Program Profilaktyki Szkolnej

Transkrypt

PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOLNEJ
ZESPOŁU KSZTAŁCENIA
I WYCHOWANIA
W RYWAŁDZIE
Rok szkolny 2014/2015
Przyjęty na posiedzeniu Rady Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną w dniu 15.09.2014
Zespół Kształcenia i Wychowania w Rywałdzie
Strona 1
1. WPROWADZENIE
Program Profilaktyki szkolnej został przygotowany w oparciu o:

Przekonanie, że profilaktyka jest ochrona człowieka przed zagrożeniami i reagowaniem
na nie. Obejmuje eliminację lub redukcję czynników ryzyka oraz wzmacnianie
czynników chroniących.

Przeświadczenie, że szkoła jest miejscem realizacji profilaktyki pierwszorzędowej,
skierowanej do grupy niskiego ryzyka.

Poczucie, że profilaktyka pierwszorzędowa polega na promowania zdrowego stylu życia
i zapobiegania zagrożeniom, w szczególności na rozwijaniu umiejętności radzenia sobie
z wymogami życia. Jej celem jest opóźnianie różnego typu inicjacji lub zachęcanie do
abstynencji.

Świadomość tego, że Program profilaktyki szkolnej to ogół działań chroniących dzieci
i młodzież przed niepożądanymi zmianami w ich rozwoju i interwencyjnym w przypadku
pojawiających się zagrożeń. Program obejmuje działania wynikające z Programu
wychowawczego szkoły, gdy realizowane są ogólne zadania szkoły.

Stanowisko, że program profilaktyczny będzie bardziej skuteczny, gdy będziemy
stosować go wraz z innymi działaniami uzupełniającymi, takimi jak: szkolne
regulaminy, zwyczaje itp.
2. GŁÓWNE CELE PROGRAMU PROFILAKTYKI
 Ochrona uczniów przed zagrożeniami rozwoju.
 Reagowanie na pojawiające się zagrożenia.
3. ZADANIA PROFILAKTYKI SZKOLNEJ
 Dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych i tym
samym umożliwienie racjonalnego wyboru.
 Pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności społecznych i psychologicznych.
Strona 2
 Rozwijanie możliwości podejmowania działań alternatywnych poprzez zaangażowanie
uczniów w działalność pozytywną.
 Reagowanie w sytuacjach rozpoznania pierwszych prób podejmowania zachowań
ryzykownych poprzez odwołanie się do specjalistycznej pomocy.
 Pomoc w organizowaniu pierwszego kontaktu ze specjalistą.
 Nawiązanie kontaktu z rodzicami.
 Motywowanie do podjęcia leczenia, terapii.
 Promowanie zdrowego stylu życia.
 Wdrażanie do krytycznego stosunku do mediów.
4. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH
Rada Pedagogiczna

Określa zadania w zakresie profilaktyki.

Określa zapotrzebowanie na realizację programów profilaktycznych.

Dokonuje analizy działalności profilaktycznej.
Wicedyrektor

Rozlicza odpowiedzialnych za pełną realizację wychowania zdrowotnego.

Organizuje pedagogizację rodziców, także w zakresie profilaktyki, dba o różnorodność
form spotkań.
Nauczyciele

Współpracują z wychowawcami klas w realizacji zadań profilaktycznych.

Wykonują zalecenia zawarte w orzeczeniach wydanych przez PPP.

Doskonalą kwalifikacje i zdobywają nowe umiejętności w zakresie działań
profilaktycznych.
Wychowawca klasy

Integruje zespół klasowy.
Strona 3

Dba o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie.

Wyposaża uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach.

Realizuje zadania w zakresie profilaktyki we współpracy z rodzicami uczniów oraz
instytucjami wspomagającymi działania z zakresu profilaktyki,
Pedagog szkolny

Rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń
szkolnych.

Określa formy i sposoby udzielania uczniom, w tym uczniom z wybitnymi
uzdolnieniami, pomocy psychologiczno-pedagogicznej, odpowiednio do rozpoznanych
potrzeb.

Organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów,
rodziców i nauczycieli.

Podejmuje działania profilaktyczno-wychowawcze wynikające z Programu
wychowawczego szkoły i Programu profilaktyki szkolnej w stosunku do uczniów, z
udziałem rodziców i nauczycieli.

Wspiera działania opiekuńczo-wychowawcze nauczycieli, wynikające z Programu
profilaktyki szkolnej.
Rada Rodziców

Zatwierdza Program profilaktyki szkolnej.

Analizuje i diagnozuje opinie rodziców na temat profilaktyki.

Współpracuje z Radą Pedagogiczną, Samorządem Uczniowskim.
Rodzice

Przedstawiają Radzie Rodziców opinie na temat profilaktyki.

Korzystają z pomocy i wsparcia ze strony pedagoga i szkolnej służby zdrowia w zakresie
profilaktyki.

Wnioskują do odpowiednich organów i instytucji w sprawach kształcenia specjalnego,
nauczania indywidualnego, zajęć rewalidacyjno-wychowawczych.
ORGAN PROWADZĄCY – Urząd Gminy

Decyduje o zatrudnieniu i wymiarze czasu pracy pedagoga, psychologa, logopedy.
Strona 4

Współuczestniczy w wyposażeniu szkoły w pomoce dydaktyczne, środki niezbędne do
realizacji Programu.
5. ZASADY ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH
W działaniach profilaktycznych należy kierować się następującymi zasadami:
 Bezpieczeństwem uczestników, w tym przede wszystkim:
 respektowanie ich godności i indywidualności,
 ochrona prywatności i zapewnienie dyskrecji,
 uwzględnienie poziomu rozwoju emocjonalnego.
 niestosowanie technik, przez osoby do tego nieuprawnione, które naruszają
obronne
mechanizmy
osobowości
(terapeutycznych,
psychomanipulacyjnych),
 Odpowiednimi działaniami w stosunku do potrzeb odbiorców.
 Skutecznością, czyli:
 opieraniem się na aktualnej wiedzy z dziedziny, której dotyczą,
 stosowaniem sprawdzonych metod i strategii,
 wykorzystaniem wiedzy z zakresu psychologii rozwojowej.
 Rzetelnością i odpowiednim czasem trwania oddziaływań w zależności od zdobytych
informacji i stopnia rozwoju adresata tych działań.
6. CZYNNIKI RYZYKA
 Środowisko społeczne promujące dane wzorce zachowań.
 Niewłaściwe normy społeczne.
 Promowanie niewłaściwych zachowań w domu i w szkole.
 Konflikty i doświadczenia izolacji w dzieciństwie.
Strona 5
 Grupa rówieśnicza, w której normą są zachowania dysfunkcyjne.
 Niskie wyniki osiągane w szkole i brak celów życiowych.
 Wczesna inicjacja w zachowaniach ryzykownych.
 Dostępność środków psychoaktywnych.
 Rozłąka z rodzicami związana z ich wyjazdem za granicę.
 Nieograniczony i niekontrolowany dostęp do mediów (w szczególności do Internetu i
gier komputerowych)
7. ZACHOWANIA RYZYKOWNE I ICH PRZYCZYNY
Zachowanie ryzykowne
Przyczyny
Wulgaryzmy, brak kultury osobistej.
Obyczaj środowiskowy, wzorce w domu, chęć
zaimponowania, wyraz buntu, wzorce w mediach,
brak reakcji dorosłych i nauczycieli, ubóstwo
języka.
Wagary
Uległość wobec kolegów, trudności w nauce strach
przed klasówką, brak zainteresowania u uczniów,
niemożność sprostania ambicjom rodziców
i wymaganiom nauczycieli, nuda na lekcjach, chęć
zaimponowania innym, brak dyscypliny.
Brak zainteresowania nauką
Niedostosowanie wymagań do poziomu uczniów,
niejasne kryteria oceniania, faworyzowanie
niektórych uczniów, osoba nauczyciela, nudne
lekcje, nauka dla oceny, wpływ rówieśników
w klasie.
Palenie papierosów, zażywanie
narkotyków, picie alkoholu, zażywanie
dopalaczy
Agresja
Ciekawość, reklama, wzór w dorosłych, moda,
szpan, podkreślanie swojej dorosłości, bunt,
nieumiejętność radzenia sobie z problemami.
Odpowiedź na prowokację, wpływ środków
masowego przekazu, negatywne wzorce, chęć
dominowania, odreagowanie stresu, sposób na
załatwianie spraw, moda na agresję, zły przykład
dorosłych.
Strona 6
Wczesna inicjacja seksualna
Niski poziom wiedzy na ten temat, wpływ grupy
rówieśniczej, moda na „dorosłość”, sytuacja
domowa, nieznajomość zachowań asertywnych.
Cyberprzemoc
Poczucie
anonimowości,
odpowiedź
na
prowokację, moda, nieświadomość konsekwencji
Uzależnienie od gier komputerowych,
hazardu
Brak kontroli ze strony rodziców, bagatelizowanie
problemu.
8. CZYNNIKI CHRONIĄCE, OSŁABIAJĄCE CZYNNIKI RYZYKA
 Silna więź z rodzicami, opieka dorosłych.
 Zainteresowanie nauką i własnym rozwojem, aktywność, ciekawość poznawcza.
 Praktyki religijne.
 Zdrowy styl życia.
 Zakorzenienie w tradycji społeczności i szacunek dla jej norm.
 Konstruktywna grupa rówieśnicza, autorytety, kółka zainteresowań.
 Przyjazne środowisko szkolne.
9. SPOSOBY REALIZACJI
W szkole działania profilaktyczne przyjmują formę zgodną z jedną z dwóch podstawowych
strategii profilaktycznych:
 tzw. Strategią negatywną skupioną na czynnikach ryzyka – działania skoncentrowane na
zagrożeniach, zaburzeniach, dysfunkcyjnych, mające na celu zniechęcenie odbiorców do
podejmowania niepożądanych zachowań;
 tzw. strategią pozytywną skupioną na czynnikach ochronnych – działania w zakresie
kształtowania zasobów, czyli uczenia różnorakich umiejętności psychologicznych (np.
społecznych, interpersonalnych, radzenia sobie ze stresem itp. ) istotnych dla
Strona 7
prawidłowego funkcjonowania człowieka w świecie. Proponuje ona całościowe
spojrzenie na różnorodne formy zagrożeń w wieku rozwojowym oraz na kompetencje
życiowe, którymi powinien dysponować młody człowiek. Różne zachowania
problemowe, jak: sięganie po substancje psychoaktywne, przemoc i agresja,
przestępczość, niepowodzenia szkolne i inne niepokojące zachowania są ze sobą
powiązane i powinny być traktowane jako różne objawy mające to samo źródło
problemów.
Strona 8
9.1 STRATEGIA OPARTA NA CZYNNIKACH RYZYKA – PLANOWANE DZIAŁANIA
Czynniki ryzyka
Zadania
Sposoby realizacji
Odpowiedzialni
Środowisko społeczne
i normy w nim
występujące, promujące
niewłaściwe wzorce
zachowań
Uczyć krytycznego stosunku do mediów.
Podnieść poziom świadomości i kultury prawnej
uczniów. Przekształcać przekonania stereotypowe
na prawdziwe.
Zorganizować spotkania uczniów
z kuratorami Wydziału Rodzinnego
i Nieletnich, organizować
przedsięwzięcia łamiące stereotypy
Pedagog, wychowawcy
klas
Ustalić normy, wdrożyć je w praktyce
lekcyjnej,
Dyrektor, nauczyciele
Wysyłać wezwania przez szkołę
Dyrektor
Podnieść umiejętności i wiedzę nauczycieli
w zakresie dyscyplinowania.
Respektować normy poprawnego zachowania na
lekcjach.
Nawiązać kontakt z domem rodzinnym ucznia
(w przypadku jego braku).
Zwiększyć częstotliwość kontaktu z domem
rodzinnym ucznia.
Podnieść stan wiedzy pedagogicznej
i psychologicznej rodziców.
Rozszerzyć zakres form pomocy pedagogicznopsychologicznej dla rodziców.
Egzekwować przestrzeganie prawa
wewnątrzszkolnego.
Przeprowadzać indywidualne spotkania
z rodzicami
Opracować i realizować tematykę
pedagogizacji rodziców uczniów
Zorganizować warsztaty .szkoleniowe
dla rodziców
Nauczyciele przedmiotu
Wychowawcy klas
Pedagog, wychowawcy
klas, wicedyrektor
Stosować statutowy system nagród i kar.
Pedagog, Rada Rodziców
wicedyrektor
Stosować statutowy system nagród i kar.
Wychowawcy klas
Strona 9
Grupy rówieśnicze
i występujące w nich
zachowania dysfunkcyjne.
Słabe wyniki w nauce.
Brak celów życiowych.
Dostęp do środków i
substancji
psychoaktywnych
Eliminować istnienie negatywnych grup
rówieśniczych.
Integrować zespoły klasowe.
Przeprowadzać badania socjometryczne
w klasach
Pedagog, wychowawcy
klas
Przeprowadzać zajęcia integracyjne
Wychowawcy klas
Ograniczyć zjawiska przemocy i agresji wśród
uczniów.
Zdiagnozować miejsca oraz sytuacje
występowania agresji w szkole
Zorganizować warsztaty nt. przemocy
i agresji w ramach Rady Pedagogicznej
Pedagog, wychowawcy
klas
Podnieść umiejętności i wiedzę nauczycieli.
Dyrektor
Dostarczyć uczniom wiedzę nt. sposobów
radzenia sobie z emocjami, stresem i
zagrożeniem.
Przeprowadzić a lekcjach
wychowawczych
Wychowawcy klas
Aktywizować uczniów.
Poszerzyć ofertę spędzania czasu wolnego,
umożliwić zdobycie nowych umiejętności
Stosować metody aktywizujące w pracy
z uczniami, zaangażować uczniów
w działalność społeczną , charytatywną,
artystyczną
Nauczyciele przedmiotów,
wychowawcy klas
Osłabiać niską samoocenę uczniów.
Ograniczać rozmiary absencji uczniów na
lekcjach.
Rozpoznawać problemy rozwojowe uczniów
Monitorować absencję uczniów w szkole
Opracować rejestr uczniów
posiadających orzeczenia PPP
Pedagog, wychowawcy
klas
Dostarczyć uczniom wiedzę o konsekwencjach
zachowań dysfunkcyjnych.
Podjąć na lekcjach wychowawczych,
tematykę odpowiedzialności prawnej
i moralnej
Wychowawcy klas
Aktywizować system wartości przeciw
zachowaniom dysfunkcyjnym.
Ukazywać alternatywne sposoby organizowania
życia.
Przeprowadzić lekcje wychowawcze nt.
przyjaźni, miłości, szczęścia rodzinnegowartości cenionych przez młodzież
Wychowawcy klas
Dostarczyć uczniom i ich rodzicom wiedzę nt.
konsekwencji brania, palenia, picia.
Dbać o rozwój wiedzy i umiejętności
Przygotować i przeprowadzić lekcje
wychowawcze nt. zagrożeń związanych
z uzależnieniami
Zorganizować formy doskonalenia
Strona 10
Wychowawcy klas,
Pedagog, pielęgniarka
Dyrektor
zawodowych nauczycieli.
Wykorzystać wsparcie (konsultacje) ze strony
specjalistów.
Monitorować rozpowszechnienie używania
substancji psychoaktywnych przez uczniów, w
tym środków zastępczych i leków używanych w
celach pozamedycznych
Wczesna inicjacja
seksualna.
zawodowego nt. zagrożeń
uzależnieniami
Współpracować z PPP i poradniami
specjalistycznymi
Pedagog, nauczyciele
Wyłonić zespół wychowawczy dla
opracowania narzędzi i przeprowadzenia
diagnozy zjawiska
Dyrektor
Kontynuować realizację programów
profilaktycznych, programów
psychoedukacyjnych.
Pozyskać i przeprowadzić program z
zakresu profilaktyki uzależnień
Pedagog
Upowszechniać wśród uczniów znajomość
zachowań asertywnych.
Przeprowadzić lekcje wychowawcze nt.
zachowań asertywnych
Pedagog, Wychowawcy
klas
Opracowanie i upowszechnianie publikacji i
Zajęcia z pracownikami poradni
materiałów kierowanych do rodziców na temat
specjalistycznych.
ryzyka używania narkotyków.
Zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i
Prowadzić kółka zainteresowań, zajęcia
młodzieży, ze szczególnym zwróceniem uwagi
pozalekcyjne zgodne z
na rozwijanie ich pasji i zainteresowań, w ramach
zainteresowaniem młodzieży
zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych.
Wdrożyć do realizacji treści ścieżek
Opracować tematykę dla
edukacyjnych: edukacja prozdrowotna oraz
poszczególnych etapów kształcenia,
wychowanie do życia w rodzinie.
Podjąć tematykę AIDS i chorób
Dostarczyć uczniom wiedzę o AIDS oraz
przenoszonych drogą płciową na
chorobach przenoszonych drogą płciową.
lekcjach wychowawczych
Strona 11
Rada Rodziców
Nauczyciele
Nauczyciele
9.2 STRATEGIA OPARTA NA CZYNNIKACH OCHRONNYCH – PLANOWANE DZIŁANIA
Czynniki ochronne
Środowisko społeczne
promujące właściwe
wzorce zachowań.
Wysokie wyniki osiągane
w szkole i tworzenie
dobrych celów życiowych.
Właściwe relacje między
szkołą a społecznością
lokalną
Zadania
Sposoby realizacji
Odpowiedzialni
Kształtować pożądane postawy oraz
umiejętności psychologiczne i społeczne.
Integracja społeczności klasowej
i szkolnej – warsztaty integracyjne dla
klas I
Pedagog, wychowawcy
klas
Tworzyć warunki dla silnej więzi z rodzicami,
dobrej opieki dorosłych.
Częste kontakty z rodzicami – wizyty
w domu, zebrania rodziców, spotkania
indywidualne, zachęcanie rodziców do
czynnego uczestniczenia rodziców
w życiu szkoły
Nauczyciele,
Wychowawcy klas,
pedagog
Wzbudzić zainteresowanie nauką i własnym
rozwojem, aktywnością, ciekawością poznawczą
świata
Udział uczniów w zajęciach
pozalekcyjnych i kółkach zainteresowań
Nauczyciele prowadzący
kółka zainteresowań i inne
zajęcia pozalekcyjne
Zapobieganie wagarom, dyscyplina na zajęciach
szkolnych
Kontrolowanie przez wszystkich
nauczycieli obecności uczniów na zajęciach
szkolnych
Konsekwentne stosowanie procedur
szkolnych wobec uczniów opuszczających
zajęcia szkolne.
Przeprowadzenie zajęć na godzinie
z wychowawcą odnośnie obowiązku
szkolnego i obowiązku nauki –
konsekwencje prawne nie przestrzegania
ww. zasad.
Punktualne rozpoczynanie
Nauczyciele, Wychowawcy
klas, pedagog
Strona 12
i kończenie zajęć szkolnych.
Organizacja zajęć dla uczniów ze
specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Świadomość szkodliwości
zachowań ryzykownych.
Grupa rówieśnicza,
w której normą są
pozytywne zachowania.
Promowanie właściwych
zachowań w domu
i w szkole.
Zakorzenić w tradycji społeczności
i ukształtować szacunek dla jej norm.
Przeprowadzać zajęcia w ramach
projektów regionalnych, udział uczniów
w konkursach o tematyce regionalnej
Nauczyciele biorący udział
w projekcie,
przygotowujący do
konkursów
Kształtować umiejętność spędzania czasu
wolnego we właściwy sposób.
Proponowanie uczniom
zorganizowanych form spędzania czasu
wolnego
Wychowawcy klas ,
nauczyciele, pedagog
Pomagać w rozpoznawaniu konstruktywnej
grupy rówieśniczej, właściwych autorytetów.
Poruszać na lekcjach tematykę
właściwych wzorców zachowań
w społeczeństwie, wskazywać
autorytety godne uwagi
Nauczyciele wszystkich
przedmiotów,
wychowawcy klas,
pedagog
Zwrócić uwagę na praktyki religijne.
Wskazywać na uniwersalne
i pozytywne wartości płynące z wiary
Katechetki
Promować zdrowy styl życia.
Rozwijanie rozumienia, czym jest
zdrowie i jaki mamy na nie wpływ –
podejmowanie tej problematyki na
godz. Wychowawczych i innych
lekcjach
Nauczyciele
przedmiotowi,
wychowawcy klas,
pedagog, pielęgniarka
Strona 13
10. EWALUACJA PROGRAMU
Ocena skuteczności zaplanowanych działań profilaktycznych przeprowadzona zostanie w oparciu o:
 podsumowanie pracy profilaktycznej na koniec pierwszego i drugiego semestru roku
szkolnego w czasie posiedzeń Rady Pedagogicznej;
 bieżące monitorowanie oraz samooceny przeprowadzonej przez zainteresowane
podmioty;
 wynikające z oceny wnioski przekazywane są do wiadomości Rady Rodziców
i Samorządu Uczniowskiego;
 dyskusje nt. występujących problemów w gronie pedagogicznym i podczas konsultacji
z rodzicami;
 diagnozowanie środowiska uczniów pod względem skali zjawisk problemowych w czasie
realizacji programu;
 narzędzia stosowane w ramach wewnętrznego mierzenia jakości pracy: sprawozdania
z realizacji planów, analizy, dane statystyczne, obserwacje, hospitacje, zapisy
w dokumentacji, badania ankietowe, opinie, wnioski, zgłoszone innowacje i projekty
działań itp.
Strona 14

Program Profilaktyki Szkolnej

Transkrypt

Podobne dokumenty

Program Profilaktyki Raka szyjki macicy

Tydzień Profilaktyki - Zespół Szkół nr 1 w Legionowie

Program profilaktyki - Społeczne Gimnazjum z Oddziałami

Kiedy warto zasięgnąć konsultacji u psychologa? – informacje dla

szkolny program profilaktyki

Typ 1 – Wsparcie profilaktyki nowotworowej ukierunkowanej na

szkolny program - Gimnazjum nr 1

Program profilaktyki uzależnień

szkolny program profilaktyki psp szwarszowice