SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI II Liceum im. K. K.

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
II Liceum im. K. K. Baczyńskiego w Koninie
rok szkolny 2011/2012
(zatwierdzony przez Radę Rodziców 27.09.2011 i Radę Pedagogiczną 13.09.2011)
Program profilaktyczny obejmuje działania, których celem jest zapobieganie
zachowaniom ryzykownym uczniów i szkodom wynikającym z problemów
w ich otoczeniu, a także reagowanie na pojawiające się zagrożenia.
PODSTAWY PRAWNE:
1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia
31.01.2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów
publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (§ 2, ust. 1, pkt.1).
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji i Sportu z dnia 31.01.2003 r.
w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej
i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem.
3. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19.08.1994 r.
4. Ustawa z dnia 26.10.1982 r.
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
o
wychowaniu
w
trzeźwości
5. Ustawa z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.
6. Ustawa z dnia 9.11.1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami
używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.
7. Ustawa z dnia 26.10.1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich.
Założenia szkolnego programu profilaktyki wynikające z podstawy prawnej, powinności
nauczyciela, realnych potrzeb:
-
program realizowany jest w klasach I, II, III,
program jest integralną częścią programu wychowawczego II Liceum
im. K. K. Baczyńskiego w Koninie,
odpowiada na realne problemy i zagrożenia pojawiające się w szkole
i środowisku,
formy i sposoby działań z zakresu profilaktyki pierwszorzędowej
są dostosowane do wieku uczniów,
do realizacji zadań włączają się wszyscy nauczyciele, we współpracy
z rodzicami i instytucjami lokalnymi.
Gotowość szkoły do realizacji działań profilaktycznych
-
-
przygotowanie kadry pedagogicznej (ukończone kursy doskonalące: „Spójrz
inaczej”, „Stop - przemocy”, Porozumienie bez Przemocy, „Szkoła
dla Rodziców i Wychowawców – wychowanie bez porażek”, „Rozwiązywanie
konfliktów w szkole”, „Mediacje w praktyce”),
pedagog i psycholog wspierający działania nauczycieli i wychowawców,
współpraca z instytucjami i stowarzyszeniami działającymi na rzecz pomocy
dzieciom i młodzieży (Miejska i Powiatowa Poradnia Psychologiczno –
Pedagogiczna w Koninie, Stowarzyszenie MONAR punkt konsultacyjny
w Koninie, Fundacja im. Doktora Piotra Janaszka „Podaj Dalej”, Towarzystwo
Inicjatyw Obywatelskich, Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna,
Stacja Krwiodawstwa w Koninie, Komenda Miejska Policji – Sekcja
Prewencji).
Opis diagnozy
W czerwcu 2011 roku odbyły się badania ankietowe wśród uczniów klas pierwszych i drugich
(80 osób) na temat używania alkoholu przez młodzież. Wszyscy badani chłopcy
i 91% dziewcząt spożywało alkohol. Ponad połowa badanych uczniów po raz pierwszy
spożywała alkohol w gimnazjum, w liceum alkoholu spróbowało 8 dziewcząt i 1 chłopiec.
Najczęściej spożywany alkohol to piwo i wódka. Uczniowie słyszeli o szkodliwości picia
alkoholu oraz znają skutki jego nadużywania, chociaż tylko nieliczni wymieniają szkody
społeczne. 6 chłopców i 8 dziewcząt przyznało, że straciło świadomość po alkoholu.
Większość sięga po alkohol aby się dobrze bawić, ale piją też aby zapomnieć o problemach.
Młodzi ludzie podawali w ankiecie, że po spożyciu alkoholu mają lepszy humor, czują się
odprężeni i są odważniejsi. Wyniki przeprowadzonej ankiety nie odbiegają od wyników
badań ogólnopolskich, które wskazują na utrzymywanie się wysokiego spożycia alkoholu
przez polską młodzież.
Problemami priorytetowymi w tym roku szkolnym są:
• zachowania ryzykowne uczniów,
• małe umiejętności rozwiązywania konfliktów oraz radzenia sobie ze stresem,
• utrzymywanie się niskiej frekwencji uczniów,
• trudności w nauce.
2
Cel ogólny programu:
Wspieranie młodych ludzi w rozwoju osobowym poprzez doskonalenie umiejętności
życiowych jako czynników chroniących przed zagrożeniami oraz wspierających proces
uczenia się.
Cele szczegółowe:
1. Dostarczanie rzeczowych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych i tym
samym umożliwianie dokonywania racjonalnych wyborów.
2. Pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych:
• nawiązywania i podtrzymywania kontaktów z ludźmi,
• radzenia sobie z emocjami i ze stresem,
• rozwiązywania konfliktów,
• opierania się naciskom otoczenia,
• podejmowania decyzji,
• asertywności.
3. Pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb, m. in. sukcesu i przynależności oraz
osiąganiu satysfakcji życiowej poprzez stwarzanie możliwości zaangażowania się
w działalność poznawczą, artystyczną, społeczną, sportową.
4. Pomoc w identyfikowaniu i rozwiązywaniu problemów oraz wspieranie w sytuacjach
kryzysowych.
5. Pogłębianie zdolności do wyznaczania i osiągania celów oraz zwiększanie motywacji
osiągnięć.
6. Promowanie zdrowego stylu życia i postaw proekologicznych.
3
Szczegółowy plan działania
Zadanie
Budowanie
wzajemnych
relacji uczeń –
nauczyciel,
uczeń – uczeń,
nauczyciel –
rodzic opartych
na zaufaniu
i szacunku.
Sposób realizacji
Realizatorzy
Termin
Cały rok
1. Integrowanie zespołu
klasowego poprzez
udział w wycieczkach
oraz organizowanie
imprez klasowych
i szkolnych.
Wychowawcy
2. Lekcje
wychowawcze na temat
rozwiązywania
konfliktów i mediacji,
budowania poczucia
własnej wartości,
asertywności,
komunikacji
interpersonalnej.
Wychowawcy,
pedagog,
psycholog
Cały rok
3. Rozwiązywanie
konfliktów między
uczniami poprzez
mediacje.
Pedagog,
psycholog –
szkolni
mediatorzy,
dyrekcja
Wg potrzeb
4
Osiągnięcia
uczniów
Ma poczucie
przynależności
i akceptacji
w klasie/szkole.
Relacje
z nauczycielami,
rodzicami
i kolegami oparte
są na wzajemnym
szacunku
i zaufaniu.
Zadanie
Udzielanie
pomocy
i wsparcia
uczniom
i rodzicom w
rozwiązywaniu
problemów.
Sposób realizacji
Realizatorzy
Termin
1. Przekazywanie
informacji na lekcjach
wychowawczych
i zebraniach
z rodzicami o formach
pomocy i placówkach
jej udzielających.
Wychowawcy,
pedagog,
psycholog
Cały rok
2. Analizowanie
sytuacji uczniów
(wyniki w nauce,
frekwencja,
zachowanie)
i rozpoznawanie
trudności.
Wychowawcy
3. Wspieranie uczniów,
którzy mają trudności
w nauce poprzez
organizację Sieci
pomocy koleżeńskiej,
zwolnienie
z odpytywania do czasu
uzupełnienia braków,
skierowanie na kółka
przedmiotowe.
Wychowawcy,
nauczyciele
przedmiotów,
pedagog,
dyrekcja
Wg potrzeb
4. Prowadzenie
indywidualnych
rozmów z uczniami,
którzy mają problemy.
Wychowawca,
pedagog,
psycholog,
dyrekcja
Wg potrzeb
5. Wspieranie rodziców
w oddziaływaniach
wychowawczych
i rozwiązywaniu
problemów.
Wychowawcy,
psycholog,
pedagog,
dyrekcja
Cały rok
6. Lekcje
wychowawcze
w klasach I dotyczące
radzenia sobie
ze stresem i zasad
efektywnego uczenia
się.
Pedagog,
psycholog
Cały rok
Osiągnięcia
uczniów
Wie, kto może
udzielić pomocy
w szkole.
Zna instytucje
i organizacje
udzielające
pomocy.
Na bieżąco
Otrzymuje
wsparcie
w trudnej
sytuacji.
5
Poprawia swoje
wyniki w nauce.
Zadanie
Motywowanie
uczniów do
osiągania
sukcesów.
Sposób realizacji
Realizatorzy
Termin
1. Stwarzanie uczniom
możliwości
prezentowania
umiejętności,
zainteresowań, hobby
na lekcjach
wychowawczych
i przedmiotowych,
zajęciach
pozalekcyjnych oraz
imprezach klasowych
i szkolnych.
Wychowawcy,
nauczyciele,
opiekunowie
kół, dyrektor
2. Stosowanie pochwał
wobec uczniów i klasy
(przed klasą, na
zebraniach rodziców).
Dyrekcja,
wychowawcy,
nauczyciele
Na bieżąco
3. Zachęcanie uczniów
do większej aktywności
poznawczej,
artystycznej, sportowej,
społecznej (konkursy,
olimpiady, zawody,
projekty edukacyjne,
imprezy klasowe
i szkolne).
Nauczyciele,
wychowawcy
Cały rok
4. Prezentowanie
uczniom technik
efektywnego uczenia
się, planowania
i organizacji procesu
uczenia się oraz
rozwijania
kreatywności.
Nauczyciele,
wychowawcy,
pedagog,
psycholog
Cały rok
Cały rok
Osiągnięcia
uczniów
Pokazuje się
w innej roli niż
rola ucznia.
Czuje się
doceniony
i motywowany do
dalszej pracy.
6
Zadanie
Sposób realizacji
Realizatorzy
Poprawa
frekwencji
uczniów
na zajęciach
lekcyjnych.
1. Systematyczna,
miesięczna analiza
frekwencji uczniów.
Wychowawcy
Cały rok
2. Przestrzeganie przez
uczniów, rodziców
i wychowawców
ustalonych zasad
usprawiedliwiania
nieobecności.
Wychowawcy
Na bieżąco
3. Indywidualne
rozmowy z uczniami
niesystematycznie
uczęszczającymi
na zajęcia lekcyjne
i ich rodzicami.
Wychowawcy,
pedagog,
psycholog,
dyrekcja
Wg potrzeb
4. Wyciąganie
konsekwencji zgodnie
ze Statutem wobec
uczniów, którzy
wagarują.
Wychowawcy,
dyrektor
Na bieżąco
w zaistniałej
sytuacji
7
Termin
Osiągnięcia
uczniów
Rozumie, że
systematyczna
obecność
na lekcjach ma
korzystny wpływ
na jego wyniki
w nauce.
Zadanie
Uwrażliwienie
młodzieży
na niesienie
pomocy
słabszym i
pokrzywdzonym.
Przygotowanie
uczniów do
podejmowania
pracy
wolontariusza.
Sposób realizacji
Realizatorzy
Termin
Osiągnięcia
uczniów
1. Prowadzenie akcji
charytatywnych na
terenie szkoły.
Opiekun
Samorządu
Uczniowskiego
Cały rok
Wie, na czym
polega praca
wolontariusza.
2. Udział chętnych
uczniów w akcjach
charytatywnych
organizowanych m.in.
przez Koniński Bank
Żywności, Fundację
„Podaj dalej”, Wielką
Orkiestrę Świątecznej
Pomocy.
Opiekun
Samorządu
Uczniowskiego
Cały rok
Uczestniczy
w różnych
akcjach
charytatywnych.
3. Wspieranie
schroniska dla zwierząt
poprzez zbiórkę
żywności oraz
pieniędzy na zakup
żywności.
H. Liszka,
I. Andrzejak
X/XI
5. Prezentacja uczniom
działalności Fundacji
im. Doktora Piotra
Janaszka „Podaj dalej”
i Fundacji „Otwarcie”
oraz pracy
wolontariuszy.
U. Łącka,
M. Kanecka
Cały rok
6. Lekcje
wychowawcze na temat
wolontariatu,
honorowego
krwiodawstwa,
dawstwa narządów, itp.
Wychowawcy,
U. Łącka,
M. Kanecka
Cały rok
7. Przygotowanie
indywidualnych paczek
świątecznych dla
wychowanków Domu
Dziecka w Nowym
Świecie oraz spotkania
z Mikołajem.
S. Maciejewski
XII
Umie okazać
wsparcie
słabszym i
pokrzywdzonym.
8
Zadanie
Wyrabianie
nawyków
zdrowego stylu
życia.
Sposób realizacji
Realizatorzy
1. Zachęcanie do
aktywnego
wypoczynku poprzez
udział w sportowych
zajęciach
pozalekcyjnych
i akcjach.
Opiekunowie
kół
zainteresowań
2. Realizacja
programów
prozdrowotnych (np.
profilaktyka
nowotworowa, „Stres
pod kontrolą”, FAS).
Pedagog,
psycholog,
nauczyciele
biologii, wdżwr
Cały rok
3. Lekcje
przedmiotowe
i wychowawcze na
temat zdrowego
żywienia, zdrowego
stylu życia oraz
zachowań
proekologicznych.
Nauczyciele,
wychowawcy,
pedagog,
psycholog
Cały rok
9
Termin
Cały rok
Osiągnięcia
uczniów
Uczestniczy
w aktywnych
formach
spędzania
wolnego czasu.
Potrafi świadomie
decydować
o swoim zdrowiu.
Zadanie
Podejmowanie
działań
profilaktycznych
zapobiegających
nałogom.
Sposób realizacji
Realizatorzy
Termin
I. Andrzejak,
M. Kanecka,
H. Liszka,
E. Michalak,
wychowawcy
XI
2. Organizacja Dnia
Bezpiecznego
Internetu.
Psycholog,
nauczyciele TI
II
3. Organizacja
Światowego Dnia
Walki z AIDS.
Pedagog,
psycholog
XII
1. Organizacja
Światowego Dnia Bez
Papierosa.
3. Lekcje
wychowawcze
i przedmiotowe
w klasach I, II, III
na temat uzależnień
oraz ich skutków
zdrowotnych
i społecznych
(nikotyna, alkohol,
narkotyki i dopalacze,
siecioholizm,
zaburzenia
odżywiania).
Wychowawcy,
nauczyciele
Cały rok
4. Wyciąganie
konsekwencji wobec
uczniów
nie przestrzegających
Statutu i Regulaminu
wycieczek podczas
wycieczek i innych
imprez szkolnych.
Wychowawcy,
nauczyciele,
dyrekcja
Na bieżąco
w zaistniałej
sytuacji
10
Osiągnięcia
uczniów
Zna negatywne
skutki stosowania
używek.
Przestrzega
Statutu
i zachowuje się
kulturalnie
podczas imprez
szkolnych
(studniówka,
wycieczki).
Dokonuje
właściwego
wyboru
w sytuacjach
ryzykownych.
Opis działań interwencyjnych
I. Aby zapewnić uczniom bezpieczeństwo, ochronę przed przemocą,
uzależnieniami, demoralizacją oraz innymi przejawami patologii społecznej
nauczyciele i/lub pracownicy szkoły podejmują następujące działania:
1. W przypadku podejrzenia, że uczeń przebywający na terenie szkoły jest
pod wpływem alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych:
a) odizolowują ucznia od reszty klasy, ale ze względów
bezpieczeństwa nie pozostawiają go samego; stwarzają warunki,
w których nie będzie zagrożone jego życie lub zdrowie,
b) wzywają lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub
odurzenia, ewentualnie udzielenia pomocy medycznej,
c) bezzwłocznie zawiadamiają dyrektora (wicedyrektora) oraz
rodziców/opiekunów, których zobowiązują do niezwłocznego
odebrania ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią,
o pozostaniu ucznia w szkole, przewiezieniu do placówki zdrowia
albo przekazaniu go policji decyduje lekarz, po ustaleniu jego
aktualnego stanu zdrowia i w porozumieniu z dyrektorem szkoły,
d) gdy rodzice ucznia będącego pod wpływem alkoholu odmawiają
przyjścia do szkoły dyrektor wzywa policję. O tym fakcie
powiadamia się rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny, jeśli uczeń
nie ukończył 18 lat,
e) wychowawca wraz z dyrekcją i pedagogiem lub psychologiem
przeprowadzają spotkanie z uczniem i jego rodzicami, na którym
ustalają dalsze działania wobec dziecka oraz zasady współpracy –
uczeń podpisuje zobowiązanie do przestrzegania określonych reguł
zachowania, a rodzice deklarację ścisłej współpracy ze szkołą,
f) brak poprawy zachowania ucznia powoduje zastosowanie
określonych w Statucie szkoły konsekwencji dyscyplinarnych
do skreślenia z listy uczniów włącznie.
2. W przypadku uzyskania informacji, że uczeń, który nie ukończył 18 lat
używa środków psychoaktywnych w celu wprowadzenia się w stan
odurzenia, uprawia nierząd bądź przejawia inne zachowania świadczące
o demoralizacji nauczyciel podejmuje następujące działania:
a) przekazuje uzyskaną informację wychowawcy klasy,
b) wychowawca informuje o tym fakcie pedagoga/psychologa
szkolnego i dyrektora szkoły,
c) wychowawca wzywa do szkoły rodziców/opiekunów ucznia
i przekazuje im uzyskaną informację. Wraz z dyrektorem i/lub
pedagogiem/psychologiem przeprowadza rozmowę z rodzicami
oraz uczniem w ich obecności,
d) jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły,
a szkoła nadal uzyskuje informacje o przejawach demoralizacji
11
ucznia dyrektor szkoły pisemnie powiadamia sąd rodzinny lub
policję,
e) w sytuacji, gdy szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki
oddziaływań wychowawczych, a ich zastosowanie nie przynosi
oczekiwanych rezultatów dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny
lub policję.
3. Niezwłocznie zawiadamiają dyrektora (wicedyrektora) i wzywają policję
w przypadku:
a) znalezienia na terenie szkoły nielegalnych substancji
psychoaktywnych,
b) gdy zachowanie ucznia zagraża bezpieczeństwu innych osób,
c) naruszenia prawa.
II. Wobec ucznia, który ukończył 18 lat, a jego zachowania świadczą
o demoralizacji wyciągane są konsekwencje zgodnie ze Statutem szkoły.
III. W klasach, do których uczęszczają uczniowie z problemem używania
substancji psychoaktywnych są prowadzone przez pedagoga, psychologa
szkolnego lub specjalistę dodatkowe zajęcia profilaktyczne.
Ocena efektywności działań profilaktycznych, ewaluacja programu
1. Ewaluacja bieżąca, czyli monitorowanie przebiegu realizacji zadań
(informacje zwrotne od nauczycieli i wychowawców po I i II semestrze).
2. Ewaluacja wyników na podstawie ankiet, obserwacji i sprawozdań
z przeprowadzonych działań.
12