prezentacja
Transkrypt
prezentacja
Granice w procesie wychowania Iwona Janeczek Czym są granice ? • w świecie fizycznym są to płoty, szlabany, żywopłoty; • informują o tym gdzie zaczyna się moja własność; • w świecie duchowym są równie rzeczywiste, jednak trudniej je zobaczyć; • granice określają co jest mną, a co już mną nie jest Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999 Czym są granice ? • granice pokazują gdzie „kończę się” ja, a zaczyna ktoś inny; • budują poczucie własności i odpowiedzialności w odniesieniu do samego siebie; • jeśli wiem, gdzie zaczyna się i kończy mój teren mogę z nim zrobić, co zechcę; Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999 Czym są granice ? • świadomość tego, co jest mną, co posiadam jako ja i za co jestem odpowiedzialny, jest podstawą wolności; • człowiek, który bierze odpowiedzialność za swoje życie otwiera się na różne możliwości; • kto nie jest „właścicielem” swojego życia ogranicza sobie te możliwości; Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999 System granic Umownie można przyjąć, że system granic składa się z dwóch części: • zewnętrznej, pozwala ona decydować o dystansie, jaki chcę utrzymać wobec innych ludzi, • wewnętrznej, która chroni nasze myśli i uczucia. Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999 System granic • • • • Innego podziału dokonała Megan Le Boutillier. Jej zdaniem można mówić o granicach: fizycznych, intelektualnych, emocjonalnych, duchowych. Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999 Granice fizyczne • granicą jest skóra ludzka, która nadaje ciału właściwy kształt; • są też granice przestrzenne, określają one możliwą i niemożliwą do przyjęcia bliskość fizyczną; • zależą one od indywidualnych preferencji, stopnia zażyłości oraz norm kulturowych; Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999 Granice emocjonalne • te granice formują się we wczesnym okresie życia; • wpływa na nie jakoś więzów miedzy rodzicami a dzieckiem; • pozwalają one określić własne uczucia, które pojawiają się w związku z daną sytuacją, osobą lub miejscem. Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999 Granice intelektualne • pozwalają ufać własnym spostrzeżeniom; • dzięki nim wiem, czego pragnę, potrzebuję oraz czego nie chcę i co jest mi zbędne; • jeśli mam zdrowe granice nie mylę swoich pragnień z pragnieniami innych ludzi; • pozwalają na przyjmowanie informacji ze świata zewnętrznego, przeanalizowanie ich i ustalenie czy przyjmuję je za swoją. Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999 Granice duchowe • pozwalają na uświadomienie sobie prawdy o niezmiennej rzeczywistości Bożej; • pomagają określić siebie w relacjach ze Stwórcą; • uczą odpowiedzialności, mimo iż narzucają pewne ograniczenia; • wymagają stałej autorefleksji odnośnie hierarchii wartości i systemu przekonań. Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999 „Osoba pozbawiona granic jest niewrażliwa na granice innych i nieświadoma ich istnienia.” Stefan Kardynał Wyszyński Wpływ jakości granic na relacje z innymi ludźmi Nienaruszony system granic: • świadome nawiązywanie związków, • świadome przeżywanie bliskości, • satysfakcja z bycia z ludźmi, • poczucie bezpieczeństwa, • respektowanie cudzych granic, • umiejętność mówienia „nie”. Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999 Brak granic: • kłopoty w kontaktach z ludźmi, • przyjmowanie roli agresora, bądź ofiary, • naruszanie cudzych granic, • poczucie zagrożenia i braku ochrony, • brak umiejętności mówienia „nie”. Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999 Uszkodzony system granic: • powodowanie konfliktów, • częściowa ochrona, • kłopoty z respektowaniem granic innych osób, • niepełne poczucie bezpieczeństwa, • umiejętność mówienia „nie” czasami. Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999 Mury zamiast granic: Najczęściej powstają w skutek wcześniejszych zranień, złości lub lęku. • poczucie izolacji, • brak intymności, • samotność, • mówienie „nie” w każdej sytuacji. Za: J. Sakowska „Szkoła dla rodziców i wychowawców” Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999 Dziękuję za uwagę