Grodno 6 - Nazaretanki

WALKA O PRZETRWANIE 1945 – 1953
W zmian´ granicy polsko-sowieckiej, ustalonej na konferencji w Teheranie
w 1943 roku, nie dawano na Kresach wiary a˝ do wiosny roku 1945, choç
przesiedlenia, majàce na celu zapewnienie stabilnoÊci granicy zacz´∏y si´ ju˝ po
przejÊciu frontu. Trwajàcy cztery lata (1944-1947) ruch ludnoÊci polskiej
i bia∏oruskiej na obszarze BSRR objà∏ oko∏o pó∏ miliona osób.
Zostaç i byç mo˝e nie ocaliç niczego, nawet ˝ycia… Wyjechaç, uchroniç siebie
i zachowaç pami´ç miejsca ... Strza∏kowskich historia wydziedziczy∏a z rodzinnego gniazda w Miniewiczach na zawsze. Rodzice Stasi Trojanowskiej. których
córka (s. Zdzis∏awa) wyjedzie z nazaretankami, na pierwsze spotkanie b´dà
czekaç w Grodnie 12 lat.
rodzina Trojanowskich
s. Inez Strza∏kowska z bratem Kazikiem
SzesnaÊcie sióstr z klasztoru grodzieƒskiego
wyjecha∏o do nowej Polski latem 1945 roku,
dziewi´ç zdecydowa∏o si´ zostaç. Klucze od
KoÊcio∏a oddaç Sowietom? KoÊció∏ z 1620 roku
fundacji Sobieskich i Wiesio∏owskich oddaç
dobrowolnie w r´ce wroga? Ksi´dza by
usuni´to? Tego wobec Boga i ludzi nie
mog∏yÊmy zrobiç. (s∏owa s. Bart∏omiei)
z rodzinnego albumu s. Zdzis∏awy, Stasi Trojanowskiej
Kartka z proÊbà skierowanà do prze∏o˝onych o pozwolenie na
pozostanie w Grodnie. Widniejà na niej podpisy s. Berchmans
Drozdowskiej, s. Tekli Targoƒskiej, s. Cezareny Synoradzkiej,
s. El˝biety Grochowskiej, s. Janis∏awy Lubczyk, s. Wiktorii
Dro˝d˝, s. Alfonsyny Suskiej, s.Flawii Zwierzewicz i s. Bart∏omiei
Zielonki.
Po∏o˝enie sióstr by∏o bardzo trudne, mimo ˝e dekret Stalina rozwiàzujàcy zakony nie zosta∏ w Grodnie wprowadzony w ˝ycie. Niemniej sam
fakt, ˝e tylko dziewi´ç osób mieszka∏o w du˝ym budynku, by∏ dla
w∏adz komunistycznych nie do zaakceptowania. Od 1947 roku
wyraênie zmierzano do usuni´cia sióstr nie tylko z klasztoru, ale
i z miasta.
Mimo dzia∏aƒ ówczesnej prze∏o˝onej domu, m. Berchmans - osobie
o ogromnej odwadze i determinacji - pomieszczenia konwentu przeznaczono w 1950 roku na szpital psychiatryczny, a koÊció∏ na magazyn
apteczny. W ciàgu trzech dni zostawionych im na wyprowadzk´,
siostry próbowa∏y przenosiç co cenniejsze relikwie i obrazy do ostatniej
czynnej Êwiàtyni rzymsko-katolickiej w mieÊcie – koÊcio∏a pobernardyƒskiego. W koƒcu pod eskortà milicji zosta∏y odprowadzone do tzw.
kapelanii, niewielkiego domku z ogrodem, w∏asnoÊci sióstr, gdzie dotychczas mieszka∏ kapelan, ks. Micha∏ Aronowicz. Kilka miesi´cy póêniej
kap∏ana aresztowano i wywieziono do obozu pracy .
Gdy w 1953 roku ks. Aronowicz powróci z Syberii, a urz´dnicy
odmówià mu meldunku w przygranicznym Grodnie, siostry uproszà
zmian´ tej decyzji w zamian za przekazanie miastu ich dotychczasowego mieszkania – kapelanii. W∏adze przyj´∏y warunek: dzi´ki niemu
ksiàdz móg∏ zastàpiç ci´˝ko chorego proboszcza parafii grodzieƒskiej,
ks. Antoniego Kury∏∏owicza. Siostry przenios∏y si´ do skromnego
pomieszczenia przy koÊciele pobernardyƒskim.
Kaplica przerobiona na gara˝, Poniemuƒ, zdj´cie wspó∏czesne.