Zastrzeżenia i uwagi do sprawozdania finansowego KWW

Kraków, 1 kwietnia 2015 r. Komisarz Wyborczy w Krakowie SSA Teresa Anna Rak Zastrzeżenia i uwagi do sprawozdania finansowego Komitetu Wyborczego Wyborców Sławomira Ptaszkiewicza ­ Kraków na 100% [na podstawie art. 144 ​
§ 7 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy] Fundacja Instytut Myśli Obywatelskiej im. Stańczyka prowadzi w Krakowie monitoring finansowania samorządowej kampanii wyborczej 2014 w ramach projektu Kraków Na Oku Wyborców, mający na celu kontrolę poszanowania zasad określonych w Kodeksie Wyborczym, w tym głównie źródeł finansowania i wydatków komitetów wyborczych uczestniczących w zeszłorocznych wyborach samorządowych. Nasze działania prowadzone są, w oparciu o metodologię, doświadczenia oraz dzięki wsparciu finansowemu Fundacji im. Stefana Batorego, która jest operatorem grantu, w ramach którego realizowany jest projekt. Jednym z dodatkowych celów projektu jest uczynienie obywatelskiej kontroli finansowania polityki w Krakowie stałą praktyką i faktem społecznym, wpływającym na coraz większy rozwój naszej lokalnej obywatelskości. Projekt zakończy publiczna prezentacja raportu, zawierającego nasze wnioski z obserwacji przebiegu kampanii i analizy sprawozdań finansowych. Po dokonaniu analizy udostępnionych nam w dniu 18 marca 2015 r. przez Panią Komisarz sprawozdania finansowego Komitetu Wyborczego Wyborców Sławomira Ptaszkiewicza ­ Kraków na 100% wraz z załączoną dokumentacją oraz zebranych przez zespół monitorujący naszej Fundacji w trakcie kampanii obserwacji, pragniemy przedstawić Pani Komisarz poniższe uwagi. 1. W dniach 1.10, 8.10, 15.10 i 22.10.2014 członkowie zespołu monitorującego obecni byli na spotkaniach z cyklu “Kraków Na 100%”, które odbywały się w kawiarni Cafe Szafe przy ul. Felicjanek 10. Podczas tych spotkań zaproszeni goście oraz Kandydat na Prezydenta Miasta Krakowa Sławomir Ptaszkiewicz prezentowali swoje wizje i doświadczenia w poszczególnych dziedzinach życia społecznego ­ m.in. edukacji, sztuce, przedsiębiorczości. Na każdym spotkaniu obecny był Kandydat na Prezydenta Sławomir Ptaszkiewicz oraz inne osoby wchodzące w skład komitetu wyborczego. Wydarzenie to, pod nazwą “Kraków Na 100%”, a więc pod nazwą taką samą jak nazwa komitetu, promowane było na oficjalnym profilu Sławomira Ptaszkiewicza na portalu społecznościowym Facebook (Załączniki nr 1 i 2), który wykorzystywał on do prowadzenia agitacji wyborczej w internecie. Sformułowania wykorzystywane w ogłoszeniach, np. “zapraszam na spotkanie ze mną” oraz “chętnie odpowiem na pytania odnośnie moich propozycji” wskazują na agitacyjny charakter tych wydarzeń. Spotkania w tym cyklu odbywały się jeszcze przed powstaniem Komitetu Wyborczego (przez zespół monitorujący zostały zarejestrowane trzy spotkania ­ 31 lipca oraz 7 i 28 sierpnia 2014, Załączniki nr 3 i 4), jednak po rozpoczęciu kampanii stały się one wydarzeniem cyklicznym ­ odbywały się przez cały październik w każdą środę. Oprawa graficzna plakatów promujących wydarzenie nawiązuje wprost do oprawy graficznej innych materiałów wyborczych tego komitetu (Załącznik nr 5). W analizowanym sprawozdaniu finansowym zespół monitorujący nie odnalazł żadnej faktury, rachunku ani innego dokumentu, który potwierdzałby, że Komitet Wyborczy opłacił wynajem sali na te spotkania. Zespół monitorujący dowiedział się, że sala była uprzednio zarezerwowana, a goście kawiarni, którzy nie wykazywali chęci uczestnictwa w spotkaniu, proszeni byli o przejście do innych sal. Zapytany o wynajem sali kandydat Sławomir Ptaszkiewicz odpowiedział, że wydarzenie to nie jest spotkaniem wyborczym i nie jest organizowane przez Komitet. Przeczy temu jednak agitacyjny charakter wydarzenia, o czym mowa powyżej. Koszt wynajmu tego rodzaju sali wynosi ok. 200 zł za godzinę. Spotkania trwały 1,5 godziny, jedno kosztowałoby więc ok. 300 zł, co łącznie daje kwotę 1200 zł za cykl spotkań w październiku. W opinii zespołu monitorującego brak rachunku za wynajem lokalu stanowi naruszenie art. 132 ​
§ 5 Kodeksu wyborczego w postaci nieodpłatnego udostępnienia lokalu w celach prowadzenia agitacji wyborczej. 2. W dniach 17­19.10.2014 r. w Starej Elektrowni przy ul. św. Wawrzyńca 19 miał miejsce Festiwal Your City Our City poświęcony urbanistyce Krakowa organizowany przez Korporację Samorządową im. J. Dietla, której prezesem jest Sławomir Ptaszkiewicz, Kandydat na Prezydenta Miasta Krakowa. W festiwalu uczestniczył członek zespołu monitorującego. W filmiku promującym festiwal, zamieszczonym w serwisie YouTube, Sławomir Ptaszkiewicz wypowiada się nie tylko jako prezes Korporacji, ale także jako Kandydat na Prezydenta Miasta Krakowa, co wskazuje plansza zamieszczona na ekranie podczas jego wypowiedzi (Załączniki nr 6 i 7). Zwłaszcza słowa “osiągniemy ten cel wspólnie” (końcówka wypowiedzi w Załączniku nr 7) wskazują na agitacyjny charakter tego wydarzenia. Było ono promowane, tak jak spotkania w Cafe Szafe, na oficjalnym portalu Facebook kandydata Sławomira Ptaszkiewicza (Załącznik nr 8), gdzie pisze on: “​
Daną wyborcom obietnicę zapraszania światowych ekspertów do Krakowa spełniam już teraz. Zapraszam tym samym na festiwal "Your City Our City", na który przyjadą specjaliści planowania miejskiego, aby podzielić się swoimi pomysłami na uczynienie Krakowa najlepszym miastem do życia.”, wpis opatrzony jest też hashtagiem #KrakówNa100Procent, towarzyszącym wszystkim agitacyjnym postom. W sprawozdaniu finansowym zespół monitorujący nie odnalazł faktur, rachunków ani innych dokumentów potwierdzających fakt uiszczenia przez Komitet jakichkolwiek opłat w związku z tym wydarzeniem, w szczególności wynajmu lokalu, sprzętu nagłośnieniowego, zapłaty wynagrodzenia prelegentom. Nagłośnienie (1 mikrofon bezprzewodowy, 2 kolumny aktywne) to koszt ok. 310 zł za dobę. W związku z faktem, że w sumie festiwal składał się z 11 paneli, podczas których funkcjonowało nagłośnienie oraz że festiwal trwał trzy dni, łączny koszt nagłośnienia to ok. 3000 zł. Koszt wynajmu obiektu tych rozmiarów to ok. 2000 zł za dobę. Wynajem powierzchni na cały festiwal opiewałby więc na ok. 6000 zł. Koszt wynajmu projektorów multimedialnych w liczbie 5 sztuk (z uwagi na liczbę warsztatów odbywających się w tym samym czasie) wraz z ekranami do wyświetlania to ok. 1050 zł za dobę. Łączne koszty to ok. 10 050 zł, do czego należy doliczyć także koszt materiałów biurowych (ok. 500 zł) i promocji (plakaty, gadżety ­ ok. 1000 zł), a także wynagrodzenie dla prelegentów. Łączny koszt organizacji festiwalu to zatem ponad 12 000 zł. W związku z tym, że jako organizator festiwalu podawana jest Korporacja Samorządowa im. J. Dietla, brak dokumentacji może stanowić naruszenie art. 126 i art. 132 ​
§ 5 Kodeksu wyborczego w postaci pokrycia wydatków na kampanię wyborczą przez podmiot inny niż komitet i tym samym udzielenie w tym zakresie niedozwolonej darowizny. 3. W dniu 8 listopada 2014 r. odbył się marsz ul. Krupniczą w ramach wydarzenia “Kulturalna ulica ­ manifest”, organizowanego przez Komitet Wyborczy. Celem wydarzenia była prezentacja wizji Kandydata na Prezydenta Sławomira Ptaszkiewicza i kandydatów na radnych dotyczącej tej ulicy Starego Miasta. Marszowi towarzyszyły dźwięki orkiestry złożonej z ok. 8 osób. (Załączniki nr 9 i 10). W analizowanym sprawozdaniu finansowym zespół monitorujący nie znalazł faktury lub rachunku za tę usługę. Wynajęcie takiej orkiestry to koszt nawet kilku tysięcy złotych, co w perspektywie funduszy, jakimi dysponują komitety wyborcze, jest niebagatelną kwotą. W ocenie zespołu monitorującego jest to naruszenie art. 132 § 5 Kodeksu wyborczego w postaci nieodpłatnego skorzystania z usług orkiestry podczas spotkania wyborczego. 4. Podczas wyżej wspomnianego marszu ul. Krupniczą, a także pod Halą Targową 26 października 2014 kandydaci rozdawali uczestnikom wydarzenia słodycze w postaci Ptasiego Mleczka (Załączniki nr 10 i 10a). Podobnie podczas Przedwyborczej Masy Krytycznej, która odbyła się dn. 31 października 2014, tym razem jednak rozdawanym produktem były ciasteczka (Załącznik nr 11). W analizowanym sprawozdaniu finansowym nie znaleziono faktur potwierdzających wydatek Komitetu Wyborczego. Kilka pudełek Ptasiego Mleczka i ciastek to koszt rzędu 100 ­ 150 zł. Może się to wydawać kwotą niewielką, ale w połączeniu z brakiem faktur za inne usługi wymienione w zastrzeżeniach, nawet tak z pozoru błaha kwota może przesądzić przekroczenie limitu przez komitet. W związku z tym mogło dojść do naruszenia art. 126 i art. 132 § 5 Kodeksu wyborczego. 5. W dn. 12 listopada 2014 członkini zespołu monitorującego Karolina Iwańska zarejestrowała plakat kandydata do Rady Miasta Mikołaja Korneckiego w witrynie restauracji Pod Norenami przy ul. Krupniczej (Załącznik nr 12). Koszt wywieszenia plakatu tego rozmiaru w Krakowie to 1,60 zł netto za dobę (stawka podstawowa 0,80 zł powiększona o 100% z uwagi na lokalizację; dane: Filmotechnika Zakład Plakatowania). Kwota ta ­ z pozoru niewielka ­ może mieć wpływ na przekroczenie limitów przez Komitet oraz może stanowić przykład niedozwolonej darowizny. Podczas analizy sprawozdania finansowego zespół monitorujący nie znalazł bowiem rachunku, faktury lub innego dokumentu świadczącego o pokryciu tego wydatku przez Komitet Wyborczy. W związku z tym może to stanowić naruszenie art. 132 § 5 Kodeksu wyborczego w postaci przyjęcia nieodpłatnego udostępnienia miejsca na materiał wyborczy. 6. Zespół monitorujący zauważył działania agitacyjne na rzecz Kandydata na Prezydenta Miasta Krakowa Sławomira Ptaszkiewicza podjęte przed oficjalnym zarejestrowaniem Komitetu, ale po wejściu w życie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów ws. wyborów, które wyznaczało oficjalny początek kampanii wyborczej, tj. 27 sierpnia 2014. Działania agitacyjne polegały na zamieszczeniu reklamy wielkoformatowej na zarządzanym przez firmę City Sp. z o.o. froncie Hotelu Forum przy ul. Konopnickiej (Załącznik nr 13). Reklama przedstawiała wizerunek Sławomira Ptaszkiewicza wraz z hasłem “Kraków najlepszym miastem do życia” i oficjalnie była częścią kampanii “Dołącz do niezależnych” prowadzonej przez Korporację Samorządową im. J. Dietla, której S. Ptaszkiewicz jest Prezesem. Z racji tego, że Sławomir Ptaszkiewicz ogłosił swój start w wyborach samorządowych już w marcu 2014 i ponieważ reklama zawierała zdjęcie kandydata oraz oprawę graficzną występujące w późniejszych materiałach wyborczych Komitetu, a także odwołanie do strony ​
www.ptaszkiewicz.pl​
, która jest oficjalną stroną Komitetu, zespół monitorujący uznał, że reklama nawiązywała do wyborów i miała charakter agitacyjny. Reklama została wywieszona 9 sierpnia 2014 i pozostała tam do końca sierpnia (Załącznik nr 14), co świadczy o tym, że widniała już w okresie kampanii wyborczej. Z uwagi na to, że komitet został zarejestrowany dnia 9 września 2014, nie mógł on sfinansować tego wydatku. Według serwisów marketingowych koszt miesięcznej ekspozycji reklamy takiej wielkości wynosi od kilkudziesięciu do nawet kilkuset tysięcy złotych (zależnie od lokalizacji), a sam koszt wydruku reklamy może się wahać od kilku do kilkunastu tysięcy. Jest to niewątpliwie kwota mająca istotne znaczenie jeśli chodzi o limity wydatków. Zespół monitorujący uznał, że w tej sytuacji miało miejsce finansowanie kampanii ze środków innych niż komitetu wyborczego, co stanowi w naszej opinii naruszenie art. 126 i może być próbą obejścia limitów wydatków. 7. 20 sierpnia 2014 w serwisie YouTube zamieszczone zostały krótkie filmiki przedstawiające znane postaci (m.in. prof. Andrzej Zoll, Janina Ochojska) wypowiadające się pozytywnie o Sławomirze Ptaszkiewiczu i opowiadające historię ich znajomości. Filmiki te promowane były na oficjalnym profilu Facebook Sławomira Ptaszkiewicza (Załącznik nr 15), a ich oprawa graficzna nawiązywała do późniejszych materiałów wyborczych kandydata. Niedługo po ich zamieszczeniu filmiki zostały usunięte (dokładna data nie została zarejestrowana przez zespół monitorujący), a następnie wgrane na nowo 30 września 2014, a nawet 17 października 2014 tym razem posiadając oznaczenie Komitetu Wyborczego (Załącznik nr 16). Sytuacja ta oznacza, że koszty produkcji spotów zostały de facto pokryte poza komitetem, ponieważ w trzecim tygodniu sierpnia komitet nie miał jeszcze prawa istnieć. Cena spotów to ok. 3000 zł. W przekonaniu zespołu monitorującego mogło dość do finansowania kampanii poza komitetem, przez co mógł zostać złamany art. 126 i art. 132 § 5 Kodeksu wyborczego. Podsumowując, zespół monitorujący uznał, że łączne koszty finansowania kampanii poza Komitetem mogły wynieść nawet ponad 100 000 zł. Limit wydatków dla Komitetu to nieco ponad 500 000 zł. W sytuacji, gdy ze sprawozdania wynika, że Komitet miał do dyspozycji 357 871,40 zł kwota ponad 100 000 zł nabiera znaczenia w kontekście możliwości przekroczenia limitów wydatków. W związku z przedstawionymi zastrzeżeniami zwracamy się do Pani Komisarz z prośbą o weryfikację i wyjaśnienie wskazanych powyżej potencjalnych uchybień i naruszeń Kodeksu wyborczego. Z poważaniem, Załączniki: 1 ­ 16: zdjęcia, filmiki, zrzuty ekranu, dokumenty z opisami wg wskazań w piśmie Dodatkowo: Nie składaliśmy jakiejś skargi na niego do sądu? Czy za reklamy w internecie są wszystkie faktury?