Prokurator Generalny Andrzej Seremet ul. Barska 28

STOWARZYSZENIE OCHRONY ZWIERZĄT EKOSTRAŻ
ul. Spółdzielcza 13/4, 51-662 Wrocław
tel. 605 78 22 14, 666 214 555
www: ekostraz.pl; e-mail: [email protected]
KRS: 0000352569 REGON: 021214549 NIP: 898-217-36-04
Wrocław, 12 grudnia 2011 r.
Prokurator Generalny
Andrzej Seremet
ul. Barska 28/30
02-315 Warszawa
Wielce Szanowny Panie Prokuratorze Generalny,
Stowarzyszenie Ochrony Zwierząt EKOSTRAŻ we Wrocławiu, organizacja
społeczna, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, niniejszym składa
na Pana ręce serdeczne podziękowanie za opracowanie przez Prokuraturę Generalną
oraz przesłanie do podległych jej jednostek prokuratury wytycznych w sprawie
prawno-karnej oceny postępowania z żywymi rybami w handlu detalicznym.
Humanitarne traktowanie ryb od wielu lat jest palącym problemem polskiej ochrony
zwierząt, który – mimo istniejących zapisów prawa materialnego, tj. Ustawy z dnia 21
sierpnia 1997 roku o ochronie zwierząt – jest na ogół bagatelizowany przez organy
ścigania oraz oskarżyciela publicznego. Podobnie jak inne formy znęcania się nad
zwierzętami.
Warto wskazać przy tym, że wolą Ustawodawcy, na skutek wchodzącej w życie
z dniem 1 stycznia 2012 roku Ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o
ochronie zwierząt oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U.
2011 nr 230 poz. 1373), jednoznacznie i kategorycznie przesądzono, iż zarówno
„transport żywych
ryb”, jak też „ich przetrzymywanie w celu sprzedaży bez
dostatecznej
wody
ilości
uniemożliwiającej
oddychanie”,
per
se
wyczerpują
przedmiotowe znamiona przestępstwa znęcania się nad zwierzętami (art. 35 ust. 1 a
lub 2 w zw. z art. 6 ust. 2 pkt. 18 Ustawy o ochronie zwierząt).
Koniecznie
należy
podkreślić
ponadto,
że
całkowicie
kuriozalne
jest
prezentowane w mediach stanowisko niektórych prokuratorów oraz stowarzyszeń
prokuratorów, zgodnie z którym wytyczne Prokuratury Generalnej w sprawie
humanitarnego traktowania żywych ryb należy potraktować jako żart, kwestię
nieistotną lub wręcz „ośmieszającą prokuraturę”. Ustawowym instytucjonalnym
zadaniem prokuratury jest bowiem „strzeżenie praworządności oraz czuwanie nad
ściganiem przestępstw” (art. 2 Ustawy z dnia 20 czerwca 1985 roku o prokuraturze), a
jednym z zasadniczych celów samego postępowania karnego, bez względu na to, czego
ono dotyczy, jest „zapobieganie przestępstwom oraz umacnianie poszanowania prawa i
zasad współżycia społecznego” (art. 2 § 1 pkt. 2 Ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku
Kodeks Postępowania Karnego; dalej kpk). Zaiste trudno wyobrazić sobie większą
kpinę z tych zasad niż publiczne deklaracje niektórych oskarżycieli publicznych,
zgodnie z którymi prawna ochrona zwierząt jest nieistotna oraz że można ją
sprowadzić do kiepskiego żartu w TVN 24.
Ustawa o ochronie zwierząt jest aktem prawa materialnego, który obowiązuje w
Rzeczypospolitej
Polskiej
i
penalizuje
m.in.
niehumanitarne
i
nieuzasadnione
uśmiercanie zwierząt oraz znęcanie się nad nimi, nie wskazując przy tym, że
podejmowane przez nią kwestie są mniej istotne niż te, którymi na ogół zajmują się
prokuratorzy. Nie tylko kwestią praworządności i humanitaryzmu, ale także zwykłej
„przyzwoitości” i etyki (poprzez szczególny rodzaj krzywdy dotykającej byty zdolne do
odczuwania i cierpienia, które same nie mogą bronić swoich interesów) jest raczej
występowanie w ich obronie niż publiczne sprowadzenie tej obrony do absurdu.
Zwłaszcza,
że
społeczna
świadomość
dotycząca
prawnego
wymogu
humanitarnego traktowania zwierząt jest w Polsce nadal bardzo niska. A wieloletnie
doświadczenia EKOSTRAŻY i innych organizacji ochrony zwierząt, które aktywnie
korzystają z podmiotowego uprawnienia ustawowego do działania jako pokrzywdzony /
oskarżyciel posiłkowy / oskarżyciel subsydiarny w sprawach o przestępstwa z Ustawy
o ochronie zwierząt, wskazują że zapisy prawa ochrony zwierząt są rutynowo
prokuratorów w kilkunastu sprawach o przestępstwa z Ustawy o ochronie zwierząt
zostało uwzględnionych przez sądy powszechne z uwagi na zaistnienie względnych
Strona
2011 roku (do 1 grudnia) 100% zażaleń EKOSTRAŻY na postanowienia i zarządzenia
2
bagatelizowane przez organy ścigania oraz oskarżycieli publicznych. Tylko w 2010 i w
przesłanek odwoławczych w rozumieniu art. 438 kpk. Pośród nich dominowała rażąca
obraza przez organy ścigania oraz oskarżycieli publicznych prawa materialnego, tj.
zapisów Ustawy o ochronie zwierząt.
Z uwagi na wszystko powyższe,
za szczególnie słuszne i uzasadnione uznać
należy działania Prokuratury Generalnej, mające na celu wzrost świadomości i kultury
prawnej polskich prokuratorów w zakresie znajomości oraz umiejętności stosowania
do konkretnych przypadków zapisów polskiego prawa ochrony zwierząt. EKOSTRAŻ z
pewnością zawsze będzie wspierała takie działania, licząc na to, że sytuacje, w których
oskarżyciel publiczny jest przeciwnikiem procesowym organizacji działającej jako
pokrzywdzony w sprawach o przestępstwa przeciwko ochronie zwierząt, staną się
Strona
3
incydentami, a nie przykrą normą.