Część humanistyczna: historia i wiedza o

Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego w części
humanistycznej z zakresu historii i wiedzy o społeczeństwie
przeprowadzonego w roku szkolnym 2013/2014
Do egzaminu przystąpiło 93 uczniów, 90 pisało egzamin w wersji standardowej,
natomiast 3 uczniów pisało egzamin na innym arkuszu ( arkusz dla ucznia z upośledzeniem w
stopniu lekkim).
Arkusz standardowy zawierał 24 zadania zamknięte różnego typu, 20 zadań z historii i
4 zadania z wiedzy o społeczeństwie. Za poprawne rozwiązanie wszystkich zadań uczeń mógł
otrzymać 33 punkty. Dominowały zadania wielokrotnego wyboru, w których uczeń wybierał
jedną z podanych odpowiedzi. Podstawę zadań stanowiły teksty kultury takie jak: teksty
historyczne, ilustracje mapy, tablica genealogiczna.
Zadania służyły badaniu określonych umiejętności, co pokazuje zamieszczona poniżej
tabela z uwzględnieniem przyporządkowania zadań i punktów do kategorii umiejętności.
Kategoria umiejętności
Analiza i interpretacja
historyczna.
Tworzenie narracji
historycznej.
Liczba punktów
4
Numery zadań
1,15,
Analiza i interpretacja
historyczna.
13
2,3,4,5,7,8,12,16,17,18,20,
Chronologia historyczna.
Chronologia historyczna,
analiza i interpretacja.
Znajomość zasad i procedur
demokracji.
Znajomość podstaw ustroju
Rzeczypospolitej Polskiej.
Rozumienie zasad gospodarki
rynkowej.
3
7
6,13,
9,10,11,14,19,
2
21,24,
3
22,
1
23,
Średni wynik procentowy uczniów naszej szkoły wyniósł 60,2%. Jest on wyższy od
średniej powiatu 55,7% i gminy 59,6% oraz kraju 59%. Jest natomiast nieco niższy od
średniej wojewódzkiej, która wyniosła 60,9%.W szkole najwyższą średnią uzyskała klasa III
A – 65,7%, drugie miejsce zajęła klasa III B z wynikiem 63,4%, trzecie miejsce III D –
57,6%, dalej IIIC – 57,3%, a następnie III E – 57%.
`
Najwyższy wynik uzyskany podczas egzaminu przez ucznia to 88%, natomiast
najniższy 24 %.
Średnia krajowa
59
Średnia
Średnia Średnia Średnia Średnia dla klas
województwa powiatu gminy szkoły
60,9
55,7
59,6
60,2
IIIA III III III III
B
C
D
E
65,7 63,4 57,3 57,6 57
Średni wynik procentowy
62
61
60
59
58
57
56
55
54
53
średnia krajowa
średnia
województwa
średnia powiatu
średnia gminy
średnia szkoły
Średni wynik procentowy klas
68
66
64
62
60
58
56
54
52
III A
III B
III C
III D
III E
Średnie wyniki w gminach powiatu ostrołęckiego.
62
60
58
56
54
52
50
48
46
Średnie wyniki gimnazjów z powiatu ostrołęckiego.
70
60
50
40
30
20
10
Baranowo
Zawady
Czarnia
Surowe
Czerwin
Goworowo
Kadzidło
Chudek
Wach
Dylewo
Jazgarka
Lelis
Obierwia
Łęg Przedmiejski
Warmiak
Łyse
Lipniki
Zalas
Wykrot
Wolokowe
Myszyniec
Olszewo - Borki
Nowa Wieś
Rzekuń
Laskowiec
Ołdaki
Troszyn
0
Według skali staninowej dla wyników szkół kraju w części humanistycznej z zakresu
historii i wiedzy o społeczeństwie nasza szkoła znalazła się w staninie 6 –wyżej średniej,
podobnie jak gmina i województwo, powiat natomiast znalazł się w 4 staninie-niżej średniej,
wynik średni w kraju to stanin 5 –średni.
Skala staninowa średnich wyników szkół.
Stanin
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Kraj
29,2-41,8
41,9-50,2
50,3-53,9
54,0-56,5
56,6-59,2
59,3-62,3
62,4-66,0
66,1-73,4
73,5-90,2
Województwo
29,2-41,8
41,9-50,2
50,3-53,9
54,0-56,5
56,6-59,2
59,3-62,3
62,4-66,0
66,1-73,4
73,5-90,2
Powiat
29,2-41,8
41,9-50,2
50,3-53,9
54,0-56,5
56,6-59,2
59,3-62,3
62,4-66,0
66,1-73,4
73,5-90,2
Gmina
29,2-41,8
41,9-50,2
50,3-53,9
54,0-56,5
56,6-59,2
59,3-62,3
62,4-66,0
66,1-73,4
73,5-90,2
Legenda
Stanin
Stanin
Stanin
1. najniższy
2. bardzo niski
3. niski
4. niżej średniej
5. średni
6. wyżej średniej
7. wysoki
8. bardzo wysoki
9. najwyższy
Uczniowie szkoły w poszczególnych staninach.
Stanin
1. najniższy
2. bardzo niski
3. niski
4. niżej średniej
5. średni
6. wyżej średniej
7. wysoki
8. bardzo wysoki
9. najwyższy
Liczba uczniów
4
2
16
6
21
17
13
6
5
% uczniów
4,30
2,15
17,20
6,45
22,56
18,28
13,98
6,45
5,37
Szkoła
29,2-41,8
41,9-50,2
50,3-53,9
54,0-56,5
56,6-59,2
59,3-62,3
62,4-66,0
66,1-73,4
73,5-90,2
Poziom wykonania zadań
z uwzględnieniem stopnia trudności dla szkoły i kraju.
120
100
80
szkoła
60
kraj
40
20
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
Numery zadań
Stopień
trudności
Wskaźnik
łatwości
Bardzo trudne
Trudne
Umiarkowanie
trudne
Łatwe
Bardzo łatwe
Historia
Wiedza
o
społeczeństwie
Liczba
Zadań
0,00-0,19
0,20-0,49
0,50-0,69
-
-
-
11,12,13,14,15,16,
6,8,10,19,20,
22,
6
6
0,70-0,89
0,90-1,00
1,2,3,4,5,7,9,17,18,
-
21,23,
24,
11
1
Egzamin gimnazjalny z historii wiedzy o społeczeństwie badał poziom opanowania
przez gimnazjalistów umiejętności w zakresie chronologii, analizy i interpretacji, tworzenia
narracji historycznej oraz wykorzystania i tworzenia informacji, znajomości podstaw ustroju i
procedur demokracji.
Gimnazjaliści bardzo dobrze poradzili sobie z zadaniami sprawdzającymi umiejętność
analizy i interpretacji historycznej. 89% uczniów w kraju a w szkole 86% uczniów udzieliło
poprawnej odpowiedzi w zadaniu 3, w którym po przeprowadzeniu analizy współczesnego
tekstu, dotyczącego tradycji walk gladiatorów należało umiejscowić opisane zjawisko we
właściwym kręgu kulturowym. Ponad 80% gimnazjalistów udzieliło poprawnej odpowiedzi w
zadaniach 4 i 5 (w naszej szkole odpowiednio 80 i 77 %) sprawdzających umiejętność
rozpoznawania cech charakterystycznych dla kręgów kulturowych i stylów
architektonicznych. Zestawiając graficzne symbole z opisami trzech religii – judaizmu,
islamu i chrześcijaństwa, dopasowując symbol do religii. W zadaniu 5 wybierali spośród
czterech ilustracji dwie przedstawiające budowle w stylu romańskim i gotyckim.
Trudność gimnazjalistom sprawiło zadanie 13 dotyczące porządkowania wydarzeń
historycznych z historii Polski z drugiej połowy XVIII wieku tylko 25% w kraju i 28%
uczniów w naszej szkole wskazało poprawny szereg chronologiczny. Również trudne było
zadanie 14, w którym gimnazjaliści po analizie zamieszczonej w arkuszu mapy mieli wskazać
właściwy dla niej tytuł. Jedynie 28% uczniów w kraju jak i w naszej szkole udzieliło
poprawnej odpowiedzi. Dla uczniów naszej szkoły trudne było zadanie 12 dotyczące
umiejętności czytania mapy z okresu powstania Chmielnickiego - 26 % poprawnych
odpowiedzi, w kraju 35%.
Umiarkowanie trudne było dla uczniów zadanie 6, dwupunktowe, dotyczyło ono
chronologicznego uporządkowania czterech wydarzeń z okresu rozbicia dzielnicowego i
zjednoczenia Królestwa Polskiego – odpowiednio 58 % kraj, 56 % szkoła.
W zakresie analizy i interpretacji zdarzeń uczniowie mieli problem z porównaniem
treści źródła pisanego i ikonograficznego. Ocena trafności opinii wymagała bardziej
wnikliwej analizy obu źródeł i niesugerowania się wiedzą o efektach ruchów
emancypacyjnych w owym czasie. Poprawnych odpowiedzi udzieliło 31 % uczniów w kraju i
29 % w szkole.
Spośród zadań wiedzy o społeczeństwie bardzo łatwe okazało się zadanie 24
dotyczące kampanii wyborczej – 95% poprawnych odpowiedzi w kraju oraz 99% w szkole.
Zadaniem umiarkowanie trudnym było zadanie 22 sprawdzające znajomość rodzajów aktów
wydawanych przez organy władzy państwowej i samorządowej.
Wnioski:
 podczas pracy z tekstem źródłowym, ikonograficznym, z drzewem genealogicznym i
materiałem statystycznym uważnie odczytywać zawarte w nich informacje; następnie
rozpoznawać zmiany polityczne, czy wydarzenia historyczne, których one dotyczą w
kontekście wydarzeń w Polsce i na świecie;
 podczas pracy z mapą historyczną uważnie odczytywać informacje umieszczone na
mapie i legendzie a następnie sytuować zmiany polityczne czy wydarzenia, których
dotyczy mapa w kontekście wydarzeń w Polsce i na świecie;
 prezentując wydarzenia historyczne zwracać baczną uwagę na ich przyczyny i skutki.
Znajomość dat jest zdecydowanie mniej potrzebna do rozwiązywania zadań
egzaminacyjnych niż umiejętność wskazywania powiązań między poszczególnymi
wydarzeniami;
 doskonalenie umiejętności z zakresu chronologii historycznej, jak też interpretowania
źródeł historycznych;
 utrwalanie wiedzy historycznej i obywatelskiej.
Analizy dokonał zespół:
Tabaka Grażyna
Turek Marzena
Wróblewski Dariusz