D - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

Sygn. akt VI RCa 116/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 13 czerwca 2014 roku
Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:
Przewodniczący: SSO Ewa Błesińska
Sędziowie: SO Aneta Szwedowska (spr.)
SR del. do SO Ewa Ignatowicz-Firkowska
Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Niedzielska
po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2014 roku w Olsztynie
na rozprawie
sprawy z powództwa małoletniego P. K. reprezentowanego przez ustawową przedstawicielkę E. K.
przeciwko T. K.
o podwyższenie alimentów
na skutek apelacji pozwanego
od wyroku Sądu Rejonowego w Mrągowie
z dnia 17 lutego 2014 roku
sygn. akt III RC 219/13
I. Zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I ten sposób, że ustalone tam alimenty obniża do kwoty po 400 zł (czterysta
złotych) miesięcznie.
II. W pozostałej części apelację oddala.
Sygn. akt VI RCa 116/14
UZASADNIENIE
E. K. będąca przedstawicielką ustawową małoletniego P. K. wniosła o podwyższenie alimentów zasądzonych od
pozwanego T. K. z kwoty 300 zł do kwoty po 700 zł miesięcznie.
W uzasadnieniu podała, że alimenty na rzecz małoletniego powoda zostały po raz ostatni określone wyrokiem Sądu
Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 6 listopada 2003 roku w sprawie I 1C 2202/02. Alimenty te nie zmieniły się przez
okres 9 lat. Pozwany nie interesuje się synem i jego potrzebami, które znacznie wzrosły. Matka samotnie wychowuje
małoletniego powoda.
Pozwany T. K. wniósł o oddalenie powództwa w całości.
W uzasadnieniu podał, że jest w ciężkiej sytuacji finansowej. Ma na wychowaniu również inne małoletnie dzieci w
tym(...) letniego syna M.oraz urodzonego w dniu (...)syna S..
Podczas posiedzenia w dniu 7 stycznia 2014 roku uznał powództwo do kwoty po 350 złotych miesięcznie.
Sąd Rejonowy w Mrągowie wyrokiem z dnia 17 lutego 2014 r. podwyższył alimenty od pozwanego T. K.na rzecz
małoletniego P. K.ustalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy w sprawie I1C 2202/02 z kwoty po 300 zł
miesięcznie do kwoty po 500 zł miesięcznie, płatne do 15 dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek
opóźnienia w płatności każdej z rat, poczynając od dnia 1 lutego 2014 r.; oddalił powództwo w pozostałej części; nie
obciążył pozwanego kosztami sądowymi; wyrokowi w punkcie zasądzającym podwyższone alimenty nadał klauzulę
wykonalności.
Sąd ten ustalił, że małoletni powód P. K.jest dzieckiem pochodzącym ze związku małżeńskiego. Urodził się (...).
Zakres obowiązku alimentacyjnego został po raz ostatni ustalony wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia
6 listopada 2003 roku w sprawie I 1C 2202/02 o rozwód. W wyroku tym małżeństwo stron zostało rozwiązane
przez rozwód, wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem stron zostało powierzone matce. Pozwany
został zobowiązany do łożenia na rzecz małoletniego syna alimentów w kwocie po 300 złotych miesięcznie. Małoletni
powód miał wówczas ukończone (...) lata. Był zdrowym dzieckiem. Pozostawał pod opieką swojej matki. Matka
powoda od rozstania mieszkała u swoich rodziców w M.. Była zatrudniona w Szpitalu Wojewódzkim w B.. Pobierała
zasiłek wychowawczy w kwocie 360 złotych. Utrzymywała się również z alimentów w kwocie po 250 złotych
miesięcznie. Pozwany mieszkał w B.wraz ze swoją matką, którą pozostawała na emeryturze. Pracował jako ochroniarz
z wynagrodzeniem w kwocie 700 złotych. Uczył się w liceum zaocznym z opłatą 40 złotych miesięcznie. Nie miał
samochodu, nieruchomości ani majątku ruchomego.
Obecnie małoletni powód ma ukończone (...)lat. Mieszka wraz z matką w B.. Uczęszcza na piłkę nożną z czym
związane są opłaty w kwocie po 50 złotych miesięcznie. Jest zdrowym prawidłowo rozwijającym się dzieckiem.
Matka małoletniego jest zatrudniona w Szpitalu (...)w B.na stanowisku dietetyczki z wynagrodzeniem w kwocie 1
859,05 złotych netto miesięcznie. Mieszka wraz z synem w wynajętym pokoju, za który płaci 700 złotych miesięcznie.
Spłaca raty pożyczki w kwocie po 250 złotych miesięcznie. Nie jest związana z żadnym mężczyzną. Poza małoletnim
powodem nie ma nikogo na swoim utrzymaniu. Pozwany mieszka wraz ze swoją nową rodziną w B.. Obecnie jest
zatrudniony na stanowisku pracownika zespołu bezpieczeństwa z wynagrodzeniem w kwocie po 1919,51 złotych netto
miesięcznie. Ożenił się powtórnie. Z nowego związku ma dwóch synów: (...)letniego i (...). Miesięczne koszty związane
z utrzymaniem mieszkania to kwota około 860 złotych. Ponadto spłaca raty kredytu zaciągniętego na poczet kupna
mieszkania po 450 złotych miesięcznie oraz raty kredytu na zakup samochodu – po 600 złotych miesięcznie. Obecnie
nie ma żadnego kontaktu z synem. Oprócz alimentów nie daje mu prezentów. Nie spędza z synem świąt, ferii ani
wakacji. Obecnie całą opiekę nad nim sprawuje jego matka..
W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.
Od daty ostatniego orzekania w przedmiocie alimentów - tj. od dnia 6 listopada 2003 roku, doszło do zmiany
stosunków, które powinny skutkować zwiększeniem wysokości świadczeń alimentacyjnych, jednak w kwocie niższej
od żądania strony powodowej. Podwyższenie alimentów uzasadnia przede wszystkim upływ czasu – ponad 10
lata. Przez ten czas potrzeby małoletniego niewątpliwie wzrosły, gdyż wzrostowi uległy również ogólnie koszty
koniecznego utrzymania. Małoletni powód w dacie ostatniego orzekania w przedmiocie alimentów był małym
dzieckiem pozostającym jedynie pod opieką matki. Obecnie jest uczniem, wymaga nakładów na koszty związane z
edukacją, szkołą. Ponadto jest w okresie intensywnego wzrostu i wymaga dużych nakładów na odzież i wyżywienie.
Ma również pasję – trenuje piłkę nożną, z czym wiążą się składki po 50 złotych miesięcznie.
Pozwany nadal pracuje jako ochroniarz. Wzrosły jego dochody. Jednocześnie jednak założył nową rodzinę. Oprócz
małoletniego powoda ma obecnie na utrzymaniu dwóch małoletnich synów z obecnego związku. Ponadto spłaca raty
kredytów. Nie podał, że jego obecna żona nie może wykonywać pracy, a zatem zakłada się, że jest osobą zdolną do
osiągania dochodów. Bez wątpienia prowadzenie gospodarstwa domowego w dwie osoby jest lżejsze, niż samotne
wychowywanie syna oraz pokrywanie wszelkich opłat bieżących z jednej pensji, jak to jest w sytuacji matki powoda.
Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Sąd uznał, że w okresie, który minął od daty ostatniego orzekania
w przedmiocie alimentów, nastąpił wzrost potrzeb małoletniego, związany przede wszystkim z upływem czasu, jego
naturalnym rozwojem, edukacją oraz rosnącymi wydatkami na odzież, żywność, środki czystości. Dotychczasowa
kwota alimentów – 300 złotych, jest nieadekwatna do potrzeb małoletniego. Jest to niewystarczający udział
pozwanego w procesie utrzymania dorastającego syna. Pozwany winien mieć na uwadze, że poza alimentami nie
uczestniczy w żaden sposób w życiu swojego dziecka. Cały ciężar związany z opieką nad nim oraz wychowanie,
obecnie spoczywa na matce małoletniego. Pozwany jako zdrowy mężczyzna w sile wieku, powinien podjąć wszelkie
możliwe działania w celu uzyskania wynagrodzenia, z którego będzie mógł pokryć wszystkie potrzeby tak małoletniego
powoda, jak i pozostałych swoich dzieci. Jest to jego, jako ojca obowiązek. Okoliczności te w opinii Sądu uzasadniają
zwiększenie wysokości alimentów o kwotę 200 złotych czyli do kwot po 500 złotych miesięcznie.
Natomiast żądanie pozwu określone ponad kwotę 500 złotych Sąd Rejonowy uznał za nieuzasadnione, bowiem
na matce również spoczywa obowiązek łożenia na syna, pomimo, iż na co dzień to jedynie ona wychowuje syna i
troszczy się o niego. Ponadto na uznanie roszczenia matki powoda na kwotę po 800 złotych miesięcznie nie pozwalają
możliwości majątkowe pozwanego. Wprawdzie osiąga on stałe zarobki, jednak ma również na utrzymaniu dwóch
małoletnich synów z obecnego związku oraz ma inne zobowiązania finansowe.
Apelacje od powyższego wyroku złożył pozwany. Zaskarżył go w części uwzględniającej powództwo o podwyższenie
alimentów ponad kwotę 350 złotych.
Wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz przekazanie
sprawy do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy.
W uzasadnieniu wskazał, że ma na utrzymaniu dwóch synów z obecną żoną. (...)syn M.leczy się kardiologicznie.
Dziecko jest alergikiem musi nosić okulary korekcyjne. Młodszy syn również leczy się kardiologicznie. Nadmienił, że
nie ma możliwości dorobienia ponieważ pracuje z żoną w tym samym markecie na zmiany i wymieniają się w opiece
nad dziećmi. Sytuacja materialna matki małoletniego powoda jest podobna do jego sytuacji.
Prawdą jest, że nie interesuje się małoletnim powodem. Jego postawa wynika jednak z tego, że matka dziecka utrudnia
mu kontakty z synem.
Nadmienił, że nikt nie zabraniał byłej żonie wnieść wcześniej sprawy o podwyższenie alimentów. Nie musiała czekać
na to dziesięć lat.
Podwyższenie alimentów o prawie 100% sprawi, że nie będzie mógł łożyć na synów z obecnego związku.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Apelacja jest częściowo zasadna.
Niewątpliwie, zgodnie z wymogami art. 137 krio, doszło do zmiany stosunków w zakresie potrzeb małoletniego
powoda. Po upływie 10 lat potrzeby dziecka z pewnością wzrosły w porównaniu do czasu, kiedy ostatnio orzeczono
alimenty w 2003r., kiedy to małoletni powód miał 2 lata. Dziecko potrzebuje więcej nakładów choćby na samo
wyżywienie i ubranie. Z dodatkowych potrzeb matka powoda wskazała również zajęcia piłki nożnej, które kosztują ją
około 50 zł miesięcznie.
Zgodnie z treścią art. 135krio zakres świadczeń alimentacyjnych wobec dziecka uzależniony jest jednak od
zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Sąd Rejonowy wziął te okoliczności pod uwagę przy
orzekaniu. W ocenie Sądu Okręgowego jednak, okoliczności te są na tyle istotne, że uzasadniają podwyższenie
alimentów w mniejszym wymiarze, niż to uczynił Sąd Rejonowy.
W pierwszej kolejności podkreślić należy, że pozwany i jego obecna małżonka pracują w tym samym zakładzie pracy
i na tym samym stanowisku tj. pracownika ochrony. Pracują na zmiany, co umożliwia im zajęcie się dziećmi w czasie
nieobecności jednego rodzica. To powoduje, że pozwany nie ma możliwości podjęcia dodatkowego zatrudnienia. Nie
mogą im pomóc teściowie pozwanego, którzy mieszkają poza B..
Pozwany obecnie ma na utrzymaniu dwoje dzieci w wieku 9 lat i 1 roku, których nie miał w chwili orzekania alimentów
w roku 2003r. Dzieci te wymagają nakładów pieniężnych, szczególnie że starszy syn nosi okulary, z czym wiążą się
dodatkowe koszty ich zakupu, jest alergikiem, a nadto jest leczony kardiologicznie.
Pozwany i jego żona ponoszą wysokie koszty utrzymania mieszkania, albowiem zaciągnęli na jego zakup kredyt.
Łącznie zatem koszty te wynoszą około 1300 zł miesięcznie. Dodatkowo opłacają kredyt na zakup samochodu w kwocie
600 zł miesięcznie. Wynika stąd, że jedno wynagrodzenie tj. pozwanego, albo jego żony, przeznaczane jest na opłaty.
Muszą oni utrzymać się z drugiego wynagrodzenia, zapewne w podobnej kwocie, z tym że do opłacenia pozostają
jeszcze alimenty na rzecz powoda. Po ich odjęciu – w kwocie 400 zł – pozwanemu i jego żonie oraz ich dwojgu dzieciom
pozostaje na utrzymanie 1500 zł.
Słusznie zatem podnosi w apelacji pozwany, że podwyższenie alimentów na rzecz powoda do kwoty po 500 zł
miesięcznie spowoduje znaczne pogorszenie poziomu utrzymania dzieci pozwanego.
Matka małoletniego powoda zaś osiąga wynagrodzenie w kwocie 1800 zł. Ma do spłaty pożyczkę w wysokości 250 zł
miesięcznie. Pod wątpliwość nadto pozwany poddawał koszty wynajmowanej stancji przez matkę powoda wzywając
do złożenia zgłoszenia do Urzędu Skarbowego faktu jego wynajmu, albowiem – jak podnosił – wynajmujący są rodziną
byłej żony pozwanego i koszty te są celowo zawyżone. Matka powoda nie odniosła się do tych zarzutów. Nawet jednak
uznając te koszty za prawdziwe, to po ich odjęciu od wynagrodzenia matki powoda i po odliczeniu raty pożyczki,
nadal pozostaje jej na utrzymanie kwota 850 zł, a łącznie z alimentami na rzecz małoletniego powoda 1250 zł. Za
kwotę tą jest ona w stanie utrzymać siebie i dziecko, nawet przy założeniu , że pozwany nie partycypuje w utrzymaniu
syna w większym zakresie. Mając bowiem na uwadze trudną sytuację pozwanego, matka powoda może z własnego
wynagrodzenia również przyczyniać się do wyższego standardu utrzymania dziecka.
Mając na uwadze powyższe okoliczności, na podstawie art. 386§2kpc, orzeczono jak w pkt. I i II sentencji wyroku.