katyn
Transkrypt
katyn
A B B Y Y.c Y F T ra n sf o to bu y rm re he k C lic he k lic C w. om w w w w PD ABB 1 re to Y 3.0 3.0 bu y rm er Y F T ra n sf o ABB PD er Y SCENARIUSZ POŚWIĘCONY 70 ROCZNICY ZBRODNI W KATYNIU. Narrator I: Wojna polsko – radziecka z lat 1919 – 1921 zakończyła się sukcesem Polaków. Odrodzone po 123 latach niewoli młode państwo polskie odparło ze swych granic groźnego wschodniego sąsiada. Nie udało się niestety oderwać Ukrainy od Rosji, co było naczelnym planem Józefa Piłsudskiego. Bał się, że dzięki Ukrainie ZSRR urośnie w siłę militarną, sprzymierzy się Niemcami i w konsekwencji tego dojdzie do kolejnego rozbioru Polski. Niedaleka przyszłość potwierdziła niestety te ponure przypuszczenia. W ZSRR wielkimi przegranymi wyżej wspomnianej wojny byli Włodzimierz Lenin, Michaił Tuchaczewski, Józef Stalin. Narrator II: Ten ostatni, po objęciu władzy w kraju w 1924 r. dążył do pomszczenia upokorzenia doznanego od Polaków. Pragnął również władzy nad ziemiami na zachodzie kosztem Polski, Litwy, Łotwy, Estonii, Finlandii. Przez lata dążył do tych celów, rozbudowując siły zbrojne. Dnia 23 VIII 1939 r. doszło do historycznego paktu o nieagresji pomiędzy III Rzeszą Niemiecką Adolfa Hitlera, a ZSRR Józefa Stalina. Został on podpisany w Moskwie. Ze strony niemieckiej występował Joachim Ribbentrop, a radzieckiej Wiaczesław Mołotow. Dlatego nazywany jest on paktem Ribbentrop – Mołotow. Jego tajny protokół przewidywał podział ziem polskich na linii rzek : Narew, Pisa, Wisła, San. W ten sposób ZSRR przypadały wschodnie tereny Polski. Narrator III: Dnia 1 IX 1939 r. Niemcy zaatakowały Polskę z trzech stron. Z kolei 17 IX 1939 r. ZSRR zaatakował nasz kraj od wschodu. Przewaga wroga była miażdżąca. Związki taktyczne Korpusu Ochrony Pogranicza, Brygady Rezerwowej Kawalerii Wołkowysk i Samodzielnej Grupy Operacyjnej ,,Polesie’’ nie były w stanie powstrzymać naporu wschodniego sąsiada. Był to swego rodzaju ,,cios w plecy’’ armii polskiej. Agresja ta była osobistą zemstą Stalina za niepowodzenia doznane w sierpniu 1920 r. Do niewoli radzieckiej dostało się 250 tyś. żołnierzy, w tym wielu oficerów Wojska Polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza i funkcjonariuszy Policji w. A B B Y Y.c om A B B Y Y.c Y F T ra n sf o to bu y rm re he k C lic he k lic C w. om w w w w PD ABB 2 re to Y 3.0 3.0 bu y rm er Y F T ra n sf o ABB PD er Y Państwowej. Żołnierze polscy z tych terenów byli Przez Rosjan i Ukraińców szczególnie znienawidzeni. Narrator IV: Około 15 tyś. żołnierzy i policjantów zostało uwięzionych w obozach w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku. Kierownictwo partyjne ZSRR pod przewodnictwem Józefa Stalina i Wiaczesława Mołotowa podjęło decyzję o wymordowaniu polaków. Dnia 5 III 1940 r. został wydany rozkaz wykonania tego haniebnego planu. Wydał go ówczesny szef NKWD Ławrientij Beria. Narrator V: Pierwsze transporty na miejsca egzekucji zaczęły się w kwietniu, a zostały zakończone w maju. Oficerów z Kozielska pochowano w Katyniu pod Smoleńskiem, oficerów ze Starobielska w Patichatkach pod Charkowem a więźniów z Ostaszkowa w Miednoje pod Twerem. Narrator VI: Wśród zabitych znaleźli się między innymi : Ksawery Czernicki, gen. Józef Haller i jedyna kobieta por. pilot Janina Lewandowska. Recytator I: Oto jak wyglądał dzień w obozie 5 III 1940 r. Bronisław Wajs zapisał w swym pamiętniku : Rano – zupa : kasza na rybie śmierdzącej. Obiad : kapuśniak i kasza. 1200 listów, a ja nic i nic. Śnieżyca. Recytator II: Na ziemi kozielskiej wśród lasów i pól, Spędzamy dni szare niewoli. A z nami przebywa tęsknota i ból, Odwieczny towarzysz niedoli. Recytator III: Szli ułani, saperzy, wojsko wszelkich znaków, Szła za nimi sława Polski, Nieśmiertelna Chwała ! Mimo więzów i kajdan, szła tam Wolność cała, Nie pomna krwi i ofiar… Szła godność Polaków. w. A B B Y Y.c om A B B Y Y.c Y F T ra n sf o to bu y rm re he k C lic he k lic C w. om w w w w PD ABB 3 re to Y 3.0 3.0 bu y rm er Y F T ra n sf o ABB PD er Y Recytator IV: Wszystkich tych męczenników w nocy wyrywali, Z łagrów tajgi i stepów – były ich tysiące… Spędzeni pod sekretem, w pospiesznym transporcie, Na punkt zborny pod Katyń… Tam już dół kopali. Recytator V: Jaka myśl gdy klęczałeś przeszyła ci czaszkę. Jaki obraz przed oczy, gdy chłód lufy w tył głowy. A uczucia : Gniew, Bezsilność, Żal, Rozpacz. W jednym ułamku sekundy. Recytator VI: Nie ma światków ? A niebo. Przenikliwe i groźne. Drzewa długo szumiały, By wykrzyczeć tę zbrodnię. Słońce raną zachodzi, Ku pamięci potomnych. Recytator I: Katyń – to chyba od katów się zowie, Wielu zakatowanych Polaków, Tu leży – może nam ktoś powie ? Recytator II: Szukała matka syna włoków, W każdym wrześniowym mężnych rowie. Pewnie, że w szarży padł się dowie, Z szablą na czołgi w grzmiącym skoku. Recytator III: A było tak : na ustach kneble, Na głowie worek miast wawrzynu, Po plecach bagnet nieraz spłynął… Dziś leżą warstw zlepionych szczeble. w. A B B Y Y.c om A B B Y Y.c Y F T ra n sf o to bu y rm re he k C lic he k lic C w. om w w w w PD ABB 4 re to Y 3.0 3.0 bu y rm er Y F T ra n sf o ABB PD er Y Recytator IV : Tu braknie łez. A do krwi ręka, Nieuzbrojona pięść zaciska. W bezsilnej hańbie cmentarzyska, Nad którym serce z bólu pęka. O matko ! Mężnie przyjm męczeństwo ! Recytator V: Sprzączki i guziki z orzełkiem ze rdzy, Zgniłe zdjęcia, pieczątki ; Mapy miast i wsi, Ale nie ma broni. To nie polegli… Recytator VI: Te same nad karkiem okrągłe urazy, Przez które do ziemi odpłynął dar Boży. Ale nie ma znaków, że to grób; To Katyńska Ziemia. Narrator I: Wiadomość o odkryciu grobów polskich oficerów została podana 13 IV 1943 r. przez Niemców, którzy natknęli się na nie w okolicach Katynia, po ataku na ZSRR w 1941 r. Strona radziecka zdecydowanie zaprzeczyła i oskarżyła nazistów o dokonanie tej zbrodni. Narrator II: Rząd Polski na uchodźstwie zwrócił się do Międzynarodowego Polskiego Krzyża z prośbą o zbadanie sprawy katyńskiej. Analogicznie postąpili Niemcy. Dało to Związkowi Radzieckiemu pretekst do oskarżenia strony polskiej o kontakty z III Rzeszą i w konsekwencji dostarczyło powodu do zerwania stosunków dyplomatycznych. Narrator III: W 1943 r. przebywała w Katyniu międzynarodowa komisja, która potwierdziła odpowiedzialność ZSRR za dokonanie mordu. Z kolei powołana rok później komisja radziecka oskarżyła o w. A B B Y Y.c om A B B Y Y.c Y F T ra n sf o to bu y rm re he k C lic he k lic C w. om w w w w PD ABB 5 re to Y 3.0 3.0 bu y rm er Y F T ra n sf o ABB PD er Y zbrodnię nazistów. Odpowiedzialność strony radzieckiej potwierdził raport komisji Kongresu USA sporządzony w 1952 r. Narrator IV: W latach PRL – u podtrzymywano wersję o zbrodni dokonanej w Katyniu przez nazistów, jednak starano się nie poruszać tej drażliwej sprawy. Dopiero 13 IV 1990 r. władze radzieckie przyznały się do odpowiedzialności NKWD za mordy w Katyniu, Patichatkach i Miednoje. Jednakże pełna liczba ofiar wciąż jeszcze nie jest znana. Recytator I: Żołnierzom naszym, Jeńcom wojennym, Zamordowanym, W Katyniu – Katyniach, Krzyże wznieśmy… Krzyże pamięci, Krzyże chwały, I krzyże święte. Recytator II: Dajmy im miejsce, Miejsce godne, Godne i trwałe, W nas, W rodzinach naszych, W narodzie, W historii, W działaniach naszych. Bibliografia : 1. Prac. zbior. pod red. Agnieszki Nawrot, Encyklopedia. Historia; Kraków 2007. 2. Wojciech Kucharski, Dariusz Misiejuk; Historia Polski w datach, Wrocław 2007. 3. Biblioteka w szkole, Nr 6/2002, s.26 – 27. 4. Własne inwencje twórcze. w. A B B Y Y.c om A B B Y Y.c Y F T ra n sf o to bu y rm re he k C lic he k lic C w. om w w w w PD ABB 6 re to Y 3.0 3.0 bu y rm er Y F T ra n sf o ABB PD er Y Opracował i przeprowadził : Radosław Wardak. Nauczyciel – Bibliotekarz. Wólka Domaszewska 17. Dnia : 27.03.2010 r. Podpis Dyrektora : w. A B B Y Y.c om