KOŃCOWOROCZNE KRYTERIA OCENIANIA Z FIZYKI W ROKU

KOŃCOWOROCZNE KRYTERIA OCENIANIA Z FIZYKI
W ROKU SZKOLNYM 2015/2016
DLA KLAS I
przygotowała mgr Magdalena Murawska
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
 podaje definicję fizyki jako nauki.
 wykonuje pomiar jednej z podstawowych wielkości fizycznych np. długości, czasu lub masy;
 wymienia podstawowe wielkości fizyczne układu SI i ich jednostki.
 podaje przykłady oddziaływań bezpośrednich i oddziaływań na odległość;
 podaje przykłady statycznych i dynamicznych skutków oddziaływań.
 podaje definicję siły wypadkowej.
 podaje definicje masy i ciężaru ciała;
 podaje jednostki masy i ciężaru.
 określa, czym jest ruch;
 definiuje tor i drogę;
 podaje jednostki prędkości.
 podaje przykłady potwierdzające, że do wykonania pracy niezbędna jest energia;
 wymienia formy energii występujące w przyrodzie i najbliższym otoczeniu.
 podaje sposoby oszczędzania energii;
 podaje przykłady konwencjonalnych i niekonwencjonalnych źródeł energii.
 wyjaśnia, że substancje zbudowane są z cząsteczek i atomów;
 wyjaśnia, co to jest zjawisko dyfuzji;
 podaje przykłady potwierdzające wzajemne oddziaływanie cząsteczek;
 opisuje budowę atomu i budowę jądra atomowego.
 wymienia trzy stany skupienia materii;
 podaje przykłady różnych substancji w różnych stanach skupienia;
 wymienia przemiany stanów skupienia;
 podaje definicję topnienia i krzepnięcia; parowania i skraplania oraz sublimacji i resublimacji.
 podaje definicję gęstości i zapisać wzór;
 podaje jednostki gęstości (kg/m3 i g/cm3).
 podaje, za pomocą jakich przyrządów możemy zmierzyć objętość cieczy (np. menzurka, zlewka).
 podaje przykłady substancji o budowie krystalicznej i bezpostaciowej.
 podaje przykłady gazów rozpuszczalnych w wodzie.
 podaje przykłady z własnych obserwacji potwierdzające zjawisko rozszerzalności temperaturowej ciał stałych.
 podaje definicję ciśnienia i zapisać wzór;
 nazwa jednostkę ciśnienia.
 nazwa przyrząd do pomiaru ciśnienia w zbiornikach zamkniętych;
 nazwa przyrząd do pomiary ciśnienia atmosferycznego;
 podaje wartość średniego ciśnienia atmosferycznego (1013 hPa).
 podaje treść prawa Pascala.
 podaje treść prawa Archimedesa;
 wymienia przykłady zastosowania siły wyporu (prawa Archimedesa).
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
 podaje przykłady i wyjaśnić zjawiska świadczące o tym, że wszystkie atomy i cząsteczki są w nieustannym
ruchu;
 wykazuje, na czym polega zjawisko kontrakcji.
 podaje przykłady tych samych substancji w różnych stanach skupienia;
 wykazuje doświadczalnie, że topnienie i krzepnięcie zachodzi w tej samej temperaturze;
1




































wykazuje różnicę między parowaniem i wrzeniem.
wyjaśnia zależność gęstości od temperatury.
oblicza objętość ciała stałego o regularnych kształtach (prostopadłościan);
wyznacza objętość ciała stałego o nieregularnych kształtach;
wykazuje zależność między właściwościami ciał stałych a ich budową wewnętrzną;
wyjaśnia, że w ciałach o budowie krystalicznej atomy ułożone są w sposób regularny, tworząc sieć krystaliczną;
wyjaśnia stałość kształtu i objętości ciał stałych.
rozróżnia siły spójności od sił przylegania w cieczach;
wyjaśnia mechanizm powstawania sił napięcia powierzchniowego.
wyjaśnia, jak zmienia się objętość ciał stałych, cieczy i gazów przy zmianie ich temperatury;
wyjaśnia, od czego i jak zależy przyrost długości ciał stałych przy zmianie temperatury.
wyjaśnia, na czym polega wyjątkowa rozszerzalność wody.
rozróżnia pojęcia nacisku na powierzchnię (siły nacisku) i ciśnienie, jako nacisku na jednostkę powierzchni.
wyjaśnia, że przyczyną ciśnienia wywieranego na podłoże oraz ciśnienia cieczy na dno naczynia jest ich ciężar;
zapisuje wzór na ciśnienie hydrostatyczne i wyjaśnić znaczenie symboli we wzorze;
wyjaśnia od czego zależy ciśnienie hydrostatyczne.
podaje przykłady zastosowania prawa Pascala.
podaje wzór na obliczanie siły wyporu i wyjaśnić znaczenie symboli we wzorze;
wyjaśnia, od czego i jak zależy siła wyporu;
wyjaśnia, że siła wyporu jest różnicą wskazań siłomierza w powietrzu (ciężaru) i po zanurzeniu ciała w wodzie.
wyjaśnia zjawisko pływania ciał na podstawie prawa Archimedesa;
wyjaśnia, dlaczego balony i sterowce unoszą się w powietrzu.
wyjaśnia, czym zajmuje się fizyka.
wyjaśnia na czym polega pomiar;
wyjaśnia, czym jest niepewność pomiaru;
wskazuje przyczyny niepewności pomiaru.
podaje przykłady oddziaływań grawitacyjnych, magnetycznych i elektrycznych;
rozróżnia skutki oddziaływań trwałe i nietrwałe.
wyjaśnia, na czym polega wzajemność oddziaływań;
wyjaśnia, że miarą oddziaływań jest siła.
wyjaśnia, co to znaczy, że siły się równoważą.
odróżnia ciężar od masy ciała;
określa, za pomocą jakich przyrządów pomiarowych mierzymy masę i ciężar.
określa, jakie wielkości fizyczne są niezbędne do obliczenia wartości prędkości.
wyjaśnia, dlaczego należy oszczędzać energię;
uzasadnia, dlaczego istnieje konieczność poszukiwania nowych źródeł energii.
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:
 wykazuje, że fizyka jest podstawą postępu technicznego.
 uzasadnia, że podstawą eksperymentów fizycznych są pomiary;
 określa niepewność pomiaru;
 oblicza średnią wyników pomiaru i niepewność względną.
 planuje i przeprowadza eksperyment z oddziaływaniami elektrycznymi lub/i magnetycznymi.
 dokonuje pomiaru siły za pomocą siłomierza.
 podaje przykłady i narysować siły równoważące się;
 oblicza i rysuje siłę wypadkową dla sił działających w tym samym kierunku.
 oblicza ciężar wybranych ciał, znając ich masę;
 zmierza masę i ciężar ciała.
 oblicza wartość prędkości średniej;
 wyznacza prędkość przemieszczania się, mając wynik pomiaru odległości i czasu;
 stosuje pojęcie prędkości do opisu ruchu;
 odczytuje przebytą drogę z wykresu s(t) i prędkość z wykresu v(t).
2




























wymienia przykłady przemian energii i wskazać kierunek przemian.
wyjaśnia, dlaczego korzystanie z różnych form energii alternatywnej przyczynia się do ochrony środowiska
Ziemi.
wykazuje doświadczalnie i wyjaśnia związek między szybkością zjawiska dyfuzji a temperaturą ciał;
opisuje i porównuje budowę ciał stałych, cieczy i gazów z punktu widzenia teorii kinetyczno-cząsteczkowej
budowy materii.
opisuje i porównuje właściwości substancji w różnych stanach skupienia w kontekście teorii kinetyczno-cząsteczkowej budowy materii.
porównuje gęstości tej samej substancji w różnych stanach skupienia.
mierzy masę ciała;
oblicza lub wyznacza (w przypadku ciał o nieregularnych kształtach) gęstość ciał stałych na podstawie pomiarów masy i wymiarów ciała.
stosuje do obliczeń związek między masą, gęstością i objętością (dla ciał stałych i cieczy);
wyznacza masę, objętość i gęstość cieczy.
omawia budowę kryształu na przykładzie soli kamiennej;
dokonuje podziału ciał stałych na krystaliczne i bezpostaciowe oraz podać odpowiednie przykłady.
porównuje budowę wewnętrzną ciał stałych, cieczy i gazów;
wykonuje doświadczenie potwierdzające istnienie napięcia powierzchniowego;
wyjaśnia rolę rozpuszczania się gazów w wodzie dla organizmów żywych.
wyjaśnia przyczyny temperaturowej rozszerzalności ciał stałych;
podaje przykłady zapobiegania negatywnym skutkom zjawiska rozszerzalności temperaturowej ciał.
wyjaśnia przyczyny temperaturowej rozszerzalności cieczy i gazów;
demonstruje rozszerzalność temperaturową cieczy i gazów;
opisuje zmiany gęstości wody przy zmianie temperatury;
wykazuje znaczenie anomalnej rozszerzalności temperaturowej wody w przyrodzie.
posługuje się pojęciem ciśnienia;
demonstruje skutki różnych ciśnień wywieranych na podłoże.
demonstruje, że gaz wywiera ciśnienie;
podaje przykłady zastosowania w technice i w życiu codziennym sprężonego powietrza;
podaje przykłady zastosowania w technice i w życiu codziennym wody pod dużym ciśnieniem.
planuje doświadczenie i wykonać pomiar siły wyporu za pomocą siłomierza dla ciała jednorodnego o gęstości większej od gęstości wody;
wyjaśnia, dlaczego okręt wykonany z materiałów o dużo większej gęstości od wody nie tonie.
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:
 udowodnia na przykładach, że fizyka jest nauką doświadczalną.
 przelicza jednostki z użyciem przedrostków;
 wykazuje, że każdy pomiar jest obarczony niepewnością pomiarową.
 uzasadnia na przykładach, że przyczyną zjawisk fizycznych są oddziaływania.
 projektuje i wykonuje zgodnie z projektem siłomierz;
 rysuje wektory różnych sił działających na ciało.
 wyjaśnia, że ciężar ciała wynika z oddziaływania grawitacyjnego i zależy od miejsca, w którym ciało się
znajduje.
 wyjaśnia, że ciała o tej samej masie, ale znajdujące się na różnych planetach, mają różne ciężary;
 przelicza jednostki masy;
 przedstawia na przykładach i wyjaśnia zależność między masą a jego ciężarem.
 przelicza jednostki prędkości (m/s na km/h i odwrotnie);
 wyjaśnia różnicę między prędkością średnią a chwilową.
 proponuje i wykonuje doświadczenie potwierdzające nieustanny ruch drobin (atomów i cząsteczek) w
ciałach stałych cieczach i gazach;
 dowodzi słuszności teorii kinetyczno-cząsteczkowej budowy materii;
 wykazuje doświadczalnie, że istnieje oddziaływanie międzycząsteczkowego.
 wykazuje zależność właściwości materii w różnych stanach skupienia od budowy;
 wykazuje doświadczalnie, że podczas topnienia do ciała stałego należy dostarczać energię, a w procesie
krzepnięcia energia jest przez ciecz oddawana;
3















podaje przykłady zjawisk parowania z otoczenia i wyjaśnia od czego zależy szybkość parowania w tych
zjawiskach.
przelicza jednostki gęstości.
hoduje samodzielnie kryształ;
przeprowadza badania podatności ciał na różne rodzaje odkształceń (np. ściskanie, rozciąganie, skręcanie).
wykazuje, że kształt powierzchni swobodnej cieczy w naczyniu (menisk) zależy od relacji między wartościami sił spójności i przylegania;
podaje przykłady występowania zjawiska włoskowatości w przyrodzie i wyjaśnić jego rolę i skutki.
uzasadnia, dlaczego w budownictwie stosowane są konstrukcje z żelaza i betonu.
planuje i przeprowadza doświadczenie potwierdzające zależność ciśnienia od gęstości (rodzaju) cieczy i
od wysokości słupa cieczy (od głębokości);
planuje i przeprowadza doświadczenie potwierdzające istnienie ciśnienia atmosferycznego;
przelicza jednostki ciśnienia.
sprawdza doświadczalnie słuszność prawa Pascala;
wyjaśnia działanie podnośników hydraulicznych lub pneumatycznych;
wyjaśnia działanie prasy hydraulicznej.
projektuje i wykonuje model łodzi podwodnej;
analizuje i porównuje wartości siły wyporu dla ciał zanurzonych w cieczy lub gazie.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
 samodzielnie dociera do różnych źródeł informacji naukowej,
 prowadzi badania, opracowuje wyniki i przedstawia je w formie projektów uczniowskich lub sprawozdań z
prac naukowo-badawczych,
 samodzielnie wykonuje modele, przyrządy i pomoce dydaktyczne
 podaje przykłady świadczące o działaniu sił oporu podczas ruchu ciał w cieczach i w gazach.
 wyjaśnia powstawanie siły nośnej działającej na samolot;
 porównuje i wyjaśnia różnice w powstawaniu siły nośnej balonu i samolotu.
 projektuje i buduje model elektrowni wodnej lub wiatrowej.
 wyjaśnia, dlaczego korzystanie z różnych form energii alternatywnej przyczynia się do ochrony środowiska
Ziemi.
4
KRYTERIA OCENIANIA Z FIZYKI
W ROKU SZKOLNYM 2015/2016
DLA KLAS I semestr 1
przygotowała mgr Magdalena Murawska
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
 podaje definicję fizyki jako nauki.
 wykonuje pomiar jednej z podstawowych wielkości fizycznych np. długości, czasu lub masy;
 wymienia podstawowe wielkości fizyczne układu SI i ich jednostki.
 podaje przykłady oddziaływań bezpośrednich i oddziaływań na odległość;
 podaje przykłady statycznych i dynamicznych skutków oddziaływań.
 podaje definicję siły wypadkowej.
 podaje definicje masy i ciężaru ciała;
 podaje jednostki masy i ciężaru.
 określa, czym jest ruch;
 definiuje tor i drogę;
 podaje jednostki prędkości.
 podaje przykłady potwierdzające, że do wykonania pracy niezbędna jest energia;
 wymienia formy energii występujące w przyrodzie i najbliższym otoczeniu.
 podaje sposoby oszczędzania energii;
 podaje przykłady konwencjonalnych i niekonwencjonalnych źródeł energii.
 wyjaśnia, że substancje zbudowane są z cząsteczek i atomów;
 wyjaśnia, co to jest zjawisko dyfuzji;
 podaje przykłady potwierdzające wzajemne oddziaływanie cząsteczek;
 opisuje budowę atomu i budowę jądra atomowego.
 wymienia trzy stany skupienia materii;
 podaje przykłady różnych substancji w różnych stanach skupienia;
 wymienia przemiany stanów skupienia;
 podaje definicję topnienia i krzepnięcia; parowania i skraplania oraz sublimacji i resublimacji.
 podaje definicję gęstości i zapisać wzór;
 podaje jednostki gęstości (kg/m3 i g/cm3).
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
 podaje przykłady i wyjaśnić zjawiska świadczące o tym, że wszystkie atomy i cząsteczki są w nieustannym
ruchu;
 wykazuje, na czym polega zjawisko kontrakcji.
 podaje przykłady tych samych substancji w różnych stanach skupienia;
 wykazuje doświadczalnie, że topnienie i krzepnięcie zachodzi w tej samej temperaturze;
 wykazuje różnicę między parowaniem i wrzeniem.
 wyjaśnia zależność gęstości od temperatury.
 oblicza objętość ciała stałego o regularnych kształtach (prostopadłościan);
 wyznacza objętość ciała stałego o nieregularnych kształtach;
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:
 wykazuje, że fizyka jest podstawą postępu technicznego.
 uzasadnia, że podstawą eksperymentów fizycznych są pomiary;
 określa niepewność pomiaru;
 oblicza średnią wyników pomiaru i niepewność względną.
 planuje i przeprowadza eksperyment z oddziaływaniami elektrycznymi lub/i magnetycznymi.
 dokonuje pomiaru siły za pomocą siłomierza.
 podaje przykłady i narysować siły równoważące się;
5















oblicza i rysuje siłę wypadkową dla sił działających w tym samym kierunku.
oblicza ciężar wybranych ciał, znając ich masę;
mierzy masę i ciężar ciała.
oblicza wartość prędkości średniej;
wyznacza prędkość przemieszczania się, mając wynik pomiaru odległości i czasu;
stosuje pojęcie prędkości do opisu ruchu;
odczytuje przebytą drogę z wykresu s(t) i prędkość z wykresu v(t).
wymienia przykłady przemian energii i wskazać kierunek przemian.
wyjaśnia, dlaczego korzystanie z różnych form energii alternatywnej przyczynia się do ochrony środowiska
Ziemi.
wykazuje doświadczalnie i wyjaśnia związek między szybkością zjawiska dyfuzji a temperaturą ciał;
opisuje i porównuje budowę ciał stałych, cieczy i gazów z punktu widzenia teorii kinetyczno-cząsteczkowej
budowy materii.
opisuje i porównuje właściwości substancji w różnych stanach skupienia w kontekście teorii kinetyczno-cząsteczkowej budowy materii.
porównuje gęstości tej samej substancji w różnych stanach skupienia.
mierzy masę ciała;
oblicza lub wyznacza (w przypadku ciał o nieregularnych kształtach) gęstość ciał stałych na podstawie pomiarów masy i wymiarów ciała.
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:
 udowodnia na przykładach, że fizyka jest nauką doświadczalną.
 przelicza jednostki z użyciem przedrostków;
 wykazuje, że każdy pomiar jest obarczony niepewnością pomiarową.
 uzasadnia na przykładach, że przyczyną zjawisk fizycznych są oddziaływania.
 projektuje i wykonuje zgodnie z projektem siłomierz;
 rysuje wektory różnych sił działających na ciało.
 wyjaśnia, że ciężar ciała wynika z oddziaływania grawitacyjnego i zależy od miejsca, w którym ciało się
znajduje.
 wyjaśnia, że ciała o tej samej masie, ale znajdujące się na różnych planetach, mają różne ciężary;
 przelicza jednostki masy;
 przedstawia na przykładach i wyjaśnia zależność między masą a jego ciężarem.
 przelicza jednostki prędkości (m/s na km/h i odwrotnie);
 wyjaśnia różnicę między prędkością średnią a chwilową.
 proponuje i wykonuje doświadczenie potwierdzające nieustanny ruch drobin (atomów i cząsteczek) w
ciałach stałych cieczach i gazach;
 dowodzi słuszności teorii kinetyczno-cząsteczkowej budowy materii;
 wykazuje doświadczalnie, że istnieje oddziaływanie międzycząsteczkowego.
 wykazuje zależność właściwości materii w różnych stanach skupienia od budowy;
 wykazuje doświadczalnie, że podczas topnienia do ciała stałego należy dostarczać energię, a w procesie
krzepnięcia energia jest przez ciecz oddawana;
 podaje przykłady zjawisk parowania z otoczenia i wyjaśnia od czego zależy szybkość parowania w tych
zjawiskach.
 przelicza jednostki gęstości.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
 samodzielnie dociera do różnych źródeł informacji naukowej,
 prowadzi badania, opracowuje wyniki i przedstawia je w formie projektów uczniowskich lub sprawozdań z
prac naukowo-badawczych,
 samodzielnie wykonuje modele, przyrządy i pomoce dydaktyczne
 projektuje i buduje model elektrowni wodnej lub wiatrowej.
 wyjaśnia, dlaczego korzystanie z różnych form energii alternatywnej przyczynia się do ochrony środowiska
Ziemi.
6
KRYTERIA OCENIANIA Z FIZYKI
W ROKU SZKOLNYM 2015/2016
DLA KLAS I semestr 2
przygotowała mgr Magdalena Murawska
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
 podaje, za pomocą jakich przyrządów możemy zmierzyć objętość cieczy (np. menzurka, zlewka).
 podaje przykłady substancji o budowie krystalicznej i bezpostaciowej.
 podaje przykłady gazów rozpuszczalnych w wodzie.
 podaje przykłady z własnych obserwacji potwierdzające zjawisko rozszerzalności temperaturowej ciał stałych.
 podaje definicję ciśnienia i zapisać wzór;
 nazwa jednostkę ciśnienia.
 nazwa przyrząd do pomiaru ciśnienia w zbiornikach zamkniętych;
 nazwa przyrząd do pomiary ciśnienia atmosferycznego;
 podaje wartość średniego ciśnienia atmosferycznego (1013 hPa).
 podaje treść prawa Pascala.
 podaje treść prawa Archimedesa;
 wymienia przykłady zastosowania siły wyporu (prawa Archimedesa).
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
 wykazuje zależność między właściwościami ciał stałych a ich budową wewnętrzną;
 wyjaśnia, że w ciałach o budowie krystalicznej atomy ułożone są w sposób regularny, tworząc sieć krystaliczną;
 wyjaśnia stałość kształtu i objętości ciał stałych.
 rozróżnia siły spójności od sił przylegania w cieczach;
 wyjaśnia mechanizm powstawania sił napięcia powierzchniowego.
 wyjaśnia, jak zmienia się objętość ciał stałych, cieczy i gazów przy zmianie ich temperatury;
 wyjaśnia, od czego i jak zależy przyrost długości ciał stałych przy zmianie temperatury.
 wyjaśnia, na czym polega wyjątkowa rozszerzalność wody.
 rozróżnia pojęcia nacisku na powierzchnię (siły nacisku) i ciśnienie, jako nacisku na jednostkę powierzchni.
 wyjaśnia, że przyczyną ciśnienia wywieranego na podłoże oraz ciśnienia cieczy na dno naczynia jest ich ciężar;
 zapisuje wzór na ciśnienie hydrostatyczne i wyjaśnić znaczenie symboli we wzorze;
 wyjaśnia od czego zależy ciśnienie hydrostatyczne.
 podaje przykłady zastosowania prawa Pascala.
 podaje wzór na obliczanie siły wyporu i wyjaśnić znaczenie symboli we wzorze;
 wyjaśnia, od czego i jak zależy siła wyporu;
 wyjaśnia, że siła wyporu jest różnicą wskazań siłomierza w powietrzu (ciężaru) i po zanurzeniu ciała w wodzie.
 wyjaśnia zjawisko pływania ciał na podstawie prawa Archimedesa;
 wyjaśnia, dlaczego balony i sterowce unoszą się w powietrzu.
 wyjaśnia, czym zajmuje się fizyka.
 wyjaśnia na czym polega pomiar;
 wyjaśnia, czym jest niepewność pomiaru;
 wskazuje przyczyny niepewności pomiaru.
 podaje przykłady oddziaływań grawitacyjnych, magnetycznych i elektrycznych;
 rozróżnia skutki oddziaływań trwałe i nietrwałe.
 wyjaśnia, na czym polega wzajemność oddziaływań;
 wyjaśnia, że miarą oddziaływań jest siła.
 wyjaśnia, co to znaczy, że siły się równoważą.
7





odróżnia ciężar od masy ciała;
określa, za pomocą jakich przyrządów pomiarowych mierzymy masę i ciężar.
określa, jakie wielkości fizyczne są niezbędne do obliczenia wartości prędkości.
wyjaśnia, dlaczego należy oszczędzać energię;
uzasadnia, dlaczego istnieje konieczność poszukiwania nowych źródeł energii.
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:
 stosuje do obliczeń związek między masą, gęstością i objętością (dla ciał stałych i cieczy);
 wyznacza masę, objętość i gęstość cieczy.
 omawia budowę kryształu na przykładzie soli kamiennej;
 dokonuje podziału ciał stałych na krystaliczne i bezpostaciowe oraz podać odpowiednie przykłady.
 porównuje budowę wewnętrzną ciał stałych, cieczy i gazów;
 wykonuje doświadczenie potwierdzające istnienie napięcia powierzchniowego;
 wyjaśnia rolę rozpuszczania się gazów w wodzie dla organizmów żywych.
 wyjaśnia przyczyny temperaturowej rozszerzalności ciał stałych;
 podaje przykłady zapobiegania negatywnym skutkom zjawiska rozszerzalności temperaturowej ciał.
 wyjaśnia przyczyny temperaturowej rozszerzalności cieczy i gazów;
 demonstruje rozszerzalność temperaturową cieczy i gazów;
 opisuje zmiany gęstości wody przy zmianie temperatury;
 wykazuje znaczenie anomalnej rozszerzalności temperaturowej wody w przyrodzie.
 posługuje się pojęciem ciśnienia;
 demonstruje skutki różnych ciśnień wywieranych na podłoże.
 demonstruje, że gaz wywiera ciśnienie;
 podaje przykłady zastosowania w technice i w życiu codziennym sprężonego powietrza;
 podaje przykłady zastosowania w technice i w życiu codziennym wody pod dużym ciśnieniem.
 planuje doświadczenie i wykonać pomiar siły wyporu za pomocą siłomierza dla ciała jednorodnego o gęstości większej od gęstości wody;
 wyjaśnia, dlaczego okręt wykonany z materiałów o dużo większej gęstości od wody nie tonie.
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:
 hoduje samodzielnie kryształ;
 przeprowadza badania podatności ciał na różne rodzaje odkształceń (np. ściskanie, rozciąganie, skręcanie).
 wykazuje, że kształt powierzchni swobodnej cieczy w naczyniu (menisk) zależy od relacji między wartościami sił spójności i przylegania;
 podaje przykłady występowania zjawiska włoskowatości w przyrodzie i wyjaśnić jego rolę i skutki.
 uzasadnia, dlaczego w budownictwie stosowane są konstrukcje z żelaza i betonu.
 planuje i przeprowadza doświadczenie potwierdzające zależność ciśnienia od gęstości (rodzaju) cieczy i
od wysokości słupa cieczy (od głębokości);
 planuje i przeprowadza doświadczenie potwierdzające istnienie ciśnienia atmosferycznego;
 przelicza jednostki ciśnienia.
 sprawdza doświadczalnie słuszność prawa Pascala;
 wyjaśnia działanie podnośników hydraulicznych lub pneumatycznych;
 wyjaśnia działanie prasy hydraulicznej.
 projektuje i wykonuje model łodzi podwodnej;
 analizuje i porównuje wartości siły wyporu dla ciał zanurzonych w cieczy lub gazie.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
 samodzielnie dociera do różnych źródeł informacji naukowej,
 prowadzi badania, opracowuje wyniki i przedstawia je w formie projektów uczniowskich lub sprawozdań z
prac naukowo-badawczych,
 samodzielnie wykonuje modele, przyrządy i pomoce dydaktyczne
 podaje przykłady świadczące o działaniu sił oporu podczas ruchu ciał w cieczach i w gazach.
 wyjaśnia powstawanie siły nośnej działającej na samolot;
 porównuje i wyjaśnia różnice w powstawaniu siły nośnej balonu i samolotu.
8
9