Artykuł w wersji PDF - Pro-Test

handel
SOKI POMARA¡CZOWE
Niby-
-sok
Sok pomaraƒczowy: aromat soczystych owoców dojrzewajàcych
w pe∏nym s∏oƒcu po∏udniowych krajów; wiadomo, zdrowie w szklance
– bogactwo witaminy C i zwiàzków mineralnych; trzy, a mo˝e nawet
cztery pomaraƒcze zamkni´te w jednym kartoniku…
To wszystko przychodzi nam na myÊl na has∏o „sok pomaraƒczowy”. To wszystko s∏yszymy nieustannie w reklamach. Ale czy naprawd´ szklanka soku z kartonika to samo
zdrowie i czysty aromat naturalnych owoców, który mo˝e
zastàpiç Êwie˝à pomaraƒcz´?
Nie ma to jak Êwie˝y
Niestety, do soku Êwie˝o wyciÊni´tego z pomaraƒczy nie
umywa si´ ˝aden produkt wytworzony przemys∏owo – taki
wniosek p∏ynie z testu przeprowadzonego przez niemieckà
Fundacj´ Warentest. Okaza∏o si´, ˝e tylko szeÊç z 24 przetestowanych soków mo˝na nazwaç „dobrymi”. Reszt´ oceniono dostatecznie lub miernie, a a˝ 10 produktów, w tym
i soki popularnych w Niemczech marek, otrzyma∏o oceny
niedostateczne. Te ostatnie w ogóle nie zas∏ugujà na miano
„soku pomaraƒczowego”, gdy˝ nie spe∏niajà wymagaƒ
stawianym tej kategorii produktów przez prawo. Ich producenci nie dodali do nich aromatu pomaraƒczy, który
wczeÊniej, w toku produkcji, zosta∏ oddzielony z owoców.
Ale o toku produkcji soków za chwil´. Na razie przyjrzyjmy
si´ bli˝ej w∏aÊciwoÊciom sensorycznym soków, czyli temu,
jak smakujà, pachnà i wyglàdajà. W ramach niemieckiego
testu przeprowadzono bowiem w∏aÊnie mi´dzy innymi
szczegó∏owe badania sensoryczne. Kto okaza∏ si´ zwyci´zcà, jeÊli chodzi o smak? Sok Êwie˝o wyciÊni´ty z pomaraƒczy. Zarówno wed∏ug wyszkolonych badaczy z laboratorium, jak i wed∏ug 126 konsumentów bioràcych udzia∏
w teÊcie, nie mia∏ on sobie równych. Okaza∏ si´ mieç „intensywny aromat pomaraƒczy” i „wyraênie s∏odki smak”,
dzi´ki czemu daleko w tyle pozostawi∏ wszystkie soki z kartoników
i butelek.
Test soków z polskich sklepów
„Âwiat Konsumenta” w zesz∏ym roku równie˝ zleci∏ zbadanie soków.
Testowi poddano 10 soków pomaraƒczowych ró˝nych marek, zakupionych na polskim rynku. Który wypad∏ najlepiej, a który najgorzej?
Wyniki testu znajdziecie w nr 1/2005 „Âwiata Konsumenta”.
30
 W I A T
K O N S U M E N T A
w r z e s i e ƒ
2 0 0 6
Soki zosta∏y zbadane oczywiÊcie nie
tylko pod kàtem sensorycznym.
Wykonano te˝ badania mi´dzy innymi fizykochemiczne, na jakoÊç
Lubisz s∏odkie soki? W takim razie najlepszym
wyborem dla ciebie b´dà soki pomaraƒczowe Dr Witt,
Fortuna, Garden i Tymbark – one w teÊcie „Âwiata Konsumenta” (nr 1/2005) zosta∏y ocenione jako najs∏odsze. Jaki sok by∏ najbardziej gorzki? Delikatnie gorzki
smak badacze wyczuli w soku Hortex.
aromatów oraz na zawartoÊç substancji szkodliwych.
Okaza∏o si´, ˝e trzy z soków (marek Wesergold, Demeter
i Albi), zawiera∏y zbyt du˝e iloÊci alfa-terpineolu. Ta substancja aromatyzujàca mo˝e powstawaç podczas silnego
podgrzewania soku – na przyk∏ad w procesie pasteryzacji.
Zwiàzek ten mo˝e przyczyniç si´ do powstania niew∏aÊciwego aromatu w soku pomaraƒczowym.
Od pomaraƒczy do kartonika
Wi´kszoÊç soków, które sà dost´pne w sklepach, zosta∏a wytworzona z koncentratu – to
pierwsza kategoria soków owocowych. W tym
przypadku koncentrat uzyskuje si´ jeszcze
w kraju, w którym pomaraƒcze ros∏y – odparowuje si´ lub wymra˝a wod´ z soku, oddziela
si´ te˝ zazwyczaj mià˝sz i aromaty. W tej postaci sok podró˝uje do kraju, w którym ma byç
sprzedawany. I dopiero tam jest ponownie rozcieƒczany.
I druga kategoria – to soki produkowane bezpoÊrednio z nieprzetworzonych soków surowych. One
w podró˝ wyruszajà ∏àcznie ze wszystkimi swoimi
aromatami i naturalnà wodà z soku komórkowego
owoców. Taki sok mo˝e byç pasteryzowany, czyli utrwalany dzia∏aniem wysokiej temperatury, aby móg∏
zachowaç trwa∏oÊç na d∏u˝ej. Mo˝e te˝ byç jedynie
sch∏adzany – wtedy jednak wymaga przechowywania w lodówce, a jego trwa∏oÊç nie przekracza
zazwyczaj dwóch tygodni.
Soki z tej drugiej kategorii uchodzà wÊród konsumentów za
bardziej wartoÊciowe. Kosztujà te˝ znacznie wi´cej ni˝ soki
wyprodukowane z koncentratu. Czy sà jednak naprawd´
lepsze? W niemieckim teÊcie ˝aden z tej kategorii produktów nie wyszed∏ dobrze, a jeden z nich – i to w dodatku najdro˝szy wÊród badanych (Voelkel Bio, którego 0,7 l kosztuje ponad 16 z∏) – otrzyma∏ najni˝szà not´ – niedostatecznà.
Smak tego soku oceniono wysoko. Co innego by∏o powodem niskiej oceny koƒcowej – otó˝ w jego sk∏adzie naukowcy wykryli cukier niepochodzàcy z pomaraƒczy, o którym
producent nie poinformowa∏ na opakowaniu. Tymczasem
taki mia∏ obowiàzek. Równie˝ polskie prawo nakazuje producentom nazywanie takich soków (jeÊli dodatek sacharozy
jest wi´kszy ni˝ 15 g/1 soku) „s∏odzonymi” lub „z dodatkiem cukru”.
gacony witaminami. To niestety sprawia, ˝e trudno taki produkt uznaç za
w pe∏ni naturalny, czyli 100%. Uznaje
si´ bowiem, ˝e deklaracja „sok 100%”
Êwiadczy o tym, ˝e produkt nie zawiera
dodanego cukru, kwasów, ani te˝
innych dodatków, w tym witamin i sk∏adników mineralnych – w swoim sk∏adzie jest ca∏kowicie naturalny.
handel
SOKI POMARA¡CZOWE
S∏odko-gorzki
Pomaraƒczowe zdrowie
Mimo tych wszystkich uchybieƒ, nie ulega wàtpliwoÊci, ˝e
szklanka soku pomaraƒczowego, oczywiÊcie tego
dobrej jakoÊci, jest zdrowa. Zawiera du˝o witaminy C, B1 i B2, jest te˝ bogata w sk∏adniki
mineralne, takie jak potas, wapƒ czy magnez.
Poza tym pomaraƒcze to êród∏o flawonoidów
i karotenoidów, które odpowiadajà za intensywny kolor owoców i sà antyoksydantami. Substancji konserwujàcych, ani barwników nie
wolno dodawaç do soków. Nic wi´c dziwnego,
˝e sok pomaraƒczowy jest lubiany nie tylko za
swój smak. Szklanka soku pomaraƒczowego
mo˝e z powodzeniem zastàpiç jednà z pi´ciu
porcji warzyw i owoców, jakie ka˝dy z nas
powinien codziennie zjadaç.
PrzyjemnoÊç delektowania si´ sokiem z pomaraƒczy mogà przyçmiç jedynie ostatnie doniesienia naukowców. Otó˝ wykryli oni, ˝e z opakowaƒ do soku mo˝e przedostawaç si´ zwiàzek
chemiczny o nazwie ITX, wyst´pujàcy w barwnikach nadruków na kartonach. W niemieckim teÊcie w jednym z soków, marki Pfanner,
wykryto ITX w iloÊci znacznie przekraczajàcej zalecany limit. Nie wiadomo jeszcze dok∏adnie, czy i ewentualnie jaki wp∏yw na zdrowie ma ta
substancja.
Ewa Florczak
Inne niedociàgni´cie, na które doÊç cz´sto natknàç si´ mogà
równie˝ polscy konsumenci, to umieszczona na opakowaniu deklaracja „sok 100%”, podczas gdy sok ten jest wzbo W I A T
K O N S U M E N T A
w r z e s i e ƒ
2 0 0 6
31