Debata IV. Narody i stereotypy 2014

Debata IV. Narody i stereotypy 2014-2034
A. Claret, Y. R. Isar, J. Purchla, K. Stenou, Cs. Gy. Giss, I. Krzemiński, Y. Hrytsak. Fot. N. Wiernik
Ostatnia konferencyjna debata pt. Narody i stereotypy 2014–2034 miała charakter futurologiczny.
Była próbą spojrzenia w przyszłość i zastanowienia się, jak stosunki pomiędzy narodami mogą zmienić
się w kolejnych dwóch dekadach. Kryzys gospodarczy i polityczny sprzyja pojawianiu się postaw
protekcjonistycznych i populistycznemu nawoływaniu do zamknięcia się na innych. Prof. Jacek
Purchla pytał zaproszonych gości – Andreu Clareta (Hiszpania/Egipt), prof. Yaroslava Hrytsaka
(Ukraina), prof. Yudhishthira Raj Isara (Francja), prof. Csabę Gy. Kissa (Węgry), prof. Ireneusza
Krzemińskiego (Polska) i dr Katerinę Stenou (Grecja/Francja) – czy potwierdzona ostatnimi
badaniami, zwiększająca się niechęć do obcych w Europie to nieodwracalny i rosnący trend? Zmiany
zachodzące na wschodzie Europy, jak i tuż za jej południowymi granicami, kreują nową rzeczywistość,
w której różnorodność będzie odgrywać ogromną rolę. Jakie więc działania powinno się podjąć w
celu przełamywania stereotypów i budowaniu otwartego społeczeństwa XXI w.? Czy możemy z
optymizmem spoglądać w przyszłość?
Prof. Kiss skoncentrował się na regionie Europy Środkowej, stwierdzając, że jest ona dzisiaj
podzielona. Jedna jej część należy dzisiaj do UE, a druga znajduje się poza nią – Ukraina, Białoruś,
Bałkany. Ubolewał, że mieszkańcy Europy Zachodniej cały czas zbyt mało o nas wiedzą. Wciąż żywy
jest stereotyp, mówiący o zacofaniu krajów środkowoeuropejskich, o niższym standardzie życia ich
obywateli, o skłonnościach do reżimów totalitarnych i nadmiernej religijności, tak powszechnych w
tym regionie. Powiedział: „mamy poczucie, że jesteśmy Persami nowej Europy”. Stwierdził, że
stereotypy zawsze były i będą potrzebne, jednak stereotypy narodowe można relatywizować przez
ich poznanie. Wielokrotnie podczas obrad przywoływano również obecną sytuację na Ukrainie. Prof.
Hrytsak stwierdził, że to nie tożsamość narodowa i nie stereotypy są dzisiaj jej najważniejszym
problemem. Aktualnie najistotniejsza jest kategoria wartości. Zasugerował konieczność poszukiwania
nowych ważnych haseł wywoławczych, wokół których skoncentruje się uwaga krajów i społeczeństw.
Prof. Krzemiński dodał, że wrogie stereotypy mogłyby być obalane także dzięki upowszechnianiu
informacji na temat pozytywnego wkładu migrantów w gospodarkę. Jednakże w kwestii pokojowego
współistnienia w różnorodnym społeczeństwie istotne jest, aby nie tylko większość była pozytywnie
nastawiona do nowej napływowej ludności. Mniejszości, migranci muszą także mieć odpowiednie
nastawienie. Ze względu na głębokie podłoże religijne stereotypów, konieczny jest też dialog
ekumeniczny. Skonkludował, że powinniśmy budować świat, gdzie różnorodność potrafi ze sobą
współpracować.
Zobacz całą debatę w serwisie You Tube