Wymagania edukacyjne z chemii w klasie I

Wymagania edukacyjne z chemii w klasie II
kształcenie ogólne w zakresie podstawowym, 1 godzina tygodniowo
Program nauczania: DKOS-4015-46/02
Podręcznik:
„Chemia organiczna. Kształcenie ogólne w zakresie podstawowym” Wydawnictwo Nowa Era
Nauczyciel:
mgr Beata Mickiewicz
Dopuszczająca
Dostateczna
Dobra
Bardzo dobra
Uczeń opisuje i rysuje kształty
cząsteczek metanu, etenu i propanu.
Rysuje wzór cząsteczki etanu w
konformacji naprzeciwległej
i naprzemianległej. Pisze wzory
strukturalne izomerów heptanu
i oktanu. Podaje nazwy zwyczajowe
izomerów propanu i butanu. Wymienia
rodzaje oddziaływań między
cząsteczkami alkanów. Wyjaśnia,
dlaczego dany alkan ma określone
właściwości fizyczne. Przewiduje, jakie
izomeryczne produkty powstaną
w reakcji chlorowcowania alkanów
o dłuższych łańcuchach. Rysuje
przykładowe wzory izomerów cis-trans.
Omawia rodzaje wiązań w cząsteczce
etenu. Z podanych cząsteczek wybiera
izomery cis-trans. Zapisuje równania
reakcji otrzymywania alkenów. Podaje
przykłady reakcji eliminacji i addycji.
Zapisuje równanie reakcji addycji
do symetrycznego alkenu. Podaje nazwę
alkinu o określonym wzorze i zapisuje
wzór alkinu na podstawie nazwy. Opisuje
budowę i kształt cząsteczek alkinów.
Omawia rodzaje wiązań w cząsteczkach
alkinów. Zapisuje równania reakcji
otrzymywania alkinów na drodze
Uczeń porównuje energię i trwałość
poszczególnych konformacji etanu.
Stosuje zasady nazewnictwa
systematycznego celem nazwania
większych lub mniej typowych
cząsteczek. Przewiduje, które alkeny
tworzą izomery cis-trans i nazywa ich
wzory. Omawia kształt cząsteczki
but-2-enu i wskazuje, które atomy leżą
na tej samej płaszczyźnie. Potrafi
zaproponować metodę rozróżnienia
węglowodoru nasyconego
i nienasyconego. Przewiduje produkt
główny reakcji addycji
do niesymetrycznego alkenu. Zapisuje
reakcje addycji do symetrycznych
i niesymetrycznych alkinów. Potrafi
zaprojektować doświadczenie
wykazujące nienasycony charakter etynu
oraz doświadczenie pozwalające
odróżnić węglowodór aromatyczny
od alifatycznego. Podaje nazwy
wskazanych przez nauczyciela
pochodnych benzenu. Omawia
właściwości i budowę naftalenu.
Uwzględnia kierujący wpływ
podstawników w reakcjach substytucji
elektrofilowej celem określenia
produktów reakcji. Potrafi zaproponować
Węglowodory
Uczeń wyjaśnia pojęcia: węglowodór
nasycony, alkan, szereg homologiczny,
izomeria konstytucyjna, reakcja
substytucji, węglowodór nienasycony,
alken, izomery cis-trans, alkin,
węglowodór aromatyczny. Podaje wzór
ogólny szeregu alkanów. Podaje nazwy
n-alkanów C1 – C10. Omawia zmiany
właściwości fizyczne alkanów wraz ze
wzrostem długości łańcucha. Wśród
podanych reakcji potrafi wskazać reakcję
substytucji. Podaje wzór ogólny szeregu
alkenów. Wymienia metody
otrzymywania alkenów i alkinów oraz
reakcje charakterystyczne dla alkenów.
Opisuje właściwości fizyczne i chemiczne
benzenu.
Uczeń określa rodzaje wiązań w
alkanach. Wyjaśnia zjawisko
przyjmowania przez cząsteczkę
określonej konformacji. Określa,
które z podanych związków są
izomerami, a które homologami. Pisze
wzory strukturalne izomerów butanu,
pentanu i heksanu. Nazywa alkan
o podanym wzorze strukturalnym. Pisze
wzór strukturalny na podstawie podanej
nazwy. Pisze równanie reakcji spalania
i półspalania dowolnego alkanu
oraz równanie reakcji chlorowania
i bromowania alkanu C1 – C4. Określa
kształt cząsteczki etenu. Nazywa alken
o podanym wzorze strukturalnym. Pisze
wzór alkenu na podstawie jego nazwy.
Wskazuje reakcje addycji i eliminacji.
Omawia zmiany właściwości fizycznych
alkenów wraz ze wzrostem długości
łańcucha. Wyjaśnia pojęcie polimeryzacji.
Omawia budowę etynu i określa kształt
cząsteczki etynu. Zapisuje równanie
reakcji otrzymywania etynu z karbidu.
Opisuje zastosowanie acetylenu.
Wyjaśnia pojęcia: elektrony
zdelokalizowane i pierścień aromatyczny.
Omawia budowę cząsteczki benzenu.
Potrafi zapisać wzory i podać nazwy
najbliższych homologów benzenu.
eliminacji. Zapisuje równanie reakcji
wieloetapową syntezę związku
nitrowania i chlorowania benzenu
aromatycznego.
oraz spalania benzenu w powietrzu
i tlenie. Uzasadnia aromatyczny
charakter benzenu przez analizę
struktury elektronowej cząsteczki.
Wyjaśnia pojęcia: elektrofil, substytucja
elektrofilowa. Umie zastosować
w nazewnictwie przedrostki: orto-, meta-,
para-. Zapisuje równania reakcji, którym
ulega benzen i toluen. Nazywa
wielopodstawione pochodne benzenu.
Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów
Uczeń podaje nazwy prostych alkoholi
jednowodorotlenowych. Określa
rzędowość alkoholu
jednowodorotlenowego. Wymienia
metody otrzymywania alkoholi. Opisuje
właściwości fizyczne metanolu, etanolu
i butan-1-olu. Wymienia reakcje
charakterystyczne dla alkoholi. Opisuje
właściwości fizyczne glicerolu. Podaje
nazwę systematyczną i zwyczajową
glicerolu i glikolu etylenowego. Rozróżnia
wzory alkoholi od fenoli. Opisuje
właściwości fizyczne fenolu. Wymienia
zastosowania etanolu, glikolu
etylenowego, glicerolu i fenolu. Wyjaśnia
pojęcia: związek karbonylowy, grupa
karbonylowa, aldehyd i keton. Podaje
nazwy prostych aldehydów i ketonów.
Podaje sposób otrzymywania aldehydów
i ketonów. Opisuje właściwości fizyczne
metanalu i acetonu oraz ich
zastosowanie. Podaje nazwy
systematyczne i zwyczajowe prostych
kwasów karboksylowych oraz kwasu
palmitynowego, stearynowego
i oleinowego. Określa typ reakcji
otrzymywania kwasów karboksylowych.
Opisuje właściwości fizyczne kwasu
octowego i stearynowego. Podaje nazwy
Uczeń potrafi napisać wzór alkoholu
jednowodorotlenowego na podstawie
jego nazwy. Umie napisać wzory
izomerycznych alkoholi
jednowodorotlenowych C1 – C4. Potrafi
napisać równanie reakcji otrzymywania
prostych alkoholi z alkenu
i chlorowcopochodnej oraz równanie
reakcji fermentacji alkoholowej glukozy.
Zapisuje równania reakcji substytucji
i eliminacji dla prostych alkoholi
jednowodorotlenowych oraz ich reakcję
z sodem. Umie napisać równanie reakcji
glicerolu i glikolu etylenowego z sodem.
Podaje nazwę systematyczną prostego
alkoholu wielowodorotlenowego. Podaje
metodę otrzymywania glikolu
etylenowego. Podaje nazwy
systematyczne i zwyczajowe najbliższych
homologów fenoli. Opisuje właściwości
chemiczne fenolu. Porównuje
właściwości alkoholi i fenoli. Rozróżnia
wzory aldehydów i ketonów. Podaje
wzory alkoholi, z których powstaje
określony aldehyd lub keton. Określa
różnice aldehydów i ketonów w zdolności
do ulegania procesowi utlenienia. Potrafi
napisać wzór aldehydu lub alkoholu,
z którego otrzymuje się dany kwas. Pisze
Uczeń wypisuje wzory i podaje nazwy
izomerycznych alkoholi o dłuższym
łańcuchu. Uzasadnia właściwości
fizyczne metanolu, etanolu i butan-1-olu
na podstawie budowy ich cząsteczek.
Przewiduje właściwości fizyczne alkoholu
jednowodorotlenowego na podstawie
wzoru związku. Uzasadnia właściwości
fizyczne glicerolu i glikolu etylenowego
na podstawie budowy ich cząsteczek.
Potrafi zaproponować metodę
rozróżnienia alkoholi
jednowodorotlenowych od glikolu
etylenowego lub glicerolu. Wyjaśnia
na podstawie budowy cząsteczki
kwasowy charakter fenolu. Zapisuje
równania reakcji nitrowania i
zobojętniania fenolu. Proponuje metodę
rozróżnienia alkoholu i fenolu. Omawia
różnice w strukturze aldehydów
i ketonów i wynikające z tego właściwości
związków. Potrafi zaproponować metodę
rozróżnienia aldehydów i ketonów.
Opisuje próbę Tollensa i Trommera
oraz zapisuje równania reakcji dla obu
tych prób. Potrafi napisać równania
reakcji prostych kwasów z metalami,
tlenkami metali i wodorotlenkami.
Wyjaśnia właściwości fizyczne
Uczeń podaje nazwy zwyczajowe
butanoli. Nazywa proste alkoholany.
Zapisuje reakcje hydrolizy alkoholanów
i określa odczyn roztworu. Wyjaśnia
wpływ grupy –OH na aktywność
pierścienia aromatycznego. Potrafi
zaproponować kilkuetapową syntezę
alkoholu i fenolu. Proponuje kilkuetapową
syntezę kwasu karboksylowego.
Wyjaśnia właściwości estru na podstawie
budowy cząsteczki. Umie zaproponować
metodę odróżnienia tłuszczu nasyconego
i nienasyconego. Zapisuje równanie
reakcji zmydlania tłuszczu. Zapisuje
równanie reakcji hydrolizy soli kwasów
karboksylowych i określa odczyn
roztworu. Porównuje właściwości
metyloaminy i aniliny i wiąże je z budową
cząsteczek. Zapisuje równanie reakcji
amin z HCl.
prostych estrów. Opisuje właściwości
fizyczne octanu etylu. Opisuje
właściwości fizyczne tłuszczu. Podaje
metody otrzymywania soli kwasów
karboksylowych. Omawia budowę mydła.
Określa rzędowość amin o podanych
wzorach.
równanie estryfikacji i hydrolizy kwasowej
estru. Opisuje budowę tłuszczu
i wyjaśnia związek budowy cząsteczki
z jego stanem skupienia. Wyjaśnia,
na czym polega zmydlanie tłuszczu.
Nazywa proste sole kwasów
karboksylowych. Zapisuje wzór soli
kwasu karboksylowego na podstawie
nazwy. Omawia budowę metyloaminy
i aniliny. Podaje nazwy prostych amin.
Uczeń wyjaśnia pojęcia: związek
wielofunkcyjny, cukier prosty, aldoza,
ketoza, disacharyd, polisacharyd.
Wymienia rodzaje grup funkcyjnych
występujących w cząsteczkach aldoz
i ketoz. Opisuje właściwości fizyczne
glukozy. Omawia właściwości fizyczne
sacharozy. Wymienia podstawowe
polisacharydy występujące w przyrodzie.
Opisuje właściwości fizyczne skrobi
i celulozy. Wymienia grupy funkcyjne
wchodzące w skład cząsteczki
aminokwasu. Podaje wzór glicyny
i alaniny. Wymienia czynniki
denaturujące białko.
Uczeń wyjaśnia pojęcia: pentoza,
heksoza, pierścień hamiacetalowy, cukry
szeregu D i L, anomery α i β, wiązanie
glikozydowi. Zalicza glukozę i fruktozę
do odpowiedniej grupy cukrów. Wyjaśnia,
na czym polega hydroliza dwucukru.
Opisuje różnice w budowie
i właściwościach sacharozy i maltozy.
Omawia budowę skrobi i celulozy.
Wyjaśnia pojęcie aminokwas białkowy.
Zapisuje wzory peptydów zbudowanych
z glicyny i alaniny. Wyjaśnia, na czym
polega I-, II- i III-rzędowa struktura białka.
i chemiczne kwasów karboksylowych
na podstawie budowy ich cząsteczek.
Pisze równanie reakcji hydrolizy
zasadowej estru. Zapisuje wzór tłuszczu
nasyconego i nienasyconego. Wyjaśnia
właściwości fizyczne tłuszczu
na podstawie analizy struktury. Potrafi
omówić sposób otrzymywania margaryny
z oleju roślinnego. Omawia piorące
właściwości mydła. Zapisuje równania
reakcji otrzymywania prostych soli
kwasów karboksylowych. Wyjaśnia
pojęcie twardości wody i detergentu.
Wyjaśnia, na czym polega zasadowość
amin. Pisze równania reakcji
otrzymywania metyloaminy i aniliny.
Związki wielofunkcyjne
Uczeń potrafi napisać wzory Fischera
i Hawortha fruktozy i glukozy. Wyjaśnia
pojęcie cukier redukujący. Pisze wzory
maltozy i sacharozy. Wyjaśnia pojęcie
wiązania α- i β-glikozydowego. Wyjaśnia
właściwości fizyczne i chemiczne skrobi
i celulozy na podstawie budowy ich
cząsteczek. Wyjaśnia pojęcie jonu
obojnaczego. Opisuje kwasowo –
zasadowe właściwości aminokwasów.
Potrafi na wzorze peptydu określić
położenie wiązania peptydowego.
Zapisuje równanie reakcji otrzymywania
dipeptydu. Wyjaśnia różnice w procesach
denaturacji i wysalania białka.
Uczeń interpretuje próbę Fehlinga.
Omawia związek właściwości
redukujących cukru z jego strukturą.
Proponuje metodę rozróżnienia celulozy i
skrobi
oraz metodę identyfikacji skrobi
w produktach spożywczych. Pisze
równania reakcji glicyny i alaniny z NaOH
i HCl. Proponuje metodę identyfikacji
białka.