psychologiczne zagadnienia uzależnienia od alkoholu

SYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU
1.
Nazwa przedmiotu/ moduł (w języku polskim)
Psychologiczne zagadnienia uzależnienia od alkoholu./
Moduł 131..: Patologia zachowań społecznych
2.
Nazwa przedmiotu w języku angielskim
Psychological issues of the alcohol dependence
3.
Jednostka prowadząca przedmiot
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Psychologii,
Zakład Psychologii Klinicznej i Zdrowia.
4.
Kod przedmiotu/modułu
(nie wypełniać)
5.
Rodzaj przedmiotu (obowiązkowy lub fakultatywny)
Fakultatywny
6.
Kierunek studiów
Psychologia
7.
Poziom studiów (I lub II stopień lub jednolite studia magisterskie)
Jednolite studia magisterskie
8.
Rok studiów
4
Tryb studiów (SS/SN)
SS/SN
9.
Semestr (zimowy lub letni)
letni
10. Forma zajęć i liczba godzin (dotyczy nazw różnych typów zajęć)
Forma zajęć: konwersatorium
, 30 godzin
11. Imię, nazwisko, tytuł/stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia
Ryszard Poprawa, dr
12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla
przedmiotu/modułu oraz zrealizowanych przedmiotów
1
brak
13. Cele przedmiotu
C1 Omówienie różnych podejśd do zjawiska patologii zachowao społecznych
oraz zapoznanie z rodzajami norm wykorzystywanych w psychologii
C2 Dostarczenie wiedzy na temat bio-psycho-społecznych uwarunkowań
zachowań o charakterze patologii społecznej
C3 Ukazanie złożoności i alternatywnych modeli wyjaśniania mechanizmów
zachowań patologicznych
C4 Omówienie wpływu zachowań patologicznych na funkcjonowanie
jednostki, sytemu rodzinnego i funkcjonowanie innych grup społecznych
C5 Zapoznanie z podstawowymi modelami i metodami terapii oraz
metodami pracy z osobami przejawiającymi zachowania o charakterze
patologii społecznej, także z ich rodzinami
C6 Dostarczenie wiedzy na temat profilaktyki zachowań o charakterze
patologii społecznej
C7 Kształtowanie umiejętności związanych z prowadzeniem działań
pomocowych i profilaktycznych
C8 ………………………….
C9 ………………………….
C10 ………………………….
C11 ………………………….
C12 ………………………….
14. Zakładane efekty kształcenia (dla
przedmiotu)
EK_W_01 Zna symptomy, kryteria
klasyfikacyjne, uwarunkowania
(czynniki ryzyka), przebieg i
mechanizmy bio-psycho-społeczne
uzależnień oraz ich konsekwencje
podmiotowe i wpływ na
funkcjonowanie systemów
rodzinnych i całego otoczenia
społecznego
Symbole kierunkowych
efektów kształcenia, np.:
K_W01*, K_U05, K_K03 (symbole dla
kierunku)
K_W01, K_W02, K_W03, K_W04,
K_W05, K_W06, K_W07, K_W10,
K_W12
EK_W_02 Zna alternatywne modele
teoretyczne wyjaśniania
mechanizmów uzależnień i
powiązanych z nim problemów
systemowych (rodzinnych) oraz ich
terapii
EK_W_03 …………………….
EK_W_04 …………………….
EK_W_05 …………………….
2
EK_U_01 Zna alternatywne modele
teoretyczne wyjaśniania
mechanizmów uzależnień i
powiązanych z nim problemów
systemowych (rodzinnych) oraz ich
terapii
EK_U_02 Potrafi zastosować wiedzę
na temat uzależnień w pracy z
klientem
EK_U_03 …………………….
EK_U_04 …………………….
EK_U_05 …………………….
EK_K_01 Potrafi porozumiewać się i
przekazywać wiedzę z obszaru
psychologii uzależnień wobec
beneficjentów wiedzy i usług
psychologicznych oraz w kontakcie z
innymi specjalistami
EK_K_02 …………………….
EK_K_03 …………………….
EK_K_04 …………………….
EK_K_05 …………………….
K_U01, K_U02, K_U03, K_U04,
K_U06, K_U09, K_U10, K_U11
K_K01, K_K03, K_K05, K_K06
15. Treści programowe
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Rozpoznanie uzależnienia. Kryteria diagnozy i przebieg uzależnienia
Szkody społeczne i zdrowotne związane z uzależnieniem
Etiologia i bio-psycho-społeczne mechanizmy uzależnienia
Analiza psychologiczna mechanizmów funkcjonowania człowieka uzależnionego.
Mechanizmy utraty kontroli i nawrotu
Alternatywne modele wyjaśniania uzależnieo. Kontrowersje wobec modelu różnych
modeli (moralnego, chorobowego, oświatowego i kompensacyjnego)
Psychologiczna analiza funkcjonowania rodziny z problemem uzależnienia
(współuzależnienie, dzieci w rodzinie alkoholowej, DDA)
Metody terapii i pomocy psychologicznej uzależnionym oraz rodzinie
Ewaluacja zajęd. Sprawdzian wiedzy
16. Zalecana literatura
Obowiązkowa:
1. Baumeister R.F., Heatherton T.F., Tice D.M. (2000). Utrata kontroli.
Warszawa: PARPA (wybrane rozdziały: 1, 2 i 8)
2. Cierpiałkowska L, Ziarko, M.. (2010). Psychologia uzależnień alkoholizm. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne .
3. Chodkiewicz, J. (2012). Odbić się od dana? Rola jakości życia w
przebiegu i efektach terapii osób uzależnionych od alkoholu. Łódź:
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego (wybrane rozdziały: 1 i 2)
4. Erickson, C.K. (2010). Nuka o uzależnieniach. Od neurobiologii do
skutecznych metod leczenia. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu
Warszawskiego (wybrane rozdziały: 1, 2, 3 i 4)
5. Jellinek E. (1993). Stadia nałogu alkoholowego. [W:] A. Dodziuk
3
6.
7.
8.
9.
(red.). Wybrane spojrzenia na alkoholizm i jego leczenie. Warszawa:
IPZiT
Poprawa, R. (2010). Alkoholizm jako choroba, w pół wieku po
Jellinku. [W:] K.Gąsior, J.Chodkiewicz (red.), Leczenie alkoholików i
członków ich rodzin. Perspektywa badawcza i praktyczna (s.142159). Kielce: JEDNOŚĆ.
Wojnar, M. Ślufarska, A. Jakubczyk, A. (2006). Nawroty w
uzależnieniu od alkoholu. Część 1: Definicje i modele. Alkoholizm i
Narkomania, 19(4), 379-394.
Wojnar, M. Ślufarska, A. Lipiński, M. (2007). Nawroty w uzależnieniu
od alkoholu. Część 2: Biologiczne predyktory. Alkoholizm i
Narkomania, 20(1), 65-79.
Wojnar, M. Ślufarska, A. Klimkiewicz, A. (2007). Nawroty w
uzależnieniu od alkoholu. Część 3: Społeczno-demograficzne i
psychologiczne czynniki ryzyka. Alkoholizm i Narkomania, 20(1), 81102.
Uzupełniająca:
1. Cierpiałkowska L. (2007). Dzieci alkoholików w perspektywie
rozwojowego modelu podatności i odporności na zaburzenia
psychiczne. Czasopismo Psychologiczne, 13(1), 7-18
2. Lindenmeyer J. (2007). Ile możesz wypić? O nałogach i ich leczeniu.
Gdańsk: GWP (wybrane rozdziały)
3. Maisto, S.A., Carey, K.B., Bradizza, C.M. (2003). Społeczna teoria
uczenia się. [W:] K.E.Leonard, H.T.Blane (red.), Picie i alkoholizm w
świetle teorii psychologicznych (s.133-208). Warszawa: PARPA.
4. Mellibruda J., Sobolewska Z. (2006). Integracyjna psychoterapia
uzależnień. Teoria i praktyka. Warszawa: IPZ PTP (wybrane
rozdziały)
5. Poprawa, R. (2011a). Kobiety i mężczyźni wobec ryzyka problemów
alkoholowych. [W:] B.Bartosz (red.), Wymiary kobiecości i męskości.
Od psychobiologii do kultury (s.343-365). Warszawa: Eneteia
Wydawnictwo Psychologii i Kultury
6. Poprawa, R. (2011b). Style radzenia sobie a ryzyko problemów
alkoholowych wśród dorastającej młodzieży. Przegląd Psychologiczny,
54(1), 65-84
7. Poprawa, R. (2010). Zasoby szczęścia a motywacja picia i ryzyko
problemów alkoholowych wśród studentów. Alkoholizm i Narkomania,
23(1), 27-49.
8. Poprawa, R. (2013c). Pić czy nie pić na drodze do szczęścia? [W:]
M.M.Straś-Romanowska (red.), Drogi rozwoju psychologii w
Uniwersytecie Wrocławskim. Tom jubileuszowy z okazji 45-lecia
studiów psychologicznych w Uniwersytecie Wrocławskim (s. 293311). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
9. Poprawa, R. (2014, w druku). Znaczenie impulsywności dla stopnia
zaangażowania młodych mężczyzn w picie alkoholu. Alkoholizm i
Narkomania
10.Sher, K.J., Trull, T.J., Bartholow, B.D., Vieth, A. (2003). Osobowość a
alkoholizm: teorie, metody i procesy etiologiczne. [W:] K.E.Leonard,
H.T.Blane (red.), Picie i alkoholizm w świetle teorii psychologicznych
4
(s.77-131). Warszawa: PARPA.
11.Windle, M., Davies, P.T. (2003). Teoria rozwojowa i związane z nią
badania. [W:] K.E.Leonard, H.T.Blane (red.), Picie i alkoholizm w
świetle teorii psychologicznych (s.209-253). Warszawa: PARPA.
17. Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu, sposób sprawdzenia
osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia
- wykład: …………
- ćwiczenia: …………
- laboratorium: …………
- konwersatorium: ocena za aktywność na zajęciach, ocena z końcowego
sprawdzianu wiedzy, ocena za referat lub inne wystąpienie, ocena z
aktywności badawczej
- warsztat: ……………
- inne: ……………
18. Język wykładowy
polski
19. Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności studenta
Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem:
-
wykład: ………. godzin
ćwiczenia: ………. godzin
laboratorium: ………. godzin
konwersatorium: 30 godzin
warsztat: ………. godzin
inne: ………. godzin
30 godzin
Praca własna studenta np.:
(podać tylko te, które dotyczą danego przedmiotu. Praca
własna wyliczona z uwzględnieniem ECTS - patrz: opis pod
tabelą**)
-
przygotowanie do zajęć: 30 godzin
opracowanie wyników: ………. godzin
czytanie wskazanej literatury: 20 godzin
napisanie raportu z zajęć: ………. godzin
przygotowanie do egzaminu: ………. godzin
przygotowanie do kolokwium: 20 godzin
Suma godzin
Liczba punktów ECTS
70 godzin
100 godzin
4
5