KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Fizjologia wysiłku

KARTA PRZEDMIOTU
1.
NAZWA PRZEDMIOTU: Fizjologia wysiłku fizycznego
2.
KIERUNEK: Wychowanie fizyczne
3.
POZIOM STUDIÓW1: II stopień – studia stacjonarne
4.
ROK/ SEMESTR STUDIÓW: I rok/II semestr
5.
LICZBA PUNKTÓW ECTS: 3
6.
LICZBA GODZIN: 15
7.
TYP PRZEDMIOTU2: obowiązkowy
8.
JĘZYK WYKŁADOWY: polski
9.
FORMA REALIZACJI PRZEDMIOTU3: ćwiczenia
10.
KOD
WF/II/st/17
WYMAGANIA WSTĘPNE I DODATKOWE (np. przedmioty poprzedzające):
anatomia, biologia, fizjologia, biochemia, biomechanika, żywienie człowieka
11.
1
CEL PRZEDMIOTU: Przekazanie wiedzy studentowi na temat:
- funkcjonowania organizmu w różnych okresach życia w warunkach spoczynkowych i
wysiłkowych,
Stacjonarny, niestacjonarny, e-learning
Obowiązkowy, fakultatywny.
3
Wykłady, ćwiczenia, laboratoria, projekty, warsztaty, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta.
2
- bezpośrednich i pośrednich metod oceny funkcji fizjologicznych, adaptacji,
wydolności i tolerancji wysiłkowej ze szczególnym uwzględnieniem zmian
rozwojowych.
- znaczenia regularnych ćwiczeń fizycznych w dzieciństwie i w okresie dojrzewania dla
jakości zdrowia osób dojrzałych, zarówno u pojedynczych osób jak i całej populacji.
12.
PRZEDMIOTOWE EFEKTY
KSZTAŁCENIA4
P_W01. Zna fizjologiczne mechanizmy jakim
podlega organizm w warunkach spoczynkowych
i wysiłkowych.
Odniesienie
do
kierunkowych
efektów
kształcenia
(symbol)
Odniesienie do
obszarowych efektów
kształcenia i
standardów kształcenia
nauczycieli
(symbol)
K_W01
K_W02
M2_W01, M2_W02
M2_W04, M2_W08
K_W08
K_W10
M2_W04, M2_W05
M2_W08
K_W03
K_W11
M2_W02, M2_W03,
M2_W07, M2_W09,
K_U01
M2_U07, M2_U08
K_U08
M2_U05
M2_U04
M2_U07
Potrafi wyjaśnić pojęcie
wydolności fizycznej i tolerancji wysiłkowej.
Potrafi
rozpoznać
czynniki
ograniczające
zdolność do wysiłku.
P_W02. Zna reguły stosowania wysiłków o
różnym charakterze w różnych warunkach
środowiska w rozwoju adaptacji ludzi w różnym
wieku i z różnym poziomem wydolności
fizycznej i tolerancji wysiłkowej.
P_W03.
Zna
fizjologiczne
metody
diagnostyczne oceniające wydolność fizyczna i
tolerancję wysiłkową ludzi w różnym wieku.
Potrafi
P_U01.
ocenić
przyczyny
zmian
zachodzących w organizmie człowieka pod
wpływem rożnego rodzaju wysiłków fizycznych.
Umie
rozpoznać
i
w
miarę
możliwości
wyeliminować czynniki ograniczające zdolność
do wysiłku.
P_U02.
Potrafi
dostosować
odpowiednią
intensywność wysiłku zgodnie z fizjologicznymi
zasadami w zależności od płci, wieku i
możliwości wysiłkowych organizmu. Potrafi
wyjaśnić
4
fizjologiczną
rolę
zmęczenia
i
Efekty kształcenia w zakresie wiedzy (P_W), umiejętności (P_U) i kompetencji społecznych (P_K).
wypoczynku.
P_U03. Potrafi zastosować do oceny wydolności
fizycznej i tolerancji wysiłkowej odpowiednie
K_U03
K_U08
M2_U02, M2_U03,
M2_U04, M2_U05,
M2_U06, M2_U07
M2_U13
K_K01
K_K04
M2_K01
M2_K03
M2_K06
K_K01
M2_K01
testy i próby wysiłkowe w zależności od okresu
rozwojowego. Potrafi interpretować uzyskane
wyniki.
P_K01.
Rozumie
znaczenia
regularnych
ćwiczeń fizycznych w dzieciństwie i w okresie
dojrzewania
dla
jakości
zdrowia
osób
dojrzałych, zarówno u pojedynczych osób jak i
całej populacji.
P_K02. Propaguje zdrowy styl życia.
13.
METODY OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
Symbol
przedmiotowego
efektu kształcenia
P_W01
Metody (sposoby) oceny5
Typ oceny6
Forma
dokumentacji
zaliczenie pisemne
podsumowująca
praca pisemna
P_W02
zaliczenie pisemne
podsumowująca
praca pisemna
P_W03
ocenianie ciągłe oraz zaliczenie
formująca
praca pisemna
pisemne
5
P_U01
ocenianie ciągłe
formująca
praca pisemna
P_U02
ocenianie ciągłe
formująca
praca pisemna
P_U03
ocenianie ciągłe
formująca
P_K01
zaliczenie pisemne
podsumowująca
protokół z
przebiegu i oceny
prób
wysiłkowych
praca pisemna
P_K02
zaliczenie pisemne
podsumowująca
praca pisemna
Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć), śródsemestralne zaliczenie pisemne, śródsemestralne
zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny,
praca semestralna, ocena umiejętności ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności
6
Formująca, podsumowująca.
14. TREŚCI PROGRAMOWE
Forma zajęć7
Treść zajęć
(liczba godz.)
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia i
sposobami
ich
weryfikacji.
Podanie
treści
Symbol
przedmiotowych
efektów
kształcenia
ćwiczenia
(1)
P_W01, P_K01
ćwiczenia
(1)
P_W01, P_U01
ćwiczenia
(1)
P_W02, P_W03
P_U03
ćwiczenia
(1)
P_W02, P_U02,
P_U03, P_K01
ćwiczenia
(1)
P_W02, P_U02,
P_U03, P_K02
ćwiczenia
(1)
P_U03, P_K02
programowy, literatury przedmiotu oraz zapoznanie
z
regulaminem
pracowni
fizjologii
wysiłku
fizycznego i zasadami bezpieczeństwa na zajęciach.
Definicja, rodzaje, czynniki wpływające na poziom
wydolności fizycznej i tolerancji wysiłkowej.
VO2max – miernik wydolności fizycznej.
2. Podział prób i testów wysiłkowych do oceny
wydolności osób w różnym wieku. Wskazania i
przeciwwskazania
do
wykonywania
testów
wysiłkowych.
3. Ocena wydolności układu krążenia i oddechowego
(praktyczne wykonanie i interpretacja wyników
próby Liana i Ruffiera). Efekty fizjologiczne
codziennej aktywności fizycznej
4. Efekty fizjologiczne i znaczenia regularnych
ćwiczeń fizycznych ludzi w różnym wieku.
Pośrednie metody oceny wydolności fizycznej
(praktyczne wykonanie i interpretacja wyników
próby Harwardzkiej, testu Mastera)
5. Stan równowagi fizjologicznej. Adaptacja w
wysiłkach fizycznych. Pośrednie metody oceny
wydolności fizycznej (praktyczne wykonanie i
interpretacja wyników próby- Astrand-Ryhming i
Margarii, PWC170 i PWC150).
6. Bezpośrednie metody oceny wydolności tlenowej
przy użyciu systemu START 2000 (praktyczne
wykonanie i interpretacja wyników testu „do
odmowy”.
7
Wykłady, ćwiczenia, laboratoria, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta.
ćwiczenia
(1)
P_W02, P_U03
ćwiczenia
(1)
P_W01
ćwiczenia
(1)
P_U01
ćwiczenia
(1)
P_U01, P_U02
ćwiczenia
(1)
P_W01, P_U01
trening
ćwiczenia
(1)
P_U01
13. Wytrzymałość - Ocena wytrzymałości krążeniowo-
ćwiczenia
(1)
P_W03, P_U02,
P_U03
ćwiczenia
(1)
P_W03, P_U02,
P_U03
ćwiczenia
(1)
P_W01, P_W02,
P_W03
7.
Fizjologiczna
charakterystyka
i
rodzaje
wysiłków fizycznych. Metody oceny wydolności
beztlenowej (praktyczne wykonanie i interpretacja
wyników testu Wingate).
8.
Energetyczne podstawy wysiłku fizycznego.
Źródła
energii.
aerobowym
a
Współzależność
anaerobowym
między
metabolizmem
resyntezy ATP w wysiłkach fizycznych o różnej
mocy i różnym czasie trwania.
9.
Zmiany
funkcjonalne
podczas
wysiłków
statycznych i dynamicznych w układzie krążenia,
oddychania i układzie wydzielania wewnętrznego.
10.
Fizjologiczna rola zmęczenia i wypoczynku.
Przebieg
procesów
wypoczynkowych.
Dług
tlenowy i jego składowe. Resynteza źródeł
energetycznych. Wypoczynek czynny i bierny.
11. Hipokinezja - jej wpływ na reakcje wysiłkowe i
wydolność fizyczną. Fizjologiczne konsekwencje
związane
z
przedłużoną
bezczynnością,
przerwaniem intensywnego treningu.
12. Fizjologiczne
zasady
treningu:
wytrzymałości, szybkości, siły.
oddechowej za pomocą testu Coopera (praktyczne
wykonanie i interpretacja wyników testu).
14.
Fizjologiczne uwarunkowania treningu dzieci,
młodzieży (praktyczne wykonanie i interpretacja
wyników testu Karpmana, Mantoya).
15. Kolokwium pisemne
15.
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE:
1. Rzutnik multimedialny, laptop, prezentacje multimedialne;
2. Cykloergometry, sport – testery, bieżnia ruchoma, ciśnieniomierze.
16.
WARUNKI ZALICZENIA: Zaliczenie na ocenę pozytywną sprawdzianów
cząstkowych oraz kolokwiów końcowych, sporządzenie protokołu z przebiegu i oceny prób
wysiłkowych, aktywny udział na zajęciach.
17.
PRZYKŁADOWE ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE (ZALICZENIOWE):
1. Podaj definicję wydolności fizycznej i omów czynniki wpływające na jej poziom.
2. Przedstaw zmiany w poszczególnych układach organizmu wywołane systematyczną
aktywnością fizyczną.
3. Wyjaśnij zasadność stosowania prób i testów wysiłkowych u ludzi uprawiających
systematyczną aktywność fizyczną i w sporcie wyczynowym.
4. Fizjologiczne uwarunkowania systematycznej aktywności fizycznej dzieci i
młodzieży oraz osób dorosłych.
5. Fizjologiczne skutki bezczynności ruchowej.
18.
LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA8:
1. Czerkawska-Pączek B., Przybylski J. (2006). Zarys fizjologii wysiłku fizycznego.
Urban&Partner.
2. Górski J. (red.) (2001). Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego. PZWL, Warszawa.
3. Jaskólski A. (2002). Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego z zarysem fizjologii
człowieka. Wyd. AWF, Wrocław.
4. Kozłowski St., Nazar K. (1995). Zarys fizjologii klinicznej. PZWL, Warszawa.
5. Kubica R. (1999). Podstawy fizjologii pracy i wydolności fizycznej. Wyd. AWF,
Kraków.
6. Pilicz S. (1997). Pomiar ogólnej sprawności fizycznej. Studia i Monografie, AWF,
Warszawa.
7. Ronikier A. (2001). Fizjologia Sportu. Biblioteka Trenera, COS, Warszawa.
8. Traczyk W.Z.(1998). Fizjologia człowieka w zarysie. PZWL, Warszawa.
9. Eberhardt A. (red.) (2007). Fizjologiczne podstawy rekreacji ruchowej. Alma Mer,
Warszawa.
8
Dostępna w czytelni, bibliotece, Internecie.
19. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności
Liczba godzin
na zrealizowanie
aktywności w semestrze
0
a) Realizacja przedmiotu: wykłady
c) Realizacja przedmiotu: laboratoria
d) Egzamin
e) Inne godziny kontaktowe z nauczycielem
Łączna liczba godzin zajęć realizowanych z
udziałem prowadzącego (pkt. a +b + c + d + e)
f) Przygotowanie się do zajęć
h) Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia
końcowego
i) Wykonanie zadań poza uczelnią
15
0
2
10
27
20
Samokształcenie
g) Przygotowanie się do zaliczeń/kolokwiów
Zajęcia wymagające udziału
prowadzącego
b) Realizacja przedmiotu: ćwiczenia
10
18
0
Łączna liczba godzin zajęć realizowanych we
własnym zakresie (pkt. f + g +h + i)
48
Razem godzin
75
(zajęcia z udziałem prowadzącego + samokształcenie)
Liczba punktów ECTS
20.
3
PROWADZĄCY PRZEDMIOT (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL,
KATEDRA, ZAKŁAD, NR POKOJU)
1. dr hab. prof. nadzw. Andrzej Klusiewicz [email protected] (Katedra
Nauk Przyrodniczych, Zakład Fizjologii i Biochemii, Pokój 14)
2. dr Barbara Długołęcka; e-mail: [email protected]; Katedra Nauk
Przyrodniczych, Zakład Fizjologii i Biochemii, nr pokoju 14.
3. prof. Dr hab. Benedykt Opaszowski; e-mail: [email protected]
Katedra Nauk Przyrodniczych, Zakład Fizjologii i Biochemii, nr pokoju 22