katyn

Transkrypt

katyn
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
1
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
SCENARIUSZ POŚWIĘCONY 70 ROCZNICY ZBRODNI W
KATYNIU.
Narrator I: Wojna polsko – radziecka z lat 1919 – 1921 zakończyła
się sukcesem Polaków. Odrodzone po 123 latach niewoli młode
państwo polskie odparło ze swych granic groźnego wschodniego
sąsiada. Nie udało się niestety oderwać Ukrainy od Rosji, co było
naczelnym planem Józefa Piłsudskiego. Bał się, że dzięki Ukrainie
ZSRR urośnie w siłę militarną, sprzymierzy się Niemcami i w
konsekwencji tego dojdzie do kolejnego rozbioru Polski. Niedaleka
przyszłość potwierdziła niestety te ponure przypuszczenia. W ZSRR
wielkimi przegranymi wyżej wspomnianej wojny byli Włodzimierz
Lenin, Michaił Tuchaczewski, Józef Stalin.
Narrator II: Ten ostatni, po objęciu władzy w kraju w 1924 r. dążył
do pomszczenia upokorzenia doznanego od Polaków. Pragnął również
władzy nad ziemiami na zachodzie kosztem Polski, Litwy, Łotwy,
Estonii, Finlandii. Przez lata dążył do tych celów, rozbudowując siły
zbrojne. Dnia 23 VIII 1939 r. doszło do historycznego paktu o
nieagresji pomiędzy III Rzeszą Niemiecką Adolfa Hitlera, a ZSRR
Józefa Stalina. Został on podpisany w Moskwie. Ze strony
niemieckiej występował Joachim Ribbentrop, a radzieckiej
Wiaczesław Mołotow. Dlatego nazywany jest on paktem Ribbentrop –
Mołotow. Jego tajny protokół przewidywał podział ziem polskich na
linii rzek : Narew, Pisa, Wisła, San. W ten sposób ZSRR przypadały
wschodnie tereny Polski.
Narrator III: Dnia 1 IX 1939 r. Niemcy zaatakowały Polskę z trzech
stron. Z kolei 17 IX 1939 r. ZSRR zaatakował nasz kraj od wschodu.
Przewaga wroga była miażdżąca. Związki taktyczne Korpusu
Ochrony Pogranicza, Brygady Rezerwowej Kawalerii Wołkowysk i
Samodzielnej Grupy Operacyjnej ,,Polesie’’ nie były w stanie
powstrzymać naporu wschodniego sąsiada. Był to swego rodzaju
,,cios w plecy’’ armii polskiej. Agresja ta była osobistą zemstą Stalina
za niepowodzenia doznane w sierpniu 1920 r. Do niewoli radzieckiej
dostało się 250 tyś. żołnierzy, w tym wielu oficerów Wojska
Polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza i funkcjonariuszy Policji
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
2
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Państwowej. Żołnierze polscy z tych terenów byli Przez Rosjan i
Ukraińców szczególnie znienawidzeni.
Narrator IV: Około 15 tyś. żołnierzy i policjantów zostało
uwięzionych w obozach w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku.
Kierownictwo partyjne ZSRR pod przewodnictwem Józefa Stalina i
Wiaczesława Mołotowa podjęło decyzję o wymordowaniu polaków.
Dnia 5 III 1940 r. został wydany rozkaz wykonania tego haniebnego
planu. Wydał go ówczesny szef NKWD Ławrientij Beria.
Narrator V: Pierwsze transporty na miejsca egzekucji zaczęły się w
kwietniu, a zostały zakończone w maju. Oficerów z Kozielska
pochowano w Katyniu pod Smoleńskiem, oficerów ze Starobielska w
Patichatkach pod Charkowem a więźniów z Ostaszkowa w Miednoje
pod Twerem.
Narrator VI: Wśród zabitych znaleźli się między innymi : Ksawery
Czernicki, gen. Józef Haller i jedyna kobieta por. pilot Janina
Lewandowska.
Recytator I:
Oto jak wyglądał dzień w obozie 5 III 1940 r. Bronisław Wajs zapisał
w swym pamiętniku :
Rano – zupa : kasza na rybie śmierdzącej.
Obiad : kapuśniak i kasza. 1200 listów, a ja nic i nic. Śnieżyca.
Recytator II:
Na ziemi kozielskiej wśród lasów i pól,
Spędzamy dni szare niewoli.
A z nami przebywa tęsknota i ból,
Odwieczny towarzysz niedoli.
Recytator III:
Szli ułani, saperzy, wojsko wszelkich znaków,
Szła za nimi sława Polski, Nieśmiertelna Chwała !
Mimo więzów i kajdan, szła tam Wolność cała,
Nie pomna krwi i ofiar…
Szła godność Polaków.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
3
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Recytator IV:
Wszystkich tych męczenników w nocy wyrywali,
Z łagrów tajgi i stepów – były ich tysiące…
Spędzeni pod sekretem, w pospiesznym transporcie,
Na punkt zborny pod Katyń…
Tam już dół kopali.
Recytator V:
Jaka myśl gdy klęczałeś przeszyła ci czaszkę.
Jaki obraz przed oczy, gdy chłód lufy w tył głowy.
A uczucia : Gniew, Bezsilność, Żal, Rozpacz.
W jednym ułamku sekundy.
Recytator VI:
Nie ma światków ?
A niebo. Przenikliwe i groźne.
Drzewa długo szumiały,
By wykrzyczeć tę zbrodnię.
Słońce raną zachodzi,
Ku pamięci potomnych.
Recytator I:
Katyń – to chyba od katów się zowie,
Wielu zakatowanych Polaków,
Tu leży – może nam ktoś powie ?
Recytator II:
Szukała matka syna włoków,
W każdym wrześniowym mężnych rowie.
Pewnie, że w szarży padł się dowie,
Z szablą na czołgi w grzmiącym skoku.
Recytator III:
A było tak : na ustach kneble,
Na głowie worek miast wawrzynu,
Po plecach bagnet nieraz spłynął…
Dziś leżą warstw zlepionych szczeble.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
4
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Recytator IV :
Tu braknie łez. A do krwi ręka,
Nieuzbrojona pięść zaciska.
W bezsilnej hańbie cmentarzyska,
Nad którym serce z bólu pęka.
O matko ! Mężnie przyjm męczeństwo !
Recytator V:
Sprzączki i guziki z orzełkiem ze rdzy,
Zgniłe zdjęcia, pieczątki ;
Mapy miast i wsi,
Ale nie ma broni.
To nie polegli…
Recytator VI:
Te same nad karkiem okrągłe urazy,
Przez które do ziemi odpłynął dar Boży.
Ale nie ma znaków, że to grób;
To Katyńska Ziemia.
Narrator I: Wiadomość o odkryciu grobów polskich oficerów została
podana 13 IV 1943 r. przez Niemców, którzy natknęli się na nie w
okolicach Katynia, po ataku na ZSRR w 1941 r. Strona radziecka
zdecydowanie zaprzeczyła i oskarżyła nazistów o dokonanie tej
zbrodni.
Narrator II: Rząd Polski na uchodźstwie zwrócił się do
Międzynarodowego Polskiego Krzyża z prośbą o zbadanie sprawy
katyńskiej. Analogicznie postąpili Niemcy. Dało to Związkowi
Radzieckiemu pretekst do oskarżenia strony polskiej o kontakty z III
Rzeszą i w konsekwencji dostarczyło powodu do zerwania stosunków
dyplomatycznych.
Narrator III: W 1943 r. przebywała w Katyniu międzynarodowa
komisja, która potwierdziła odpowiedzialność ZSRR za dokonanie
mordu. Z kolei powołana rok później komisja radziecka oskarżyła o
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
5
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
zbrodnię nazistów. Odpowiedzialność strony radzieckiej potwierdził
raport komisji Kongresu USA sporządzony w 1952 r.
Narrator IV: W latach PRL – u podtrzymywano wersję o zbrodni
dokonanej w Katyniu przez nazistów, jednak starano się nie poruszać
tej drażliwej sprawy. Dopiero 13 IV 1990 r. władze radzieckie
przyznały się do odpowiedzialności NKWD za mordy w Katyniu,
Patichatkach i Miednoje. Jednakże pełna liczba ofiar wciąż jeszcze nie
jest znana.
Recytator I:
Żołnierzom naszym,
Jeńcom wojennym,
Zamordowanym,
W Katyniu – Katyniach,
Krzyże wznieśmy…
Krzyże pamięci,
Krzyże chwały,
I krzyże święte.
Recytator II:
Dajmy im miejsce,
Miejsce godne,
Godne i trwałe,
W nas,
W rodzinach naszych,
W narodzie,
W historii,
W działaniach naszych.
Bibliografia :
1. Prac. zbior. pod red. Agnieszki Nawrot, Encyklopedia. Historia;
Kraków 2007.
2. Wojciech Kucharski, Dariusz Misiejuk; Historia Polski w
datach, Wrocław 2007.
3. Biblioteka w szkole, Nr 6/2002, s.26 – 27.
4. Własne inwencje twórcze.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
6
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Opracował i przeprowadził :
Radosław Wardak.
Nauczyciel – Bibliotekarz.
Wólka Domaszewska 17.
Dnia : 27.03.2010 r.
Podpis Dyrektora :
w.
A B B Y Y.c
om