D - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

Sygn. akt II Ca 451/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 27 czerwca 2014r.
Sąd Okręgowy we Wrocławiu, Wydział II Cywilny Odwoławczy
w składzie:
Przewodniczący: SSO Małgorzata Brulińska
SSO Monika Kuźniar
SSO Dorota Stawicka – Moryc ( spr.)
Protokolant : Elżbieta Biała
po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2014r. we Wrocławiu
na rozprawie
sprawy z powództwa W. P., M. S.
R. B.
przeciwko (...) Sp. z o.o. we W.
o zapłatę
na skutek apelacji strony pozwanej
od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu
z dnia 13 grudnia 2013r.
sygn. akt XIV C 312/08
I. oddala apelację;
II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda W. P. kwotę 1.200 zł kosztów postępowania
apelacyjnego;
III. zasądza od pozwanego na rzecz R. B. kwotę 1.200 zł kosztów postępowania apelacyjnego;
IV. zasądza od pozwanego na rzecz M. S. kwotę 600 zł kosztów postępowania apelacyjnego.
Sygn. akt II Ca 451/14
UZASADNIENIE
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 13 grudnia 2013 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej ( sygn. akt XIV C 312/08 )
w punkcie I - zasądził od strony pozwanej (...) Spółki z o.o. w Ż. na rzecz powoda W. P. kwotę 13.567,67 zł wraz z
ustawowymi odsetkami od dnia 6 maja 2008r. do dnia zapłaty; w punkcie II - zasądził od strony pozwanej (...) Spółki
z o.o. w Ż. na rzecz powoda R. B. kwotę 11.104,03 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 6 maja 2008r. do dnia
zapłaty; w punkcie III - zasądził od strony pozwanej (...) Spółki z o.o. w Ż. na rzecz powoda M. S. kwotę 5.900 zł wraz
z ustawowymi odsetkami od dnia 6 maja 2008r. do dnia zapłaty; w punkcie IV - dalej idące powództwa powodów R.
B. i M. S. oddalił, w punkcie V - zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda W. P. kwotę 3.846 zł tytułem zwrotu
kosztów postępowania, w punkcie VI - zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda R. B. kwotę 2.993 zł tytułem
zwrotu kosztów postępowania, w punkcie VII - zniósł wzajemnie koszty postępowania między powodem M. S. i stroną
pozwaną oraz w punkcie VIII - nakazał powodowi M. S., aby uiścił kwotę 351,27 zł i stronie pozwanej, aby uiściła kwotę
1.530 zł na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu) tytułem brakujących
wydatków na koszt opinii biegłych sądowych.
Powyższe rozstrzygnięcie oparł na następujących ustaleniach faktycznych:
Przy ul. (...), ma siedzibę (...) Spółka z o.o. we W.; powodowie w 2007r. byli pracownikami tej spółki. Powód W. P. w
2007r. był właścicielem pojazdu marki V. (...) nr rej. (...), zaś powód R. B. był właścicielem pojazdu marki S. (...) nr
rej. (...). Powód M. S. w 2007r. i również w chwili obecnej jest właścicielem pojazdu marki F. (...) nr rej. (...). W 2007 r.
powodowie dojeżdżali do swego zakładu pracy własnymi pojazdami i parkowali je na terenie siedziby (...) Spółki z o.o.
Strona pozwana prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie produkcji konstrukcji metalowych, obróbki metali
i nakładania powłok na metale. Poprzednikiem prawnym strony pozwanej była spółka (...) Spółka z o.o. W ramach
inwestycji strony pozwanej przewidziano zainstalowanie, wyposażenie i uruchomienie jednej komory śrutowniczej i
dwóch kabino – suszarek lakierniczych. Nanoszenie farby w kabinach odbywa się metodą natrysku pneumatycznego.
Decyzją Prezydenta W. z dnia 2 marca 2007r. strona pozwana uzyskała pozwolenie na czas określony do dnia 1 marca
2012 r. na wprowadzanie do powietrza substancji gazowych i pyłowych emitowanych z urządzeń lakierni i śrutowni.
Kolejna decyzja w tym przedmiocie została wydana w dniu 2 kwietnia 2012 r. na okres do 2 kwietnia 2022 r. W kwietniu
2007r. na terenie (...) przy ul. (...) we W., w bezpośrednim sąsiedztwie siedziby spółki (...) Spółki z o.o., strona pozwana
rozpoczęła próby technologiczne w zakresie funkcjonowania instalacji lakierni i śrutowni (hala (...)). W okresie do
września 2007 r., kiedy zakończono modernizację hali i rozpoczęto normalny proces produkcji, zużyto 1200 litrów
farb. Strona pozwana stosowała w procesie malowania podkład epoksydowy czarny (...), utwardzacz (...) oraz (...) oraz
farby nawierzchniowe (...) w kolorze czerwonym i beżowym. Kolory farb są stosowane zgodnie z zamówieniem klienta
W dniu 23 sierpnia 2007r. strona pozwana otrzymała ofertę sprzedaży filtrów do kabino – suszarek lakierniczych;
strona pozwana poszukiwała filtrów ze względu na to, iż podlegają one okresowej wymianie, z tym, że poszukiwała
tańszych w porównaniu do dotychczas stosowanych.
Przeprowadzone w dniu 7 września 2007 roku przez Instytut (...) badanie emisji zanieczyszczeń obejmujące m.in.
pomiary stężenia zanieczyszczeń organicznych w gazach odlotowych z kabino – suszarki lakierniczej wykazały,
iż emisja z kabino – suszarki lakierniczej (emitory (...)) nie przekracza standardów emisyjnych określonych w
pozwoleniu na emisję gazów i pyłów do powietrza; w raporcie z badań wskazano, że nie ma możliwości wykonania
pomiarów z drugiej kabino – suszarki lakierniczej (emitory (...)) z powodu braku możliwości zamontowania króćców
pomiarowych. W opisie obiektu zawartym w raporcie badania emisji zanieczyszczeń z września 2007r. wskazano,
iż kabino - suszarka lakiernicza (emitory (...)) posiada dwa palniki gazowe do przeponowego ogrzewania powietrza
wwiewanego do kabiny podczas suszenia oraz po dwa wentylatory nawiewne i wywiewne. W ażurowej podłodze
umieszczone są suche filtry typu (...) powietrza odciąganego. Podczas malowania pobierane z zewnątrz powietrze
tłoczone jest przez filtr oraz podgrzewacz i przez strop wpływa do kabiny, przechodzi przez całą objętość roboczą
komory unosząc ze sobą cząstki farby pod podłogę, gdzie oczyszczane jest z aerozolu na matach filtracyjnych typu (...).
Następnie dalej pod podłogą powietrze prowadzone jest go otwartego poziomego emitora o wymiarach 0,84x1,44 m
i wysokości h = 14,0 m npt i wyrzucane do atmosfery. Podczas suszenia obieg powietrza jest podobny, z różnicą, że
automatycznie następuje ustawienie przepustnicy w przewodzie wentylacyjnym na wydatek optymalny dla procesu
suszenia. Brama hali (...), w której mieści się instalacja lakierni i śrutowni strony pozwanej usytuowana jest na wprost
budynku spółki (...) Spółki z o.o. Pojazdy na parkingu spółki (...) Spółki z o.o. parkują w odległości około 15 – 20
m od ogrodzenia oddzielającego teren obu firm. Około kwietnia 2007 r. powodowie zaobserwowali, iż teren wokół
hali (...), w której strona pozwana uruchomiła kabiny lakiernicze i komorę śrutowniczą pokryty został nalotem w
postaci drobin koloru czerwonego, później koloru żółtego i pomarańczowego; nalot pokrył m.in. pojazdy powodów
oraz pojazdy ich pracodawcy, jak również elewację budynku, szyby i parapet. Drobiny, które osiadły na pojazdach
wtopiły się w powłokę lakieru i nie dawały się usunąć przy pomocy mycia; były wyczuwalne w postaci chropowatości.
Powód W. P. wraz z Prezesem Zarządu spółki (...) Sp. z o.o. K. C. w celu ustalenia źródła pochodzenia tego nalotu
dokonał objazdu okolicznego terenu i stwierdził, że drobiny występują wyłącznie wokół lakierni strony pozwanej.
K. C. zgłosił ten fakt pracownikowi strony pozwanej kierownikowi lakierni P. D. (1); po oględzinach pojazdu V. na
parkingu spółki (...) Spółki z o.o. P. D. (1) uznał, iż nalot na pojeździe pochodzi z piaskowni prowadzonej przez
P. D. (2). Z kolei pracownik strony pozwanej T. L. po oględzinach pojazdów powodów zauważył na nich drobne
cząsteczki, które nie dawały się zebrać do ręki i uznał, że jest to pył z kwitnących drzew. K. C. zgłosił zdarzenie zarządy
terenu; pracownik (...)Spółki o.o. M. J. po oględzinach pojazdu marki V. zaobserwował, że lakier na pojeździe jest
chropowaty, były to bardzo drobne napylenia farby; pył był wtopiony w lakier i nie dał się zebrać w rękę. Podczas
oględzin pojazdu V. jeden z pracowników strony pozwanej podał informację, że doszło do niewłaściwego montażu
filtrów – filtry zamontowano na odwrót. Pracownicy strony pozwanej w toku rozmów prowadzonych ze spółką (...)
Spółką z o.o. jakie miały miejsce przed zakończeniem prób technologicznych przepraszali za to, że odwrotnie założyli
filtr; po zakończeniu prób kiedy doszło do ostatecznego uruchomienia instalacji lakierni i śrutowni we wrześniu 2007
roku strona pozwana wycofała się z rozmów. Na terenie którego zarządcą jest (...) Spółka z o.o., oprócz strony pozwanej
działają także inni przedsiębiorcy, którzy w procesie produkcji stosują malowanie bądź lakierowanie. Spółka (...)
Spółka z o.o. prowadzi działalność w zakresie produkcji generatorów; na etapie produkcji do 2005 roku stosowała
malowanie natryskowo, wałkiem lub pędzlem. Malowanie natryskowe stosowała na wolnej powierzchni. W 2007 roku
firma ta stosowała lakiery elektrolizacyjne; malowanie polegało na zamaczaniu elementów stalowych w roztworze
lakieru i ich suszeniu. W sąsiedztwie strony pozwanej oraz (...) Spółki z o.o. działalność gospodarczą prowadzi P. D.
(2); jego działalność polega na piaskowaniu elementów stalowych za pomocą sprężonego powietrza i ścierniwa. Pył
jaki powstawał wskutek piaskowania osiadał na elementach lakierowanych przez stronę pozwaną; dawał się on usunąć
palcem. P. D. (2) oglądał pojazdy powodów i zaobserwował na nich drobiny, które nie dały się zetrzeć palcem. Proces
piaskowania pozostawia pył, który nie wchodzi w strukturę lakieru samochodowego.
W trakcie oględzin w dniu 4 grudnia 2010 r. na pojazdach powodów znajdował się prawie niezauważalny nalot w
kolorze żółtym. Po przesunięciu wewnętrzną stroną dłoni wyczuwalne były ziarnistości; podobny nalot znajdował się
na szybach budynku spółki (...) Spółki z o.o. od strony lakierni strony pozwanej, na elewacji budynku spółki (...) Spółki
z o.o. nie zaobserwowano nalotu. Substancja pokrywająca pojazdy powodów jest zbliżona kolorystycznie do lakieru
stosowanego przez stronę pozwaną. W trakcie tych oględzin kierownik lakierni strony pozwanej przekazał informację,
iż w okresie kiedy powodowie zaobserwowali nalot na pojazdach zaistniało uszkodzenie filtra podłogowego w kabinie
lakierniczej skutkiem czego doszło do emisji mgły lakieru; było to jednorazowe zdarzenie podczas odsysania aerozolu
z wnętrza kabiny. Po tej awarii strona pozwana przebudowała emitery wydłużając je. Z dużym prawdopodobieństwem
można stwierdzić, że pokrycie pojazdów nalotem nastąpiło w wyniku tej awarii wskutek wadliwie działającego
filtra podłogowego, wadliwego jego zamontowania lub braku prac konserwacyjnych przy systemach filtrów. W
prawidłowym cyklu lakierowania przy sprawnie działającym systemie filtracyjnym po lakierowaniu ręcznym metodą
natryskową w kabino – suszarce lakierniczej do powietrza nie wydostaje się mgła lakiernicza. Przy uszkodzonym
filtrze podłogowym cała zawartość kabiny po lakierowaniu jest kierowana do powietrza; aerozol może wówczas
zostać przeniesiony na odległość 300 m. Filtr podłogowy w kabinie jest właściwym systemem filtracyjnym, który ma
za zadanie wyłapanie mgły lakierniczej, dopełnia go filtr sufitowy, którego zadaniem jest doprowadzenie czystego
powietrza do kabiny, aby zablokować osiadanie na lakierowanych elementach cząstek stałych jak kurz. Wykonane
u strony pozwanej badania pomiarów emisji z kabino – suszarek lakierniczych dokonywane były przy sprawnie
działającym systemie. Drobiny lakieru farby żółtej i czerwonej ujawnione w materiale zabezpieczonym w trakcie
oględzin pojazdu marki F. (...) nr rej. (...) są zgodne pod względem składu chemicznego z lakierem barwy żółtej i
czerwonej zabezpieczonym podczas oględzin króćców instalacji wentylacyjnej kabiny lakierniczej strony pozwanej i
nie można wykluczyć, że mają one wspólne pochodzenie.
Pismem z dnia 7 sierpnia 2007 r. powodowie działający przez profesjonalnego pełnomocnika wystąpili do strony
pozwanej z wezwaniem do zaniechania naruszeń, które spowodowały powstanie szkody w ich pojazdach. W
odpowiedzi pismem z dnia 11 września 2007r. strona pozwana nie uznała zgłoszonych roszczeń i zaprzeczyła podanym
w wezwaniu faktom. Powodowie zlecili rzeczoznawcy S. K. sporządzenie opinii w zakresie kosztów naprawy pojazdów.
W sporządzonej w dniu 28 marca 2008r. kalkulacji naprawy nr (...), przy użyciu programu komputerowego A., koszt
naprawy pojazdu marki V. nr rej. (...) bez podatku VAT ustalono na kwotę 11.121,04 zł, zaś z 22% stawką podatku
VAT na kwotę 13.567,67 zł. W sporządzonej w dniu 28 marca 2008r. kalkulacji naprawy nr (...), przy użyciu programu
komputerowego A., koszt naprawy pojazdu marki S. (...) nr rej. (...) bez podatku VAT ustalono na kwotę 9.442,22 zł, zaś
z 22% stawką podatku VAT na kwotę 11.519,51 zł. W sporządzonej w dniu 28 marca 2008r. kalkulacji naprawy nr (...),
przy użyciu programu komputerowego A., koszt naprawy pojazdu marki F. (...) nr rej. (...) bez podatku VAT ustalono
na kwotę 10.999,21 zł, zaś z 22% stawką podatku VAT na kwotę 13.419,04 zł. Ustalono również, iż koszt naprawy
przekracza wartość pojazdu w stanie jak przed szkodą, a naprawa jest ekonomicznie nieuzasadniona. Różnica między
ustaloną wartością pojazdu przed szkodą (8.100 zł) i w stanie uszkodzonym (2.500 zł) wynosi 5.600 zł. Rzeczoznawca
sporządził opinie po przeprowadzeniu oględzin pojazdów na ul. (...); podczas oględzin ustalił na wszystkich pojazdach
związany chemicznie nalot - drobiny jasnego koloru. Próba umycia tych drobin była nieskuteczna. Pismem z dnia
24 kwietnia 2008r. powodowie wezwali stronę pozwaną do zapłaty odszkodowania stanowiącego równowartość
wyliczonych przez rzeczoznawcę S. K. kosztów naprawy należących do nich pojazdów, odpowiednio powód W. P. –
kwoty 13.567,67 zł, powód R. B. kwoty 1.519,51 zł i powód M. S. kwoty 13.419,04 zł w terminie do dnia 05 maja 2008r.
Wezwanie pozostało bezskuteczne. Koszt naprawy uszkodzonego w wyniku zdarzenia z kwietnia 2007r. pojazdu
marki V. nr rej. (...) wyliczony na podstawie programu A. przy zastosowaniu do naprawy nowych oryginalnych części
zamiennych według cen z 2007 roku wynosi 15.189,73 zł brutto (z 22% VAT); (12.450,60 zł netto). Do wymiany
należy zakwalifikować m.in. wszystkie szyby. Kwota 15.189,73 zł pozwala przywrócić pojazd do stanu sprzed zdarzenia.
Zastosowanie do naprawy oryginalnych części zamiennych jest zgodne z technologią naprawy producenta pojazdu
i pozwala na pełne przywrócenie stanu pojazdu sprzed zdarzenia; nie powoduje również wzrostu wartości pojazdu.
W kosztorysie zostały przyjęte stawki godzinowe stosowane w warsztatach mechanicznych na poziomie 90 zł/rbg
przy pracach blacharsko-mechanicznych i 100 zł/rbg przy pracach lakierniczych. Wskazane w opinii elementy do
wymiany były częściami oryginalnymi i takie należy zastosować przy naprawie; w przypadku tych elementów nie
stosuje się potrąceń z tytułu zużycia eksploatacyjnego. Koszt naprawy uszkodzonego w wyniku zdarzenia z kwietnia
2007r. pojazdu marki S. (...) nr rej. (...) wyliczony na podstawie programu A. przy zastosowaniu do naprawy nowych
oryginalnych części zamiennych według cen z 2007 roku wynosi 11.104,04 zł brutto (z 22% VAT); (9.101,66 zł netto).
Do wymiany należy zakwalifikować m.in. wszystkie szyby. Kwota 11.104,04 zł pozwala przywrócić pojazd do stanu
sprzed zdarzenia. Zastosowanie do naprawy oryginalnych części zamiennych jest zgodne z technologią naprawy
producenta pojazdu i pozwala na pełne przywrócenie stanu pojazdu sprzed zdarzenia; nie powoduje również wzrostu
wartości pojazdu. W kosztorysie zostały przyjęte stawki godzinowe stosowane w warsztatach mechanicznych na
poziomie 90 zł/rbg przy pracach blacharsko-mechanicznych i 100 zł/rbg przy pracach lakierniczych. Wskazane w
opinii elementy do wymiany były częściami oryginalnymi i takie należy zastosować przy naprawie; w przypadku
tych elementów nie stosuje się potrąceń z tytułu zużycia eksploatacyjnego. Koszt naprawy uszkodzonego w wyniku
zdarzenia z kwietnia 2007r. pojazdu marki F. (...) nr rej. (...) wyliczony na podstawie programu A. przy zastosowaniu
do naprawy nowych oryginalnych części zamiennych według cen z 2007 roku wynosi 10.968,57 zł brutto (z 22% VAT);
(8.990,63 zł netto). Do wymiany należy zakwalifikować m.in. zderzak przedni oraz wszystkie szyby. Wartość pojazdu
nieuszkodzonego w stanie jak przed zdarzeniem oszacowana na rok 2007 wynosi 8.800 zł brutto, a wartość pojazdu
w stanie uszkodzonym wynosi 2.900 zł brutto. Naprawa pojazdu pod względem ekonomicznym jest nieuzasadniona.
Żaden z powodów nie naprawił pojazdu po zdarzeniu.
Apelację od powyższego wyroku wywiódł pozwany.
Zaskarżając go co do punktów I, II, III, V, VI w całości, a także co do punktu VII w części, w której zasądzono na rzecz
powoda M. S. połowę kosztów procesu oraz w co do punktu VIII w części w jakiej nakazano, aby uiścił kwotę 1.530 zł
na rzecz Skarbu Państwa, wniósł o jego zmianę poprzez oddalenie powództwa W. P., R. B. i M. S. oraz o zasądzenie od
powodów na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości czterokrotności stawki
minimalnej.
Zaskarżonemu wyrokowi zarzucam naruszenie następujących przepisów:
1) art. 233 par. 1 KPC w zw. z art. 435 KC - polegającego na przyjęciu w sposób sprzeczny z zasadami logicznego
rozumowania oraz doświadczenia życiowego, że w kwietniu 2007 roku w przedsiębiorstwie pozwanego doszło do
zdarzenia (awarii), które spowodowało powstanie na pojazdach należących do powodów szkody, podczas gdy Sąd
Rejonowy w ogóle nie ustalił konkretnej daty zdarzenia. Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie prowadzi do
wniosku, że takie zdarzenie (awaria) w ogóle miało miejsce, że domniemana awaria mogła spowodować szkody
powodów, oraz że zachodzi jakikolwiek związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy rzekomą awarią, a szkodą na mieniu
powodów;
2) art. 233 par. 1 i par. 2 KPC - polegającego na przyjęciu w sposób sprzeczny z zasadami logicznego rozumowania
oraz doświadczenia życiowego, że:
w sąsiedztwie spółki, która zatrudniała powodów ( (...) sp. z o. o.) w przyjętym przez Sąd okresie, w którym miało
dojść do powstania szkody powodów, nie znajdował się żaden zakład, czy też przedsiębiorstwo, który stosował techniki
mogące wywołać u powodów szkodę na mieniu; źródłem szkody na pojazdach należących do powodów był ruch
przedsiębiorstwa pozwanego, a szkoda na pojazdach powodów powstała w czasie, kiedy pojazdy te pozostawione były
na terenie siedziby spółki (...) sp. z o. o.; nie można biegłemu sądowemu z zakresu ochrony środowiska zarzucić
nierzetelności w zakresie, w jakim ustalił on, że z informacji uzyskanych od kierownika lakierni miała miejsce
awaria systemu filtrów; wiarygodne są wnioski i twierdzenia biegłego sądowego z zakresu ochrony środowiska, który
wskazał w sporządzonej przez siebie opinii z dnia 28 lutego 2010 r. oraz opinii ustnej uzupełniającej, na istniejące
duże prawdopodobieństwo, że pojawienie się drobin farby na pojazdach należących do powodów nastąpiło w czasie
awaryjnego zrzutu z hermetycznej komory lakierniczej po uszkodzeniu lub przy wadliwym działaniu filtrów, lub też
ze względu na inne alternatywne możliwe przyczyny powstania szkody powodów; drobiny barwy żółtej i czerwonej
pobrane w trakcie oględzin pojazdu należącego do jednego z powodów (F. (...)) są zgodne pod względem składu
chemicznego z lakierem barwy żółtej i czerwonej zabezpieczonej podczas oględzin króćców pobierczych instalacji
wentylacyjnej kabiny lakierniczej strony pozwanej; próbki farby pobrane tylko z jednego pojazdu (F. (...)) są zgodne
z farbą, która uszkodziła pojazdy mechaniczne pozostałych dwóch powodów; materiał dowodowy wskazuje na to, że
na wszystkich trzech pojazdach należących do powodów nalot powstał jednocześnie, nalot jest o zbliżonej kolorystyce
i intensywności; okres około 4 lat, który minął od przyjętego przez Sąd okresu, w którym miało dojść do powstania
szkody, nie miał wpływu na opinię sporządzoną w dniu 13 stycznia 2012 roku przez Instytut Ekspertyz Sądowych
w K.; substancja pokrywająca pojazdy powodów pochodzi z przedsiębiorstwa strony pozwanej; bliżej nieokreślony
pracownik firmy pozwanego przepraszał świadków J. G. i K C. o wadliwym założeniu filtrów; obecność nalotu na
króćcach pobierczych mogła świadczyć o nieszczelnościach połączenia skutkujących ciągłym uwalnianiu się lakieru
na połączeniach, lub o niewielkiej nieszczelności, która w przypadku zrzutu awaryjnego mogła spowodować nagłą
emisję aerozolu lakierniczego do otoczenia; po zdarzeniu, które w ocenie Sądu spowodowało szkodę powodów,
pozwany przebudował system odciągów wentylacyjnych; podczas rzekomej awarii spowodowanej uszkodzeniem filtra
podłogowego nastąpiła emisja mgły lakieru do otoczenia; nie zasługuje na uwzględnienie argumentacja pozwanego,
że wyłączenie odpowiedzialności pozwanego za skutki zdarzenia z uwagi na to, że zakład pozwanego działał w
oparciu o odpowiednie akty administracyjne i spełniał wszelkie normy; przeprowadzone w zakładzie pozwanego
kontrole od sierpnia 2007 r. nie dają podstaw do jednoznacznego wniosku o braku wadliwości funkcjonowania
zakładu strony pozwanej; wyniki badań i kontroli w zakładzie pozwanego nie miały istotnego znaczenia w niniejszej
sprawie; decyzje administracyjne związane z funkcjonowaniem zakładu pozwanego oraz pozwolenia na wprowadzenie
do powietrza substancji pyłowych i gazowych emitowanych z lakierni oraz nieprzedstawienie stosownych badań
za okres kwiecień - sierpień 2007 r. nie wykluczają możliwości wydostawania się mgły lakierniczej; obowiązek
odszkodowawczy nie jest uzależniony jest od tego, czy powodowie faktycznie przywrócili należące do nich pojazdy
do stanu poprzedniego; powodowie należycie wykazali rozmiar i wysokość szkody dokumentami w postaci opinii
rzeczoznawcy samochodowego S. K. (skoro Sąd I Instancji postanowił to zweryfikować dopuszczając na tę okoliczność
dowód z opinii biegłego sądowego, która stanowiła dla Sądu Rejonowego podstawę rozstrzygnięcia); nie ma podstaw
do uwzględnienia amortyzacji części zamiennych; pojazdy powodów nie były uszkodzone przed zdarzeniem, w którym
miało dojść do powstania szkody; wymiana uszkodzonych części na części nowe, oryginalne, nie będzie prowadziła
do wzbogacenia poszkodowanych; oględziny uszkodzonych pojazdów przez biegłego sądowego z zakresu wyceny
pojazdów nie były konieczne; opinie rzeczoznawcy S. K. były prawidłowe pod względem merytorycznym (skoro różniły
się z wnioskami zawartymi w opiniach biegłego sądowego z zakresu wyceny pojazdów mechanicznych); powodowie
nie są podatnikami podatku VAT; odsetki ustawowe od zasądzonych na rzecz powodów kwot należą się od dnia 6
maja 2008 r.
3) art. 207 par. 3 KPC w zw. z art. 232 KPC poprzez jego niewłaściwe zastosowanie - polegające na tym, że pomimo
wydanego przez Sąd Rejonowy postanowienia na rozprawie z dnia 17 września 2008 roku o zakreśleniu stronom
terminu 21 dni na złożenie wszystkich wniosków dowodowych pod rygorem skutków prawnych z art. 207 par. 3 KPC,
Sąd I instancji w toku postępowania dowodowego wydawał postanowienia o dopuszczeniu wniosków dowodowych
złożonych przez powodów, czym naruszył zasady równości, kontradyktoryjności oraz inicjatywy dowodowej stron
postępowania. Na szczególne podkreślenie zasługuje postanowienie wydane przez Sąd I instancji na rozprawie z dnia
28 listopada 2012 roku, zgodnie z którym Sąd postanowił „nakreślić pełnomocnikowi powodów termin 14 dni na
złożenie pisma procesowego ze sprecyzowaniem czy powodowie zgłaszają wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii
biegłego sądowego na okoliczność ustalenia wysokości poniesionych przez powodów szkód pod rygorem uznania,
że powodowie wniosku takiego nie zgłaszają". Na skutek zobowiązania powodów i złożenia przez nich wniosku o
dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego Sąd Rejonowy na rozprawie w dniu 14 grudnia 2012 roku postanowił
dopuścić dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu wyceny wartości pojazdów i motoryzacji. Gdyby Sąd Rejonowy
nie przeprowadził tego dowodu, to wówczas zakres i rozmiar szkody byłby przez powodów nieudowodniony;
4) art. 217 par. 1 i 2 KPC - poprzez jego niewłaściwe zastosowanie - polegające na tym, że Sąd Rejonowy na
rozprawie z dnia 3 października 2012 roku oddalił wniosek pozwanego zawarty w piśmie z dnia 23 marca 2012
roku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego, zgodnie z którym pozwany wnosił o: „(...)przeprowadzenie
uzupełniającej opinii biegłego w zakresie ustalenia czy rodzaj substancji pokrywającej pojazdy (...) mogą pochodzić z
lakierni przedsiębiorstw: firmy (...) sp. z o.o., firmy (...) oraz (...) sp. z o.o. poprzez przeprowadzenie oględzin miejsc
wykonywania działalności lakierniczej tych przedsiębiorstw i pobranie próbek niezbędnych do przeprowadzenia
badania spektrometrycznego";
5) art. 361 par. 1 KC poprzez jego niewłaściwe zastosowanie — polegające na tym, że wysokość zasądzonego na
rzecz powodów przez Sąd odszkodowania prowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia powodów, albowiem powodowie
sprzedając należące do nich pojazdy uzyskali korzyści w postaci sumy pieniężnej, które po zsumowaniu z zasądzonymi
kwotami tytułem odszkodowania przekraczają zakres i wysokość powstałej szkody;
6) art. 362 KC poprzez jego niezastosowanie - polegające na tym, że po zauważeniu przez powodów szkód (kwiecień
2007 r.), pomimo że zgodnie ze stanowiskiem powodów zajętym w pozwie z dnia 16 czerwca 2008 r. rzekome immisje
trwały co najmniej do dnia złożenia pozwu, poszkodowani, zgodnie z tym co zeznali, dalej parkowali na parkingu
położonym na terenie spółki (...) sp. z o. o., czym przyczynili się do rozmiarów powstałych szkód;
7) art. 481 par. 1 KC poprzez jego niewłaściwe zastosowanie — polegające na tym, że skoro w ocenie Sądu
Rejonowego ustalenie rozmiaru i wysokości szkody wymagało informacji specjalnych (opinii biegłego z zakresu
wyceny samochodów), to tym samym rozmiar i wysokość szkody został ustalony dopiero w dniu ogłoszenia wyroku;
tym bardziej, że dokonane przez biegłego sądowego wyceny różniły się od wycen dokonanych przez rzeczoznawcę;
8) art. 321 par. 1 KPC poprzez jego niewłaściwe zastosowanie - polegające na tym, że pełnomocnik powodów złożył
wniosek o zasądzenie na jego rzecz kwoty 17 zł tytułem opłaty skarbowej, podczas gdy Sąd Rejonowy zasądził na rzecz
każdego z powodów kwotę 17 zł tytułem opłaty skarbowej (łącznie 51 zł);
9) Ponadto Sąd Rejonowy przy wyrokowaniu nie wziął z urzędu pod uwagę prawomocnego wyroku wraz z
uzasadnieniem Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej Wydział IV Gospodarczy z dnia 13 maja 2010 r., sygn. akt:
IV GC 912/08, w której to sprawie z powództwa spółki (...) sp. z o. o. (zatrudniającej powodów) przeciwko pozwanemu
o odszkodowanie za uszkodzony samochód na skutek rzekomego zdarzenia związanego z ruchem przedsiębiorstwa
pozwanego w kwietniu 2007 r., Sąd ten oddalił powództwo.
Pozwani w odpowiedzi na apelację wnieśli o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanego na rzecz każdego z powodów
kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego w wysokości dwukrotnej stawki
minimalnej.
Sąd Odwoławczy zważył co następuje:
Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.
Sąd II instancji mając nie tylko uprawnienie, ale wręcz obowiązek rozważenia na nowo całego zebranego w
sprawie materiału dokonał jego własnej, samodzielnej i swobodnej oceny, w następstwie czego nie znalazł podstaw
do zakwestionowania wydanego w sprawie rozstrzygnięcia. Sąd Rejonowy poczynił ustalenia faktyczne, które
Sąd Odwoławczy akceptuje i przyjmuje za własne, wydał też orzeczenie, które poparł poprawną argumentacją.
Przeprowadził przy tym niewadliwie postępowanie dowodowe, a zebrany materiał, wbrew wywodom skarżącego,
poddał ocenie z zachowaniem granic swobodnej oceny dowodów, zgodnie z zasadą wyrażoną w przepisie art. 233 § 1
k.p.c. Apelujący, podważając w istocie wnioski jakie z ustaleń poczynionych w sprawie na podstawie całego zebranego
w niej materiału wyprowadził Sąd I instancji, nie wykazał okoliczności prowadzących do przyjęcia wniosków
przeciwnych. Ocena mocy i wiarygodności dowodów, przeprowadzona w pisemnym uzasadnieniu orzeczenia,
mogłaby być skutecznie podważona w postępowaniu odwoławczym tylko wówczas, gdyby wykazano, że zawiera
ona błędy logiczne, wewnętrzne sprzeczności czy jest niepełna. Uchybień takich nie sposób się jednak dopatrzyć w
pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia.
Wbrew zarzutom apelującego Sąd Rejonowy ustalił kiedy doszło do zdarzenia wyrządzającego powodom szkodę,
a mianowicie przyjął, że miało to miejsce najwcześniej w kwietniu 2007 r. Apelujący zarzucając brak przyjęcia
konkretnej daty nie wykazał, aby ustalenia w tym przedmiocie miały jakikolwiek wpływ na wynik postępowania.
Związana z działalnością pozwanego immisja substancji gazowych i pyłowych miała bowiem charakter ciągły, a
w miejscu zdarzenia nie działał inny zakład mogący spowodować takie szkody, a w szczególności pozwany nie
wykazał aby było inaczej. Mając na uwadze, że zgodnie z art. 435 k.c. okoliczność wystąpienia szkody wyłącznie z
winny osoby trzeciej, stanowi przesłankę wyłączająca odpowiedzialność przedsiębiorstwa - ciężar jej udowodnienia
spoczywał na pozwanym jako stronie, która z w/w faktu wywodziłaby korzystne dla siebie skutki prawne (art. 6
k.c.). Sprostanie obowiązkom dowodowym nie polega jednak na zawnioskowaniu o przeprowadzenie dowodu z opinii
biegłego na okoliczność ustalenia, czy substancja pokrywająca pojazdy powodów może pochodzić z innych zakładów.
Zasięgnięcie opinii biegłego jest uzasadnione jedynie w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Przed
przeprowadzeniem takiego dowodu pozwany powinien wykazać za pomocą innych środków dowodowych, iż sąsiednie
zakłady wykonują czynności lakiernicze i to w sposób uprawdopodabniający spowodowanie na danym obszarze
mgły lakierniczej. Zadaniem biegłego nie jest ustalanie stanu faktycznego sprawy, lecz naświetlenie i wyjaśnienie
okoliczności z punktu widzenia posiadanych przez biegłego wiadomości specjalnych przy uwzględnieniu zebranego
i udostępnionego mu materiału sprawy. Dla ustalenia samej potencjalnej możliwości wyrządzenia szkody z winny
innego zakładu - w okolicznościach niniejszej sprawy - nie było zaś wymagane dysponowanie wiedzą techniczną, czy
odpowiednia aparaturą. Zawnioskowani przez pozwanego świadkowie nie posiadali zaś informacji o okolicznościach
na podstawie których można by domniemywać istnienie związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem a działaniem
osób trzecich, w tym choćby nie zaobserwowali, aby tereny wokół inny zakładów były pokryte nalotem w postaci
czerwono-żółtych drobin, ani nawet nie mieli wiedzy, aby sąsiednie zakłady świadczyły usługi lakiernicze w technologii
mogącej emitować do powietrza tego rodzaju zanieczyszczenia. Przypuszczenia pozwanego o możliwej winie osób
trzecich, nie wytrzymują również krytyki wobec wyników specjalistycznych badań fizykochemicznych. We wnioskach
opinii instytutu naukowo-badawczego wskazano, że drobinki lakieru barwy żółtej i czerwonej ujawnione w materiale
pobranym w trakcie oględzin F. (...) należącego do powoda M. S. są zgodne pod względem składu chemicznego
z lakierem barwy żółtej i czerwonej zabezpieczonym podczas oględzin króćców pobieraczy instalacji wentylacyjnej
kabiny lakierniczej strony pozwanej. Wbrew zarzutom apelującego, logiczną konsekwencją takich ustaleń było
odniesienie wyników badań również do pozostałych pojazdów, które były parkowane w tym samym miejscu, w tym
samym czasie i na których stwierdzono takie same drobiny lakieru.
Apelujący kwestionując związek przyczynowy pomiędzy działalnością jego zakładu a zdarzeniem zarzucił, iż nie została
udowodniona okoliczność awarii instalacji lakierniczej. Zgodnie z art. 231 k.p.c. Sąd może uznać za ustalone fakty
mające znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów.
Wniosek o uszkodzeniu lub wadliwym działaniu filtrów na terenie przedsiębiorstwa pozwanego można wywieść z faktu
pojawienia się mgły lakierniczej i osadzenia jej na pojazdach zaparkowanych w bezpośrednim sąsiedztwie zakładu,
zgodności składu chemicznego lakierów stosowanych przez pozwanego i pobranych z jednego z pojazdów, możliwości
wystąpienia takiej immisji w przypadku uszkodzonego lub źle zamontowanego filtru podłogowego oraz zbieżności
w czasie wystąpienia zdarzenia z rozpoczęciem prób technologicznych w zakresie funkcjonowania i modernizacji
instalacji lakierni i śrutowni. Dodatkowo, pokrycie nalotem w postaci drobin lakieru, zaobserwowano jedynie na
terenach wokół hali pozwanego, zaś pozwany nawet nie uprawdopodobnił, aby tego rodzaju szkodę mógł wyrządzić
inny zakład. Na uwzględnienie nie zasługuje również zarzut podniesiony przeciwko rzetelności i wiarygodności opinii
biegłego J. W., a uzasadniony faktem powołania się przez biegłego na przekazane mu podczas dokonywania oględzin
informacje o uszkodzeniu filtra podłogowego w kabinie lakierniczej, skutkiem czego doszło do emisji mgły lakieru oraz
sposobie modernizacji tego elementu instalacji. Apelujący kwestionując fakt lub treść takiej rozmowy z kierownikiem
lakierni, nie złożył jednak wniosku o jego ponowne przesłuchanie celem rozwiania powziętych wątpliwości.
Mając powyższe na uwadze, pozwany ponosząc odpowiedzialność za ruch przedsiębiorstwa na zakładzie ryzyka nie
zdołał się od tej odpowiedzialności zwolnić poprzez wykazanie którejś z trzech okoliczności egzoneracyjnych z art.
435 k.c.
Nie ma też racji apelujący, iż na skutek zaskarżonego orzeczenia, powodowie zostali wzbogaceni jego kosztem. Sąd
Rejonowy w uzasadnieniu na k. 29 i 30 wyraźnie podkreślił, powołując się na judykaturę, iż określając wysokość
szkody wziął pod uwagę czynnik znacznego upływu czasu w niniejszej sprawie, stąd wydał orzeczenie biorąc pod
uwagę stan i ceny z chwili zdarzenia, właśnie dlatego, żeby nie doszło do bezpodstawnego zbogacenia powodów
kosztem pozwanego. Chybiony jest także zarzut uchybienia przepisom procesowym, wskutek dopuszczenia dowodu
z opinii biegłego z zakresu wyceny pojazdów, albowiem wniosek ten został złożony na wyraźne i uzasadnione
zapytanie Sądu, który był uprawniony również do przeprowadzenia tego dowodu z urzędu. Poinformowanie stron
o potrzebie uzyskania wiadomości specjalnych nie stanowi zaś o naruszeniu zasady kontradyktoryjności, ani zasady
równego traktowania stron. Za nietrafny Sąd Odwoławczy uznał również zarzut naruszenia art. 481 § 1 k.p.c., skoro
pozwany uchybił terminowi zapłaty odszkodowania wyznaczonemu na dzień 5 maja 2008 r., w szczególności, że na tą
chwilę miał wiedzę i możliwość weryfikacji dochodzonego roszczenia. Zgodnie z art. 455 k.c. jeżeli termin spełnienia
świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione
niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do jego wykonania. Sąd Okręgowy nie dostrzegł również nieprawidłowości
kontrolując sposób rozliczenia kosztów postępowania przed Sądem I instancji.
W kontekście powyższych rozważań, w ocenie Sądu Okręgowego, skarżący nie wykazał naruszeń, których dopuścić się
miał Sąd Rejonowy. Stwierdziwszy to Sąd Odwoławczy nie miał obowiązku ponownego, szczegółowego przytaczania
argumentów na rzecz logicznego i zgodnego z zasadami doświadczenia życiowego rozumowania, które było udziałem
Sądu Rejonowego, a które Sąd Odwoławczy akceptuje. W tym stanie rzeczy przyjąć należy, iż brak jest wadliwości
przy czynieniu ustaleń faktycznych przez Sąd I instancji mogących skutkować nieprawidłową subsumcją prawną. Tym
samym polemika z wyrażonym w uzasadnieniu stanowiskiem tego Sądu oraz przedstawione zarzuty apelacji, w ocenie
Sądu Okręgowego nie dają podstaw do uwzględnienia zawartych w nich wniosków. Mając powyższe na uwadze, na
podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie I sentencji. O kosztach w postępowaniu apelacyjnym
orzeczono na podstawie art. 98 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i § 6 pkt 4 i 5 oraz 13 ust. 1 pkt
1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U. Nr 163, poz.
1348).