów w prace zgromadzenia cyfrowego poprzez zorganizowanie wspólnych warsztatów. 9.3 Technologie informacyjne i komunikacyjne Stosowanie i rozwój technologii komunikacyjnych i informacyjnych (TIK) ma zasadnicze znaczenie dla realizacji celów w wielu dziedzinach europejskiej polityki, takich jak edukacja, rozwój społecznogospodarczy i walka ze zmianą klimatu. W opinii „Poprawa efektywności energetycznej przez zastosowanie technologii informacyjno-komunikacyjnych” (CdR 254/2008 fin), opracowanej przez sprawozdawcę Risto Koivisto (FI/PSE), Komitet zwraca uwagę Komisji Europejskiej na potrzebę lepszego informowania władz lokalnych i regionalnych o tym, w jaki sposób technologie komunikacyjne i informacyjne mogą przyczynić się do poprawy efektywności energetycznej. Na podstawie opinii KR-u: 10. Komisja Europejska zgodziła się na projekt polegający na opracowaniu, wspólnie z KR-em, „Przewodnika dla władz lokalnych i regionalnych w sprawie wykorzystywania TIK w kontekście wydajności energetycznej”. Przewodnik ten został przedstawiony podczas imprezy OPEN DAYS 2010 i zostanie rozpowszechniony wśród władz lokalnych i regionalnych w całej Europie. Edukacja i badania naukowe Władze lokalne i regionalne mają szerokie kompetencje w zakresie edukacji i badań naukowych. UE wspiera i uzupełnia działania powadzone przez państwa członkowskie. Oznacza to także, iż w zakresie edukacji i badań naukowych kluczową rolę odgrywa pomocniczość. Poprzez swoje opinie: „Dialog uczelni i przedsiębiorstw”(CdR 157/2009 fin), sprawozdawca: Mohammad Masood (UK/PPE) oraz „Przygotowanie się na przyszłość: opracowanie wspólnej strategii w dziedzinie kluczowych technologii wspomagających w UE” (CdR 15/2010 fin), sprawozdawczyni: Veronica Diaconu (RO/PPE), KR przyczynił się do zwiększenia świadomości Komisji Europejskiej i Wspólnego Centrum Badawczego UE co do kluczowej roli, jaką władze lokalne i regionalne odgrywają w tej dziedzinie. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 29 Podczas opracowywania tych opinii sprawozdawcy zintensyfikowali kontakty ze służbami Komisji Europejskiej i z Wspólnym Centrum Badawczym, co przyniosło następujące wyniki: W piśmie do KR-u Wspólne Centrum Badawcze UE wyraziło pragnienie wzmocnienia współpracy międzyinstytucjonalnej z KR-em w sprawie przyszłych inicjatyw UE w dziedzinie badań. Komisja Europejska zgodziła się zintensyfikować współpracę z KR-em przy wypracowywaniu przyszłych inicjatyw w dziedzinie edukacji i zacząć stale zapraszać sprawozdawców KR-u do udziału w konferencjach poświęconych tej dziedzinie. W maju 2010 r. Komisja zgodziła się zorganizować w siedzibie KR-u dwie sesje warsztatów Europejskiego Forum Uczelni i Przedsiębiorstw Komisji Europejskiej. CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 30 Załącznik I Wykaz przyjętych opinii KR-u – 2010 r. (CdR 149/2011 – załącznik I) CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab .../... - 31 Załącznik II Udział przewodniczącej Komitetu Regionów (lub jej przedstawiciela) w nieformalnych posiedzeniach Rady lub nieformalnych posiedzeniach europejskich ministrów w 2010 r. 19 lutego 2010 r. Saragossa, ES Nieformalne posiedzenie europejskich ministrów odpowiedzialnych za politykę regionalną, zorganizowane przez hiszpańską prezydencję UE 17 marca 2010 r. Malaga, ES Nieformalne posiedzenie ministrów odpowiedzialnych za samorządy lokalne i regionalne 15–16 kwietnia 2010 r. Saragossa, ES Czwarta Europejska Konferencja Ministerialna w sprawie Integracji 21-22 czerwca 2010 r. Toledo, ES Nieformalne posiedzenie ministrów odpowiedzialnych za rozwój regionalny 13-14 września 2010 r. Bruksela, BE Konferencja Ministerialna w sprawie procesu azylowego 22 listopada 2010 r. Liège, BE Nieformalne posiedzenie ministrów odpowiedzialnych za politykę spójności 13 grudnia 2010 r. Bruksela, BE Posiedzenie ministrów spraw zagranicznych na temat Partnerstwa Wschodniego _____________ CdR 149/2011 EN – KK(WN)/ab