docstrategia rozwiązywania problemów społecznych na
download 
Reklamacja Transkrypt
strategia rozwiązywania problemów społecznych na
STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH NA LATA 2007-2014 DLA MIASTA DĘBLIN DĘBLIN 2007 Spis treści WSTĘP Rozdział I DIAGNOZA W ZAKRESIE PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH GMINY 1.1. Charakterystyka gminy………………………………………………….. 7 1.2. Przesłanki demograficzne ………………………………………………. 9 1.3. Bezrobocie i rynek pracy ……………………………………………….. 10 1.4. Oświata i wychowanie ………………………………………………….. 16 1.5 Kultura ………………………………………………………………….. 19 1.6 Ochrona zdrowia ………………………………………………………... 21 1.7 Bezpieczeństwo publiczne ……………………………………………… 27 1.8. Pomoc społeczna w gminie Dęblin …………………………………….. 29 1.9. Główne problemy społeczne występujące w gminie …………………… 42 1.9.1. Wykluczenie społeczne ………………………………………….. 43 1.9.2. UzaleŜnienia ……………………………………………………... 44 1.9.3. Niepełnosprawność ……………………………………………… 47 Rozdział II METODOLOGICZNE ZAGADNIENIA DOTYCZĄCE PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH 2.1. ZałoŜenia polityki społecznej w gminie Dęblin ………………………... 48 2.2. Cele strategiczne i programowe………………………………………… 48 2.3. Uwarunkowania prawne ………………………………………………... 49 Rozdział III ZAŁOśENIA STRATEGICZNE ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH 3.1. Misja Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych …… 50 3.2. Cel strategiczny………………………………………………………… 50 3.3. Obszary problemowe strategii ………………………………………….. 51 2 3.3.1. Ubóstwo i jego skutki …………………………………………… 51 3.3.2. Bezrobocie ………………………………………………………. 51 3.3.3. Wykluczenie społeczne, uzaleŜnienia i patologie ………………. 51 3.3.4. System wsparcia socjalnego dziecka i rodziny, eliminowanie dysfunkcyjności wychowawczej, świadczenia, partnerstwo w rozwiązywaniu problemów……………………………………………… 54 3.3.5. System wsparcia dla osób niepełnosprawnych i starszych ………. 55 3.3.6. Analiza SWOT zdiagnozowanej sytuacji społecznej gminy Dęblin …………………………………………………………………... 57 Rozdział IV PROGRAMY DZIAŁAŃ 4.1. Gminny Program Pomocy Osobom Niepełnosprawnym lata 2003-2012 59 4.2. Gminny Program Pomocy Rodzinie lata 2003-2012 …………………… 59 4.3. Roczny program współpracy Miasta Dęblin z organizacjami pozarządowymi na rok 2006 …………………………………………… 4.4. Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych dla Miasta Dęblin na rok 2006……………………………………………… 4.5. 61 62 Program gospodarowania mieszkaniowym zasobem Miasta Dęblin na lata 2002-2007…………………………………………………………... 64 4.6. Miejski Program Promocji i Profilaktyki Zdrowia na lata 2006-2010…. 64 4.7. Program Walki z Bezrobociem na Terenie Miasta Dęblin ……………... 66 Rozdział V ŹRÓDŁA FINANSOWANIA 5.1. Środki unijne ……………………………………………………………. 67 5.2. Środki krajowe …………………………………………………………. 68 MONITORING STRATEGII BIBLIOGRAFIA STRATEGII SPIS WYKRESÓW I TABEL 3 WSTĘP Przemiany społeczno-gospodarcze zachodzące w Polsce doprowadziły do gwałtownych zmian na rynku pracy, wzrostu bezrobocia, wraz ze wszystkimi jego negatywnymi skutkami. Wpłynęły na pogłębienie zjawiska zuboŜenia społeczeństwa, pogorszenie standardu Ŝycia. Zaburzyły poczucie bezpieczeństwa, co zrodziło apatię, samotność i rozgoryczenie. Negatywne skutki społeczno- gospodarcze transformacji systemowej stały się powodem wzrostu zapotrzebowania gminy na konstruktywne programy osłonowe łagodzące problemy społeczne występujące w społeczności lokalnej. Mieszkańcy Dęblina doświadczyli znacznego bezrobocia, nadal odczuwane są jego skutki. W efekcie pogłębiająca się bieda i ubóstwo znacznie nasiliły dysfunkcyjność niektórych środowisk. Zwiększył się wachlarz róŜnego rodzaju patologii, m.in. uzaleŜnień, przemocy, bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych, oraz niezaradności Ŝyciowej. Wraz ze zmianą ustrojową pojawił się nowy rodzaj klientów pomocy społecznej. Do osób starszych, niepełnosprawnych, samotnych dołączyli świadczeniobiorcy w wieku aktywności zawodowej, pozbawieni pracy. Bezrobocie i towarzysząca mu bieda, przy jednoczesnej apatii wielu dotkniętych nią rodzin, narastające patologie Ŝycia rodzinnego, osamotnienie ludzi starszych, brak właściwej opieki nad dziećmi, przerzucanie wielu problemów, które mogłyby być rozwiązane w ramach pomocy rodzinnej, czy sąsiedzkiej do sfery pomocy instytucjonalnej, oraz narastająca fala uzaleŜnień wśród młodzieŜy szkolnej, alkoholizm, przestępczość, przemoc i agresja są obecnie głównymi problemami w zakresie polityki społecznej, z którymi boryka się gmina. Narasta znaczenie polityki społecznej wobec osób starszych. Wynika to ze zmian demograficznych, jakie występują w ostatnim okresie w większości krajów europejskich. Proces starzenia się społeczeństw jest tematem wielu analiz i prognoz. Jego istota polega na systematycznym wzroście ilości ludzi starszych w całej populacji. Wzrost ten jest wynikiem dwóch procesów: z jednej strony – doŜywania wieku późnego przez 4 coraz większą zakresowo populację, a z drugiej – spadkiem urodzeń, prowadzącym do systematycznego zmniejszania się zakresu najmłodszej populacji. Taki stan rodzi potrzebę unormowania podstawowych praw osób starzejących się i starych. Musimy pamiętać, Ŝe w warunkach demokracji mają one realną siłę oddziaływania, której społeczeństwo nie moŜe lekcewaŜyć, natomiast powinno ją wykorzystać do swego rozwoju. Jednocześnie waŜnym jest fakt, Ŝe ludzie „trzeciego wieku” stoją wobec ograniczeń wynikających z biologicznych uwarunkowań starzenia się organizmu. Zadaniem społeczeństwa jest respektowanie potrzeb i praw ludzi starych, tworzenie bezpiecznych warunków ich Ŝycia, zapobieganie dyskryminacji, izolacji tej grupy społecznej. W obecnych warunkach nierównomiernego rozwoju gospodarki rynkowej, kryzysu finansów państwa ograniczającego jego moŜliwości szybkiej poprawy świadczeń, oraz jakości i dostępności publicznych usług socjalnych, szczególnie waŜne staje się rozwijanie działań samorządowych, społecznych na rzecz poprawy warunków Ŝycia najsłabszych grup społecznych w oparciu o stworzone przez państwo optymalne warunki prawne i pomoc materialną. WiąŜe się to z koniecznością zapewnienia dochodów i usług w razie wystąpienia ryzyka socjalnego tj. choroby, niepełnosprawności, starości, śmierci. Analiza wyników badań pozwoli zdiagnozować sytuację socjalną mieszkańców Dęblina. UmoŜliwi to wnioskowanie, jakie działania naleŜy podjąć by tę sytuację zmienić na lepszą. Zasadniczym celem, który motywuje podjęcie prac nad opracowaniem Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2007-2014 jest wypracowanie sprawnego i efektywnego programu pomocy, umoŜliwiającego skuteczne rozwiązywanie problemów społecznych. Diagnoza problemów społecznych występujących na terenie gminy została sporządzona przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Dęblinie przy wykorzystaniu własnych materiałów sprawozdawczych i analiz, materiałów przygotowanych przez Wydział Oświaty i Spraw Społecznych Urzędu Miasta, oraz jednostki administracji publicznej takie jak: Powiatowy Urząd Pracy Filia w Dęblinie, Komisariat Policji w Dęblinie, a równieŜ Miejski Dom Kultury, Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 5 Strategia jest dokumentem otwartym, podlegającym ewaluacji i monitoringowi, spójnym z opracowaną „ Strategią Rozwoju Gospodarczego Miasta Dęblin na lata 2005-2012”, „ Powiatową Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych- Ryki 2005-2013”, „Strategią Polityki Społecznej Województwa Lubelskiego na lata 20052013”, oraz z priorytetami Narodowej Strategii Integracji Społecznej. 6 Rozdział I DIAGNOZA W ZAKRESIE PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH GMINY 1.1. CHARAKTERYSTYKA GMINY Historia Miasta Pierwsza wzmianka o Dęblinie pochodzi z 14 lipca 1397 r. i znajduje się w annałach biblioteki klasztornej zakonu klarysek w Starym Sączu. Jest to akt sprzedaŜy wsi Dęblin przez jej dziedzica Piotra „de Demblin". Od końca XVI wieku do początku XIX wieku, z około 50-letnią przerwą na przełomie XVII i XVIII wieku, Dęblin był własnością rodu Mniszchów. W XVIII wieku powstał istniejący do dziś pałac, wybudowany pierwotnie w stylu rokoko wg projektu Pawła Antoniego Fontany i przebudowany w stylu klasycystycznym przez Dominika Merliniego. Otoczony został wspaniałym parkiem w stylu francuskim załoŜonym w 1779 roku przez Jana Chrystiana Schucha. W 1783 roku zainstalowano na nim pierwszy w Polsce piorunochron. Znaczące w dziejach Dęblina było powstanie twierdzy w wyniku realizacji załoŜeń obronnych opracowanych w Rosji na początku lat trzydziestych XIX wieku. W pierwszym etapie jej budowy w latach 1838-45 wybudowano cytadelę, która została otoczona głęboką fosą i wysokimi wałami. To dzieło forteczne wybudowano na podstawie dokumentacji przygotowanej przez wybitnego fortyfikatora generała inŜyniera Iwana Dehna. Do 1845r. wzniesiono fort osłaniający twierdzę od zachodu. W latach 1879-85 twierdzę rozbudowano. Wybudowano wówczas 7 fortów (3 po prawej i 4 po lewej stronie Wisły). Latem 1941r. w twierdzy powstał obóz dla jeńców sowieckich, a od 1943r. przetrzymywani byli tam takŜe jeńcy włoscy. Przez obóz przeszło ok. 180 tys. osób, z których ok. 80 tys. zginęło. W 1925 r. Dęblin został zelektryfikowany. W 1927 r. do Dęblina przeniesiona została siedziba Oficerskiej Szkoły Lotnictwa, załoŜonej w 1925 r. w Grudziądzu. Jej tradycję kultywuje istniejąca obecnie WyŜsza Szkoła Oficerska Sił Powietrznych, która w 2003 r. uzyskała tytuł Ambasadora Województwa Lubelskiego. 7 W 2004 r. Dęblin obchodził uroczyście jubileusz 50-lecia nadania praw miejskich, które otrzymał 13.11.1954r. Niezwykle waŜną kartą historii Dęblina jest rozwój połączeń kolejowych. Pierwszą linią kolejową w Dęblinie była trasa „nadwiślańska” z Iławy do Homla przez Modlin, Warszawę, Dęblin, Puławy i Lublin. Jej budowa została zakończona w 1877r. W 1876r. poprowadzono odnogę z Dęblina do Łukowa. Drugą linię z Dęblina do Dąbrowy Górniczej wybudowano w 1885r. przez Radom, SkarŜysko, Kielce i Tunel. Obecnie Dęblin jest węzłem kolejowym, z którego trasy kolejowe prowadza do: Warszawy (przez Łaskarzew i Pilawę), Terespola (przez Ryki, Łuków, Siedlce i Białą Podlaskę), Krakowa i Górnego Śląska (Przez Radom i Kielce) oraz Lublina przez Nałęczów. PołoŜenie administracyjne Miasto Dęblin ma obszar 38,51km2, administracyjnie leŜy w północnozachodniej części województwa lubelskiego w powiecie ryckim. Graniczy od północy z gminą StęŜyca, od południa z gminą Puławy, od wschodu z gminą Ryki, a od zachodu z gminą Sieciechów, połoŜoną w województwie mazowieckim. Warunki geograficzne i przyrodnicze Dęblin połoŜony jest bardzo malowniczo. LeŜy około 115 m n.p.m., w szerokiej dolinie o budowie terasowej, nad Wisłą, tuŜ poniŜej ujęcia rzeki Wieprz. Obie rzeki wyznaczają granice miasta od południa i zachodu. Istnieją hydrologiczne warunki do tworzenia bazy rekreacji wodnej. WiąŜe się to takŜe z rozszerzeniem powierzchni terenów zielonych, których w Dęblinie jest juŜ stosunkowo duŜo, a w jego północno-wschodniej części i najbliŜszej okolicy występują znaczne obszary leśne. Lasy i nieuŜytki zajmują w sumie 34,4% powierzchni miasta, ale przewidywana jest jeszcze do zalesienia powierzchnia ok. 27 ha. Na obszarze Dęblina występują urodzajne mady, a na terenach połoŜonych wyŜej polodowcowe gliny zwałowe i piaszczyste wydmy porośnięte suchym borem sosnowym. Łąki i pastwiska zajmują 15% powierzchni miasta. Lokalny mikroklimat charakteryzuje się małą ilością opadów, gorącymi latami oraz długimi i mroźnymi zimami, chociaŜ w ostatnich latach, w związku ze zjawiskami cieplarnianymi zimy znacznie złagodniały. 8 W rejonie Dęblina wykonywane są próbne odwierty poszukiwawcze ropy i gazu. W przypadku wykrycia złóŜ miałyby one wpływ na ukształtowanie nowego wizerunku miasta. 1.2. PRZESŁANKI DEMOGRAFICZNE Jednym z problemów demograficznych występujących w gminie Dęblin jest niski przyrost naturalny. Tabela Nr 1 Przesłanki demograficzne Data Ilość urodzeń Ilość zgonów Przyrost naturalny 2002 170 148 Dodatni 2003 175 124 Dodatni 2004 149 152 Ujemny 2005 173 148 Ujemny 2006 175 179 Ujemny Kolejnym jest spadek liczby mieszkańców do 18122 osób, wynikający ze zmian podyktowanych zmianami struktury zatrudnienia na rynku pracy, oraz ze zmianą miejsca zamieszkania osób, które swoją przyszłość związały z pracą w innym mieście. Gęstość zaludnienia to 536 mieszkańców na km2.Współczynnik feminizacji wynosi 103. Wykres nr 1 Liczba mieszkańców gminy Dęblin Liczba osób zamieszkujących w Dęblinie na dzień 31.12.2006r. wynosi 18.122 w tym: 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 11804 wiek przedprodukcyjny wiek produkcyjny wiek poprodukcyjny 3604 2714 1 9 W związku z tym, Ŝe podobna sytuacja jest obserwowana równieŜ w odniesieniu do powiatu celowe wydaje się przedstawienie danych dotyczących struktury wieku mieszkańców przedprodukcyjnego, produkcyjnego i poprodukcyjnego na tle ogółu ludności. PoniŜsza tabela ilustruje prognozę demograficzną Głównego Urzędu Statystycznego. Tabela nr 2 Prognoza demograficzna 2002r. Ludność w wieku 2002 2015 2030 Przedprodukcyjnym 25,24% 18,54% 17,04% Produkcyjnym 59,04% 62,56% 57,99% Poprodukcyjnym 15,72% 18,90% 27,98% Przewiduje się, Ŝe udział grupy produkcyjnej z 2015 roku będzie wyraźnie większy niŜ obecnie, ale ponownie zacznie spadać. Będzie się to wiązało ze znacznym zmniejszeniem liczebności grupy osób w wieku przedprodukcyjnym. 1.3. BEZROBOCIE I RYNEK PRACY Stopa bezrobocia w ostatnim pięcioleciu W latach 2001-2003 do wyliczania stopy bezrobocia nie były brane pod uwagę osoby zatrudnione w rolnictwie, dlatego dane z tych lat nie są porównywalne z latami późniejszymi: • 2004 – 20,20 • 2005 – 19,60 • 2006 – 15,8 Tabela nr 3 Osoby bezrobotne - Powiatowy Urząd Pracy Wyszczególnienie 2002 2003 2004 2005 2006 Liczba osób bezrobotnych 1634 1580 1415 1348 935 W tym z prawem do 121 88 87 102 65 Procentowy udział osób z 7,40 % 5,57 % 6,15 % 7,57 % 6,95 % prawem do zasiłku 10 Wykres nr 2 Bezrobotni w tym kobiety 1800 1634 1580 1600 1415 1400 1348 1200 1000 962 937 935 820 800 Liczba osób bezrobotnych W tym kobiety 795 567 600 400 200 0 2002 2003 2004 2005 2006 Tabela nr 4 Liczba osób bezrobotnych Rok Liczba osób bezrobotnych W tym kobiety 2002 1634 962 2003 1580 937 2004 1415 820 2005 1348 795 2006 935 567 11 Tabela nr 5 Podział wiekowy osób bezrobotnych Grupa wiekowa 2002 2003 2004 2005 2006 liczba % liczba % liczba % liczba % liczba % 24 i mniej 375 22,95% 342 21,64% 323 22,83% 304 22,55% 184 19,68% 25-34 493 30,17% 505 31,96% 421 29,75% 388 28,78% 265 28,34% 35-44 406 24,85% 357 22,60% 327 23,11% 293 21,74% 178 19,04% 45-54 328 20,07% 333 21,08% 303 21,41% 305 22,63% 248 26,52% 55 i więcej 32 1,96% 43 2,72% 41 2,90% 58 4,30% 60 6,42% Wykres nr 3 Bezrobotni według grupy wiekowej 1800 32 1600 43 328 333 1400 41 58 303 1200 305 406 357 1000 327 60 293 800 248 493 600 55 i więcej 45-54 35-44 25-34 24 i mniej 505 178 421 388 400 265 200 375 342 323 304 184 0 2002 2003 2004 2005 2006 12 Wykres nr 4 Podział osób bezrobotnych ze względu na wykształcenie 1800 1600 339 344 1400 298 274 1200 493 1000 485 427 410 182 800 P o d s ta w o w e i b e z w yk s z ta łc e n ia . Z a s a d n ic z e z a w o d o w e Ś re d n ie o g ó ln o k s z ta łc ą c e P o lic e a ln e i ś re d n ie z a w o d o w e W yŜ s z e 121 119 100 600 400 97 272 98 584 514 492 469 298 200 97 118 98 98 85 2002 2003 2004 2005 2006 0 Filia Powiatowego Urzędu Pracy w Dęblinie realizuje zadania wynikające z ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zgodnie z w/w przepisami i Regulaminem Organizacyjnym Powiatowego Urzędu Pracy w Rykach, do kompetencji tutejszej Filii naleŜy świadczenie następujących usług rynku pracy: • pośrednictwo pracy, • poradnictwo zawodowe i informacja zawodowa, • pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy przez prowadzenie Klubu Pracy, • kierowanie na szkolenia. Realizując zadania zmierzające do obniŜenia skali bezrobocia w Dęblinie osoby bezrobotne kierowane są na : • StaŜe • Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy • Prace interwencyjne • Prace społecznie uŜyteczne W ramach instrumentów wspierających usługi rynku pracy osoby podejmujące 13 pracę w trakcie pobierania zasiłku otrzymują dodatki aktywizacyjne, pracodawcy tworzący miejsca pracy dla skierowanych bezrobotnych mogą otrzymać częściową refundację wyposaŜenia tych miejsc pracy a bezrobotni zainteresowani rozpoczęciem działalności gospodarczej środki na jej uruchomienie. Osoby bezrobotne i inne poszukujące pracy mają moŜliwość skorzystania z bazy ofert pracy EURES, bazy ofert pracy zgłaszanych przez niepubliczne agencje pośrednictwa pracy, a takŜe ofert od pracodawców zgłaszanych praktycznie z całej Polski. Urząd podejmuje jak najszerszą współpracę ze wszystkimi partnerami, którzy mogą przyczynić się do spadku bezrobocia w Dęblinie. NaleŜy tu wymienić róŜnego rodzaju stowarzyszenia i fundacje realizujące projekty finansowane ze środków UE a mogące pomóc naszym bezrobotnym w znalezieniu pracy, dotyczyło to głównie osób niepełnosprawnych oraz kobiet, które na naszym rynku stanowią istotny odsetek zarejestrowanych bezrobotnych. W ostatnim czasie osoby bezrobotne z terenu Dęblina korzystają z róŜnych form aktywizacji i pomocy w znalezieniu pracy, w ramach projektów powiatowych współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego. Projekty te mają duŜe znaczenie, z uwagi na to, iŜ biorą w nich udział grupy bezrobotnych znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy, a mianowicie osoby młode do 25 roku Ŝycia i osoby długotrwale bezrobotne, oraz osoby po 50 roku Ŝycia. W ostatnich 2 latach Powiatowy Urząd Pracy w Rykach rozpoczął realizację 5 takich projektów. Analiza zjawiska bezrobocia w wymiarze ostatnich 5 lat Zjawisko bezrobocia w Dęblinie, tak jak w całym kraju moŜna w ostatnich 5 latach podzielić na dwa okresy : -przed i po przystąpieniu do Unii Europejskiej. Pierwszy okres to lata 2002-2003, charakteryzuje się on duŜą liczbą zarejestrowanych bezrobotnych, małą liczbą osób wyłączanych z ewidencji PUP (2002 r. -1027 osób, 2003 r.-1084 osoby) , zwłaszcza z powodu podjęć pracy (2002 r. -468 osób, 2003 r.-474 osoby) i niską podaŜą ofert pracy zgłaszanych przez pracodawców (2002 r.-104 oferty, 2003 r.-194 oferty). Jeśli chodzi o działania Powiatowego Urzędu Pracy to pierwszy z tych okresów charakteryzował się ograniczonym stosowaniem form aktywizujących bezrobotnych i wspomagających ich zatrudnienie (głównie 2002 rok), takich jak staŜe, szkolenia, prace interwencyjne czy poŜyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej (skierowano łącznie w 2002 r.-49 14 osób, 2003 r.-146osób). Wynikało to głównie z ograniczonych środków z Funduszu Pracy będących w dyspozycji Powiatowego Urzędu Pracy. Drugi okres to lata 2004-2006 gdzie w początkowej fazie dało o sobie znać pobudzenie w gospodarce narodowej, związane z przystąpieniem do UE, a potem nagłe przyspieszenie wzrostu gospodarczego. Spowodowało to, po pierwsze, wygenerowanie nowych miejsc pracy związanych z nowymi inwestycjami, a po drugie pojawienie się wolnych miejsc pracy zwolnionych przez osoby podejmujące pracę za granicą. Rozwój budownictwa spowodowany dostępnością do tanich kredytów, dał o sobie znać zwiększającym się popytem na pracowników w zawodach budowlanych, takich jak murarz, tynkarz, zbrojarz, betoniarz, cieśla, glazurnik, a takŜe w zawodach takich jak spawacz, kierowca, ślusarz. Biorąc pod uwagę fakt, Ŝe wiele osób skorzystało z moŜliwości wyjazdu do lepiej płatnej pracy za granicę, i to, Ŝe głównie wyjeŜdŜali pracownicy w zawodach związanych z budownictwem, w roku 2006 mieliśmy do czynienia, po raz pierwszy od transformacji w 1989 r., z sytuacją, Ŝe podaŜ wolnych miejsc pracy przewyŜszała popyt poszukujących pracy w tych zawodach. Od roku 2004 zwiększała się systematycznie liczba ofert pracy pozyskiwanych przez urząd (2004 r.-266 ofert, 2005 r.-413 ofert, 2006 r.-498 ofert pracy). Zwiększała się takŜe kwota środków Funduszu Pracy będących w dyspozycji Powiatowego Urzędu Pracy , na aktywizację bezrobotnych. Dzięki wejściu do Unii Europejskiej pojawiła się moŜliwość pozyskiwania dodatkowych środków z Europejskiego Funduszu Społecznego, na aktywizację bezrobotnych w ramach staŜy, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, szkoleń, prac interwencyjnych czy rozpoczynania działalności gospodarczej przy pomocy środków przekazywanych przez urząd pracy. Dzięki temu w istotny sposób zwiększyła się liczba osób wyłączanych z ewidencji na skutek stosowania form aktywizujących (2004 r.-217 osób, 2005 r. -196 osób, 2006 r. -217 osób), a takŜe z powodu podjęcia pracy niesubsydiowanej. Efektem tego był bardzo duŜy spadek bezrobocia notowanego w Dęblinie w 2006 r. – aŜ o 30,4 % ! Prognozy dotyczące skuteczności walki z bezrobociem w następnych latach Biorąc pod uwagę opinie ekspertów, którzy zgodnie twierdzą, Ŝe wysoki wzrost gospodarczy będzie się utrzymywał w Polsce jeszcze przez dłuŜszy czas, moŜna 15 przewidywać, Ŝe nadal będzie obniŜać się wskaźnik bezrobocia na naszym terenie. Urząd ma do dyspozycji wystarczającą pulę środków na aktywizację bezrobotnych a pracodawcy zgłaszają nadal duŜe zapotrzebowanie na pracowników. Tak, więc wskaźniki makroekonomiczne pozwalają optymistycznie patrzeć w przyszłość. NaleŜy jednak zauwaŜyć, Ŝe na rynku pracy pojawiają się nowe, nieznane dotąd zjawiska, na które urzędy pracy i ich partnerzy, a zwłaszcza samorządy powinni juŜ teraz reagować. Chodzi tu przede wszystkim o powiększającą się róŜnicę między zgłaszanymi wolnymi miejscami pracy a liczbą dostępnych na rynku pracy kandydatów do jej podjęcia, chodzi tu głównie o takie dziedziny jak np. budownictwo czy transport . Dodatkowym problemem są ograniczone moŜliwości kształcenia w tych zawodach. Oznacza to, Ŝe w najbliŜszych kilku latach trudno będzie wypełnić lukę, która powstała po likwidacji szkół zawodowych, kształcących w tych zawodach. Dlatego tak waŜne będzie moŜliwie szybkie przeciwdziałanie pojawiającemu się brakowi rąk do pracy, zwłaszcza w budownictwie czy transporcie. Przed urzędami pracy staną duŜe wyzwania zwłaszcza w dziedzinie poradnictwa zawodowego, pośrednictwa pracy czy działania, na rzecz umoŜliwiania bezrobotnym zdobywania kwalifikacji w zawodach poszukiwanych na rynku pracy. NaleŜy takŜe zastanowić się nad moŜliwościami pilnego przywrócenia kształcenia młodzieŜy w zawodach poszukiwanych na rynku, w szkołach, które wcześniej takie zadania realizowały. NaleŜy nadal wykorzystywać moŜliwości, podnoszenia kwalifikacji bezrobotnych i pracowników, w ramach róŜnych projektów realizowanych przy współudziale środków z Unii Europejskiej. 1.4. OŚWIATA I WYCHOWANIE Procentowa wartość budŜetu gminy przeznaczonego na oświatę wynosi 44,5%. Ilość placówek oświatowych na terenie gminy Dęblin z wyszczególnieniem : • Szkoła Podstawowa nr 2 ul. 1 Maja 3 Dęblin 08-530 • Zespół Szkół nr 3 , w skład, którego wchodzą : Szkoła Podstawowa nr 3, Gimnazjum nr 3 ul. Tysiąclecia 6 16 08-530 Dęblin • Zespół szkół nr 4, w skład którego wchodzą : Szkoła Podstawowa nr 4, Przedszkole nr 4 ul. Gen. Kowalskiego 20 08-530 Dęblin • Szkoła Podstawowa nr 6 Stawy 08-505 Dęblin • Zespół Szkół Ogólnokształcących, w skład którego wchodzą: Liceum Ogólnokształcące, Gimnazjum nr 1, Szkoła Podstawowa nr 5 ul. 15 Pułku Piechoty Wilków 6 Dęblin 08-530 • Gimnazjum nr 2 ul. Gen Kowalskiego 20 Dęblin 08-530 • Ośrodek Szkolno - Wychowawczy w skład którego wchodzą: Szkoła Podstawowa Specjalna, Gimnazjum Specjalne nr 4 ul. Niepodległości 8 Dęblin 08-530 Tabela nr 7 Sprawozdanie z wykonania budŜetu Miasta Dęblin za 2006r. 2005/2006 2006/2007 przedszkoli 250 192 Liczba oddziałów 11 11 Etaty nauczycieli 21,04 21,50 Liczba dzieci uczęszczających do 17 Tabela nr 8 Sprawozdanie z wykonania budŜetu Miasta Dęblin za 2006r. Rok szkolny 2004/2005 2005/20062 2006/2007 Liczba oddziałów: 144 140 134 - Szkoły podstawowe 77 71 68 - gimnazjum 38 37 34 Liczba uczniów: - ogółem 3120 3051 3894 - szkoły podstawowe 1519 1405 1353 - gimnazja 933 908 818 Etaty nauczycieli: 292,68 305,55 302,3 - pedagogów szkolnych 8 8,5 8,5 - bibliotekarzy 8 8 8,5 - osoby zatrudnione w 9,5 8,5 9 124,43 139,43 136,93 świetlicach - inni zatrudnieni Placówki oświatowe dla których organem Prowadzącym jest Starostwo Powiatowe w Rykach: • Zespół szkół Zawodowych nr 1 ul. Tysiąclecia 3 Dęblin 08-530 • Zespół Szkół Zawodowych nr 2 ul. Wiślana 3 B Dęblin 08-530 Placówki oświatowe, dla których organem Prowadzącym jest Ministerstwo Obrony Narodowej: • Ogólnokształcące Liceum Lotnicze ul. 2 Pułku Kraków 5 Dęblin 08-530 • WyŜsza Szkoła Oficerska Sił Powietrznych ul. Dywizjonu 303 Dęblin 08-530 Państwowa placówka oświatowa • Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie Filia w Dęblinie ul. Tysiąclecia 3 Dęblin 08-530 18 Świetlice Szkolne: • świetlica osiedlowa na osiedlu „Michalinów” • świetlica środowiskowa przy Szkole podstawowej Nr 5 • 1.5. Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza Wsparcia Dziennego KULTURA Na terenie Miasta Dęblin znajduje się kino, oraz jest biblioteka miejska, która ma 3 filie: - filia Rycice, Masów, oraz filia przy ul. Wiślanej. Jedną z wiodących instytucji profesjonalnie realizujących zadania gminy w dziedzinie kultury jest Miejski Dom Kultury w Dęblinie. Działają tam następujące stałe zespoły: 1. Dziecięcy i MłodzieŜowy Zespół Wokalny – 12 osób 2. Zespół Pieśni i tańca „Dębliniacy” – 3 grupy wiekowe, 45 osób. 3. Zespół Taneczny Małej Rewii „Pysie” – 2 grupy wiekowe, 30 osób 4. MłodzieŜowy Zespół Taneczny „Karmen” – 1 grupa wiekowa, 12 osób 5. MłodzieŜowa Grupa Taneczna „Prosto z mostu”- 9 osób 6. MłodzieŜowy Zespół Piosenki Literackiej – 5 osób 7. Dziecięca Grupa Teatralna „Pamfilio” – 10 osób 8. Dziecięca Grupa Teatralna „Wiewióry” – 8 osób 9. MłodzieŜowa Grupa śywego Ognia „Phenix” – 10 osób 10. MłodzieŜowa Grupa Recytatorska z ZSZ nr 1 – 12 osób 11. Zespół Recytatorski – 17 osób 12. Klub Seniora – 45 osób 13. Chór Seniora „Jesienna róŜa” – 13 osób 14. Klub Fotograficzny „Pozytyw” – 42 osoby 15. Miejska Liga Tenisa Stołowego – 2 ligi , 70 osób 16. Sekcja Sportów Wodnych – 15 osób 17. Pracownia Krajoznawcza 18. Zajęcia rytmiki prowadzone w przedszkolach – 300 osób 19. Dziecięcy i MłodzieŜowy Zespół Plastyczny – 26 osób 20. Nauka gry na gitarze – 5 osób. 19 W zaprezentowanym wykazie obserwujemy ofertę skierowaną do dzieci, młodzieŜy, ale teŜ do osób dorosłych, oraz znajdujących się w jesieni Ŝycia. Program obejmuje realizację wielu działań skierowanych do ogółu społeczeństwa Dęblina. W skład tych zadań wchodzą między innymi: - organizowanie imprez publicznych typu „Dni Dęblina”, „Dzień Dziecka”, - wieczorów autorskich, - wystaw malarstwa, rzeźby, fotografii - koncertów, występów tanecznych itp. W Miejskim Domu Kultury zatrudnionych jest 16 osób . Wykaz organizacji pozarządowych Oddział miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w Dęblinie Oddział Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego WSOSP w Dęblinie Polskie Towarzystwo Tatrzańskie – Oddział Dębliński im. Augusta Sochackiego 3 Dęblińska DruŜyna Harcerska „PŁOMIEŃ” 39 DruŜyna Harcerska „AZYMUT” Związek Harcerstwa Polskiego w Dęblinie Towarzystwo Przyjaciół Dęblina Stowarzyszenie „Dęblin 2000” Dęblińskie Stowarzyszenie Gospodarcze Dębliński Oddział Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego Rzeczypospolitej Polskiej Kolejowy Klub Sportowy „Czarni” Dęblin Polski Związek Wędkarski -Zarząd Koła Nr 4 w Dęblinie Związek Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych Polski Związek Emerytów , Rencistów i Inwalidów Związek Byłych śołnierzy Zawodowych I Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego Stowarzyszenie Klubu Kobiet „AMAZONKI” Polskie Stowarzyszenie Diabetyków „DISON” Dęblińskie Integracyjne Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Polski Czerwony KrzyŜ Dęblin Rodzinny Klub Abstynenta „KROKUS” 20 Stowarzyszenie Romów w Polsce Parafialny Oddział Akcji Katolickiej Ochotnicza straŜ poŜarna Dęblin Międzyszkolny Klub Sportowy „BUDO” Szkolny Związek Sportowy Uczniowski Klub Sportowy „LIBERKO” Lokalna organizacja Turystyczna „POWIŚLE” Stowarzyszenie Społeczno Kulturalne „LEśAK” Stowarzyszenie „Małe Mazowsze” Osiedlowy Klub Sportowy „Staszica” Dęblinska Sekcja Kyokushin Karate Szkoła Taekwon-do i Samoobrony przy OKS Dęblińska Szkoła Taekwon-do Uczniowsko-Miejski Klub Tenisa Stołowego LOB Uczniowski Klub Sportowy „Piątka” DruŜyna Nr 8 Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego w Dęblinie. 1.6 OCHRONA ZDROWIA PoniŜsze dane zostały opracowane na podstawie corocznych sprawozdań dotyczących zabezpieczenia potrzeb medycznych mieszkańców Miasta Dęblin, uzyskanych od funkcjonujących na terenie gminy placówek zdrowotnych. Wykaz poradni działających przy poszczególnych w Zakładach Opieki Zdrowotnej 6 Szpital Wojskowy z Przychodnią POZ ul. Szpitalna 2 Poradnie specjalistyczne 1. Poradnia diabetologiczna 2. Poradnia kardiologiczna 3. Poradnia gastroenterologiczna 4. Poradnia dermatologiczna 5. Poradnia neurologiczna 6. Poradnia chirurgii ogólnej 7. Poradnia chirurgii urazowo-ortopedycznej 8. Poradnia ginekologiczno-połoŜnicza 21 9. Poradnia urologiczna 10. Poradnia okulistyczna 11. Poradnia otolaryngologiczna 12. Poradnia zdrowia psychicznego 13. Poradnia stomatologiczna 14. Poradnia psychologiczna 15. Poradnia logopedyczna 16. Poradnia rehabilitacyjna z gabinetem fizykoterapii. Inne poradnie i pracownie 1. Poradnia medycyny pracy 2. Pracownia radiologiczna 3. Pracownia diagnostyki kardiologicznej, w tym: - pracownia echokardiograficzna - pracownia prób wysiłkowych - pracownia 24-ro godzinnego monitorowania EKG - pracownia 24-ro godzinnego monitorowania ciśnienia tętniczego krwi. 4. Pracownia spirometryczna 5. Pracownia elektroencefalograficzna 6. Pracownia diagnostyki schorzeń układu pokarmowego 7. Pracownia audiometryczna 8. Laboratorium analityczne 9. Pracownia bakteriologiczna 10. Apteka zakładowa 11. Komora niskich ciśnień Podstawowa opieka zdrowotna 1. ambulatorium ogólne z punktem szczepień 2. poradnie lekarza POZ, w tym: - Poradnia lekarza POZ przy 6 Szpitalu Wojskowym z przychodnią SP ZOZ, - Poradnia lekarza POZ przy Jednostce Wojskowej NR 4824 w Dęblinie –Stawy. 3. Poradnia pediatryczna 4. Gabinet pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej 5. Gabinet połoŜnej środowiskowo-rodzinnej 22 Samodzielny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Rynek 14 1. Poradnia pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej 2. Poradnia połoŜnej środowiskowo-rodzinnej 3. Poradnia lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej 4. Gabinety medycyny szkolnej 5. Poradnia alergologiczna 6. Poradnia kardiologiczna 7. Poradnia medycyny pracy 8. Poradnia medycyny paliatywnej 9. Poradnia dermatologiczna 10. Poradnia neurologiczna 11. Poradnia rehabilitacyjna 12. Poradnia pediatryczna 13. Poradnia ginekologiczno-połoznicza 14. Poradnia chirurgii ogólnej 15. Poradnia chorób wewnetrznych 16. Poradnia okulistyczna 17. Poradnia otolatyngologiczna 18. Poradnia zdrowia psychicznego 19. Poradnia promocji zdrowa 20. Poradnia psychologiczna 21. Poradnia stomatologiczna 22. Poradnia ortodontyczna 23. Poradnia protetyki stomatologicznej 24. Poradnia hospicyjna 25. Poradnia logopedyczna 26. Poradnia chirurgii urazowo-ortopedycznej 27. Poradnia urologiczna 28. Pracownia diagnostyki laboratoryjnej 29. Pracownia diagnostyki obrazowej 30. Punkt szczepień 23 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia Kolejowa ul. Kolejowa 20 Poradnie specjalistyczne 1. Poradnia chirurgiczna 2. Poradnia dermatologiczna 3. Poradnia kardiologiczna 4. Poradnia laryngologiczna 5. Poradnia neurologiczna 6. Poradnia ortopedyczna 7. Poradnia psychiatryczna 8. Poradnia psychologiczna 9. Poradnia pulmonologiczna 10. Poradnia reumatologiczna Inne: 1. Punkt szczepień 2. Gabinet radiologiczny 3. Gabinet fizykoterapii 4. Laboratorium analityczne 5. Prywaty gabinet masaŜu leczniczego 6. 2 gabinety stomatologiczne posiadające umowy Narodowego Funduszu Zdrowia 7. Apteka 8. Punkt audiometryczny, w którym pacjenci mogą bezpłatnie i bez skierowań wykonać badanie słuchu. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Rodzinna Przychodnia Lekarska ul.StęŜycka 11 1. Poradnia lekarza rodzinnego 2. Poradnia pediatryczna z punktem szczepień 3. Poradnia preluksacyjna 4. Poradnia neurologiczna 5. Poradnia otolaryngologiczna 6. Poradnia ginekologiczna Łącznie na terenie miasta Dęblin funkcjonują następujące poradnie: 24 Tabela nr 9 Poradnie i placówki zdrowia na terenie gminy Dęblin Typ P O R A D N I E P R A C O W N I E INNE Ilość Diabetologiczne 1 Kardiologiczne 3 Gastroenterologiczne 1 Dermatologiczne 3 Neurologiczne 4 Chirurgii ogólnej 3 Chirurgii urazowo-ortopedycznej 2 Urologiczne 2 Ginekologiczne 4 Okulistyczne 2 Otolaryngologiczne 3 Zdrowia Psychicznego 3 Psychologiczne 3 Logopedyczne 2 Rehabilitacyjne 2 Ortodontyczne 1 Ortopedyczne 1 Laryngologiczne 1 Pulmonologiczne 1 Reumatologiczne 2 preluksacyjne 1 Stomatologiczne 2 Medycyny pracy 2 Radiologiczne 2 Pediatryczne 2 alergologiczne 1 Rehabilitacyjne 1 Diagnostyki kardiologicznej 1 Spirometryczne 1 Elektroencefalograficzne 1 Diagnostyki schorzeń układu pokarmowego 1 Audiometryczne 1 Bakteriologiczne 1 Laboratoria analityczne (w tym 2 prywatne) 4 Apteki 10 Gabinety fizykoterapii 2 25 Z przedstawionych przez dęblińskie placówki zdrowia sprawozdań wynika, Ŝe głównymi problemami zdrowotnymi mieszkańców Miasta Dęblin są: • Choroby układu krąŜenia, nadciśnienie tętnicze • Problemy szeroko rozumianego zdrowia psychicznego • Wady postawy • Choroby nowotworowe • Próchnica u dzieci i młodzieŜy • Wszelkiego rodzaju urazy • Choroby układu nerwowego • Choroby układu oddechowego • Cukrzyca • Choroby alergiczne W związku z tym najczęściej przeprowadzane badania i zabiegi to: • USG • RTG • Spirometria • Audiometria • Testy skórne w kierunku wykrywania alergenów • Pomiar ciśnienia, poziomu cukru i cholesterolu • Badania laboratoryjne oraz posiewy i wymazy bakteriologiczne. ZauwaŜono, iŜ wzrasta liczba zachorowań na cukrzycę, choroby nowotworowe, miaŜdŜycę, dychawicę oskrzelową, choroby układu nerwowego i zaburzenia psychiczne. Na w/w schorzenia, przede wszystkim, mają takie czynniki jak: • Wadliwy styl Ŝycia, mała aktywność fizyczna, nieprawidłowy sposób Ŝywienia, palenie tytoniu, nadmierne spoŜywanie alkoholu • ZagroŜenie w środowisku społecznym, zuboŜenie mieszkańców, niedoŜywienie, bezrobocie, brak środków do Ŝycia • UzaleŜnienie znacznej części społeczności miasta od Ośrodka Pomocy Społecznej, nasilające się patologie społeczne 26 • ZagroŜenia w środowisku fizycznym • Brak dostępu do niektórych usług medycznych finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Z przedstawionych przez dęblińskie placówki zdrowotne danych na temat głównych problemów zdrowotnych i ich czynników wynika, Ŝe aby zmniejszyć poziom zachorowań naleŜy prowadzić działania z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia, takie funkcje pełnią dęblińskie zakłady opieki zdrowotnej. Ponadto, we wszystkich dęblińskich placówkach opieki zdrowotnej funkcjonują punkty szczepień, które obejmują swoim działaniem zarówno dzieci, młodzieŜ jak i dorosłych. 1.7. BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE Na podstawie danych uzyskanych z Komisariatu Policji w Dęblinie dotyczących lat 2005 i 2006, zestawiono następujące wartości • w roku 2005 było 149, a w roku 2006 było 152 kolizje drogowe. • w roku 2005 wykrywalność przestępstw wyniosła 89,3%, a w 2006r. - 87,9%. • mandatów karnych w 2005 r. nałoŜono łącznie 747, a w 2006r 766; • pouczeń udzielono w 2005r -1767, a w 2006 – 1793. Łącznie wszystkie ujawnione wykroczenia (mandaty, wnioski i pouczenia) w roku 2005 - 2712, a w roku 2006 - 2807 Komisariat Policji w Dęblinie w celu poprawy stanu bezpieczeństwa podejmuje szereg działań skierowanych na zapobieganie dokonywaniu przestępstw i wykroczeń. Są to programy, akcje i róŜnego rodzaju działania prewencyjne zmierzające do ujawniania, oraz zapobiegania przestępczości i wykroczeń: „Odpowiedzialność prawna nieletnich”, „Alkohol kradnie wolność", „Uwaga zagroŜenie", oraz okresowo: „Bezpieczna droga do szkoły”, „Bezpieczne Ferie”, „Bezpieczne wakacje", „Bezpieczny wypoczynek", które skierowane są do nieletnich i mają na celu podnoszenie ich wiedzy na temat odpowiedzialności karnej, następstw związanych z uŜywaniem alkoholu, narkomanią i innymi zagroŜeniami, oraz zapobiegające wiktymizacji i demoralizacji nieletnich. Okresowo podejmowane są działania dotyczące uŜytkowników dróg, które mają na celu eliminowanie nietrzeźwych kierujących, niedopuszczenie do popełniania innych przestępstw i wykroczeń drogowych, oraz poprawy bezpieczeństwa w ruchu 27 drogowym. Są to akcje: „Niechronieni”, „Pasy bezpieczeństwa”,„Znicz”, jak równieŜ elementy dotyczące bezpieczeństwa na drogach nieletnich. Następnym rodzajem działań profilaktycznych jest „Znakowanie przedmiotów" w ramach programu informacyjno-edukacyjnego mającego na celu ograniczenie przestępczości kryminalnej poprzez utrudnienie moŜliwości zbycia oznakowanego przedmiotu. W/w działania mają na celu wywołanie u potencjalnego sprawcy decyzji o odstąpieniu od zaboru przedmiotu oznakowanego, powoduje to równieŜ ułatwienie zidentyfikowania właściciela odzyskanego przedmiotu. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie „Niebieska karta" - program mający na celu przeciwdziałanie przemocy w rodzinie i niesienie pomocy ofiarom przemocy. „Edukacja wiktymologiczna dorosłych”, która sprowadza się do ograniczenia przestępczości kryminalnej poprzez propagowanie poprawnych form zabezpieczenia swojego mienia, propagowania poprawnych form zachowań, które nie naraŜają na niebezpieczeństwo stania się ofiarą czynu zabronionego, a tym samym zmniejszenie poczucia zagroŜenia mieszkańców. Ponadto podejmowanych jest wiele innych czynności w ramach zadań stałych oraz doraźnych, które mają na celu niedopuszczanie i egzekwowanie wszelkich przestępstw i wykroczeń. Tabela nr 10 Bezpieczeństwo i liczba zdarzeń w ruchu drogowym Bezpieczeństwo w ruchu drogowym 2005 2006 Wzrost / Spadek Liczba zdarzeń losowych 28 27 Spadek -zabicia 3 0 Spadek -ranni 43 31 Spadek kolizje 149 152 wzrost 28 Tabela nr 11 Przestępstwa na terenie gminy Dęblin w latach 2005-2006 Rodzaj przestępstwa Stwierdzone Wzrost / Spadek Dynamika 2005 2006 11 13 Wzrost 118% 8 7 Spadek 87,5% 66 47 Spadek 71,2% 65 73 Wzrost 112% 4 9 Wzrost 225% 13 11 Spadek 84,6% 258 208 Spadek 80,6% 576 603 Wzrost 104,6% Rozboje i wymuszenia Bójki i pobicia KradzieŜ z włamaniem KradzieŜ rzeczy cudzej Uszkodzenie ciała Uszkodzenie mienia Przestępstwa popełnione przez osoby po spoŜyciu alkoholu Razem 1.8. POMOC SPOŁECZNA W GMINIE DĘBLIN Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje zadania administracji rządowej i samorządowej w zakresie pomocy społecznej. Jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umoŜliwienie osobom i rodzinom przezwycięŜenie trudnych sytuacji Ŝyciowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i moŜliwości. Analizując sytuację społeczną trzeba stwierdzić, Ŝe głównymi problemami społecznymi występującymi na terenie naszej gminy są: • ubóstwo • bezrobocie • niepełnosprawność • starzenie się społeczności lokalnej 29 Rozpoznanie potrzeb i realizacja zadań pomocy społecznej dokonywana jest przez pracowników socjalnych w 7 rejonach opiekuńczych. Dla 233 rodzin został zakupiony opał z przywozem do domu. Usługami opiekuńczymi objęci zostali wszyscy, którzy zgłosili taką potrzebę tj. 33 osoby. W tym celu wydatkowano kwotę 114.872,00 zł. Pracownicy socjalni przeprowadzają wywiady środowiskowe, diagnozują środowisko realizując współpracę z instytucjami, między innymi są to: • Sądy • Domy Dziecka • Zakłady Karne • Ośrodki Pomocy Społecznej – wywiady alimentacyjne • Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie • Zakłady Ubezpieczeń Społecznych. Ośrodek Pomocy Społecznej w Dęblinie mając na uwadze dobro mieszkańców oraz umoŜliwienie osobom i rodzinom przezwycięŜenie trudnych sytuacji Ŝyciowych, świadczy pomoc w formie pracy socjalnej. Jest to działalność zawodowa mająca na celu pomoc osobom i rodzinom we wzmocnieniu lub odzyskaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie. Poza wszelką działalnością ustawową i statutową, Ośrodek Pomocy Społecznej bierze udział i organizuje wiele imprez i akcji na rzecz mieszkańców naszego miasta i województwa. Dla dobra mieszkańców – rodzin, dzieci i osób samotnych współpracuje równieŜ z róŜnymi instytucjami i organizacjami. Szczegółowy zakres realizowanych działań jest określony zadaniami w ustawie o pomocy społecznej. Praca placówki skupiona jest na poprawieniu funkcjonowania klientów, ich usamodzielnieniu i integracji ze środowiskiem, ale teŜ na działaniach profilaktycznych, zapobiegających powstawaniu niepoŜądanych sytuacji 30 Tabela nr 12 Przyczyny zgłaszania się po pomoc OPS 2001 2002 2004 2005 LICZBA LICZBA LICZBA LICZBA LICZBA LICZBA LICZBA LICZBA LICZBA LICZ RODZIN OSÓB W RODZIN OSÓB W RODZIN OSÓB W RODZIN OSÓB W RODZIN ROD RODZNACH 1 2003 2 3 RODZNACH 4 5 RODZNACH 6 7 RODZNACH 8 9 10 11 UBÓSTWO 1 Gmina 464 1345 424 1278 559 1667 486 1399 465 1323 423 1282 422 1279 181 551 166 449 Dęblin BEZROBOCE 2 Gmina 413 1312 327 1.022 484 1484 Dęblin NIEPEŁNOSRAWNOŚĆ 3 Gmina 187 526 172 488 277 856 Dęblin BEZRADNOŚĆ W SPRAWACH OPIEKUŃCZO - WYCHOWAWCZYCH 4 Gmina 177 797 141 613 194 821 171 715 147 605 164 434 175 468 70 124 34 53 - - Dęblin DŁUGOTRWAŁA CHOROBA 5 Gmina 173 446 148 384 239 635 Dęblin ALKOHOLIZM 6 Gmina 7 14 21 46 60 116 Dęblin POTRZEBA OCHRONY MACIERZYŃSTWA 7 Gmina 53 202 24 86 46 191 23 85 Dęblin TRUDNOŚĆ W PRZYSTOSOWANIU PO OPUSZCZENIU ZAKŁADU KARNEGO 8 Gmina 7 10 4 8 7 11 1 5 10 18 1 1 3 3 2 2 2 10 Dęblin BEZDOMNOŚĆ 9 Gmina 2 2 4 4 5 5 Dęblin SIEROCTWO 10 Gmina 2 2 - - 1 1 Dęblin 31 Ogółem pomocą społeczną zostało objętych 2012 osób ( tj. 741 rodzin, w tym 350 rodzin z dziećmi), z tego: Tabela nr 13 Liczba osób i rodzin objętych pomocą OPS Wyszczególnienie Liczba osób, którym świadczenie przyznano Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach 1.032 641 1715 113 103 201 1.003 628 1.691 0 741 2.012 decyzją Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych i zadań własnych(bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania) Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych(bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę) Świadczenia przyznane w ramach zadań własnych(bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę) Pomoc udzielana w postaci pracy socjalnej -ogółem 32 Tabela nr 14 Powody przyznania pomocy Ośrodka Pomocy Społecznej Liczba osób w Powód trudnej sytuacji Ŝyciowej Liczba rodzin Ubóstwo 466 1.289 Sieroctwo 2 8 Bezdomność 1 1 w tym: 0 0 wielodzietność Bezrobocie 422 Niepełnosprawność 233 570 Długotrwała lub cięŜka choroba 218 558 147 611 107 354 rodziny wielodzietne 59 349 Przemoc w rodzinie 2 10 Alkoholizm 41 58 Narkomania 1 1 3 3 0 0 0 0 Zdarzenie losowe Sytuacja kryzysowa 6 0 9 0 Klęska Ŝywiołowa lub ekologiczna 0 0 rodzinach Potrzeba ochrony macierzyństwa Bezradność w sprawach opiekuńczowychowawczych i prow. gosp. domowego /ogółem/ rodziny niepełne w tym: Trudności w przystosowaniu do Ŝycia po zwolnieniu z zakładu karnego Brak umiejętności w przystosowaniu do Ŝycia młodzieŜy opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze Trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy . 33 Praktyczne działania obejmują: • Realizowanie Gminnych Programów Pomocy. • Kierowanie i umieszczanie osób starszych, chorych i samotnych w Domach Pomocy Społecznej. • Zapewnienie opieki osobom starszym, samotnym i chorym oraz dzieciom wymagającym specjalistycznej opieki. • Aktywizacja zawodowa bezrobotnych klientów. • Organizowanie wypoczynku dla dzieci i młodzieŜy. • Kierowanie dzieci do placówek opiekuńczo – wychowawczych. • Praca z osobami psychicznie chorymi, uzaleŜnionymi. • Pomoc osobom samotnym i rodzinom w uzyskaniu miejsc w Schroniskach dla bezdomnych, Domach samotnych matek lub Ośrodkach dla osób bezdomnych. • Organizowanie i udział w akcjach charytatywnych, imprezach okolicznościowych. • Zbiórka sprzętu gospodarstwa domowego i odzieŜy. W ramach rozwiązywania problemów społecznych, OPS realizuje niŜej wymienione Gminne Programy: • Program Pomocy Rodzinie • Program Pomocy Osobom Niepełnosprawnym • Program Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi • Program Walki z Bezrobociem • Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Pracownicy Programu ośrodka w ramach Gminnego Programu Pomocy Rodzinie i Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi współpracują ze Stowarzyszeniem Społeczno – Kulturalnym „LeŜak”, które prowadzi Placówkę Wsparcia Dziennego. W ramach Programu Pomocy Osobom Niepełnosprawnym, pracownicy socjalni 34 działają na rzecz osób uczestniczących w Warsztatach Terapii Zajęciowej. Przeprowadzają środowiskowe wywiady rodzinne konieczne w celu zdiagnozowania sytuacji mieszkaniowej, rodzinnej, bytowej. Pracownicy socjalni OPS biorą czynny udział w udzielaniu pomocy rodzinom uczestników Warsztatów Terapii Zajęciowej zgodnie z zasadami pracy socjalnej praktykowanej w środowisku. Problem wychodzenia z bezrobocia rozwiązywany jest przy współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy, z zakładami pracy na terenie naszego miasta i okolic. Pracownicy OPS informują i kierują osoby bezrobotne w celu podjęcia zatrudnienia. Osobom, które zdecydowały się na podjęcie pracy, udzielana jest pomocy finansowej na pokrycie kosztów rekrutacji np.: niezbędnych badań, oraz dojazdów do miejsca zatrudnienia. Ośrodek Pomocy Społecznej współpracuje z Miejską Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych kierując klientów naduŜywających alkoholu. Kontroluje systematyczność działań podejmowanych przez podopiecznych w celu wychodzenia z uzaleŜnienia alkoholowego. Działania profilaktyczne w odniesieniu do opieki nad dzieckiem i rodziną mają dla pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej charakter priorytetowy. Pomoc udzielana jest poprzez: • realizowanie Rządowego Programu „Pomoc państwa w zakresie doŜywiania” , • organizowanie zbiórek, oraz wydawanie Ŝywności i uŜywanej odzieŜy, • udzielanie pomocy finansowej, • współorganizowanie akcji „PomóŜ Dzieciom Przetrwać Zimę”, • organizowanie i wydawanie paczek świątecznych – w 2006 roku paczki otrzymało 180 rodzin objętych pomocą OPS, • współpracę z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, celem organizowania wypoczynku letniego dla dzieci, • koordynację działań z NFZ i POZ celem zapewnienia dzieciom leczenia sanatoryjnego - w 2006 roku 111 dzieci . • rozwój poradnictwa rodzinnego poprzez współorganizowanie w czasie zajęć w „Klubie Integracji Społecznej” spotkań zainteresowanych rodzin ze specjalistami np. radca prawny, pedagog, psycholog, kurator, pracownik 35 socjalny, • prowadzenie specjalistycznych usług opiekuńczych dla dzieci chorych na autyzm, • rozwój inicjatyw ukierunkowanych na kompleksową opiekę nad osobami starszymi, prowadzenie usług opiekuńczych. Ośrodek Pomocy Przeciwdziałającemu Społecznej Wykluczeniu uczestniczy Społecznemu w na realizacji zasadzie Programu partnerstwa z Wydziałem Promocji Urzędu Miasta. Uczestnictwo polega na pełnieniu dyŜurów w Klubie Integracji Społecznej i udzielaniu specjalistycznych porad w zakresie rozwiązywania problemów osób i rodzin. Na terenie naszego miasta powołany jest Zespół d/s Romskich, w którym pracownicy prowadzą prace na rzecz społeczności romskiej. Kierowanie klientów do Domu Pomocy Społecznej ma za zadanie zapewnienie osobom całodobowej opieki ze strony osób drugich. Umieszczenie osoby w w/w placówce wymaga skompletowania niezbędnych dokumentów. Pracownik socjalny współpracuje z rodziną, pielęgniarkami środowiskowymi, lekarzami róŜnych specjalizacji, z Powiatowym Zespołem Do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Puławach, Domami Pomocy Społecznej oraz Ośrodkami Pomocy Społecznej na terenie całego kraju. Po skompletowaniu wszystkich dokumentów, Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej wydaje decyzję o skierowaniu i odpłatności za pobyt w odpowiednim Domu Pomocy Społecznej. W roku 2006 sześć osób zostało skierowane do Domu Pomocy Społecznej im.Heleny Drozdowskiej w Rososzy, oraz dwie osoby do Domu Pomocy Społecznej poza naszym województwem. W przypadku osoby z zaburzeniami psychicznymi, niezdolnej do samostanowienia, pracownicy socjalni występują do Sądu Rejonowego w Rykach o umieszczenie w Domu Pomocy Społecznej bez zgody osoby kierowanej. Obecnie w Domu Pomocy Społecznej dla Osób Psychicznie Chorych przebywa z terenu Dęblina dwie osoby. Zapewnienie opieki osobom starszym, samotnym i chorych oraz dzieciom wymagającym specjalistycznych usług opiekuńczych W obecnych warunkach nierównomiernego rozwoju gospodarki rynkowej 36 szczególnie waŜne jest rozwijanie inicjatyw samorządowych na rzecz poprawy warunków Ŝycia najsłabszych grup społecznych. Rozwój inicjatyw ukierunkowanych na kompleksową opiekę nad osobami starszymi jest nie tylko znakiem czasu i wyzwaniem dla przyszłości, ale przede wszystkim rezultatem wzrastającego wpływu czynników demograficznych i społecznych. Obowiązkiem gminy jest zapewnienie opieki ludziom starym i samotnym, które z powodu wieku, choroby i innych przyczyn wymagają pomocy osób drugich w czynnościach pielęgnacyjnych i prowadzeniu gospodarstwa domowego. Ośrodek Pomocy Społecznej w roku ubiegłym objął opieką w formie usług opiekuńczych – 33 osoby. Zapewnienie usług opiekuńczych osobom tego wymagającym jest wyrazem troski o zaspokojenie ich Ŝyciowych potrzeb: bezpieczeństwa, samostanowienia, aktywności, szacunku, rozwoju, poczucia przynaleŜności. Stworzenie osobom starszym warunków godnego Ŝycia pozwala seniorom odczuć respektowanie przez resztę społeczeństwa ich praw na zasadzie równości i współpracy międzypokoleniowej. Ośrodek prowadzi teŜ inną formę pomocy rodzinom wymagającym wsparcia w codziennej opiece nad osobami wymagającymi stałej opieki, są to specjalistyczne usługi opiekuńcze. W 2006 roku korzystała z tej pomocy jedna rodzina wychowująca dziecko chore na autyzm. Aktywizacja zawodowa bezrobotnych klientów Problem bezrobocia w Dęblinie dotyczył w 2006 roku 935 osób zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy. Jest to znacznie mniejsza liczba niŜ w latach ubiegłych. Zwiększenie środków z budŜetu państwa na likwidację bezrobocia, pojawienie się duŜej ilości ofert pracy, podejmowanie zatrudnienia w ramach staŜów dało pozytywne efekty. Pracownicy socjalni mieli ułatwione zadanie egzekwowania ustaleń poczynionych z klientami poszukującymi pracy. PoniewaŜ na terenie Dęblina i okolic zwiększyła się liczba ofert pracy dla osób z wykształceniem zawodowym i podstawowym pracownicy socjalni uaktywnili działania motywujące klientów do podejmowania zatrudnienia. Klienci Ośrodka Pomocy Społecznej z trudem dają się przekonać do zmian w swoim Ŝyciu i często nie wykazują zainteresowania podjęciem zatrudnienia. Prowadzona praca socjalna ma na celu 37 pokazanie podopiecznym, Ŝe mogą dąŜyć do poprawienia swojego Ŝycia w kaŜdym aspekcie. Realizacja kontraktów socjalnych jako techniki wspomagającej poszukiwanie zatrudnienia równieŜ przyczynia się do podejmowania pracy przez klientów. Organizowane wypoczynku dla dzieci i młodzieŜy W trosce o dobro najmłodszych mieszkańców naszego miasta Ośrodek Pomocy Społecznej przy współpracy z Kuratorium Oświaty w Lublinie, Narodowym Funduszem Zdrowia w Lublinie, Zarządem Polskiego Czerwonego KrzyŜa w Lublinie i Miejską Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Dęblinie wytypował 111 dzieci z rodzin najuboŜszych i zagroŜonych alkoholizmem na wypoczynek letni i uzdrowiskowy. Niejednokrotnie udzielamy pomocy finansowej na wyposaŜenie dzieci wyjeŜdŜających do sanatorium lub na kolonie. Kierowanie dzieci do placówek opiekuńczo- wychowawczych KaŜde dziecko ma niezbywalne prawo do bezpieczeństwa i opieki. Wobec rodzin niewydolnych wychowawczo podejmowane są działania zmierzające do poprawy funkcji wychowawczej i opiekuńczej rodziny. W tym celu przeprowadzane są rozmowy z rodziną, pedagogiem, wychowawcą szkolnym i najbliŜszym środowiskiem. W przypadku braku oczekiwanych efektów sprawa kierowana jest do Sądu Rodzinnego o sprawowanie nadzoru nad rodziną. W wielu sytuacjach współpracujemy z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Rykach i Komisariatem Policji w Dęblinie w celu umieszczenia dzieci w placówkach opiekuńczowychowawczych. Utrzymywany jest teŜ stały kontakt z kuratorami społecznymi i sądowymi współpracującymi w sytuacjach kryzysowych z pracownikami socjalnymi.W roku 2006 pracownicy socjalni interweniowali w 5 rodzinach niewydolnych wychowawczo. Praca z osobami psychicznie chorymi, uzaleŜnionymi Pracownicy socjalni Ośrodka, w swoich rejonach opiekuńczych pracują z osobami chorymi psychicznie, osobami uzaleŜnionymi od alkoholu, narkotyków i środków odurzających. Praca z takimi osobami wymaga fachowego przygotowania zawodowego, znajomości przepisów prawnych jak równieŜ umiejętności kontaktu z osobą chorą. 38 Pracownicy socjalni podejmują długotrwałą współpracę z lekarzami specjalistami, ustalają i kontrolują punktualność wizyt podopiecznych u lekarza psychiatry, pomagają w załatwieniu spraw urzędowych, oraz pełnią funkcję doradczą w wielu innych sprawach Ŝyciowych. W przypadku, gdy osoba chora nie wyraŜa zgody na dobrowolne leczenie, wskazuje się rodzinie inne moŜliwości np. ustalenie opiekuna prawnego i skierowanie osoby chorej na leczenie, jeŜeli zachodzi taka konieczność ze wskazań lekarskich. Standardem jest poradnictwo rodzinom w kwestii radzenia sobie z problemem naduŜywania alkoholu przez członków rodziny, oraz kierowanie tych osób do Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Pomoc osobom samotnym i rodzinom pozbawionym lokalu mieszkalnego w uzyskaniu miejsc w schroniskach dla bezdomnych, domach samotnych matek lub ośrodkach dla osób bezdomnych. Z uwagi na to, iŜ wielu mieszkańców naszego miasta pozostaje w trudnej sytuacji mieszkaniowej, pracownicy Ośrodka wykorzystują wszelkie moŜliwości uzyskania mieszkania na terenie Dęblina z zasobów komunalnych gminy współpracują z Wydziałem Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej Urzędu Miasta. W przypadku braku mieszkań socjalnych staramy się zapewnić osobom bezdomnym, lub tym, które nagle wskutek zdarzenia losowego utraciły lokum, miejsce w schronisku. Utrzymujemy kontakty ze Schroniskiem dla Osób Bezdomnych im. Brata Alberta w Puławach, Domem Pomocy „Słoneczny” - Fundacja Tarkowskich Herbu Klamry w Podlodowie. W 2006 roku skierowano tam dwie rodziny. Organizowanie i udział w akcjach charytatywnych i imprezach okolicznościowych. Pracownicy Ośrodka Pomocy Społecznej współdziałają z wieloma instytucjami na polu pomocowym poprzez budowanie partnerstwa w lokalnym środowisku. Uczestniczą w organizowaniu wielu akcji i imprez kulturalnych inicjowanych przez Zarządy Osiedli i Urząd Miasta. Pracownicy Ośrodka biorą czynny udział w organizowaniu róŜnych imprez: • w czasie obchodów „Dni Dęblina” przygotowali i przeprowadzili loterię fantową, • z okazji „Dnia Dziecka” w miesiącu czerwcu na Osiedlu Mierzwiączka 39 zorganizowali i przeprowadzili loterię fantową, • od wielu lat Ośrodek Pomocy Społecznej jest współorganizatorem lubelskiej akcji „PomóŜ Dzieciom Przetrwać Zimę”. Podczas akcji 10 grudnia 2006 roku zebraliśmy artykuły spoŜywcze i chemiczne, odzieŜ, obuwie i zabawki. Dary te zostały przekazane dla 20 rodzin. • w grudniu 2006 roku 76 dzieci z rodzin objętych pomocą OPS zostało wytypowane do otrzymania paczki od Świętego Mikołaja. • we współpracy z „Caritas” Diecezji Siedleckiej, w ramach realizacji programu „Dostarczanie Ŝywności dla najuboŜszej ludności Unii Europejskiej”, zorganizowaliśmy 4-krotnie przywóz Ŝywności do Dęblina – 34.178 kg, w tym: 16560 l mleka, 3600 kg ryŜu, 1988 kg sera oraz 880 kg mąki, 5390 kg kaszy, 5760 kg makaronu. Z tej formy pomocy skorzystało około 2000 rodzin w naszej gminie. śywność została rozdana przez pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej we współpracy z Zarządami Osiedli. Zbiórka sprzętu gospodarstwa domowego i odzieŜy W ciągu całego roku pracownicy Ośrodka zajmują się zbiórką odzieŜy, mebli i sprzętu gospodarstwa domowego. Otrzymywane przedmioty przekazywane są na rzecz osób najbardziej potrzebujących. Darowany sprzęt przewoŜony jest do domu podopiecznych na koszt Ośrodka. W ubiegłym roku z tej formy pomocy skorzystało 15 rodzin. Ośrodek Pomocy Społecznej w Dęblinie wykorzystuje wszystkie moŜliwości wspierania postępu i rozwoju społecznego, poprawy warunków Ŝycia mieszkańców, zapobieganiu problemom wykluczenia społecznego i ubóstwa. NaleŜy podkreślić, Ŝe poziom realizacji tych zadań zaleŜy od pozyskiwanych środków, ale teŜ od wykorzystania potencjału ludzkiego, aktywności organizacji pozarządowych i społeczności lokalnej. Zasoby gminy w tworzeniu systemu rozwiązywania problemów społecznych Pracownicy Ośrodka pomagają rodzinom i osobom w rozwiązywaniu wielu problemów Ŝyciowych. Współpracujemy : • w rozwiązywaniu problemów opiekuńczo- wychowawczych z pracownikami: 40 - Szkół (pedagodzy, wychowawcy), - Policją, - Sądem (kuratorzy zawodowi i społeczni), - Placówkami słuŜby zdrowia (lekarze, pielęgniarki środowiskowe), - Placówkami opiekuńczo- wychowawczymi (Domy Dziecka, świetlice, pogotowie opiekuńcze). • w rozwiązywaniu problemów osób niepełnosprawnych z : - Powiatowym Zespołem do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Puławach, - Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Rykach, - Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, - Wojskowym Biurem Emerytalnym, - Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, - punktem konsultacyjnym dla osób niepełnosprawnych, - Polskim Związkiem Emerytów, Rencistów i Inwalidów, - „Dęblińskim Integracyjnym Stowarzyszeniem Osób Niepełnosprawnych”. • w przystosowaniu do Ŝycia po opuszczeniu zakładu karnego z : - Zakładami Penitencjarnymi (areszt śledczy, zakład karny), - Policją, -Sądem (kuratorzy zawodowi i społeczni) • w rozwiązywaniu problemów wynikających z naduŜywania alkoholu z: - Miejską Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Dęblinie, - Rodzinnym Klubem Abstynenta „Krokus”, - lekarzami oddziałów odwykowych w Lublinie, Łukowie i Lubartowie. • w rozwiązywaniu problemów wynikających z niedostatku z: - „Caritas” Diecezji Siedleckiej, - Polskim Czerwonym KrzyŜem - Placówka Terenowa w Dęblinie Przy rozwiązywaniu problemów społecznych występujących na terenie gminy, Ośrodek Pomocy Społecznej współpracuje z organizacjami pozarządowymi. NaleŜą do nich: - Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „LeŜak”, które prowadzi Placówkę Wsparcia Dziennego, 41 - Stowarzyszeniem „Dison”, - Zarządy Osiedli, - Polskim Czerwonym KrzyŜem - Placówka Terenowa w Dęblinie, - „Caritas” Diecezji Siedleckiej, - Klub Integracji Społecznej, - Komisje Charytatywne działające przy parafiach, - Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów, - Fundacja Tarkowskich „Dom Słoneczny”, - Schronisko Brata Alberta, - Rodzinny Klub Abstynenta „Krokus”. Gmina podejmuje inicjatywy w celu pozyskiwania zewnętrznych źródeł finansowania. Ze środków uzyskanych z Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej utworzono Klub Integracji Społecznej. Instytucja ta ma na celu aktywizację zawodową osób bezrobotnych oraz integrację społeczną. Pracownicy Ośrodek Pomocy Społecznej w Dęblinie realizowali zadania partnera w projekcie „Klub Integracji Społecznej”. W ramach współpracy pracownicy socjalni pełnią dyŜury w „Klubie Integracji Społecznej” w kaŜdy poniedziałek - trzy godziny od 15 września 2006 roku . Ich zadania obejmują: - planowanie i udzielanie pomocy dla uczestników zajęć w Klubie Integracji Społecznej, - aktualizację wywiadów środowiskowych, - podpisywanie kontraktów socjalnych z w/w, - porady w zakresie kompetencji obejmujących pomoc społeczną, - współpracę z instytucjami zajmującymi się rozwiązywaniem problemów społecznych. 1.9. GŁÓWNE PROBLEMY SPOŁECZNE WYSTĘPUJĄCE W GMINIE Przedmiotem diagnozy są poszczególne i charakterystyczne dla róŜnych grup społecznych problemy zaburzające integrację społeczną tych osób. Są to niezwykle dolegliwe sytuacje wynikające z ubóstwa, bezrobocia, niepełnosprawności, wielodzietności w rodzinach, bezradności w sprawach opiekuńczo- wychowawczych, 42 samotnego wychowywania dzieci, starości, uzaleŜnienia, przemocy w rodzinie. Wymagają one podejmowania wszechstronnych działań w celu przeciwdziałania kryzysom, poprawy warunków bytowych i wyrównania szans, róŜnic socjalnych w wielu obszarach aktywności społecznej. 1.9.1. Wykluczenie społeczne Działania w zakresie wykluczenia społecznego kierowane są głównie do środowisk, które pozostają na marginesie Ŝycia społecznego, zagroŜonych tym zjawiskiem. Zgodnie z narodową Strategią Integracji społecznej pod pojęciem wykluczenia naleŜy rozumieć: brak, lub ograniczenie moŜliwości uczestnictwa, wpływania i korzystania z podstawowych instytucji publicznych i rynków, które powinny być dostępne dla wszystkich, a w szczególności dla osób ubogich. Są to między innymi: publiczna edukacja, pośrednictwo pracy, ochrona zdrowia, ochrona pracy, transport publiczny, publiczny sektor mieszkaniowy, administracja publiczna, sektor pozarządowy, organizacje społeczne, rynek pracy, rynek dóbr konsumenckich, rynek usług telekomunikacyjnych, bankowych i innych, prywatna własność i przedsiębiorczość. Do najbardziej zagroŜonych zjawiskiem wykluczenia społecznego naleŜy zaliczyć rodziny, w których występują: - trudności wychowawcze, - osoby psychicznie chore, - ofiary patologii Ŝycia rodzinnego, - kobiety samotnie wychowujące dzieci, - osoby długotrwale bezrobotne, - osoby niepełnosprawne i przewlekle chore, - starsze osoby samotne, - osoby Ŝyjące w bardzo trudnych warunkach mieszkaniowych, - rodziny w których występuje przemoc fizyczna i psychiczna, - osoby uzaleŜnione od alkoholu, narkotyków i innych środków uzaleŜniających. Wspierane przez pracowników pomocy społecznej osoby i rodziny, przy równoczesnej pomocy materialnej, podejmują próby rozwiązywania problemów, których o własnych siłach nie byłyby w stanie przezwycięŜyć. 43 1.9.2. UzaleŜnienia Analiza sytuacji dotyczącej uzaleŜnienia od środków odurzających mieszkańców Dęblina w ostatnim pięcioleciu. W ostatnim pięcioleciu Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych nie dokonywała szczegółowej analizy dotyczącej mieszkańców Dęblina. Prowadzone były natomiast badania ankietowe wśród młodzieŜy dęblińskich placówek oświatowych. Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w 2005r. przeprowadziła ankietę „MłodzieŜ i Alkohol” w dęblińskich szkołach podstawowych (w klasach VI), gimnazjach (klasach III) i szkołach ponadgimnazjalnych (w klasach II). Ankietę wypełniło 482 uczniów, w tym: 137 uczniów szkół podstawowych, 138 uczniów szkół gimnazjalnych, a takŜe 207 uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Celem ankiety było uwidocznienie problemu alkoholowego wśród dzieci i młodzieŜy w Dęblinie. Z ankiety wyłonił się następujący obraz: • 28% dzieci i młodzieŜy w przedziale wiekowym od 13 do 15 lat po raz pierwszy spróbowało alkohol • 15% dzieci i młodzieŜy w ciągu ostatniego miesiąca dwukrotnie się upiło • 32,4% dzieci i młodzieŜy stwierdziło, Ŝe miejscem, w którym najczęściej spoŜywali alkohol jest dom rodzinny lub dom kolegi • 68% młodych ludzi przyznaje, Ŝe najczęściej pije alkohol z rówieśnikami • 54% ankietowanych twierdzi, Ŝe było świadkiem przykrej sytuacji w swoim Ŝyciu rodzinnym, spowodowanej piciem alkoholu. • 15% ankietowanych stwierdziło, iŜ w jego szkole istnieje problem narkotyków. Wyniki przeprowadzonych badań wskazały na istniejący problem alkoholowy wśród młodzieŜy. Dlatego teŜ Komisja podjęła działania w celu integrowania wszystkich środowisk w działaniach zapobiegających negatywnym zjawiskom. Działania profilaktyczne realizowane pod patronatem MKRP w latach 2002-2006 • Systematyczna współpraca z placówkami oświatowymi, z policją oraz z innymi instytucjami, które realizują programy profilaktyczne dla dzieci i młodzieŜy, 44 • spotkania członków Komisji, pedagogów szkolnych, przedstawicieli policji, sądu i słuŜby zdrowia, w celu omawiania problemów udzielania pomocy nieletnim osobom uzaleŜnionym, • organizowanie konkursów szkolnych i międzyszkolnych dotyczących problematyki uzaleŜnień, • uczestnictwo w ogólnopolskich i lokalnych kampaniach profilaktycznych np.: • „Zachowaj Trzeźwy Umysł”, ”BliŜej siebie, dalej od narkotyków”, • „Ogólnopolski Dzień Trzeźwości” itp., • wspólnie z Ośrodkiem Pomocy Społecznej typowanie dzieci z rodzin z problemem alkoholowym na kolonie i zimowiska profilaktyczne , • organizowanie zajęć profilaktyczno - wychowawczych w określonych środowiskach np. w świetlicy środowiskowej dla dzieci z Osiedla Michalinów, w Poradni psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci z ul. PodchorąŜych, w Rodzinnym klubie Abstynenta „Krokus” dla dzieci z najbliŜszej okolicy, • organizowanie i współorganizowanie wraz ze szkołami programów i spektakli profilaktycznych dla dzieci i młodzieŜy np. „Nad przepaścią”, „Pętla zdarzeń”, „Kolczasta przyjaźń”, „W krainie bajtów”, „Poskromienie nieznośnego smoka”, ”Niebezpieczne zabawy”, „Bezpiecznie, wytrwale, świadomie – sposób na Ŝycie”, • organizowanie szkoleń z zakresu problematyki przemocy pod hasłem „Przeciw Przemocy” skierowane do przedstawicieli wszystkich szkół, policji i słuŜby zdrowia, • wymiana doświadczeń z innymi gminami w ramach których zorganizowano spotkanie z Pełnomocnikiem Gminy Puławy do Spraw Patologii Społecznych oraz ze specjalista do spraw leczenia uzaleŜnień, • współorganizowanie profilaktycznych imprez integrujących róŜne środowiska młodzieŜowe (szkoły, świetlice), np.” Patrz Trzeźwo na świat DzieciDzieciom”, • promowanie trzeźwości w środowisku- akcentowanie „Dnia Trzeźwości” , • zorganizowanie spotkania ze specjalista terapii uzaleŜnień – dotyczącego problematyki uzaleŜnień od narkotyków dla pedagogów szkolnych, 45 • systematyczna kontrola sklepów i placówek dystrybucji alkoholu oraz propagowanie ulotek i broszur o tematyce profilaktycznej, • organizowanie szkoleń dla sprzedawców napojów alkoholowych w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, • wspólne akcje z policja pod nazwą ”Małolat”, której celem była kontrola prze bywania nieletnich, po godzinie 22 w lokalach gastronomicznych, gdzie podawany jest alkohol, • współpraca z policją w celu podniesienia bezpieczeństwa i trzeźwości na drogach np. dofinansowanie alcometru przenośnego, • w ramach współpracy z jednostkami wojskowymi – prowadzenie programu profilaktycznego „Korekta” zaadresowanego do młodzieŜy i dorosłych (Ŝołnierze słuŜby czynnej) przez przeszkolonego członka komisji, • edukacja publiczna – prezentowanie w prasie lokalnej informacji na temat problemów związanych z naduŜywaniem alkoholu oraz dotyczące działalności bieŜącej, • wspieranie finansowe w działaniach profilaktycznych realizatorów programów, np. szkoły policja, stowarzyszenia, zespoły charytatywne, organizacje itp., • udzielanie informacji i wsparcia psychologicznego dla rodzin z problemem alkoholowym- rozmowy motywujące, • motywowanie i kierowanie osób uzaleŜnionych od alkoholu na leczenie odwykowe. Tabela nr 15 Liczba osób zgłoszonych w Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Wyszczególnienie 2002 2003 2004 2005 2006 Liczba osób zgłoszonych 38 55 35 30 77 Liczba spraw skierowanych do 33 6 14 15 30 Sądu Ze względu na brak uprawnień Komisja nie dysponujemy danymi określającymi liczbę osób objętych leczeniem szpitalnym. 46 1.9.3. Niepełnosprawność Niepełnosprawność jest przyczyną utrudnień funkcjonowania coraz większej ilości ludzi. Jest to trwała lub okresowa niezdolność do wypełnienia ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu. Osoby niepełnosprawne nie mogą w pełni korzystać z Ŝycia społecznego ze względu na bariery architektoniczne i społeczne. Problemami osób niepełnosprawnych na terenie gminy zajmują się: - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, - Ośrodek Pomocy Społecznej, - Dęblińskie Integracyjne Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych, - Warsztaty Terapii Zajęciowej - „Caritas” Diecezji Siedleckiej – WypoŜyczalnia Sprzętu Rehabilitacyjnego. Problem niepełnosprawności dotyczy w Dęblinie co najmniej ok. 1250 osób ( dane z rejestru „Dison”). Wsparcie instytucjonalne dotyczy zarówno opieki, jak i aktywizacji osób niepełnosprawnych. kompleksowych samorządowe Podstawowe rozwiązań i organizacje trudności występują stosowanych pozarządowe przez np. ze róŜne względu instytucje obserwuje się na brak rządowe, minimalne zainteresowanie zatrudnieniem osób niepełnosprawnych przez pracodawców na terenie gminy. 47 Rozdział II METODOLOGICZNE ZAGADNIENIA DOTYCZĄCE PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH 2.1. ZAŁOśENIA POLITYKI SPOŁECZNEJ W GMINIE DĘBLIN Polityka społeczna państwa to „nauka o oddziaływaniach, ale teŜ praktyczna działalność państwa oraz innych ciał publicznych i sił społecznych, która zajmuje się kształtowaniem warunków Ŝycia ludności oraz stosunków międzyludzkich.”... to takŜe „ zgromadzenie odpowiednich środków na zaspokajanie elementarnych potrzeb materialnych, zdrowotnych i edukacyjnych obywateli, na wyrównywanie szans Ŝyciowych oraz kształtowanie systemów wspierania przezorności osobistej i zbiorowej...” (Antoni Rajkiewicz) Zadaniem polityki społecznej jest: 1) wyrównanie połoŜenia Ŝyciowego jednostek i grup ekonomicznie najsłabszych i niezaradnych Ŝyciowo do pewnego standardu, uznawanego w danym społeczeństwie za godziwy na minimalnym poziomie. 2) zapewnienie równego dostępu do usług, gwarantowanych obywatelom prawami konstytucjonalnymi. 3) asekuracja ryzyk Ŝyciowych, poprzez tworzenie funduszy oraz ubezpieczeń społecznych. W wymiarze samorządu lokalnego występuje konieczność realizacji tych zadań wobec społeczności lokalnej. Strategia rozwiązywania problemów społecznych powinna wpisać się w cele i priorytety rozwoju pomocy społecznej, oświaty, słuŜby zdrowia, kultury, zabezpieczenia bezpieczeństwa społecznego. Dynamiczne zmiany powodują konieczność dostosowywania strategii do aktualnych warunków Ŝycia społecznego, stanowiących podłoŜe do formowania problemów społecznych. 2.2. CELE STRATEGICZNE I PROGRAMOWE Celem gminnej strategii w zakresie polityki społecznej jest rozwiązywanie problemów społecznych w gminie Dęblin, poprzez zaplanowanie, realizację oraz wdraŜanie w Ŝycie wyznaczonych załoŜeń. 48 2.3. UWARUNKOWANIA PRAWNE Ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz.U. Nr 64, poz.593) nałoŜyła na gminy opracowanie i realizację gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka. Akty prawne: • Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r.( Dz.U. Nr 64, poz. 593) • Ustawa o świadczeniach rodzinnych z dnia 28 listopada 2003 r. (Dz.U. Nr 288, poz. 2255) • Ustawa o postępowaniu wobec dłuŜników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej z dnia 22 kwietnia 2005 r.(Dz.U. Nr 86, poz. 732 ) • Ustawa o działalności poŜytku publicznego i o wolontariacie z dnia 24 kwietnia 2003 r. (Dz.U. Nr 96, poz. 873 ) • Ustawa o zatrudnieniu socjalnym z dnia 13 czerwca 2003 r. (Dz.U. Nr 122, poz.1143) • Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 roku (Dz.U. z 2002 r. Nr 147, poz.1231) • Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 24 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 2003 r. Nr 24, poz. 198) • Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 123, poz. 776) • Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz.U. z 2001 r. Nr 142) 49 Rozdział III ZAŁOśENIA STRATEGICZNE ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH 3.1. MISJA GMINNEJ STRATEGII ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH Diagnoza sytuacji społecznej gminy Dęblin jest podstawą rozwaŜań dotyczących kierunków rozwiązywania najbardziej palących problemów społecznych. Wizja gminy sprawnie realizującej potrzeby mieszkańców, przyjaznej, z malejącym bezrobociem, efektywnie wykorzystującej środki na pomoc społeczną, wyposaŜonej w obiekty róŜnorodnych placówek opiekuńczych , zapobiegającej wykluczeniu społecznemu niektórych grup społecznych rodzi potrzebę zaplanowania konkretnych działań w dziedzinie zabezpieczenia społecznego. Misją Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych jest osiągnięcie równomiernego rozwój społeczeństwa Dęblina. Konieczne jest zaplanowanie działań, oraz środków finansowych na zapobieganie i rozwiązywanie problemów społecznych w kolejnych latach. Wiodące obszary w których planowane są zadania dotyczą: integracji społecznej, zapobieganiu ubóstwu, uzaleŜnieniom, oraz wykluczeniu społecznemu, równych szans rozwoju równieŜ dla osób niepełnosprawnych. 3.2. CEL STRATEGICZNY Skuteczne i systematyczne rozwiązywanie problemów społecznych, równomierny dostęp do zasobów dla wszystkich mieszkańców, współpraca i partnerstwo instytucji róŜnego typu w celu realizacji załoŜeń strategii to główne zadania .W ramach załoŜonych kierunków priorytetowych, przyjęto następujące strategie działania w kierunku osiągnięcia celów strategicznych. 50 3.3. OBSZARY PROBLEMOWE STRATEGII. 3.3.1. Ubóstwo i jego skutki Priorytetowym celem strategii jest ograniczenie zjawiska uboŜenia społeczeństwa. RóŜne są powody powiększania się obszarów ubóstwa. Długotrwały brak zatrudnienia, brak systematycznego dopływu środków finansowych, bezradność w poszukiwaniu zatrudnienia, rozwój uzaleŜnienia od alkoholu licznej grupy osób, to tylko niektóre z nich. Potrzebny jest sprawny system pomocy społecznej zapewniający wsparcie w przezwycięŜeniu trudnej sytuacji, zabezpieczenie finansowe - na określony czas – dla osób pozbawionych dochodów, pomoc w rozwiązaniu problemu patologii społecznych, uzaleŜnień. 3.3.2. Bezrobocie Sukcesy w obszarze dotyczącym likwidacji bezrobocia wymagają utrwalenia. Na terenie gminy jest duŜa grupa osób o niskim poziomie wykształcenia, długotrwale bezrobotnych w wieku przedemerytalnym. Uzyskanie przez nie zatrudnienia jest problemem, gdyŜ wykazują małą mobilność w odniesieniu do uzyskania nowych umiejętności i uprawnień zawodowych. Następną grupą osób są młodzi ludzie kończący szkoły, wykształceni w kierunkach nieatrakcyjnych na rynku pracy. 3.3.3. Wykluczenie społeczne, uzaleŜnienia i patologie Problem alkoholizmu i jego skutków to równieŜ wiodący problem w naszej gminie. Rodzi on wiele sytuacji trudnych. Agresja, przemoc w rodzinie, bezradność w sprawach opiekuńczo- wychowawczych to niektóre z nich. ObniŜa się wiek młodzieŜy popadającej w konflikt z prawem. Zaburzenie norm współŜycia społecznego często jest powodem korzystania z pomocy społecznej. 51 Najistotniejsze przyczyny i skutki marginalizacji i wykluczenia społecznego osób uzaleŜnionych od alkoholu i narkotyków. 52 53 3.3.4. System wsparcia socjalnego dziecka i rodziny, eliminowanie dysfunkcyjności wychowawczej, świadczenia, partnerstwo w rozwiązywaniu problemów Diagnoza sytuacji społecznej rodzin w Dęblinie wykazała niedostateczny system zabezpieczenia w sytuacjach trudnych. Samotne wychowywanie dzieci przez jednego z rodziców rodzi wiele sytuacji problemowych, jest niejako przyczynkiem do gorszego startu dzieci w Ŝycie społeczne. Nie dotyczy to wyłącznie Ŝycia w szerszych kręgach społecznych, ale równieŜ braku właściwych wzorców pełnienia ról społecznych w rodzinie. Ograniczona jest ilość instytucji i placówek stosujących system wsparcia rodziny. Istnieje zapotrzebowanie na inne formy pomocy np. poradnictwo prawne, psychologiczne. W tym obszarze problemów społecznych równieŜ konieczne jest zbudowanie spójnego systemu pomocy instytucjonalnej i organizacyjnej na zasadach współpracy i partnerstwa. Pozyskiwanie środków na realizację zadań winno być oparte o róŜne rodzaje funduszy, równieŜ o fundusze pozabudŜetowe. Konieczne jest budowanie systemu wspierania dziecka i rodziny ukierunkowanego na eliminowanie dysfunkcjonalności wychowawczej rodziny. Działania w tym zakresie obejmują: • dofinansowanie działalności placówek opiekuńczo – wychowawczych wsparcia dziennego, • rozwój poradnictwa oraz terapii rodzinnej mającej na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania jej zadań, • utworzenie mieszkań chronionych dla pełnoletnich wychowanków placówek opiekuńczo- wychowawczych i rodzin zastępczych, • rozwój profilaktyki niedostosowania społecznego i przeciwdziałanie przestępczości wśród dzieci i młodzieŜy poprzez tworzenie i umacnianie środowiskowych form pomocy dzieciom i rodzinie, • rozwój nie spokrewnionych z dzieckiem rodzin zastępczych. Cel priorytetowy: • wyposaŜenie członków rodziny w wiedzę i umiejętności, które uodpornią ją na oddziaływanie zewnętrznych problemów i pozwolą na uniknięcie głębszego kryzysu, 54 • pomoc rodzinom w radzeniu sobie z trudnościami, stresami i problemami, które mogą mieć wpływ na prawidłowe funkcjonowanie rodziny poprzez prowadzenie kursów usprawniających komunikację interpersonalną i umiejętności wychowawcze, • pomoc w wykorzystaniu źródeł wsparcia zewnętrznego, • praca psychoterapeutyczna z rodziną, • poradnictwo socjalne. Stworzenie strategicznego poradnictwa rodzinnego • sprawnie funkcjonująca sieć poradni. • powszechnie dostępność społeczności lokalnej do specjalistów. • rozwinięta i sprawnie funkcjonująca sieć informacji na temat usług świadczonych przez instytucje pomocy społecznej. Rozwój infrastruktury społecznej • utworzenie mieszkań chronionych. • poszerzenie bazy ośrodków wsparcia dla wychowanków opuszczających placówki opiekuńczo- wychowawcze i rodziny zastępcze. • zwiększenie dostępności społeczności lokalnej do placówek rozwiązujących problemy społeczne w zakresie ochrony zdrowia, zapobieganiu dysfunkcjom społecznym, pomocy społecznej dla osób niepełnosprawnych intelektualnie. • utworzenie bazy mieszkań socjalnych. • utworzenie Ośrodka Interwencji Kryzysowej. 3.3.5. System wsparcia dla osób niepełnosprawnych i starszych Polityka społeczna wobec osób niepełnosprawnych, oraz starszych obejmuje takie zagadnienia jak: ochrona zdrowia, zatrudnienie, równouprawnienie pod względem dochodów kobiet i męŜczyzn, pomoc osobom obłoŜnie chorym, praca socjalna z osobami starszymi, niepełnosprawnymi, kształtowanie odpowiednich warunków mieszkaniowych, pomoc instytucjonalna oraz warunki materialne osób niepełnosprawnych i seniorów. Priorytety to poprawa warunków Ŝycia osób w podeszłym wiekuzmniejszenie społecznego wykluczenia tych osób oraz łagodzenie ich problemów poprzez: 55 • podniesienie jakości i rozszerzenie oferty usług z zakresu pomocy społecznej skierowanych do osób w podeszłym wieku, świadczonych w środowisku lokalnym, • zapewnienie swobodnego dostępu do odpowiedniej infrastruktury społecznej, • aktywizowanie osób starszych do udziału w Ŝyciu społeczności lokalnej, • prowadzenie innowacyjnych działań zapobiegających izolacji osób starszych Podstawowe cele stanowiące niejako myśl przewodnią współczesnej polityki społecznej w odniesieniu do osób niepełnosprawnych, oraz trzeciego wieku to: • prawo do samostanowienia i decydowania o swojej przyszłości i kształtowania hierarchii własnych potrzeb, • współodpowiedzialność za swoje losy, • waŜne są teŜ działania mające na celu przeciwdziałanie marginalizacji tej grupy. Polityka wobec starości sprowadza się do stworzenia warunków sprzyjających jak najdłuŜszemu zachowaniu godności, oraz poczucia sensu Ŝycia poprzez: • zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego i psychicznego; • dąŜenie do trwałej integracji międzypokoleniowej; • zwiększenie i umocnienie podmiotowości osób niepełnosprawnych oraz ludzi starszych poprzez ich aktywny udział w Ŝyciu społecznym. WydłuŜenie Ŝycia ludzi jest oznaką poprawy jego warunków, rozwoju społecznego. Jednak rodzi teŜ wyzwanie nie tylko medyczne, ale teŜ społeczne i ekonomiczne – specyficzną kwestię społeczną, której rozwiązanie jest istotą działań państwa, oraz społeczności lokalnej. Cele strategiczne: Wyrównanie szans Ŝyciowych niepełnosprawnych i starszych mieszkańców gminy poprzez: • umoŜliwienie osobom niepełnosprawnych i starszym osiągnięcia i utrzymania jak największej samodzielności i aktywności oraz maksymalne wykorzystanie 56 ich umiejętności i zdolności, • moŜliwość korzystania na zasadach równości z praw ustanowionych dla ogółu obywateli oraz pełnoprawne uczestnictwo w Ŝyciu społeczności lokalnej, • swobodny dostęp do budynków uŜyteczności publicznej tj. szpital, dom kultury, zakłady opiekuńczo- lecznicze. Podejmowanie działań mających na celu przeciwdziałanie wykluczeniu, poprzez: 1. Likwidację barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych, w związku z indywidualnymi potrzebami osób starszych i niepełnosprawnych. 2. Promowanie zatrudnienia osób niepełnosprawnych. 3. Powszechna dostępność do usług rehabilitacyjno- medycznych, dofinansowanie do zakupu leków w formie zasiłków z OPS. 4. Powszechna dostępność do usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych. 5. Tworzenie mieszkań chronionych dla osób niepełnosprawnych intelektualnie. 6. Tworzenie bazy mieszkań socjalnych. 7. Utworzenie Domu Dziennego Pobytu. 3.3.6. Analiza SWOT zdiagnozowanej sytuacji społecznej gminy Dęblin Mocne strony: • dobra współpraca instytucji działających w obszarze rozwiązywania problemów społecznych, • dobrze rozwinięty system pomocy rodzinie w sytuacjach niewydolności opiekuńczo-wychowawczej (OPS, Kuratorzy społeczni, Pedagodzy szkolni), • sprawnie działający system opieki nad osobami niepełnosprawnymi intelektualnie – Warsztaty Terapii Zajęciowej, „DISON”, Specjalistyczne usługi opiekuńcze, • Placówka wsparcia dziennego, • Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 57 • warsztaty Terapii Zajęciowej, • sprawnie działające usługi opiekuńcze. Słabe strony: • brak ośrodka interwencji kryzysowej oraz mieszkań chronionych, • brak domu dziennego pobytu dla osób starszych i niepełnosprawnych, • brak wielokierunkowego, kompatybilnego specjalistycznego poradnictwa rodzinnego, • ograniczone środki na zasiłki z pomocy społecznej i pomoc osobom niepełnosprawnym, • ograniczone środki na modernizację i rozwój bazy materialnej pomocy społecznej – w tym na realizację programów naprawczych, • brak wolnych mieszkań komunalnych, • niewydolny system profilaktyki uzaleŜnień, • małe zainteresowanie środowiska lokalnego rodzinną opieką zastępczą. ZagroŜenia: • Wzrost zuboŜenia oraz starzenie się społeczności będzie powodem przeorganizowania problemów dotyczących tych osób, • niewystarczające środki na realizację zadań wynikających z istniejących potrzeb społecznych, Szanse: • dobra współpraca w terenie, • wykwalifikowane zasoby kadrowe, • duŜe zainteresowanie środowiska lokalnego potrzebami osób niepełnosprawnych, • moŜliwość przekazania prowadzenia placówek pomocy społecznej podmiotom niepublicznym, • pozyskiwanie środków z funduszy celowych, fundacji, 58 Rozdział IV PROGRAMY DZIAŁAŃ Realizowane w gminie perspektywiczne programy i projekty są bazą programową wszelkiego typu działań w obszarze problemów społecznych. Zawierają konkretne analizy , oraz cele i sposoby ich realizacji dotychczas funkcjonujące w poszczególnych dziedzinach Ŝycia społecznego. 4.1. GMINNY PROGRAM POMOCY OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM LATA 2003-2012 Jak podaje Polski Związek Emerytów, rencistów i Inwalidów w Dęblinie, w naszym mieście mamy około 410 osób niepełnosprawnych. Głównym celem programu jest likwidacja barier biurokratycznych, które uniemoŜliwiają osobom niepełnosprawnym uzyskanie pełnej informacji i pomocy. Ten postulat udało się zrealizować poprzez uruchomienie Punktu Informacyjnodoradczego, który włączony jest w sieć wojewódzką. Kolejnym problemem jest likwidacja barier architektonicznych. Szczególnie dotyczy poczty, szpitala i szkół. JuŜ na etapie planów budowy będą egzekwowane wymogi prawa budowlanego zapewniające niepełnosprawnym swobodny dostęp do obiektu. Następne zadanie to ułatwienie dostępu osobom niepełnosprawnym do usług medycznych, a w szczególności do usług stomatologicznych Program ma na celu równieŜ eliminowanie barier psychologicznych, poprzez pełniejszą integrację społeczną osób niepełnosprawnych. 4.2. GMINNY PROGRAM POMOCY RODZINIE LATA 2003-2012 Rodzina stanowi najbardziej powszechne środowisko Ŝycia człowieka i podstawowe ogniwo społeczeństwa. Wywiera ona istotny wpływ na zachowanie się jednostek, ich stosunek do innych osób, do świata wartości, systemu norm i postępowania. Jest takŜe waŜnym czynnikiem w polityce społecznej, gospodarczej w Ŝyciu kulturalnym. 59 Rodzina spełnia róŜnorodne funkcje: prokreacyjną, ekonomiczną, zabezpieczającą (opiekuńczą), wychowawczą, emocjonalną, kulturalną i towarzyską. Jest ona środowiskiem, w którym tkwią największe moŜliwości wszechstronnego rozwoju człowieka. Prawidłowo funkcjonująca rodzina stanowi wzorzec ładu organizacyjnego i moralnego, chroni i wspomaga w sytuacjach trudnych, zapewnia zaspokojenie potrzeb emocjonalnych, jest podporą i ostoją bezpieczeństwa. Niewłaściwie funkcjonująca rodzina hamuje rozwój jej członków, zaburza rozwój całej społeczności, dlatego teŜ trudności występujące w rodzinach niewydolnych wychowawczo, patologicznych, Ŝyjących w biedzie, niepełnych wymagają wielokierunkowej pomocy. Obowiązek ten nakłada polskie ustawodawstwo. Mówi o tym m.in. Konstytucja RP – rozdział I, art. 18: „MałŜeństwo jako związek kobiety i męŜczyzny, rodzina, macierzyństwo, rodzicielstwo znajduje się pod ochroną i opieką RP”; rozdział II, art. ”Państwo w polityce społecznej i gospodarczej uwzględnia dobro rodziny. Rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej, społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych”. TakŜe ustawa o samorządzie gminnym obliguje do prowadzenia polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąŜy opieki socjalnej, medycznej i prawnej. Burmistrz Miasta Dęblin wychodząc naprzeciw tym dyrektywom, a takŜe kierując się interesem społecznym i dostrzegając rozmiar problemów występujących w dęblińskich rodzinach zainicjował opracowanie Gminnego Programu Pomocy Rodzinie. Jednym z celów programu jest wielokierunkowa, kompleksowa działalność na rzecz rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji Ŝyciowej z róŜnych powodów: bezrobocia, patologii, biedy, choroby itd. Dęblin liczy około 18 tys. mieszkańców. Liczba bezrobotnych sięga ok. 1700 osób (dane z lutego 2003 r.). Stopa bezrobocia wynosi 18,08% przy krajowej 18,8%. Prawo do zasiłku przysługuje jedynie 7% bezrobotnych (120 osób). Długotrwałym bezrobociem dotkniętych jest 661 osób (ponad 2 lata). Ośrodek Pomocy Społecznej świadczy pomoc 745 rodzinom. W 55 rodzinach występuje wyraźna patologia. SP ZOZ w Dęblinie opiekuje się 140 dziećmi z rodzin patologicznych, 144 rodzin 60 klasyfikuje się jako niewydolne wychowawczo. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Rodzinna Przychodnia Lekarska” podaje, Ŝe z usług przychodni korzysta 40 patologicznych rodzin. Policja w Dęblinie w roku 2002 sporządziła „niebieskie karty” dla 23 rodzin dotkniętych problemem przemocy. W mieście Ŝyje duŜo osób niepełnosprawnych – w tworzonej bazie danych zarejestrowano juŜ 450 osób. PowyŜsze dane wskazują wielość problemów, z którymi boryka się dęblińska rodzina. Zmuszają one do podjęcia zakrojonych na szeroką skalę działań pomocowych, opracowanie systemu wsparcia. Program jednocześnie ma na celu próbę zaktywizowania społeczności i zainicjowania samopomocy w ramach grup wsparcia czy wolontariatu. Oprócz pomocy celem programu jest promowanie idei rodziny jako nośnika tradycji, norm moralnych i etycznych, czynnika budowania więzi społecznych. Rodzina ma uczyć młodego człowieka świadomości obywatelskiej, patriotyzmu, przynaleŜności do społeczeństwa, przygotować do podejmowania inicjatywy i kreowania rzeczywistości, w której Ŝyją. Musi być jednak wspierana poprzez róŜnego rodzaju instytucje – oświatowe, kulturalne, religijne, samorządowe, organizacje społeczne czego wyrazem jest Gminny Program Pomocy Rodzinie. Program zawiera wykaz zadań, podmiotów je realizujących, źródła finansowania i przewidywany termin realizacji. 4.3. ROCZNY PROGRAM WSPÓŁPRACY MIASTA ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI NA ROK 2006 DĘBLIN Z Celem współpracy Miasta Dęblin z organizacjami pozarządowymi jest kształtowanie demokratycznego ładu społecznego poprzez budowanie partnerstwa i dialogu. Włączenie tych jednostek do działalności społecznie uŜytecznej, w realizację zadań gminy umocni w świadomości mieszkańców poczucie odpowiedzialności za siebie, swoje otoczenie i wspólnotę lokalną oraz stworzy warunki do prowadzenia nowatorskich i bardziej efektywnych działań samorządu. Zwiększenie wpływu sektora obywatelskiego na kreowanie polityki społecznej w gminie moŜe pozytywnie wpłynąć na poprawę jakości Ŝycia i pełniejsze zaspokajanie potrzeb społecznych. Współpraca z 61 organizacjami non-profit oparta będzie na zasadach pomocniczości, suwerenności stron, partnerstwa, uczciwej konkurencji, efektywności i jawności. Oznacza to rozwiązywanie problemów gminy, naleŜących do sfery zadań publicznych, we współpracy z organizacjami pozarządowymi z jednoczesnym wspieraniem ich działalności. Realizacja zadań publicznych dokonywana będzie zgodnie z wyborem najefektywniejszego sposobu wykorzystania środków publicznych, z zachowaniem zasad uczciwej konkurencji i jawności. 4.4. PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH DLA MIASTA DĘBLINA NA ROK 2007 Wraz z wejściem w Ŝycie nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi zwanej dalej Ustawą, znaczącą rolę w systemie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych odgrywają samorządy lokalne. Rokrocznie uchwalany jest program, w którym określane są zadania jakie będą realizowane w danym roku. NaleŜy przy tym pamiętać, Ŝe tylko systematyczna i skuteczna profilaktyka alkoholowa oraz objęcie nią całego społeczeństwa, zwłaszcza dzieci i młodzieŜy daje dobre rezultaty. W tym celu naleŜy łączyć wysiłki wszystkich osób, stowarzyszeń, organizacji, kościoła katolickiego oraz innych ruchów wyznaniowych na rzecz wspólnego dobra. Zadania przewidziane do realizacji, zapisane w poniŜszym programie są kontynuacją działalności prowadzonej w latach ubiegłych. Doświadczenia zdobywane podczas realizacji tych zadań pozwolą na coraz pełniejsze obejmowanie zasięgiem działania tych środowisk, które są najbardziej podatne na występowanie zagroŜeń i problemów dotyczących patologii społecznych a w szczególności spoŜywania alkoholu i uzaleŜnienie się od niego. Zadania opisane w programie ujęte zostały podobnie jak w art. 41 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w następujące bloki tematyczne: • zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzaleŜnionych od alkoholu; 62 • udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie; • działalność wychowawcza; • ograniczenie dostępności alkoholu; • wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, słuŜącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych. • Wszystkie bloki tematyczne zawierają elementy działalności informacyjnej i administracyjnej. Ponadto w programie uwzględniono pomoc ofiarom przemocy domowej poprzez: działania i programy związane z opieką psychologiczną i prawną dla rodzin dotkniętych problemem przemocy; doradztwo dla rodzin dotkniętych chorobą alkoholową i przemocą w rodzinie; koordynowanie działań dotyczących pomocy ofiarom przemocy, poprzez współpracę z Policją, Ośrodkiem Pomocy Społecznej, przedstawicielami ochrony zdrowia, szkołami oraz organizacjami poŜytku publicznego i osobami fizycznymi realizującymi programy przeciwdziałania przemocy domowej; • działania profilaktyczne związane z problematyką agresji w szkole; • wczesna identyfikacja przypadków krzywdzenia dzieci; • interdyscyplinarna pomoc dzieciom krzywdzonym. Celem programu jest między innymi profilaktyczne oddziaływanie na postawy i umiejętności waŜne dla zdrowia psychicznego, fizycznego i trzeźwości wśród dzieci, młodzieŜy i osób dorosłych, przeciwdziałanie marginalizacji i wykluczeniu społecznemu osób uzaleŜnionych, redukcja ilości i dolegliwości alkoholowych zaburzeń Ŝycia rodzinnego. Zadaniem programu jest: • zwiększenie dostępności pomocy, • udzielenie pomocy rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, ochrona przed przemocą, • ograniczenie dostępności alkoholu, • wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych słuŜących rozwiązywaniu problemów alkoholowych. 63 4.5. PROGRAM GOSPODAROWANIA MIESZKANIOWYM ZASOBEM MIASTA DĘBLIN NA LATA 2002- 2007 Podstawowym celem i załoŜeniem wieloletniego programu jest tworzenie warunków zapewniających członkom wspólnoty samorządowej zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, w szczególności gospodarstw domowych o niskich dochodach, efektywnego gospodarowania zapewniającego niezbędną dbałość o istniejący zasób mieszkaniowy, stanowiący istotną część majątku Miasta oraz budowę nowych mieszkań. 4.6. MIEJSKI PROGRAM PROMOCJI I PROFILAKTYKI ZDROWIA NA LATA 2006-2010 Na jednostki samorządu terytorialnego zgodnie z zapisem art. 7 pkt 5 Ustawy o Samorządzie Gminnym z dnia 8 marca 1990 roku został nałoŜony obowiązek realizacji zadań z zakresu ochrony zdrowia. Osiągnięcie zakładanych celów wymaga skoordynowanych działań zarówno samorządu, zakładów opieki zdrowotnej, placówek oświaty, organizacji pozarządowych, lokalnych mediów itd. Promocja zdrowia jest procesem umoŜliwiającym ludziom: • poprawę zdrowia poprzez podejmowanie działań sprzyjających zdrowiu fizycznemu, psychicznemu i intelektualnemu, • zwiększenie kontroli nad swoim zdrowiem poprzez: • moŜliwość identyfikacji własnych problemów zdrowotnych • prozdrowotny styl Ŝycia • poprawę warunków socjalno-bytowych Promocja zdrowia obejmuje następujące obszary działań: • tworzenie sprzyjającego zdrowiu środowiska Ŝycia i pracy, • zachęcanie społeczeństwa do działań na rzecz zdrowia, • rozwijanie indywidualnych umiejętności słuŜących zdrowiu psychicznemu i fizycznemu. ZagroŜenia zdrowotne w duŜej mierze wynikające z wadliwego stylu Ŝycia: • mała aktywność fizyczna, • nieprawidłowe Ŝywienie, 64 • uzaleŜnienia-uŜywki, środki psychostymulujące, • niesprzyjające czynniki społeczne np. zuboŜenie części ludności, bezrobocie itp. • niekorzystne czynniki fizyczne, głównie zanieczyszczenie środowiska. W ramach Miejskiego Programu Profilaktyki i Promocji Zdrowia dla miasta Dęblin uwaŜa się za najwaŜniejsze i jednocześnie moŜliwe do wykonania następujące zadania: • zwiększenie aktywności fizycznej w zakresie kultury fizycznej, rekreacji, turystyki i sportu, • poprawę sposobu Ŝywienia, • ograniczenie rozpowszechnienia palenia tytoniu, • zmniejszenie i zmianę struktury spoŜycia alkoholu, • ograniczenie uŜywania substancji psychoaktywnych, • zmniejszenie naraŜenia na czynniki szkodliwe i uciąŜliwe dla zdrowia, • profilaktykę w zakresie chorób układu krąŜenia, nowotworów złośliwych i wad postawy u dzieci i młodzieŜy, chorób narządu słuchu i wzroku oraz otyłości, • profilaktykę próchnicy zębów i chorób przyzębia u dzieci, młodzieŜy • przeciwdziałanie agresji wśród dzieci i młodzieŜy, • „pogodną starość”, • powszechną edukację prozdrowotną. Gmina część z tych zadań realizuje juŜ w obecnie obowiązujących programach: • Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych dla Miasta Dęblin, • Programie Rozwoju Turystyki Miasta Dęblina na lata 2003-2006, • Gminnym Programie Pomocy Rodzinie na lata 2003-2010, • Gminnym Programie Walki z Bezrobociem na terenie Miasta Dęblin, • Gminnym Programie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym na lata 2003-2012. 65 Wiele z tych zadań realizowanych jest juŜ w programach profilaktycznych i wychowawczych dęblińskich szkół, w programie Powiatowych Szkół Promujących Zdrowie; w programach Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej, w programie Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, w programach i zadaniach realizowanych w organizacjach pozarządowych. DuŜą część zadań realizują obecnie zakłady opieki zdrowotnej dla mieszkańców miasta w ramach programów profilaktycznych finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia: • program profilaktyki raka piersi dla kobiet w wieku 50-59 lat, • program profilaktyki raka szyjki macicy dla kobiet w wieku 30-59 lat, • program profilaktyki chorób układu krąŜenia dla osób w wieku 35-55 lat, • program profilaktyki chorób układu oddechowego dla osób w wieku 30-55 lat. WaŜną sprawą w ww. zakresie jest pozyskanie zarówno osób przygotowanych zawodowo, jak i animatorów ruchu „promocji zdrowia”, a szczególnie rodziców, bez których działania takie będą miały ograniczony efekt. Świadomość taka powinna być szczególnie podnoszona w szeroko rozumianych „kampaniach prorodzinnych”. 4.7. PROGRAM WALKI Z BEZROBOCIEM NA TERENIE MIASTA DĘBLIN Zadania przewidziane w programie do realizacji to: • tworzenie warunków dla rozwoju gospodarczego Dęblina • aktywne poszukiwanie inwestorów • promowanie samozatrudnienia i przedsiębiorczości mieszkańców • łagodzenie skutków bezrobocia • utworzenie Agencji Rozwoju Lokalnego Lubelskiej Fundacji Rozwoju przy współudziale miasta Dęblin • tworzenie nowych miejsc pracy i ochrona istniejących w jednostkach organizacyjnych gminy i innych jednostkach działających na terenie Dęblina. • wspieranie małych i średnich przedsiębiorców. 66 Rozdział V ŹRÓDŁA FINANSOWANIA 5.1. ŚRODKI UNIJNE W obszarze rozwiązywania problemów społecznych moŜna wykorzystać środki z Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej. Są one przeznaczone na realizację działań w celu zapewnienia: bezpieczeństwa, postępu społecznego, ochrony wolności praw i interesów obywateli. Najistotniejsze dla celów społecznych są fundusze: 1. Europejski Fundusz Społeczny. 2. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. Europejski Fundusz Społeczny jest funduszem utworzonym w celu realizacji zadań w obszarze społecznym. Jego cele są zgrupowane wokół następujących tematów: - Aktywna polityka rynku pracy. Wsparcie ma na celu przeciwdziałanie i zapobieganie bezrobociu, a w szczególności sytuacji długotrwałemu pozostawaniu bez pracy. - Przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego. Ma na celu ograniczenie zjawiska marginalizacji społecznej i przygotowanie ludzi naraŜonych na wykluczenie do momentu wejścia na rynek pracy. Dotyczy ludzi długotrwale korzystających w sposób bierny ze świadczeń pomocy społecznej. - Kształcenie ustawiczne. Pozwala na utrzymanie lepszego dostępu do rynku pracy, promuje mobilność zawodową poprzez zwiększenie dostępu do szkoleń zawodowych, edukacji oraz doradztwa. - Doskonalenie kadr gospodarki oraz rozwój przedsiębiorczości. Promocja doświadczonej, wykwalifikowanej, przeszkolonej i zdolnej do adaptacji do zmiennych warunków rynku pracy kadry pracowniczej. - Zwiększenie dostępu i uczestnictwa kobiet na rynku pracy. Ma na celu zwiększenie dostępu kobiet do nowych miejsc pracy. 67 Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego został powołany ze względu na pogłębiające się rozbieŜności w rozwoju regionów. Działalność Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego koncentruje się na następujących dziedzinach: • inicjatyw na rzecz rozwoju lokalnego oraz zatrudnienia, jak teŜ działalności średnich i małych przedsiębiorstw • rentownych inwestycji produkcyjnych umoŜliwiających tworzenie lub utrzymanie trwałego zatrudnienia, • infrastruktury, • rozwoju turystyki oraz inwestycji w dziedzinie kultury, • ochrony i poprawy stanu środowiska, • rozwoju społeczeństwa informacyjnego 5.2. ŚRODKI KRAJOWE Zadania z zakresu polityki społecznej są finansowane ze środków krajowych dysponowanych przez organy administracji rządowej i samorządowej. Środki rządowe są przekazywane jako dotacje celowe na realizowanie poszczególnych zadań na zasadzie umowy pomiędzy rządem, a władzami samorządowymi. Samorząd gminy część wypracowanych środków budŜetowych przeznacza na finansowanie programów zawartych w strategii, współpracuje teŜ z samorządem powiatowym. Pomoc finansową stanowią teŜ środki przeznaczone na pomoc dla osób niepełnosprawnych. Są to fundusze Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Właściwe jest równieŜ wykorzystanie moŜliwości prawa lokalnego: • system ulg i preferencji lokalnych, • polityka czynszowa, • polityka prorodzinna i prospołeczna, • mobilizacja i integracja kapitałów lokalnych, równieŜ zasobów niefinansowych społeczności lokalnej. 68 MONITORING STRATEGII Realizacja sformułowanych w strategii zadań i celów winna przynieść konkretne efekty i pozwolić na rozwiązanie podstawowych problemów społecznych gminy. Naturalnie tylko efektywna współpraca administracji samorządowej, jak i organizacji pozarządowych i innych podmiotów bezpośrednio związanych z realizację zadań moŜe przynieść pozytywne efekty. Konieczne jest pełne wykorzystanie lokalnych moŜliwości oraz finansowego wsparcia z zewnątrz. Istotną rolę odgrywać będzie takŜe aktywność społeczna i rozwój wolontariatu. 69 BIBLIOGRAFIA STRATEGII 1. Strategia Polityki Społecznej Województwa Lubelskiego na lata 2005-2013 2. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Lublinie –kwiecień 2005 3. „Uwarunkowania i diagnoza stanu wyjściowego”, tom II „cel i priorytety strategii oraz system wdraŜania” – Zarząd Województwa Lubelskiego, kwiecień 2005 4. Strategia Rozwoju Powiatu Ryckiego 5. Powiatowa Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych – Ryki 6. Powiatowy Program Promocji i Zatrudnienia Oraz Aktywizacji Lokalnego Rynku Pracy – Powiatowy Urząd Pracy Ryki 7. Bilans potrzeb i środków w zakresie pomocy społecznej – sprawozdania OPS 8. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkańców 2002 – Urząd Statystyczny w Lublinie „Podstawowe informacje ze spisów Powszechnych „ gminy Dęblin 9. Strategia Rozwoju Gospodarczego Miasta Dęblin 2005-2012 10. Miejski Program Pomocy i Profilaktyki Zdrowia na lata 2006-2010 11. Program gospodarowania mieszkaniowym zasobem Miasta Dęblin na lata 2002-2007 12. Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych dla Miasta Dęblin na rok 2006 13. Gminny Program Pomocy Rodzinie na lata 2003-2010 14. Gminny Program Pomocy Osobom Niepełnosprawnym na lata 2003-2012 15. Roczny Program Współpracy Miasta Dęblin z Organizacjami Pozarządowymi na rok 2006 70 SPIS WYKRESÓW I TABEL 1. Tabela Nr 1 Przesłanki demograficzne 2. Tabela nr 2 Prognoza demograficzna Głównego Urzędu Statystycznego, 2002r. 3. Tabela nr 3 Osoby bezrobotne - Powiatowy Urząd Pracy 4. Tabela nr 4 Liczba osób bezrobotnych 5. Tabela nr 5 Podział wiekowy osób bezrobotnych 6. Tabela nr 7 Sprawozdanie z wykonania budŜetu Miasta Dęblin za 2006r 7. Tabela nr 8 Sprawozdanie z wykonania budŜetu Miasta Dęblin za 2006r. 8. Tabela nr 9 Poradnie i placówki zdrowia na terenie gminy Dęblin 9. Tabela nr 10 Bezpieczeństwo i liczba zdarzeń w ruchu drogowym 10. Tabela nr 11 Przestępstwa na terenie gminy Dęblin w latach 2005-2006 11. Tabela nr 12 Przyczyny zgłaszania się po pomoc OPS 12. Tabela nr 13 Liczba osób i rodzin objętych pomocą OPS 13. Tabela nr 14 Powody przyznania pomocy OPS 14. Tabela nr 15 Liczba osób zgłoszonych w Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 15. Wykres nr 1 Liczba mieszkańców gminy Dęblin 16. Wykres nr 2 Bezrobotni w tym kobiety 17. Wykres nr 3 Bezrobotni według grupy wiekowej 18. Wykres nr 4 Podział osób bezrobotnych ze względu na wykształcenie 71
