riesty INTERNATIONAL - Amnesty International

riesty INTERNATIONAL - Amnesty International

riesty
INTERNATIONAL
Styczen
1995 Vol, 25
Wersja polska: Rok V Nr 1(40)
Nr ref
Pr 915/94
ISSN
12 33-9726
N EWS
Valerio
Trindade,
Jose
4..
student
ze Wschodniego
Timoru,
wyciagany
z terenu
ambasady
amerykansIdej
Diakarcie
w
przez
funkcjonariuszy
pOIiCJi indonezyjskiej.
Studenci
apelowali
do
prezydenta
Clintona
0 wywieranie
nacisku
sprawie
uwolnienia
wivionego
przywndcy
partyzantów,
Xanana
Gusmao.
W NUMERZE:
INDONEZJA
INFORMACJE . . . 2
Policjaatakujeprotestujqcych
,Lleksyku
Bliskiego
Sy n
w Diakarcie.
otkliwe
wobec
domniemanych
przestcpcow
uzasadniajoc
to "czyszczeniem"
DZakarty.
"szczytern"
przed
APEC
Ekonomicznej
w listopadzie
Represje
kwietniu
o sobie
byla
polick
skazywano
dzialaczy
wzrosla
okolo
na rzecz
Wschodniego
schroniesic
w ktOrej
sluzby
270 ticzestnikOw
niepodleglo4ci
Titoom
przed
ainhasady
akcjo
midst.
policji
Cywile
amerykafiskiej
sic
ekipie
schwytany
miejscu
ronvaiajoc
pomocy
no rozw61
do Silva,
miejsca
zamieszek
do It otelu:
policjc.
usilowal
telewizji
zostal
pobity
na
Korespondent
ukarani.
pod
wobec
azylu
protest6w,
do 21
sie w imieniu
Sarmento
Alvez
dla nas
chcemy
.fitnorte.
indonezyjskiego,
wniosku,
Portugalia
"Decyzja,jest
poniewni.
na teren
udzielenia
Fernando
ie
po jej
taki wniosek
Wschodnim
grolbv
weszli
uczestnikom
oshb
Net-at-my
7jednoczo-
Wypowiadajar
stwierdzil:
trudmi.
lndonezji.
ktorzy
zgloszo
INFORMACJE
przyznanie
nie zostali
listopada.
grupy
Stan przestrzega-
sic zapewnienia,
gotowo4(
Rwantly
ze
we Wschodnim
Stanciw
domagali
opuszczeniu
jeZeli
sic
Wschodniego
niemieckiej
uwagc
Timorze
ambasady,
prow
oznajmila,
rzlowieka
politycznego
k.arnieniarni
uporninajacych
i okrutnie
przez
pod
wyrazilo
sprowokowali
Domingos
polthoc
Japonia
nia praw
Brazylii
Indonezn
i Wschodnim
bye we
jednakie,
kiedy
uw;e4c. nieustanne
nas it
strony
dochodzi
ie powinniSmy
wywiodu
my do
wyjechae."
.
3
GLOSTWOJDOTRZE
do
udzial
sytuacjo
manifestanci.
sie
UPOMNIJ
wyrazilo
w lndonezji
Timorze.
nych
cywilnych
okazali
hioracych
Przedstawiciele
policji
mieszkaniec
i w powrocie
na
gdy
sic z jednostkarni
i gnipo
rzucajoc
w opuszczeniu
usilowslo
podczas
0 niepodleglo:W.
Miody
dziesiatki
miejsce
go
kt6rym
go, gdy byl bity
APEC
zaniepokojenie
weimie
opowiadajocych
w demonstrantOw
I ndonezji
demonstracji
dzialarzy
terenie
Cruz,
starli
wspOlpracownikarni
zamieszki
rocznicc
mogo
na rzecz
policji
po stronie
przez
mialy
patistw
skMcie
go
z dumu".
czlowieka
sumienia.
w Dili
i prawdopodobnie
w trzecio
w Santa
zamordowalv
18 listopada
Al
zdania,
dernonstntjacy
specjalnymi
po domu
zatrzymane
przemocy
dernonstrant6w
przestcpcach.
pokojowej
w dniu
Kilka
dom
Dratowali
sic schwycie
Win doinos"ri
ie
Chcieli
dziennikarze,
w spotkaniu
aresztowari.
sic, ie osoby
niepodleglo4ci
dokonywanych
Iwzpieczerists,,a
rewizje
udalo
"...
a cz0e.
poznae.
na 4rniere.
i wyciognoe
do utycia
licznych
akty
sic
bezpieczenstwa
i jest
gwaltownie
12 listopada,
doszlo
Sluiby
Liczne
odbylo
ze da Silvie
ak zmasokrowano,
go bylo
=kir
w kilku
wiciniami
ludzie
donosi,
sic po plecach,
inial
tnidno
byty
Timorze,
bye rnaltretowane
pokojowych
twarzy
Do
demonstracji
czcSe z nich,jest
na domniemanych
masakty
obowia
lab
niemieccy
oczyszczania".
procesach
zabOjstw
losy ich
no sile:
cze4e
sic przez
zatrzymanych.
przeprowadzily
torturom.
wiezienia
zwiozkowych,
liczba
listopada
BBC w Dili
krew
nieznane.
dokontibc
przestcpczo4ci
z ktorych
nierzetelnych
no ka
znae w
z prowadzono
uczestnik6w
poddawana
korica
przedrzee
Kilkanakie
samowolnych
obnitestacji,
zostalo
przypadkach
"operacja
aresztowari
bramc,
przemocy.
przybieraly
dokonswano
usilowah
we Wschodnim
roku.
sic. to 29 osoborn,
35 demonstrant6w,
kt6rzy
ub.
przeciwko
jako
ostatnim
Udalo
a co najmniej
Paristw zlzji i Pacyfiku)
daly
7, czasem
stolicy
(Wspólnoty
w zwbzku
kampanto
znano
wobec
s01) krytyknjocych
rzod,
lndonezji
zastosowaly
dzialaczy
zwbzkowych
i wobec
Woadze
kraju.
represje
14Schodu
Ruandy
Uzbekistanu
Peru
MEKSYK
Prawa
cztowieka
wyzwaniem
dlanowego
prezydenta
Zedillo Ponce de Le6n zaprzyp
sieiony
ierwszegozostal
grudnia
jako nowy
Ernestoprezydent Meksyku. Jest na tym stanowisku
kolejnym przedstawicielem
Instytucjonaln ej Partii Rewolucyjnej
(Partido
Revolucionario Institucional),
ktOra
sprawuje rzady w Meksyku od 70 lat.
Nowy prezydent
odziedziczyl
ponur4 spukizny
w zakresie praw
czlowieka. To prawda, ie w ciagu
ostatnich
lat Meksyk podjal pewne
kroki zmierzajace
do prawnego
i administracyjnego
przeciwdzialania
lamaniu praw czlowieka. Prawc14 jest
równiei, ie AI jest w dalszym ciagu
zaniepokojona
starymi nawykami
w zakresie tamania w tym kraju praw
cztowieka - w szczegolnoki
wobec
najuboiszych
warstw spoteczelistwa,
w tym Indian zajmujacych
sic
rolnictwem
- kt6re nie wydaj4 sic
ulega6 zmianom.
Powstanie
Indian w stanie Chiapas
na poludniu
Meksyku wybuchlo
w dniu Nowego Roku 1994 i zostalo
brutalnie
stiumione
przez armic
Meksyku. Tiumieniu
powstania
towarzyszyto lamanie na wie1k4 skale
praw cztowieka zarowno wobec os6b
bioracych
w nim udzial jak wobec
ludnoki
cywilnej. Mimo
porozumienia
zawartego
miedzy
stronami
konfliktu w drugiej potowie
stycznia, w ckilszym ciagu stosowana
byta przemoc i trwaly represje.
Sprawcy stosowania
przemocy
do
dzisiaj pozostaja calkowicie bezkarni.
W jer.lnyni z przypadk6w
trzech
dziataczy chtopskich
z plemienia
Tzeltal - SebastiAn Santis L6pez,
Severino Santis G6mez i Hermelindo
Santis G6mez - po zatrzymaniu
poddano
ich civikim torturom
na
oczach kilkudziesivciu
gwiadk6w, po
czym wszyscy trzej „zagineli" uprowadzeni przez oddziaty meksykailskie.
Zatrzymanie
ich nastapito
podczas
ataku oddzialow armii na c-hlopska
wspOlnotv Tzeltal we wsi Morelia
w stanie Chiapas, w styczniu ub. roku.
Po miesiacu odnaleziono
ciala tych
trzech ofiar; przeprowadzone
niezakinie
badania z zakresu
medycyny sadowej wykazaly, ie ludzie
ci zgineli w rezultacie
pozas4dowej
egzekucji.
Mimo licznych dowod6w
opartych
na wynikach sekcji zwtok
i dostarczonych
przez gwiadk6w, nikt
z szereg6w armii nie zostal
pociagnivty
do edpowiedzialnoki
za
dokonanie
zbrodni.
W paidzierniku
AI przestala na rece
prezydenta-elekta
Zedillo memorandum zawierajace
uzasadnienie
zaniepokojenia
istniej4cym
stanem
rzeczy, jak rOwniei zalecenia
niezbednych
zmian w sferze ochrony
praw czlowieka.
Najbardziej
istotne pogr6c1
przekazanych
zalece6 byty te, kt6re
podkreglaty
koniecznoge
poloienia
kresu bezkarnogci,
z jakiej korzysuja
shiiby bezpieczelistwa
i policja.
Jedynie
postawienie
przed sadem
i ukaranie
wszystkich, ktOrzy ponosza
wine za dotychczasowe
lamanie praw
czlowieka, pozwoli uwierzye, ie nowy
zd nie bcdzie toterotliakt6w
MI
przemocy
i bezprawia.
Al nQkana
naBliskimWschodzie
W listopadzie
Sekretarz Generalny Al Pierre Sane wyrazil oburzenie wobec
coraz czestszych przypadków ngkania lokalnych grup AI na Bliskim
Wschodzie i w p6tnocnej Afryce. „Jeteli czlonkom AI zabrania sig
prowadzenia
dzialalnoki
i jeteli nie moiemy wysylae naszych obserwator6w,
ktOrzy oceniaja stan przestrzegania
praw czlowieka, czy potrzeba bardziej
oczywistego
sygnalu, te nie jestetmy mile widziani?" powiedzial Sane.
W paidzierniku
wfadze Egiptu zabronily czlonkom egipskiej Al
zorganizowania
dorocznego
spotkania i oskartyty terenowego
obserwatora
z ramienia Al o „nielegalna
clzialalnote".
Takie posunigcia sa typowe dla metod ngkania czlonk6w, delegat6w
i pracownik6w
Al w calym regionie. W Tunezji rzad od ponad dw6ch lat
utrudnia dzialalnote
sekcji krajowej AI. Do biura sekcji nie docieraja
publikacje AI, a pracownikowi
Migdzynarodowego
Seb-etariatu
Al
odm6wiono
wjazdu do Tunei.
Ostatnio nie udzielono r6wniet wiz vdazdowych do Kuwejtu, a wfadze tego
kraju nada] odmawiaja rejestracji lokalnrin grupom AI.
SYRIA
Al porusza
sprawy
1000ofiar
zloiyla wizyte wdelegacja
Syrii i odbyta
Wpaidzierniku
AI
rozmowy z czlonkami
rzadu, z przewodniczacym
Sadu Najwyiszego
Bezpieczetistwa
Pallstwa i z innymi
przedstawicielami
organow wymiaru
sprawiedliwogci.
Po raz pierwszy delegaci AI rnieli moinoge przeprowadzenia rzeczowych
rozm6w z przedstawicielami rzadu Syrii.
Al poruszyla sprawy ponad tysiaca
os6b, kt6re w ciagu ostatnich
25 hit
byty otiarami
r6inych przejaw6w
lamania praw cztowieka.
Jedn4 z tych spraw jest przetrzymywanie w wiezieniu
Riada-al-Turk,
63letniego prawnika,
kt6ry od 14 lat
pozostaje
w zupelnej izolacji od gwiata
2
Styczen 1995 Vol. 25 No. 1
zewnetrznego
bez sformulowania
wobec niego aktu oskarienia
i bez rozprawy sadowej. W 1993 zezwolono
mu
na jedno widzenie z Zona i cOrka. Jest
wieziony, poniewai jest czlonkiem
Biura Politycznego
Partii Komunistycznej.
Al przyznata,
ie w okresie od roku
1991 uwolniono
tysiace wietni6w.
Rownoczegnie
delegaci AI domagali
siv od rzadu Syrii uwolnienia
tych,
ktOrzy sa nadal bezprawnie
wiezieni,
wdroienia
dochodze6
w sprawach
z:trzutów 0 stosowanie
tortur,
wyjagnienia
przypadkOw os6b
„zaginionych"
i zmarlych podczas
uwivzienia,
a takie wprowadzenia
grodk6w, kt6re polotylyby
kres
dalszemu
lamaniu praw cztowieka.
wiadomogci
w skrócie
Sekretarz Generalny Al Pierre
Sane odwiedzil w listopadzie
Kolumbig, gdzie spotkal sic
z prezydentem
Ernesto Samper
Piazano celem przedyskutowania
nowego programu rzadowego dla
ochrony praw czlowieka. Pierre Sane
zauwa±yl, ie mimo deklaracji
skladanych przez Ernesto Sampera
w czasie kampanii wyborczej, sytuacja
praw czlowieka w okresie
sprawowania przez niego wfadzy, tj.
od sierenia ub. roku, jest w dalszym
ciagu mepokojaca.
32-osobowe Zgromadzenie
Parlamentarne
Rady Europy wyst4pito
z inicjatyw4 opracowania
europejskiej
konwencji w sprawie zniesienia
kary
gmierci w odniesieniu
do wszystkich
przestepstw.
Bylaby to pierwsza na
gwiecie konwencja
zobowiazuj4ca
do
niestosowania
kary gmierci bez
iadnych wyjatk6w; rOwniei w okresie
wojny.
AI wezwala wladze Grecji, aby
nie pozbawialy ponownie wolno4ci 76
mgiczyzn odmawiajacych
stuiby
wojskowej ze wzgledu na
przekonania,
ktOrzy otrzymali po raz
drugi wezwania do stawienia mg do
wojska. Po pierwszej odmowie odbyli
oni kary wiezienia do dw6ch lat
i trzech miesigcy. Zostali
przedterminowo
zwolnieni ze wzgledu
na przepelnienie
Cztonkowie
grupy Zywno.fe
zamiast bomb, kt6ra dostarcza
poiywienia
i udziela porad ludziom
biednym i bezdomnym
w San
Francisco,
napotykali
w ciagu
ostatnich sze§ciu lat na
przegladowania
ze strony lokalnych
wladz. Kilka os6b zostalo
aresztowanych
i oczekuje na rozprawy
sadowe pod zarzutami
przestepstw
kryminalnych.
Represje powodowane
sa prawdopodobnie
tym, ie ich
dziatalnok
nie podoba sie wtadzom
miasta.
Rzad Korei Poludniowej
rozpowszechnil,
bez wyratenia na to
zgody, dwa niepelne raporty Al
dotyczace Korei POlnocnej. ,Jako
organizacja niezaleina
i bezstronna
ubolewamy nad selektywnym
wykorzystywaniem
naszych raport6w
przez rzady" - ogwiadczyla AI. Organizacja zwrocila sig do rzadu Korei
Poludniowej
o wycofanie wszystkich
egzemplarzy obu publikacji pozostajacych w obiegu i o zniszczenie
calego
nakladu.
W gnidniu
rozpocz4l sic
w Addis A-behie proces w sprawie 44
czolowych przedstawicieli
bytego
rzadu pulkownika
Mengistu
Haile
Mariama. Stajacy przed sadem
oskariani
sa o ludob6jstwo
i dokonywanie zbrodni przeciw ludzkoki.
Rz4d domaga sic ekstradycji
pozostalych czionkow bylego rzadu, w tym
bylego prezydenta
Mengistu,
w celu
postawienia
ich przed sadem. Ponad
1300 urzednikow
paiistwowych
zasiadzie na lawie oskarionych
jeszcze
w tym roku, a inni sadzeni bed4
in b.sentia.
5 grudnia Abdullah Ocalan,
Sekretarz Generalny KurdAskiej
Partii Pracy (PKK) w Turcji, Amyl
nastepujace
o§wiadczenie:
„PKK
gwarantuje, ie od tej pory bgdzie
przestrzegat
zasad Konwencji
Genewskiej i podejmie wszelkie
niezbgdne kroki, aby dat temu
wYra-z."
AMNESTY I NTERNATIONAL
NEWS
UPOMNIJ
rulbe
Gies
IRWANDA
INDONEZJA
IBRAZYLIA
OJCIEC BENEDITO
BRAT
COSTA,
RODRIGUEZ
REZENDE,
RICARDO
O JCIEC
HENRI DES ROSIERS i czlonek rady
ELPIDO PEREIRA DE
miejskiej
SILVA:to tylko cztery nazwiska spogrod
m6wi sic, ie s na licie
40. o kt6rych
na
w Xinguara,
"oseb do likwidacji"
stanu Pard w pOlnocnej
poludniu
Brazy
W czerwcu
trzech
roku
ubieglego
porwalo
meiczyzn
zakapturzonych
Soares Fereira.
i pobilo Valdemira
mu w6wczas o tej Iicie
Powiedziano
go, ie tak on jak wszyscy
uprzedzajac
którzy
z chlopami,
inni wspOldzialajacy
zostana zabici
tocza "spew o ziemic",
nie opuszcza tego regionu.
jeieli
zostalo
zamordowanych
Dotychczas
os6b, wielu zbieglo.
wzywa wladze do
AI nieustannie
w sprawach
dochodzen
wdroienia
gmiercia w poludniowej
o grolenie
czeki stanu Para. gdzie jut zamordowapracownik6w
no kilkudziesieciu
zwiazkowych,
i przyw6dc6w
rolnych
iandarm6w.
czgsto z udzialem
We wrzegniu jeden z bandyt6w
zeznal, ie zostal wynajety przez
do zgladzenia
ziemskiego
posiadacza
Dwa dni pOniej
Rezende.
ojca Ricardo
do domu ojca Ricardo
ktog zadzwonil
mu, ie jego
"Powiedzcie
powiedzial:
tym,
i powiedzcie
dni s policzone
ieby
kt6rzy z nim wspOlpracuja,
sic, co robia".
zastanowili
stanu podal
gubernator
W listopadzie
ie
wiadomoki,
do publicznej
zostalo gtedztwo w sprawie
wdrozone
przekupienia
domniemanego
policji przez innego
funkcjonariuszy
mieli oni
ziemskiego;
posiadacza
kilku
wygledzie i zamordowa6
rolnych
pracownik6w
zwiazkowych.
i przyw6dc6w
==_
PROSIMY 0 PISANIE LISTOW
sic wdraiania
domagajacych
w sprawach
dochodzed
pelnych
i domniemanego
gmiercia
groienia
w dokonywaniu
iandarmerii
udzialu
sic
zabiajstw. Prosimy o domaganie
MUCHTAR PAKPAHAN (na
R
niezaleinego
D
robotnikOw
do
upominania
sic o wyisze
zarobki,
sumienia.
wiciniem
Azerka,
przez
jako
armetiskie
w Azerbej-
zostala
uwolniona
w paidzier-
Sa jut
wiek warunk6w.
noki
jej jakichkol-
1994 bez stawiania
porzadku
dziennym
takie
jej siostra Sevil i matka
ZwracaliAmy
sprawie
Sevdy
sic!" w listopadowyrn
letter; wiadomoke
nadeszla
numerze
o jej
po wyclrukowaniu
AI News-
numeru.
INTERNATIONAL
UPOMN7T
byl prowadzo-
dr Pakpahana
dalece
prawem
Sad nie
w sprawie
do przesluchati
dopukil
wysunictych
pozostalo
im w6wczas
tylko
obrony.
Sad
na przygotowanie
obronie
sic na przekazanie
nie zgodzil
protok616w
z przesluchati
na i oddalil
wniosek
dr Pakpahaodwolal
Dr Pakpahan
bieglych.
o powo-
obroticiaw
mu wyroku.
sic od zasadzonego
PROSIMY 0 PLSINIE LISTOW
wzywajacych
wego
uwolnienia
stawiania
Listy
triti jakichkolwiek
kierujemy
/ President
Istana
do natychmiasto-
dr Pakpahana
Negara
Suharto
Indonesia
/ JI. Veteran
bez
warunk6w.
do: President
Republik
PROMMY 0 PISANIE LISTOW
do wlasnych rzadOw przypoza
le ludzie odpowiedzialni
minajacych,
na tysiacach
popelnione
morderstwa
Tutsi nie zostali
os6b z grupy etnicznej
i apedo odpowiedzialnogci
pociagnieci
stalego
lujacych o: (a) wywieranie
nacisku na forum ONZ na rzecz
rwandyjpomocy wladzom
udzielenia
popelwinnych
skim w zidentyfikowaniu
ich i popochwyceniu
nienia zbrodni,
wymiaru
przed organem
stawieniu
wszel(b) udzielenie
spriwiedliwoki;
ustadla niezwlocznego
kiego poparcia
trybunalu
micdzynarodowego
nowienia
popelnionych
dla osadzenia zbroclni
w Rwandzie.
sesji sadowej
pierwszej
podczas
je
i uslyszeli
zarzut6w
niego
z do-
sig wczegniej
zapoznae
sformulowanie
kladnym
Obrodcy
Latrzymania.
jego
trzy dni
I na-
nierzetelny
zasady proceduralne.
Indonezji
/ Indonesia.
AMNESTY
fizyczne
zwiazkowych.
i dzialaczy
usankcjonowane
na
uwolnieniu
co czcsto
robotniczych,
za soba zniewaianie
Raisa.
sie o pisanie list6w w
"Upomnij
w rubryce
interwencje
s
w przypadkach
i policji
ruszala
lanie
Na
pracownicze.
prawa
wystapien
znacznie
Indonezji
Riad
ogranicza
19 sierpnia:
zakladniczka
i organimcji
dzialaczy
robotniczych.
na celu
mialo
wiezienia,
miesiccy
juz
do 15
na kary od picciu
zastraszenie
wojska
zostalo
kilku
z kt6rych
zwiazkowych,
skazanych
wobec
oddziaty
dianie,
niku
rok
ponad
kt6ra
przyw6dc6w
10 innych
i wobec
dr Pakpahana
wobec
nie zarzutOw
sformulowa-
ie takie
Jest oczywiste,
dopiero
przetrzymywana
sic
jest
Dr Pakpahan
do przemocy.
byly
i nie odwolywaly
z prawem
zgodne
nie mogli
byla
takie jak
podieganie,
naklanianie
legalnoki
SEVDAVAGIFKYZYNUCHUEWA, 15-
Dzialania
demonstracji.
jako
okreglane
podczas
rzadu
wobec
nieposluszetistwa
kwietniowych
Proces
UWOLNIONA
za
do
podieganie
domniemane
ny w spos6b
/
7 listopada
zostal
na trzy lata wiczienia
ub. roku
robotnik6w
da RepOplica
Cardos / Presidente
do Brasil / Palacio do
Federatiya
/ Praca dos Tres Poderes
Planalto
Brasflia D.E / Brasil.
zwiazku
skazany
zawodowego,
pociaga
przed organami
winnych
postawienia
Listy
sprawiedliwoki.
wymiaru
Henrique
do: Sr Fernando
adresujemy
letnia
41 lat, przywiadca
zdjcciu),
Tutsi,
naleZaca do grupy etnicznej
szkoly
kobieta
24-letnia
jako nauczycielka
racowala DUSABI,
F pLICITE
w poludniowo-zachodniej
podstawowej
po tym, jak 8
Wkr6tce
Rwandzie.
zostaly dzialania
wznowione
kwietnia
Frontem
micdzy Rwand)jskim
wojenne
(RPF) i arrnia rwanPatriotycznym
sic w parafii
dyjska, Felicite schronila
Cyangugu.
Shangi na terenie prefektury
Interahamwe
milicja
W kilka dni patniej
parafialne
napadla na zabudowania
zabijajac okolo 5.000 os6b.
przybyly ponownie
Po tygodniu
tych,
oddzialy milicji i zaatakowaly
kt6rzy ocaleli: byla wgr6d nich
kogciola
sie w ruinach
ukrywajaca
Felicite Dusabi.
jeszczeg
"Hej, pan i nauczycielko,
z natywa?" - zwr6cil sie do niej jeden
tam oblana krwia"
"Le±alam
pastnik6w.
Felicité - "poniewai
- relacjonowala
glowc i rzuobok mnie obcieli
kobiecie
cili na mnie jej cialo. Bili palkarni
opuszczajac
tywych i pomordowanych;
ige po szczatkach
to miejsce musialam
ludzkich".
Dwie kobiety Hutu pomogly jej w koncu zbiec do Zairu. We wrzegniu
w tyrn rejonie jednostki
stacjonujace
ONZ odkryly dwa masowe groby z cialami okolo 8.000 ofiar.
do lipca ub.
W okresie od kwietnia
zostalo okolo
roku zmasakrowanych
naletacych
500.000 os6b, w wiekszoki
Tutsi. W zdecydowado grupy etnicznej
zbrodnie
przypadkOw
nej wickszoki
byly przez slutby
popelniane
i gangi milicljne
bezpieczenstwa
z prezydentem
sympatyzujace
rezultacie
kt6ry zginaIw
Habyarimana,
samolotu
prezydenckiego
zestrzelenia
w dniu 8 kwietnia.
/
/ Djakarta
UWOLNIONY
G U1LLERM0 MAQUEDA, student
o napad na koszary
oskariony
wojskowe w Argentynie w roku 1989,
zostal uwolniony we wrzegniu 1994.
zajmowaly sig
Jego przypadkiem
i we
Al w Niemczech
grupy
byl ofiara
poniewai
Wloszech,
sadowej.
rozprawy
nierzetelnej
Wyrok, jaki zapadi w jego sprawie,
zlagodzony zostal z 10 do pigc-iu lat
wigzienia po korzystnej clla niego
ej
Migdzyamerykanski
de cyzj i
Komisji Praw Cziowieka.
Styczeg /995
Vol. 25 Nr
3
Twoje stowa
adresowane do
politykow mogg pens&
ofiarom lamania pram
losy
cztowieka,ktMydi
opisane sg ponitej.
Mote= przyczynie Sic
do uwolnienia
wiriniów sumienia
601 do zaprzestania
stosowania tortur.
Twoje przestanie mote
przywrlocie wolnok
tym, którzy "zagindi".
Motesz zapoblet
egzekutjom.
Ofiarjest wide,
prawa cdowieka
lamane sg prowls
wszfrizie. Day Sic
kaidy
(Przypominamy:
Al nie
&Mkt=
iderujg apeli do wiadz
swer
kraju)
PERU
o masowym
Raport
tortur
stosowaniu
Peru wzicla
rzadowa
1994 w pow listopadzie
Przeciw Torturom
Komitetu
siedzeniu
sic
upierali
Peruwiariczycy
ONZ (CAT).
ie "czasy, gdy w P ru
prz), twierdzeniu,
i nie karano osdb
nie grigano
dawno
prawa czlowieka.
naruszajacych
mincly".
nie zgodzil sic z mica ocena
Komitet
w ktOrym
i wydal ustne oAviadczenie,
praw
uznal stan przestrzegania
w Peru za naganny.
czlowieka
Komitetu,
z ramienia
Ekspert
Ze
stwierdzil,
Gil Lavedra,
Ricardo
ustawodawstwo
peruwiariskie
sic do
przyczynia
antyterrorystyczne
tortur.
stosowania
nieustannego
Ze "relacje
powiedzial.
Lavedra
pozarzadowych,
organizacji
reiinych
i rapotty
International
w tym Amnesty
d_ Otyczace
°NZ
wyslannik
specjalnego
[...] i zgodnie
s zbiezne
tortur
w Peni
fakt stosowania
stwierdzaja
na skale masowa".
tortur
twierdzenie
Al mkwestionowala
istnialy w tym kraju
rzadu Peru jakoby
prawne i adrninigwarancje
skuteczne
i
tortmorn
z2pobiegakee
stracyjne
os0b. ktdre.je
0 karaniu
mOwiace
stosuja.
sic twicrdzen
mijania
Przykladem
jest ustawowy
rzadu z rzerzywistoScia
na SwiadkOw
zakaz powolywania
osob. knire
sadowej
w Czasle rozprawy
w aresztowarau,
uczestniczyly
i przesluchiwann,
nadzorowaniu
zadawaol,
To wyklucza
podejrzanyrb.
posadzanym
przez sad pytari ludziom
tortur,
i stosowanie
o maltretowanic
ich z dotak-i.e skonfrontowanie
W ten sposOb
ofiarami.
mniemanymi
z waZnych
prawo elinnnujejedna
udzial
Delegacja
•
Osierocone
dziecko
leczone
•
•
z Rwandy
w klinice
w Byumba
RWANDA
iudobbjstwa
ONZzaos4cizeniem
gwarancji
listopada
Rada Bezpieczenstwa
o powolaniu
ONZ zdecydowala
w sprawie
trybunahl
specjalnego
miesieczny biuletyn
jest
publikowany
ro I(Zyka angielskim,
arabskim, francuskim
i hiszpanskim:
informuje
o przypadkach
lamania praw
czlowieica, ktthe
stanowiel przerimiot
specjalnej troski Al,
o organizowanych
przez Al s`wiatowych
i podejkampaniach
misjach.
mowanych
Od pag_dziernika 1991
Polska Grupa 2
Amnesty /nteraational
publikuje polskq wersje
i opracowane
hiuletynu
list), do wladz i rzadow, o ktthych
wyslanie Amnesty
apeluje
International
w kaidym kollnym
numerze. Wsiyaniu
siq
1993 Lkaz'wanie
polskiej wersji
uznane
biuletynu
zostalo jako inicjatywa
ogolnopoiska.
Zach1camy do
hiuletynu
zamawiania
wydawcy lub
w zarzadzie
Al.
Stowarzyszenia
bedzie
wymierzenie
naletalo
ludob6jstwa
sprawcom
sprawiedliwoci
a takie
przeciw ludzkoki,
za
odpowiedzialnym
ludziom
prawa humanitarnego
pogwalcenie
i zbrodni
w roku 1994.
AI prz)jcla
te decyzje
z uznaniem,
"Jeteli ten
przestrzegajac:
rOwnoczegnie
wsp61nota
ma bye skuteczny,
trybunal
miedzynarodowa
niezbedne
trybunal
musi
grodki
na to
zapewnie
materialne
ludzkim,
czynnikiem
ciAle wpoldzialae
wlacznie
os6b podejrzanych".
dyspozycji
aby wsp61nota
Jest r6wnie istotne,
i wesprzee
a takte
z tym trybunalem
z udzielaniem
wszelkiej
Rwandzie
udzielila
pomocy w stworzeniu
organami
krajowymi
wizionych
Tysiqce
TADA
namocyustawy
Przed
rOwniet
takimi
ludzie
popelnienie
odpowiedzialni
zbrodni
za
politycznych
fali
ostatniej
jeszcze przed wystapieniem
zwlaszcza tych dokonanych
przemocy,
w 1990. EU
wojny domowej
po wybuchu
UZBEKISTAN
uwalniap*iu wiOnidwsumienia
Prezydent
dekretu
mocy specjalnego
ub.
z listopada
prezydenckiego
zostalo pieciu
roku uwolnionych
w tym Pulat Akhuwigini6w sumienia,
now, kt6rego losy opisane byly w rusic!" w kwietniowym
bryce "Uponmij
numerze Al Newsletter. Aresztowano
go w lipcu 1992, po czym pdbywal
kare czterech i p61 roku wiezienia
o przestepstwo
z oskarienia
Zdaniem AI, oskartenie
kryminalne.
nie mialo tadnych podstaw.
sa takie
WSr6d uwolnionych
Atanazar Aripow i Salawat
dzialacze
Umurzakow,
partii Erk, ktOrym
zdelegalizowanej
MIP;DZYNARODOK/
STOWARZYSZENIE
kary pieciu
w marcu 1994 zasadzono
i trzech lat wiezienia Za "udzial
do przejecia
w spisku unierzajacym
Inamzon
wfadzy". Dwaj pozostali,
i Nosyr Zokhir, rOwniet
Tursunow
na
odbywali wyroki zas4dzone
wyrainie sfabrykowanych
podstawie
akt6w oskarienia.
o uwolnieniach
In formacja
jednakie
przyjeta zostala z uznaniem,
AI jest w dalszym ciagu zaniepokojona
w
jakim podlegaj4
represjarni,
krytycy rzadu.
Uzbekistanie
sie, ie wSr6d os6b
Domniernuje
s4 wieiniowie
przetrzymywanych
sumienia.
WC1X
LONDON
STREET.
AL 1 EASTON
SEKRETARIAT
- POISKA
WYDAWCA
4. 80-246 GDANSK;
DOLINA
AL fit,qCOWA
wiezio-
na
torturom
i poddawanych
Dzialalnoki
mocy Ustawy o Zwalczaniu
(TADA)*
i Wywrotowej
Terrorystycznej
Ustawa zezwala na przetrzymywanie
wobec
bez sforrnulowania
stanae
powinni
hylo samowolnie
nych
TYsiace
dla
sadowego.
saclarni
tysiecy
ludzi
zgodnie
normami
procesu
rzetelnego
131
wymiaru
dzialajacymi
z miedzynatodowyrni
procesu.
INDIE
jak
postawie
zdolnego
systemu prawnego
za peaky
osoby odpowiedzialne
przed
czlowieka
na prawach
popelniane
sprawiedliwosci
dla rzetelnoAri
do jego
w przekazywanin
mieclzynarodowa
idacej
najdalej
trybunalu
Do obowiazkOw
Rwandy.
pomocy
do roku. W przypadku
nich zarzut6w,
staja
zarzut6w, oskarteni
sformulowania
sadami, czesto
przed specjalnymi
wieziennym.
w budynku
orzekajacymi
Procesy w ich sprawach s rataco
wobec nich kary
a orzekane
nierzetelne,
wlacznie z Lira 4mierci.
- drakonskie,
dzialalnoge
Ustawa definiuje
tak
i "wywrotowa"
"terrorystyczna"
pod
te bez trudu motna
ogOlnikowo,
wyratanie
publiczne
nil podciagnae
jak tet katdych
politycznych,
poglad6w
tego czcsto aresztuje
Skutkiem
innych.
rodzaju
r6tnego
sic jako "terroryst6w"
dzialaczy, kt6rzy nie rnaja nic wspolnego
przemocy.
utyciem
z jakimkolwiek
TADA w roku 1987 rzad
Wprowadzajac
lndii twierdz(1, te "ze szczeg61na troska
praw jednostki
ochronc
potraktowano
AI. u-j
Zdaniem
sadowyrn".
w procesie
ustawy nie cechuje tadna "szczegolna
ulec
ona niezwlocznie
troska" i powinna
Ell
zmianie.
dzialalnoki
*/ Ilstawa o zwalcznniu
karygodne
i wyemtowej:
terrorystycznij
zaniedbania.
GRUPA
.
Indeks
2 A1.111-KOSZYKOWA
Al: ASA 20/39/94
8, 00-564
JeIi
tID
't
0
0-
N
C
.1
r1
rD
0
t1
e
>-
*.<
CD
Q r..
cn
N 2
0 CPD
'1
0
c4
p7'
cp
"C"
0
r"
cn •••
"0 Ti
0
N
c-•••
cil
rz
=
°Iv
0
=
-• •
CI.
0
1
oCA
0
11 n
=,.
<
0 i.0
SID =
Fi' eD
0-
C. 0
CD =
Fo
* 'Ti
'-1
CD C/D
co et,
CD"
cr,
CD
CL. 0
0
c4
a
0
Po
P0
rt)
2. c.r.1
ri:
GRUPA 2 (WARSZAWA)
CD
=
5'
Ca.
P7'
P9 '8
cr
,..,,
CID
CD CD
E
(To zj
(DD.
oaF
AMNESTY INTERNATIONAL
podzielasz pogiqd, te brak wolnoici gdziekolwiek na wiecie psuje smak wolnoici,
z której Ty korzystasz i stanowi dla niej zagroienie,
ie Twoja
satysfakcja z korzystania z praw naleinych kaidemu czlowiekowi przy6miona jest
gwiadomokiq ich brutalnego gwaicenia w stosunku do milionów ludzi - zacznij
dzialaC. DoNcz do „spisku na rzecz nadziei". Wyglij listy do odnognych wladz
protestujqc przeciwko lamaniu praw cziowieka w sprawach opisanych w
micdzynarodowym biuletynie Amnesty International. Upomnij sic o ludzi przeiladow
anych,
zaiqdaj bezwarunkowego uwolnienia wiciniów sumienia i tych, którzy
„znikncli", rzetelnych procesów dla wiginiów politycznych, zadoiciicz
ynienia
wyrzqdzonym przez rzgdy krzywdom. Odwolaj sic do dobrej woli adresata.
Zaakcentuj, ie Twoja troska o prawa czlowieka wolna jest od opcji politycznych.
Zapoznaj sic z nasza propozycja listów, podpisz je - lub napisz wiasne, wy§lij
poczta lotnicza. Zacznij dziatat w obronie ludzkiej godno§ci i praw
cziowieka!
•
Vassa Excelencia,
Estou me dirigindo a Vossa Excelincia
através desta carta para expressar o meu profundo transtorno com diversas
manifestac5es
de transgresslio dos direitos humanos no Bra.sil. Desta vez trata-se de casos de ameaEas de morte e de
assasinatos.
As autoridades
nab perseguem
aos criminosos.
Presume-se
que ram grande parte dos assasinatos
efetuada por soldados da Policia Militar contratados para esta tarefa. Atraves dos infirmes fOrnecidos pela Amnesty
International
tomei conhecimento
do _tato de que dezenas de assasinatos
desse tipo tiveram lugar no estado de Para.
Entre as vitimas figuravam
trabalhadores
rurais e ativistas sindicais
que estavam en confhto com os fazendeiros
Ultimamente foram ameagados de morte os padres Ricardo Rezende e Benedito Rodrigues, o irmao Henri des
Rosiers e Elpidio Pereira de Silva, membro da cdmara municipal de Xinguara.
estou sendo guiado por nenhuma opvlio politica, estou intervindo somente em defesa dos direitos de cada ser
humano. Como um "outro ser humano" dingo-me
a Vossa Excelincia
pedindo que pmvoque a abertura de inquéritos
completos para apurar coda caso de ameafa de morte, especialmente
nos casos onde a caneava terminou em assasinato,
levando em consiclerageio a presumida panic:pc:0'o
dos soldados da Policia Mditar nos crimes.
Estou apelando a Vossa .Excelincia para que ponha um fim a impunidade
e coloque as pessoas responsciveis por
estes crimes perante urn tribunal independente.
2
: I .! f.
s e
z a,"
c
>-- UCtro
--(1)-
z
o
0
C'
_c c2.carmQv. Internati
(.)
N
m
,.....g t-
'5
'-
ri. 0 a: E NT, Pa
...... -E- ri 0 t g Amnesty
o c E
2
• rlg''
' 2
E
-,0
73
,
o_
Respeitosamente
(Pisze ten list wstrzignirly rdtnymi przejawami lamania praw czlowieka w Pana kraju. Tym razem mam na myth grolenie
tmierciq i popelnianie morderstw. Wdze nie kigajq przestepc6w. Domniemuje sir, e w wielu przypadkach mordercami sq opiaceni
funkcjonariusze Zandannerii. Wtadomo mi z material6w Amnesty International, it, kilkadziesiqt tabch zbrodni dokonanych
zostalo
w stanie Pard. Ich ofiarami padli pracownicy rolni i dzialacze zwierzkowi, kt6rzy narazili sie wlacicielom ziemskim. Ostatnio
groZono Smierciq ojcu Ricardo Rezende, ojcu Benedito Rodriguez Costa, bratu Ilenn des Rosiers
idio
de Silva.
czlonkowt rady rniasta Xinguara. Nie jestem powodowany jakqkolwiek opcjq politycznq, a wystpuje wylqcziziePereira
w obronte
kaidego cziowieka. Jako "drugi czlowiek" zwracam sir do Pana o spowodowanse, aby w kaidym przypadku grozenia Ymiercipraw
,a
tym bardziej w kaidym przypadku dokonanej po tym zbrodni, wdratane byte, Kryczerpujqce tledztwo ze zwröceniem szczegoinej
uwagi na domniemany udnal w zbrodni funkcjonariuszy tandarmerii. Apeluje do Pana o ukr6cenie bezkarnaci i stawianie
os6b
odpowiedzialnych za te przestepstwa przed niezaleinym sqdem. Z powaiantem)
7
I--
8
c
o 0 EL
nI
Grupa
-bp
- 0 3 C (6
1 1 r"E Polska
N
.b.- .70° P30 .:Pill.
a
•••1
..7(5E3
!
1.., • Ae
o
Nome e sobrenome (In* i nazwisko)
0
:2
-E
-7o
2
o
Endereco (Dokladny adres)
6
.-.E
,-, ^
t
0
Z
>43.4
11-C
•-,,, iD KIN-0o
-,. 0 0 0—
E 0.. *T3
0 'so 0,
ti›. 0- - ....7.-C
ac
'2E4)-1
7.0 - =
Your Excellency,
As a Polish citizen and a supporter
of Amnesty
International,
fully impartial
in political terms but deeply
concerned about violations of human rights, I urge you to secure the immediate release from prison of Dr Muchtar
Pakpahan.
Dr Pakpahan,
the leader of an independent
trade union, was sentenced on 7 November 1994 to three years'
imprisonment
for allegedly inciting others to disobey the government
while the actions described as incitement
telling workers about their rights to demand a wage rise - were both legal and peacefid. His trial was
grossly unfair
and contravened
Indonesia s own Criminal
Procedure Law. He is believed to be a prisoner of conscience.
Article 9 of the Universal Declaration
of Human
Rights says: "No one shall be subjected to arbitral
arrest,
detention or exile" and Artick 10 says: "Everyone is entitled ... to a fair and public hearing by
an independent and
impartial tribunal..."
I therefore humbly request you look into the case of Dr Pakpahan
personally with a view to
rekasing him without fizrther delay.
Yours respectfully
N
D 0)—
•••
"J .i 8 c 2 a
ct)
6..h,-glij0
-12
‹.)
0
—
0. 6' -0
0Ki "8 --O
0
o 8
.c •E
-6 .° rs=
5'
on.x.g.
cE
pad
..a0Eat_i
3)..
E C
E N a 0 0 ti 45:2
-,_
--6-a cp
7.1c 0 73 >. a 0 1'4
-
(Jako obywatel Polski I jako sympatyk Amnesty International, w pelni bezstronny wobec opcji politycznych, natomiast do
glebi wstrzq..fniety lamaniem praw czlowieka, zwracam sir do Pana o spowodowanie natychmiastowego
uwolnienia z wirzienia
dr Muchtara Pakpahana. Dr Pakpahan, przywodca niezaleinego zwiqzku zawodowego, skazany zostal 7 listopada 1994
na kare
trzech lat wiezienta za domniemane podZegante do nieposluszerfstwa wobec rzqdu, podczas gdy dzialania okreflanejakopodteganie
- rozmowy
robotnikami o ich prawie do upominania si o podwytki plac - nie naruszaly prawa i nie nawolywaly do przemocy.
Sqd, przed kterym zostal postawiony, prowadzil rozpmwr w spos6b dalece nierzetelny, przy czym naruszone zostaly usankcjonowane
prawem lndonezjizasady proceduralne. Wszystko wskazuje na to, te jest on wirtrziem sumienia. Artykul9 Powszechnej Deklamcji
Praw Czlowieka m6wi: "Nikogo nie wolno samowolnie aresztowad zauzymae i wygnae z kraju", a Artykul 10 m6wi:
"Katdy
czlowiek ma ...prawo, aby bye wysluchanym sprawiedliwie
publicznie przezniezaletny
i bezstronny sqd Dlatego tet zwracam
sir do Pana o osobistq interwencir w sprawie dr Pakpahana na rzeczjego uwolnienia bez dalszej zwlolci. Zpowataniem)
Full Name
Addresse
(Imie i nazwisko)
(Dokladny
adres)
Szanowny Panie Ministrze,
W ciqgu ostatnich kilkunastu miesircy byliimy wszyscy fwiadkami masowych zbrodni popelnianych
w rdtnych czrIciach
Iwiata na setkach tysircy niewinnych ludzi. Wspennota mirdzynarodowa,
kt6ra 10 .grudnia 1948 roku opowtedziala sir w
Powszechnej Deklaracji Praw Czlowieka za fundamerualnym
prawem kaidego czlowteka do tycia, wolnolci i bezpieczaistwa
swej osoby (art. 3) i kt6ra przyjrla na siebie odpowiedzialnok
za przestrzeganie tego prawn - jak równiet wszystkich innych
ujrtych w Deklaracji Praw Czlowieka - wszrdzie na fwiecie, olcazala sic bezsdna wobec przestrpc6w chronionych przez
rzqdy i
wladze wlasnych kraj6w. Historia przyrowna zapewne ten okres w dziejach ludzkolci do epoki piecdw krematoryjnych i masoch
zbrodni przeciw ludzkoici popelmanych przez totalitarne retimy XX wieku. Po up.lywie poi wzeku od tej epokt masowe zbrMnie
popelniane sqp rzy innieniu obligatoryjnych Pakt6w PrawCziowieka (1966) iwielu innych mirdzynarodowych konwencji przyjrtych
z myflq o obronie fundamentalnych
ludzkich praw, a takte przy stalym akompaniamencie
deklaracji skladanych na forum
mirdzynarodowym m6wiqcych o tym, te przestrzeganie praw czlowieka stanowi podstawowe kryterium przynaletnafciparfst
w
do
wsp6Inoty mirdzynarodowej.
W tymkontekicie pozwoir sobie przypomniee, te ludzie odpowiedzialni za morderstwa popelnione twiadomie w ciqgu trzech
miesircy (kwiecieri - lip iec 1994) na co najmniej 500.000 os6b z grupy etnicznej Tutsi podczas krwawych zamieszek w Rwandzie
nie stanch dotychczas przed tadnym trybunalem i nie zostali pociqgnirci do odpowiedzialnaki.
Obciqta to calq wspOlnar
mirdzynarodowq, w tym rzqd mojego kraju.
W odpowieclzi na apel Amnesty International, fwiatowej organizacji zabiegajqcej o przestrzeganie
wszrdzie na Iwiecie
fundamentalnychpraw
czlowieka, jako obywatel Rzeczypospolitej Polskiej apelujr do Pana, a za uprzejmym Pana poiredniawem
- do rzqdu i wladz mojego kraju, ktOry w nieodleglej przeszlaki dramatycznie dawiadczal
lamania fundamentalnych
ludzkich
praw i deptania ludzkiej godnaki - o:
/I/ wywieranie stalrgo nacisku na forum, ONZ na rzecz udzielenia pomocy wladzom nvandyjskim w zidentyfikowaniu winnych
popelnienia zbrodru, ich zotrzymaniu ipostawieniu przed niezaletnym organem wyrniaru sprawiedliwoici;
/2/ udzielenie wszelkiegopoparcia
dla ntezwlocznego ustanowienia mirdzynarodowego
trybunaludla osqdzenia zbrodniprzeciw
ludzkoIci.
Jestem przekonany, te rzqd mojego kraju, pomny blitszej idalszej histordwlasnego narodu, winien przyjqd na siebie szczeganq
odpowiedzialnote
za poszanowanie fundamentalnych
praw czlowteka i ludzkiej godnaki uznajqc tr wa nate za nadrzrdnq racjr
strum Rzeczypospolitej Polskiej.
Z wyrazami szacunku
In*
i nazwisko
Dokladny adres
0 15
O E
3e7 = Z >s
tiVI
01-1.4•C =0
of7
z 0
o ou
4Ae
o -a 0 " c
,
1.120
U.0
'.--40
% uz
otr—
C '471
...
46 0 O.
100
=C" •
C 1-.= 8:
0°49)=2
>.c
U—
"'O.
'••-'
0131.4.c
LI•i
EL-0
=pc.15E'C
o
NI
0 13a
N
N
13 0 2 . E
042
_5_-=E8AeE
.0
iel o
.13 E
0
0 4-
o:E5
E%
a1
DI.5
?..-0 12Ili.
...co_=
X
-15-0culT
NI
o -5:
c a.
029g;
0E m.---Ne0
-0 o 0).
8
fa..2
0 -0
CN
z
e ::,1
g ctovi
lic:1)"g1)
'a
c
tr—
c1g'•
0 0
— 01.'Z'c*.
tcr<2-g-1,
o 0. • - o
.beZ.--...
Isa
CA)
.. .F.,
E2
'8 0
iii*E
Z. 0
a
:i •N
a
owl.).28
e - -...
0 • ).. 0
SiCcr.r.444
F
0-8-v2-
g
.c
fr2 pl.
-o
a E 3 Z