Kuratorium Oświaty w Poznaniu

Załącznik nr 1
Do Statutu Zespołu Szkół w Puszczykowie
”Chcemy wychować dobrego i mądrego człowieka”
Rodzice i Nauczyciele
Szkolny program profilaktyki
§1. Wstęp
1. W trosce o stan zdrowia młodzieży uczącej się w Gimnazjum i Liceum Zespołu Szkół w Puszczykowie wspólnym wysiłkiem grona pedagogicznego i rodziców uczniów, szkoła podejmuje
cykliczne działania służące szeroko pojętej profilaktyce prozdrowotnej. Zdrowie definiuje się
jako fizyczny i psychiczny dobrostan. Szkolny program profilaktyki nakreśla plan działań wspierających ucznia w prawidłowym rozwoju psychofizycznym.
2. Działania szkoły podejmowane w zakresie profilaktyki obejmują wspomaganie ucznia w radzeniu sobie z zagrożeniami dla jego prawidłowego rozwoju i zachowania dobrostanu psychofizycznego, likwidowanie lub ograniczanie czynników ryzyka oraz inicjowanie i wzmacnianie czynników sprzyjających zachowaniu zdrowia.
§2. Cel Szkolnego Programu Profilaktyki
1. Celem Szkolnego Programu Profilaktyki jest wspieranie uczniów w prawidłowym rozwoju psychofizycznym i społecznym przy współpracy w tym zakresie z domem rodzinnym ucznia.
Szkoła realizuje działania profilaktyczne poprzez działania edukacyjne promujące zdrowy styl
życia adresowane do uczniów, zapobieganie zjawiskom patologii, zachowaniom niepożądanym
i szkodliwym oraz reagowanie na przejawy ryzykownych zachowań wychowanków i specjalistyczną pomoc w sytuacjach trudnych.
§3. Podstawy prawne
1. Ustawa o systemie oświaty z 7 września 1991 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr. 256, poz. 2572 z późn.
zm.),
2. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 180,
poz. 1493 z późn. zm.),
3. Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr
4, poz.17),
4. Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach i placówkach (Dz. U.
z 2010 r. Nr 228, poz. 1487),
5. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności
wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz. U.
z 2003 r. Nr 26, poz. 226).
Przepisy pozaświatowe:
6. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz.
483 z późn. zm.), art. 72,
7. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych
z 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526 z późn. zm.) Art. 33,
8. Ustawa z 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2010 r. Nr 33,
poz. 178 z późn. zm.),
9. Ustawa z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (tj. Dz. U. z 2011 r. Nr 231,
poz. 1375),
10. Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
(tj. Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.),
11. - Ustawa z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1485
z późn. zm.),
12. - Ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. nr 10, poz. 55 z późn. zm.).
Dokumenty wewnętrzne:
13. - Statut Szkoły
14. - Szkolny Program Wychowawczy
§4. Cele szczegółowe Szkolnego Programu Profilaktyki
Promowanie zdrowego stylu życia poprzez:
1) Edukację w zakresie czynników służących zachowaniu zdrowia fizycznego i psychicznego.
2) Edukację w zakresie profilaktyki chorób cywilizacyjnych.
3) Edukację w zakresie zagrożeń uzależnieniami, ochrona przed skutkami uzależnień.
2. Zapobieganie przejawom agresji i przemocy w szkole poprzez:
1) Edukację w zakresie umiejętności rozwiązywania konfliktów bez uciekania się do agresji
i przemocy.
2) Przeciwdziałanie agresji na ternie szkoły i poza nią.
3) Przeciwdziałanie nadmiernej absencji uczniów, wagarom.
4) Zapobieganie wandalizmowi, kształtowanie postawy szacunku dla mienia szkolnego i cudzej
własności.
3. Kształtowanie postawy odpowiedzialności za własne czyny i zachowanie w stosunku do otoczenia poprzez:
1) Rozwijanie umiejętności dostrzegania swoich mocnych i słabych stron.
2) Rozwijanie umiejętności podejmowania właściwych decyzji i odpowiedniego zachowania się
w sytuacjach trudnych.
3) Kształtowanie umiejętności interpersonalnych. Pomoc w budowaniu prawidłowych relacji
uczeń – uczeń, uczeń – nauczyciel, uczeń – rodzic.
§5. Formy realizacji celów Szkolnego Programu Profilaktyki
1.
1. Promowanie zdrowego stylu życia
Zadanie, cel zadania
Sposób realizacji
Edukacja w zakresie czynników służących zachowaniu zdrowia fizycznego i psychicznego.
Propagowanie aktywności fizycznej,
- organizacja szkolnego dnia sportu (nauczyciele wf)
podstawowego wymogu dla zachowania - zajęcia pozalekcyjne kół sportowych
zdrowia.
- zajęcia sportowe podczas wycieczek klasowych
Edukacja w zakresie szkodliwości stosowania dopingu i dopalaczy.
Propagowanie zasad prawidłowego odżywiania się.
- pogadanki z młodzieżą podczas lekcji wf, biologii, lekcji wychowawczych i lekcji edukacji dla bezpieczeństwa
- edukacja z zakresu zasad prawidłowego żywienia podczas lekcji biologii i godzin wychowawczych
- edukacja w zakresie zaburzeń odżywiania (anoreksja,
bulimia) z wykorzystaniem filmu edukacyjnego podczas
lekcji biologii, wychowawczych i zajęć WDŻWR
- cykliczne wystawy posterów tematycznych poświęconych tematyce prawidłowego odżywiania się,
Kształtowanie właściwych nawyków higieny osobistej.
Propagowanie właściwych sposobów
spędzania czasu wolnego od zajęć szkolnych.
- edukacja w zakresie higieny osobistej podczas lekcji
biologii, wychowawczych, WDŻWR
- realizacja zajęć pozalekcyjnych Kół Zainteresowań
w szkole,
- zajęcia edukacyjne klas, tematyczne z pedagogiem
szkolnym, lekcje wychowawcze poświęcone tej tematyce
Kształtowanie postawy odpowiedzialno- - realizacja zajęć kół zainteresowań
ści za stan środowiska przyrodniczego
- wycieczki przedmiotowe z zajęciami edukacyjnymi
człowieka.
z oferty Polskich Parków Narodowych
- zajęcia edukacyjne podczas lekcji edukacji dla bezpieczeństwa
Edukacja w zakresie zasad udzielania
- zajęcia edukacyjne podczas lekcji edukacji dla bezpiepierwszej pomocy przedmedycznej.
czeństwa
- ekspozycja posterów edukacyjnych
Edukacja w zakresie profilaktyki chorób cywilizacyjnych
Przekazywanie wiedzy na temat chorób
- zajęcia edukacyjne podczas lekcji biologii, WDŻWR,
określanych mianem chorób cywilizalekcji wychowawczych
cyjnych.
- ekspozycja posterów edukacyjnych
Profilaktyka chorób cywilizacyjnych.
- prelekcje tematyczne zapraszanych do szkoły lekarzy
specjalistów
- udział uczniów w ogólnopolskiej akcji Mam haka na
raka lub innych podobnych i podejmowanie działań
z obszaru profilaktyki chorób nowotworowych
Profilaktyka HIV / AIDS i chorób prze- zajęcia edukacyjne podczas lekcji wychowawczych
noszonych drogą płciową.
i WDŻWR
- cykliczne organizowanie szkolnego konkursu wiedzy
o HIV / AIDS
Edukacja w zakresie zagrożeń uzależnieniami, ochrona przed skutkami uzależnień
Edukacja dotycząca szkodliwości pale- zajęcia z pedagogiem szkolnym na temat mechanizmu
nia papierosów.
powstawania uzależnienia
- postery tematyczne
Edukacja dotycząca szkodliwego
- przestrzeganie zakazu posiadania i palenia papierosów,
wpływu alkoholu na organizm człopicia alkoholu czy używania substancji psychoaktywwieka.
nych na terenie szkoły, podczas wycieczek i imprez
szkolnych
Edukacja dotycząca szkodliwości zaży- spotkania prelekcje z policjantem, pedagogiem szkolwania środków psychoaktywnych.
nym dotyczące skutków prawnych łamania zakazu palenia, picia alkoholu lub zażywania substancji psychoaktywnych
Zapoznanie uczniów z negatywnymi
- lekcje wychowawcze, spotkania z pedagogiem szkolkonsekwencjami sięgania po alkohol
nym
czy środki psychoaktywne dla relacji interpersonalnych, dla funkcjonowania w
rodzinie i społeczeństwie.
Kształtowanie u uczniów postaw aser- zajęcia z pedagogiem szkolnym, tematyczne lekcje
tywnych, umiejętności odmawiania i nie wychowawcze
ulegania presji otoczenia.
Zajęcia edukacyjne poświęcone uzależ- zajęcia z pedagogiem szkolnym, lekcje wychowawcze
nieniu od komputera (Internetu, telefonu
komórkowego).
Zapoznanie uczniów z formami pomocy - przekaz informacji dotyczących działających ośrodosobom uzależnionym.
ków pomocy osobom uzależnionym i zagrożonym uzależnieniem, informacja gdzie można szukać pomocy,
opieka pedała szkolnego
2. Zapobieganie przejawom agresji i przemocy w szkole
Zadanie, cel zadania
Sposób realizacji
Edukacja w zakresie umiejętności rozwiązywania konfliktów bez uciekania się do agresji i
przemocy.
Organizowanie zajęć ukierunkowanych
- budowanie poczucia przynależności do społeczności
na integrację zespołów klasowych i spo- klasy i szkoły podczas zajęć integracyjnych klas pierwłeczności szkolnej.
szych z pedagogiem szkolnym i wychowawcą klasy
- gry i zabawy ukierunkowane na integrację zespołu
uczniowskiego, na budowanie wzajemnych relacji opartych na zaufaniu i szacunku
- organizowanie imprez klasowych i szkolnych (wycieczki klas, konkursy klas, uroczystości szkolne itp.)
Kształtowanie umiejętności postrzegania - lekcje wychowawcze i WDŻWR poświęcone analizie
sytuacji konfliktowej jako szansy na
sytuacji konfliktowej i rozwijaniu umiejętności radzenia
rozwój i budowanie relacji, kształtowasobie z sytuacją konfliktu, umiejętności rozwiązywania
nie umiejętności rozwiązywania konflik- konfliktu
tów we właściwy sposób.
Przeciwdziałanie agresji na terenie szkoły i poza nią.
Kształtowanie postawy ucznia uznającej - zapoznanie uczniów ze znaczeniem pojęć „agresja fizjawisko agresji za negatywne.
zyczna i psychiczna” podczas lekcji wychowawczych
i zajęć WDŻWR
- zapoznanie uczniów z prawnymi konsekwencjami zachowań agresywnych wobec siebie i innych (lekcje wychowawcze, spotkania z pedagogiem szkolnym czy
przedstawicielami prawa)
Kształtowanie asertywnej postawy
- zapoznanie uczniów z pojęciem asertywności
ucznia wobec zachowań agresywnych.
- ćwiczenie umiejętności zachowań asertywnych
- ćwiczenie umiejętności przeciwdziałania agresji
- zapoznanie uczniów z prawami ewentualnej ofiary
agresji (lekcja wychowawcze, zajęcia z pedagogiem
szkolnym, spotkania ze specjalistami)
Reagowanie na wszelkie przejawy za- aktywne pełnienie dyżurów nauczycielskich podczas
chowań agresywnych uczniów w szkole przerw
i poza nią.
- przestrzeganie przepisów prawa szkolnego w zakresie
konsekwencji niewłaściwych zachowań uczniów
- przekaz informacji dla uczniów dotyczących praw
ofiary przemocy, osób i instytucji wyspecjalizowanych
w udzielaniu pomocy
Podnoszenie kultury słowa, eliminowa- wspólny wysiłek nauczycieli i wychowawców klas.
nie wulgaryzmów.
Przeciwdziałanie nadmiernej absencji uczniów, wagarom.
Bieżące monitorowanie frekwencji
- bieżąca kontrola frekwencji uczniów, bieżące informouczniów.
wanie rodziców uczniów o nieobecności ucznia w
szkole
Zapoznanie uczniów z konsekwencjami
- zapoznanie uczniów klas pierwszych z zapisami Stanieusprawiedliwionej nieobecności
tutu Szkoły oraz WSO
na zajęciach szkolnych.
- ocenianie zachowania uczniów zgodnie z zasadami
prawa szkolnego
Działania ukierunkowane na kształcenie - zapoznanie uczniów z pojęciem stresu, z jego źródłami
umiejętności radzenia sobie ze stresem.
oraz skutkami
- kształcenie u uczniów umiejętności radzenia sobie
ze stresem (lekcje wychowawcze, zajęcia z pedagogiem
szkolnym)
Kształtowanie umiejętności planowania
i dobrego wykorzystania czasu wolnego
od zajęć szkolnych.
- kształtowanie umiejętności planowania swoich zajęć,
wykorzystania czasu wolnego od zajęć szkolnych (lekcje wychowawcze, WDŻWR, zajęcia z pedagogiem
szkolnym)
- stwarzanie uczniom przestrzeni do rozwoju zainteresowań (szkolne zajęcia pozalekcyjne, angażowanie
uczniów w organizację imprez szkolnych, plebiscyt Pasjonat Roku itp.)
Troska o rozwój ucznia, który ma trud- dodatkowe zajęcia dla uczniów z trudnościami w naności w nauce oraz o rozwój ucznia
uce, konsultacje dla uczniów słabych, dodatkowa praca
zdolnego.
z uczniem zdolnym (wszyscy nauczyciele)
Zapobieganie wandalizmowi, kształtowanie postawy szacunku dla mienia szkolnego i cudzej
własności.
Zapoznanie uczniów z pojęciem wanda- - zajęcia ukierunkowane na kształcenie takiej postawy
lizm, kształtowanie postawy poszanowa- (w szczególności działania wychowawcy klasy)
nia cudzej własności oraz postawy odpo- - zapoznanie uczniów z odpowiednimi zapisami prawa
wiedzialności za mienie szkolne.
- system monitoringu szkoły
Wzmacnianie odpowiedzialności ucznia - angażowanie uczniów w kreowanie wystroju klasy
za mienie własne i cudze.
i szkoły, aktywne pełnienie dyżurów uczniowskich
3. Kształtowanie postawy odpowiedzialności za własne czyny i zachowanie w stosunku do
otoczenia
Zadanie, cel zadania
Sposób realizacji
Rozwijanie umiejętności dostrzegania swoich mocnych i słabych stron.
Motywowanie uczniów do osiągania
- realizacja w szkole zadań projektu Kompetencje klusukcesów, do rozwijania własnych zain- czowe drogą do kariery i podobnych
teresowań.
- zajęcia z pedagogiem szkolnym ukierunkowane na doradztwo zawodowe
Budzenie pasji i rozwijanie zaintereso- udział uczniów w zajęciach dydaktycznych dla młowań uczniów.
dzieży licealnej w murach uczelni wyższych, w warsztatach festiwali nauki, organizowanie pikników naukowych w szkole przy aktywnym udziale młodzieży w ich
przygotowywaniu, projekt edukacji filmowej i podobne
- udział uczniów w olimpiadach przedmiotowych
Motywowanie uczniów do podejmowa- zajęcia z pedagogiem szkolnym w zakresie rozpoznania racjonalnych decyzji dotyczących
wania swoich możliwości, doradztwo zawodowe
wyboru kierunku studiów i rozwoju zawodowego.
Rozwijanie umiejętności podejmowania właściwych decyzji i odpowiedniego zachowania się
w sytuacjach trudnych.
Działania ukierunkowane na opóźnianie - realizacja zajęć z podstawy programowej WDŻWR
wieku inicjacji seksualnej.
- praca wychowawcza nauczycieli wychowawców
Pomoc uczniom przeżywającym trudno- - organizowanie pomocy koleżeńskiej w klasie dla
ści.
uczniów w trudnej sytuacji
- opieka pedagoga i wychowawcy, kontakt z domem rodzinnym ucznia
- informacja gdzie można szukać pomocy w sytuacjach
trudnych
- lekcje wychowawcze wspierające proces samo wychowywania się ucznia
Pomoc w budowaniu prawidłowych relacji uczeń – uczeń, uczeń – nauczyciel, uczeń – rodzic.
Systematyczne wpajanie uczniom zasad - zajęcia godzin wychowawczych
komunikowania się z nauczycielami, za- - zajęcia poświęcone BHP w szkole i poza nią
sad właściwego zachowania się w szkole
i poza nią.
Systematyczny kontakt z rodzicami
- wykorzystanie możliwości dziennika elektronicznego
uczniów.
w tym zakresie