pobierz plik

Informacja
na temat istniejących regulacji dotyczących
maksymalnego oprocentowania
w wybranych krajach europejskich
Informacja została przygotowana na podstawie wyników ankiety przeprowadzonej wśród krajowych
organizacji bankowych przez Europejską Federację Bankową w czerwcu 2013 roku
1. Ustawodawstwo dotyczące maksymalnego oprocentowania kredytów
konsumenckich, stosowane w krajach Unii Europejskiej, jest wielce
zróżnicowane. Każde z państw - członków UE podchodzi do tego problemu w
odmienny sposób.
2. Nie we wszystkich krajach europejskich wprowadzono legislacje ograniczające
oprocentowanie kredytu. W Słowacji wycofano się nawet z uregulowań
prawnych w tym zakresie w ostatnich latach.
3. Najbardziej ogólny podział regulacji stosowanych w krajach europejskich
dotyczy sposobu ustalania maksymalnej stopy procentowej. Niewielka grupa
krajów zdecydowała się na zastosowanie absolutnego pułapu (m.in. Grecja).
W przypadku większości krajów (w tym np. w Polsce) limit został określony
jako relatywny w stosunku do innych publikowanych wskaźników.
4. Ograniczenie oprocentowania jest najczęściej odnoszone do przeciętnego
oprocentowania dla danego rodzaju kredytu, publikowanego np. co kwartał
przez dany bank centralny.
5. Niewykluczone, iż w niektórych państwach członkowskich utrzymywanie
wysokich stóp procentowych wynika z ryzyka wzrostu upadłości
konsumenckiej lub wysokiego poziomu inflacji . Z drugiej strony, wydaje się,
że w wielu krajach przepisy złagodzono, ponieważ ograniczały one dostęp do
kredytów.
Poniżej przedstawiono szczegółowe informacje dotyczące maksymalnego
oprocentowania kredytów konsumenckich w wybranych krajach europejskich:
1
Bułgaria
Brak prawnych uregulowań w tym zakresie. Maksymalna stopa
procentowa nie została ustalona.
Estonia
Maksymalna stopa procentowa równa się trzykrotności średniej rocznej
stopy oprocentowania kredytów konsumenckich obliczanej i
publikowanej przez bank centralny Estonii. Średnia roczna stopa
oprocentowania pożyczek udzielonych osobom prywatnym w maju br.
wyniosła 29,1%.
Finlandia
Zgodnie z nową regulacją, która obowiązuje od czerwca br.,
maksymalna roczna stopa procentowa wynosi 50% powiększonych o
wartość stopy referencyjnej potwierdzonej przez tamtejszy bank
centralny. Ta stopa referencyjna jest bezpośrednio powiązana z główną
stopą używaną przez Europejski Bank Centralny w operacjach
refinansowania. W maju maksymalne oprocentowanie kredytów
wynosiło więc 51%.
Regulacja ta dotyczy jednak wyłącznie kredytów konsumenckich na
kwotą mniejszą niż 2.000 euro oraz umów kredytowych pozwalających
na wypłatę gotówki. Nie są nią objęte kredyty konsumenckie
przeznaczone wyłącznie na zapłatę za nabywane towary lub usługi.
Francja
Maksymalna stopa procentowa dotycząca kredytów konsumenckich jest
określona na poziomie przewyższającym w dniu udzielenia kredytu o
jedną trzecią średnią stopę oprocentowania kredytów, której z kolei
wysokość waha się w zależności od typu kredytu oraz wielkości
zobowiązania kredytowego. Odpowiednia statystka w tym zakresie
publikowana jest na podstawie danych rynkowych za poprzedni kwartał
po konsultacji z Państwową Radą Kredytową.
Grecja
Wysokość maksymalnego oprocentowania kredytu jest ściśle
regulowana przez prawo i publikowana na stronie internetowej banku
centralnego. Limitem oprocentowania objęte są tylko instytucje niebankowe. W maju br. maksymalna stopa procentowa zawarta w
umowach kredytowych została określona na poziomie 6%, a wysokość
odsetek karnych została określona na 8%.
Hiszpania
Brak prawnych uregulowań w tym zakresie. W przypadku skarg
dotyczących stosowania „lichwiarskiego oprocentowania” sprawy te są
rozstrzygane przez sądy powszechne w odniesieniu do konkretnych
zawartych umów kredytowych.
Luksemburg
Brak prawnych uregulowań w tym zakresie. Umowna stopa
procentowa musi być uzgodniona na piśmie. Prawo nie wprowadza
żadnych ograniczeń co do wysokości stopy.
Łotwa
Brak prawnych uregulowań w tym zakresie. Maksymalna wartość stopy
nie została ustalona.
2
Niemcy
Brak prawnych
uregulowań w tym zakresie. Na podstawie
orzecznictwa sądu najwyższego przyjmuje się, że maksymalna stopa
procentowa stanowi dwukrotność stopy średniej wyliczanej do
porównywalnego rodzaju kredytu, które to wskaźniki są publikowane
przez Niemiecki Bank Centralny dla wybranych typów kredytów i
okresów zapadalności.
Polska
Maksymalna stopa
lombardowej.
Portugalia
Maksymalna stopa procentowa jest obliczana co kwartał przez bank
centralny (stosuje się ją do umów zawartych w kolejnym kwartale), i jest
zróżnicowana w zależności od rodzaju kredytu.
procentowa
stanowi
czterokrotność
stopy
Maksymalna stopa oprocentowania kredytów konsumenckich ustalona
dla trzeciego kwartału br. wynosi 19.5%.
Słowacja
Brak prawnych uregulowań w tym zakresie.
Jednak warto odnotować obowiązujące w latach 2008-2010 przepisy w
tym zakresie, które określały, iż
stopa procentowa stanowiła
dwukrotność średniej stopy dla danego typu kredytu, publikowanej
przez bank centralny i Ministerstwo Finansów na podstawie danych
przekazywanych przez kredytodawców.
Szwecja
W przypadku skarg dotyczących stosowania „lichwiarskiego
oprocentowania” sprawy te są rozstrzygane przez sądy powszechne w
odniesieniu do konkretnych zawartych umów kredytowych.
Węgry
Maksymalna stopa oprocentowania kredytu konsumenckiego równa się
bazowej stopie ustalonej przez bank centralny powiększonej o 24%. W
przypadku kart kredytowych oraz kredytów w rachunku bieżącym o
39%.
Wielka Brytania
Brak prawnych uregulowań w tym zakresie. Maksymalna stopa
procentowa nie została ustalona
Włochy
Maksymalna stopa procentowa to średnia stopa (liczona co 3 miesiące
przez Ministerstwo Gospodarki dla wybranego rodzaju kredytu)
powiększona o 4%. Przyjęto, że różnica między stopą maksymalną a
średnią nie może być wyższa niż 8%.
.
sporządziła: Olga Naszkiewicz
3